Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Prawda - antyprawda

Stelmach Bolesław

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 9

71--83

PL

Prawdy w architekturze, jak wszystkie prawdy śmiertelnych, należą do czasu. Moderniści w XX w. wierzyli, że prawdę przekształcania przestrzeni dyktuje nauka. Jedną z takich utopijnych koncepcji było zburzenie Whitehallu w Londynie i zastąpienie „nowoczesną, racjonalną” zabudową. Martin Heidegger twierdzi, że sztuka (poezja) jest bezpośrednią emanacją, przejawem bytu. Byt jest prawie niedostępny myśleniu śmiertelnych na Ziemi, bo przesłonięty, zbyt ściśle związany z byciem. Jest to konsekwencja czasu, w którym prawda (greckie aletheia - nieprzesłonięta) jest nie-do-zauważenia przez myślenie. Natomiast sztuka to u-dzielanie prawdy. Dzisiaj prawdy istnieją jeszcze w przekazie tradycji i tam możemy badać ich naturę. Antyczni Grecy prawdę sztuki widzieli jako odkrytość (oczywistość) i kalos kagatos (kalokagatija) - nierozłączne piękno-dobro. Prawda jako piękno może zamienić się miejscami ze złem - w antyprawdę. Jest ona nie do odróżnienia od prawdy.

EN

Truths in architecture, as all truths of the mortals, belong to time. In the 20th century the modernists believed that the truth of space transformation was dictated by science. One of such utopian ideas was to demolish Whitehall in London and to replace it with “modern and rational” buildings. Martin Heidegger claims that art (poetry) is a direct emanation or manifestation of existence. However, existence is virtually inaccessible to thinking of mortals on Earth, because it is concealed and associated too closely with being. This is a consequence of time in which truth (in Greek: aletheia - unconcealed) is imperceptible by thinking. On the other hand, art is the impartment of truth. Nowadays, truths still exist in the message of tradition and their nature can be examined there. The ancient Greeks perceived truth of art as kalos kagatos (kalokagatija) - beauty-good. Nevertheless, truth as beauty can swap places with evil and turn into antitruth which is indistinguishable from truth.

2

Architectural images by Andrzej Bemer in early modern Lviv

Salata Oksana Oleksiivna, Stelmach Bolesław

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 70

28--33

EN

The study of cultural and historical heritage is extremely important in today’s world. Many architectural monuments built by Polish, German and Italian builders and architects have been preserved in Ukraine. Many of them were built in the early modern period, marked by the active development of cities, including the growth of secular construction and ecclesiastical architecture. A special style and architectural forms were used by the little-known architect and sculptor Andrzej Bemer. He created unique complexes of secular and ecclesiastical architecture, which, in fact, became the hallmarks of Lviv. It is shown how the sculptural ensembles of the master were filled with new content, changing their own structural composition and forming a new architecture of the city. Early modern times were a period when Polish and Ukrainian architects and sculptors were seeking new forms. A number of architectural masterpieces presented by Ukrainian, Polish and German architects and builders are presented. Joint masterpieces of art are unique and should therefore be preserved for future generations.

PL

Badanie kulturowego i historycznego dziedzictwa jest bardzo ważne w obecnym świecie. Wiele zabytków architektonicznych zrealizowanych przez polskich, niemieckich i włoskich budowniczych i architektów zachowało się w Ukrainie. Większość z nich powstała w okresie nowożytnym, kiedy aktywny rozwój miast przyczynił się do budowy świeckiej i kościelnej architektury. Szczególny architektoniczny styl i formy były wykorzystywane przez mało znanego twórcę Andrzeja Bemera. Tworzył on unikalne zespoły świeckich i kościelnych budowli, które stały się wizytówkami Lwowa. Ukazano, jak rzeźbiarskie zespoły tego mistrza wypełniono nową treścią, zmieniając ich kompozycję strukturalną i tworząc nową architekturę miasta. Wczesna epoka nowożytna była okresem, kiedy polscy i ukraińscy architekci i rzeźbiarze poszukiwali nowych form. Przedstawiono kilka architektonicznych arcydzieł autorstwa ukraińskich, polskich i niemieckich architektów i budowniczych. Wspólne arcydzieła sztuki są unikalne i powinny być zachowane dla przyszłych pokoleń.

3

Shaping the world picture: Notes on Andrzej Piotrowski's Architecture of Thought: Part II

Salata Oksana Oleksiivna, Stelmach Bolesław

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 68S

176--182

EN

Phenomenological studies are of fundamental significance to the discipline of architecture and urban design. Gaining insight not the transformation of space by coming into contact with space “in and of itself ” has an essential weight in a period of Heidegger’s world picture. Such rarely encountered non-verbal analyses are presented by Andrzej Piotrowski in his book Architecture of Thought. The authors, in recognition of the weight and originality of Piotrowski’s studies, point to the “axiological trap” that is based on a partial formulation of evaluative hypotheses instead of epistemological analyses. We can therefore accuse them of presentism-an ahistorical perception of phenomena and mechanisms. In this context, it is necessary to bring up the thought of Friedrich Nietzsche, that only the present exist. The past and future are illusions. His concept of time forces a phenomenological perception of reality, here and now, as well as an ontic reflection via an existential, individual experience of each and every one of us.

