W artykule omówiono wyniki fazy testów metodyki ewaluacji wskaźnika SRI w Polsce. Przedstawiono miejsce i rolę testowania metodyki ewaluacji SRI w projekcie Obserwatorium Transformacji Energetycznej (OTE) oraz uzasadniono powód włączenia tej tematyki do projektu. Omówiono szczegółowo przewidziane do realizacji zagadnienia badawcze i wdrożeniowe dotyczące wskaźnika SRI. Zwrócono uwagę, że wskaźnik gotowości budynku do inteligencji jest ważnym narzędziem służącym do oceny postępu transformacji energetycznej u najwięk¬szego konsumenta energii, jakim są zasoby budowlane. Z tych samym przyczyn wskaźnik może być istotnym składnikiem „indeksu transformacji energetycznej", który jest opracowywany w ramach projektu OTE. Zaprezentowano działania podjęte w celu oficjalnego wprowadzenia Polski do europejskiej fazy testów metodyki ewaluacji wskaźnika i przedstawiono korzyści wynikające ze współpracy pomiędzy wykonawcami testów w różnych państwach członkowskich UE. W trakcie realizacji prac podjęto działania służące przybliżeniu tematyki ewaluacji wskaźnika w zainteresowanych środowiskach w Polsce. Opracowano polską wersję językową narzędzia do obliczeń wskaźnika oraz kwestionariusze i wskazówki ułatwiające wykonywanie audytów, a także przygotowano materiały szkoleniowe dla przyszłych audytorów. Zaproponowano graficzną metodę prezentacji wyników ewaluacji za pomocą syntetycznej charakterystyki gotowości budynku do inteligencji. Przedstawiono i omówiono wyniki ewaluacji łącznie 20 budynków w Polsce na tle wyników badań przeprowadzonych w innych państwach członkowskich UE. Przedyskutowano wnioski wynikające z realizacji fazy te\stów metodyki. Stwierdzono, że testowana metodyka ewaluacji spełnia swoje zadanie, ale przed wdrożeniem do obowiązkowej praktyki wymaga pewnych korekt, których listę zamieszczono w ostatnim rozdziale artykułu.
EN
The article discusses the results of the testing phase of the SRI evaluation methodology in Poland. The place and role of the task of testing the SRI evaluation methodology In the Energy Transition Observatory (OTE) project is presented and the reason for including this topic in the project is justified. The research and implementation issues regarding the SRI indicator are discussed in detail. It was pointed out that the building readiness index for intelligence is an important tool for assessing the progress of the energy transition in the largest energy consumer, which is the building stock. For the same reasons, the indicator can be an important component of the "energy transition index" that is being developed as part of the OTE project. The actions taken to officially introduce Poland to the European phase of testing the methodology of the SRI evaluation are presented and the bene¬fits of cooperation between test partners in different EU Member States are presented. During the implementation of the work, the idea of SRI evaluation in interested communities in Poland was presented. A Polish language version of the indicator calculation tool was developed, as well as questionnaires and tips to facilitate audits, and training materials for future auditors were prepared. A graphical method of presenting the evaluation results by means of a synthetic characteristic of the smart readiness indication is proposed. The results of the evaluation of a total of 20 buildings in Poland were presented and discussed against the background of the results of research carried out in other EU Member States. The conclusions resulting from the implementation of the methodology testing phase were discussed. It was found that the tested evaluation methodology fulfils its task, but before being implemented into mandatory practice, it requires some corrections, the list of which is included in the last chapter of the article.
W artykule przedstawiono wyniki pierwszego etapu fazy testów metodyki ewaluacji wskaźnika gotowości budynków do inteligencji (SRI) w państwach członkowskich Unii Europejskiej. W skrócie przedstawiono proces rozwoju koncepcji wykorzystania inteligentnych rozwiązań w celu polepszenia właściwości użytkowych budynków, w tym zwiększenia ich efektywności energetycznej, a także proces opracowania metodyki oceny spełniania przez obiekty budowlane wymagań stawianych przez dyrektywy EPBD. Omówiono organizacyjną stronę fazy testów metodyki ewaluacji wskaźnika SRI w UE. Zaprezentowano obszerną prezentację graficzną i analizę otrzymanych wyników. Na tej podstawie stwierdzono, że testowana metodyka ewaluacji SRI spełnia stawiane przed nią zadania. Wyniki potwierdzają także zauważalne pozytywne oddziaływanie dyrektyw EPBD na zasoby budowlane Unii Europejskiej.
EN
The article presents the results of the first stage of test¬ing the methodology for evaluating the Smart Readiness Indicator (SRI) in the European Union Member States. The process of devel¬oping the concept of using intelligent solutions to improve the performance of buildings, including in particular increasing their energy efficiency, as well as the process of developing a methodology for assessing the compliance of buildings with the requirements set by the EPBD directives is briefly presented. The organizational side of the testing phase of the SRI evaluation methodology in the EU is discussed. An extensive graphic presentation and analysis of the results obtained were presented. On this basis, it was concluded that the tested SRI evaluation methodology meets the tasks set for it. The positive impact of the EPBDs on the European Union's building stock is also beginning to be noticed.
