Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Niezrealizowane projekty śródmieścia Zamościa w XIX i XX wieku na podstawie archiwalnych opracowań kartograficznych i planistycznych

Żygawski J.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

2015

T. 43

135--155

Artykuł porusza problematykę zagospodarowania przestrzeni obszaru centralnego Zamościa w oparciu o niezrealizowane projekty śródmieścia. Wyjaśnia również genezę formowania jego zasięgu oraz układu przestrzennego, na co wpłynęło funkcjonowanie XIX-wiecznej twierdzy. Już w 1804 r. ordynat Stanisław Kostka Zamoyski planował wyburzyć niszczejące fortyfikacje i sprzedać pas gruntów fortecznych pod zabudowę. Zmiana sytuacji na politycznej arenie Europy sprawiła, że Zamość pod rządami carskiej Rosji stał się fortecą - miastem zamkniętym, w którym życie cywilne zostało zepchnięte na drugi plan i oddzielone od historycznego centrum kordonem obwodów strategicznym. Dopiero 24 lata po kasacie twierdzy, w 1880 r. powrócono do koncepcji zagospodarowania obszaru pofortecznego w związku z planowanym rozwojem miasta, co jednak spotkało się ze sprzeciwem strony wojskowej - właściciela tych terenów. Po odzyskaniu niepodległości magistrat wysuwał ambitne projekty realizacji zabudowy na terenie esplanady dawnej twierdzy, co i tym razem napotykało opór władz wojskowych. W wyniku zamiany spornych gruntów pod koniec lat 30. XX w. zaistniała możliwość inwestowania na obszarze fortecznym. Przykładem był uchwalony w 1939 r., pionierski z wielu względów, plan zagospodarowania przestrzennego Zamościa autorstwa Władysława Wieczorkiewicza i Jana Zachwatowicza, w którym autorzy postulowali realizację śródmieścia w oparciu o liniowy układ dwuogniskowy między Starym Miastem a Nową Osadą.

The article raises the issue of zoning of the central area of Zamosc based on downtown unrealized projects. It also explains the genesis of the formation of its range and the spatial layout, which affected the functioning of nineteenth-century fortress. As early as 1804. Entailer Stanisław Kostka Zamoyski planned to demolish the decaying fortifications and sell strip of land fortress for development. Change the situation on the political arena of Europe made Zamosc under Tsarist Russia became a fortress - a closed town, where civilian activity have been pushed to the back burner and separated from the historical center of strategic cordoned off the circuit. It was not until 24 years after the dissolution of the fortress, in 1880. returned to the development concept of post-fortress area in connection with the planned development of the city, but this met with opposition the military commission - the owner of the land. After regaining independence, the magistrate put forward ambitious building projects realization in the esplanade of the formerly fortress, which this time met with the resistance of the military commissions. As a result of the conversion of disputed land in the late 30’s the post-fortress area was possible to invest. An example was enacted in 1939., pioneering in many respects, zoning plan Zamosc by Władyslaw Wieczorkiewicza and Jan Zachwatowicz in which the authors called for implementation of the downtown on the basis of a linear array of bifocal between the old town (Stare Miasto) and the Nowa Osada suburb.

Okoliczności powstania planów i map Zamościa od XVII do XX wieku oraz sylwetki ich autorów

Żygawski J., Sirko M.

Polski Przegląd Kartograficzny

2006

T. 38, nr 3

233-245

W artykule omówiono historię i okoliczności powstania planów i map Zamościa oraz przedstawiono sylwetki autorów tych dzieł - kartografów wojskowych, geometrów Ordynacji Zamojskiej i architektów miejskich.

In September 2005 Zamość hosted a conference organized on the 400th anniversary of the death of Jan Zamojski, the city's founder. Among the conference publications there are two articles on the historic cartography of Zamość (M. Sirko 2005, J. Zygawski 2005). The article aims to present the cartographers contribution into the history of Zamość between the 17th and 20th centuries. The catalogues of maps and city plans which have been prepared until today are not final. From time to time we learn about newly discovered maps, official registry plans or copies. At the same time there appear new names which have not been known before. Collected cartographic materials were ordered and divided into five periods important for the city's history (1580-1699, 1700-1771, 1772-1808, 1809-1866, 1867-1939). The first period was for Zamość the time of crystallization of city structure, economic life, investment in construction but also siege and war destruction. That period in the city's history demanded detailed maps. The oldest cartographic representation of Zamość is The plan of the Market (no scale) dated for the years 1603-1604. The woodcut from 1774 published in Jonsac's Historie des Stanislas Jablonowski in 1:4000 is considered to be the most true. The years 1700-1771 were very unstable in the city's history. In 1704 there appeared Zamojsc. Hwilken Hans Kongi May Konung Carl den XII... Fig. 2 published by Swedes, considered to be the most precise at the time. Several other plans were published by Germans. The third period (1772-1808), because of the partition of Poland, links Zamość with the kingdom of Galicia and Lodomeria. The first known city plan from the period of Austrian partition (1772) was prepared by F. Buzogany in scale 1:3000. For obvious reasons the plans' authors were military officers and surveyors. In the common opinion the best was Erstes Zaichrungs-Blat. Plan von der Festung Novi Zamość in der Konigreich Galizien nebst der um selbe auf 6, bis 700 Klaftern liegende Gegend in scale 1:1700 from 1777. The years 1809-1866 are the final period of the existing city form. However the cartographic activity at that time showed intense development thanks to the authors of plans and maps such as J.Ch. Mallet-Malletski, L. Jodko, M. Hauke, J.P. Lelewel and K. Bojanowski. The last period covers the years 1867-1939. Especially noteworthy are the works of surveyors employed in Ordynacja Zamojska (G. Sochacki, K. Pożerski, J. Widenko) and the architects working in the regional administration offices (W. Sienicki, W. Lucht, E. Kranz, J. Margules, T. Zaremba, W. Wieczorkiewicz).