PL

Dla dziedziny architektura i urbanistyka zasadnicze znaczenie mają badania fenomenologiczne. Poznanie przekształcania przestrzeni poprzez obcowanie z przestrzenią „samą w sobie” ma w dobie heideggerowskiego „światoobrazu” zasadniczą wagę. Takie rzadko spotykane niewerbalne analizy prezentuje Andrzej Piotrowski w swojej książce Architektura myśli (Architecture of Thought). Autorzy artykułu doceniając wagę i oryginalność badań Piotrowskiego, wskazują na „pułapkę aksjologiczną”, która polega na częściowym stawianiu tez wartościujących zamiast epistemologicznych analiz. Można tym samym zarzucić im prezentyzm – ahistoryczne postrzeganie zjawisk i mechanizmów. Trzeba w tym kontekście przypomnieć myśl Fryderyka Nietzsche, że naprawdę istnieje tylko czas teraźniejszy, przeszłość i przyszłość to iluzje. Jego koncepcja czasu zmusza do fenomenologicznego odbioru rzeczywistości, tu i teraz, do refleksji ontycznej poprzez egzystencjonalne indywidualne doświadczenie każdego z nas.

4

O potrzebie ontologii. Wypisy z lektury Architecture of thought Andrzeja Piotrowskiego

Salata Oksana Oleksiivna, Stelmach Bolesław

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 66

121--133

PL

Wśród badań przekształcania przestrzeni brakuje analiz z perspektywy niewerbalnej – fenomenologicznej. Do wyjątkowych prób należy książka Andrzeja Piotrowskiego, Associated Professor University of Minnesota, Architecture of thought. Jego badania posługują się bezpośrednim doświadczaniem przestrzeni i wszystkimi instrumentami wiedzy architektonicznej, wzbogacając naszą wiedzę o dziedzictwie kultury czy historii zabytków. Ogniskują się wokół „nagromadzenia myśli” – przyczyny sprawczej budowania, jako odwrotności „niemożliwości pomyślenia” Theodora W. Adorno. Artykuł, doceniając i szanując wiedzę i perspektywę badawczą autora, polemizuje z epistemologicznymi, a w istocie aksjologicznymi tezami. Proponuje spojrzenie na przekształcanie przestrzeni przez pryzmat ontologii fundamentalnej Martina Heideggera.

EN

There is a lack of analysis from a non-verbal perspective-a phenomenological perspective-among studies on the transformation of space. The book Architecture of Thought by Andrzej Piotrowski, Associated Professor of the University of Minnesota, is one such extraordinary attempt. His study utilizes direct experience of space and all the instruments of architectural knowledge, enhancing our understanding of the heritage of culture or the history of monuments. It is focused on “the accumulation of thoughts”-the driving cause behind building as a reversal of Theodor W. Adorno’s “unthinkability.” This paper, while expressing appreciation for and respect for the author’s knowledge and perspective, argues with his epistemological and essentially axiological arguments. It proposes an outlook on the transformation of space through the prism of Martin Heidegger’s fundamental ontology.

5

Dobra kultury współczesnej. Zarys problemu ochrony

Białkiewicz Andrzej, Stelmach Bolesław, Żychowska Maria J.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2020

|

Nr 63

152--162

PL

Ochrona dóbr kultury współczesnej, zwłaszcza obiektów architektonicznych, zespołów urbanistycznych, elementów krajobrazowych, które powstały w Polsce po roku 1960 i są częścią Narodowego Dziedzictwa Kultury, należy do zadań społecznych, które powinny być realizowane przez administrację rządową i samorządową oraz organizacje pozarządowe. Powołanie w roku 2017 przez ministra kultury, wicepremiera prof. Piotra Glińskiego Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki stworzyło systemowe przesłanki do uregulowania tej kwestii. Zamierzeniem jest podejmowanie działań na rzecz ochrony dóbr kultury współczesnej, w tym wymiany poglądów i doświadczeń zawodowych konserwatorów, architektów i urbanistów.

EN

The protection of the assets of modern culture, and in particular the works of architecture, urban complexes, and landscape elements that were created in Poland after 1960 and are part of National Cultural Heritage, is a social task that should be carried out by governmental and local administration and non-governmental organizations. The National Institute of Architecture and Town Planning established by Deputy Prime Minister and the Minister of Culture Professor Piotr Gliński in 2017, created systemic conditions for regulating this issue. The intention is to undertake a series of measures to conserve Modern Cultural Heritage, including the exchange of views and professional experience of conservators, architects and town planners.