Budowa III Kampusu UJ na krakowskim Ruczaju rozpoczęła się pod koniec XX w. W latach 2001-2017 powstało dwanaście budynków, które miały służyć celom naukowo-dydaktycznym. Przeprowadzane w 2024 r., w ramach projektu Obserwatorium Transformacji Energetycznej, ewaluacje wartości wskaźnika gotowości do inteligencji (SRI) wykazały, że obiekty Kampusu spełniają wymagania najnowszej dyrektywy EPBD z 2024 r. w zakresie inteligencji budynków.
EN
The construction of the 3rd Campus of the Jagiellonian University in Krakow-Ruczaj began after very long efforts of the university authorities at the end of the 20th century. Next 12 scientific and didactic buildings of the Campus were built in the years 2001-2017. The recent (2024) evaluations of the Smart Readiness Indicator (SRI) values of the Campus facilities carried out as part of the Energy Transition Observatory project have shown that the Campus buildings meet the requirements of the latest EPBD of 2024 in terms of building smartness.
W 2014 r. oddano do użytkowania budynek Małopolskiego Laboratorium Budownictwa Energooszczędnego Politechniki Krakowskiej (MLBE). W MLBE znajdują się laboratoria badawcze technologii budowlanych, a sam budynek, wraz z instalacjami technicznymi, również pozostaje obiektem badań. Dziesięć lat po jego powstaniu, w ramach projektu Obserwatorium Transformacji Energetycznej (OTE), przeprowadzono ewaluację wartości wskaźnika SRI dla budynku. Obiekt uzyskał najwyższą ocenę spośród wszystkich budynków przebadanych w tej fazie testów w Polsce. Pokazuje to, że twórcy koncepcji MLBE skutecznie przewidzieli kie-runki rozwoju funkcjonalności budynków.
EN
In 2014, the MLBE building was commissioned at the Cracow University of Technology. The building houses research laboratories for building technologies, but the building itself and technical installations are also the object and subject of research. Ten years later, an evaluation of the SRI value for the building was carried out as part of the OTE Project. The facility received the highest value of the index among all buildings tested in this phase of testing in Poland. Such a result confirms that the creators of the MLBE building idea have successfully predicted the directions of development of the functionality of buildings.
W artykule omówiono metodykę ewaluacji wskaźnika gotowości budynków do inteligencji. Na tle krótkiej historii dyrektyw o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD) wyjaśniono powody opracowania wskaźnika gotowości budynków do inteligencji (SRI) oraz omówiono cel jego zastosowania. Przedstawiono definicje wskaźnika SRI oraz inteligencji budyn¬ków. Wyjaśniono podstawowe pojęcia stosowane w metodyce ewaluacji wskaźnika. Szczegółowo omówiono osiem kroków składających się na proces ewaluacji. Wyjaśniono ideę i metodykę ewaluacji, a także cel każdego kroku i wynik ewaluacji. W podsumowaniu zwrócono uwagę, że metodyka ewaluacji wskaźnika gotowości budynków do inteligencji jest aktualnie w fazie testów w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Wdrażanie obowiązku ewaluacji wybranych typów budynków pod kątem gotowości do inteligencji jest planowane po kolej¬nych decyzjach Parlamentu Europejskiego i Rady w drugiej po-łowie 2027 r.
EN
The article discusses the methodology of evaluating the smart readiness indicator of buildings (SRI). Against the bac¬kground of a brief history of the Energy Performance of Buildings Directives (EPBDs), the rationale for the initiative to develop the smart readiness indicator (SRI) of buildings is explained and the purpose of the indicator is discussed. The definition of SRI is presented, as well as the definition of building smartness. The ba¬sic concepts used in the methodology of indicator evaluation are explained. The 8 steps that make up the evaluation process are discussed in detail. The idea and methodology of the evaluation are explained, as well as the purpose of each step and the result of the evaluation. In the summary, it was noted that the methodology for evaluating the smart readiness indicator of buildings is currently in the testing phase in the Member States of the European Union. The implementation of the obligation to evaluate selected types of buildings in terms of readiness for smartness is planned after further decisions of the European Parliament and the Council in the second half of 2027.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pierwszej części artykułu zapoznaliśmy się z ideą systemów Smart Home. Poznaliśmy podstawowe składniki systemów oraz metodykę projektowania algorytmów działania systemów opartą na podstawowej klauzuli programistycznej IF THEN - Jeżeli zaszło zdarzenie, to wykonaj działanie. Dzisiaj przekonamy się, że takie podejście umożliwia projektowanie funkcjonalności systemów Smart Home każdemu użytkownikowi smartfona.
Według powszechnej opinii Inteligentne Budynki to albo współczesne budynki komercyjne z rozbudowanymi i kosztownymi systemami zarządzania komfortem i zużyciem energii, albo zabawki dla majętnych właścicieli drogich rezydencji. Tymczasem systemy Smart Home umożliwiają każdemu użytkownikowi smartfona zrealizować sterowanie komfortem i zużyciem energii w swoim własnym mieszkaniu lub domu za bardzo przystępną cenę.
Panuje powszechna opinia, że za efektywność energetyczną budynków, czyli za minimalizację zużycia energii przez budynki przy równoczesnym zapewnieniu komfortu użytkownikom, odpowiadają systemy automatyki w budynku. Spróbujemy zastanowić się, czy ta opinia jest uzasadniona. Budynki potrzebują energii do zapewnienia komfortu użytkownikom i funkcjonowania wyposażenia. Uzyskiwanie komfortu w poszczególnych pomieszczeniach budynku i funkcjonowanie urządzeń wymaga sterowania dostawami energii do pomieszczeń i urządzeń.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.