Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The impact of postglacial palaeoenvironmental changes on the properties of sediments in the kettle hole at Jurki (NE Poland)

Karasiewicz T. M., Hulisz P., Noryśkiewicz A. M., Stachowicz-Rybka R., Michalski A., Dąbrowski M., Gamrat W. W.

Geological Quarterly

|

2017

|

Vol. 61, No. 2

319--333

EN

This research is focused on a small kettle hole located within the Morąg moraines (Iława Lake District, NE Poland). The study objective was to determine the impact of palaeoenvironmental changes in sedimentation and properties of sediments filling the bottom of the kettle hole. Sedimentological, geochemical, and palaeobotanical studies enabled us to distinguish several development phases of the kettle hole, and cluster analysis performed on physicochemical data yielded seven local geochemical zones (JuI/I to JuI/VII). The beginning of biogenic sedimentation in the conditions of a small water body, functioning in the Late Glacial period (4.20–4.10 m), was determined on the basis of palaeobotanical research. Sediments deposited in the lake during its further evolution were rich in microelements such as Ca, Na, Mg, and K, and to a smaller extent – Fe and Mn (JuI/I–III local geochemical zones). The Late Glacial lacustrine period ended with the accumulation of very silty, pollen-free gyttja, with a stratigraphic hiatus (JuI/IV, 3.40–3.20 m). The sediments were enriched with SiO2ter, which indicates an increased rate of slope erosion, and concretions of Fe-Mn occurring below this layer (JuIII) provide evidence for lowering of the water level and even desiccation. In the Holocene, the lacustrine period ended with the accumulation of coarse detrital gyttja (3.20–2.60 m). Palaeobotanical data indicate that the next group of sediments were deposited in the Late Subboreal and Subatlantic periods (2.60–0.0 cm, JuI/V–VII; sedge peat). Their properties were varied and related to hydrologic conditions, limited denudation, and vegetation succession. There was also a significant change in the trophic conditions of the water and consequently in the sediments of the kettle hole, which changed during the lacustrine period from basic to acid, and strongly acid in the surface layer. This reaction may be related to a change in the water regime as well as to human impact in the environment, which led to the colonization of the peat bog by Sphagnum moss.

2

Wpływ prac wiertniczych na właściwości gleb oraz stan zdrowotny drzew w rejonie kopalni soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia

Hulisz P., Cyzman W.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2015

|

nr 157 (37)

14--25

PL

Celem niniejszej pracy była analiza wpływu prac wiertniczych prowadzonych na terenie Kopalni Soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia na właściwości gleb oraz stan drzewostanu. Badania wykazały, że prace te, głównie poprzez oddziaływanie aerozoli, miały wyraźny wpływ na wzrost zasolenia analizowanych gleb. Wartości ECe nie wykazywały jednak związku z odległością od miejsca odwiertu, co mogło sugerować okresowy wpływ płytko zalegających wód glebowo-gruntowych. Uruchomienie odwiertu przyczyniło się do pogorszenia się stanu zdrowotnego drzew w najbliższym otoczeniu wieży wiertniczej. W przylegającej do niej strefie o średnicy około 50 m większość egzemplarzy drzew cechowała się ubytkiem aparatu asymilacyjnego od 26% do nawet ponad 60% (stopień uszkodzeń średni i silny). Zawartość Na i Cl w liściach i gałązkach drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie wiertni była kilkunastokrotnie wyższa niż oznaczona na powierzchni referencyjnej.

EN

This paper aimed at analysing the influence of salt drilling operation on soil properties and the state of health of trees. The study was conducted in the area of the salt mine in Góra near Inowrocław (north-central Poland). Due to the impact of aerosols, the high salt accummulation in soils in the 50 m zone around the drilling site was stated. However, the ECe values, showed no relation with the distance from that site. It could suggest seasonal influence of shallow saline ground water. The salt drilling operation contributed to the deterioration of the health condition of trees in the immediate vicinity of the borehole. Most trees were characterized by loss of assimilation apparatus from 26% to as much as over 60% (degree of damage to the medium and strong). The content of Na and Cl in the leaves and twigs of trees growing nearest the drilling site was several times higher than recorded in the reference area.

3

Wpływ procesów denudacji na właściwości osadów wypełniających zagłębienia między krętymi wałami z erozji wód subglacjalnych w okolicy Zbójna (Pojezierze Dobrzyńskie)

Karasiewicz M. T., Hulisz P., Świtoniak M.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 25

29--42

PL

Badania prowadzono w obrębie pola testowego o powierzchni 1 km2 w okolicy Zbójna (Pojezierze Dobrzyńskie). Ich celem była anali- za wpływu denudacji (naturalnej i antropogenicznej) na właściwości osadów zagłębień występujących między formami wypukłymi (krętymi wałami z erozji wód subglacjalnych). Wyróżniono pięć typów wypełnień badanych zagłębień. Badania wykazały, że występująca w nich specyficzna sekwencja osadów ma wyraźny związek zarówno z procesami naturalnymi, jak i z intensywną działalnością rolniczą prowadzoną od wieloleci na tym obszarze. Stopień i zasięg przekształceń był w znacznym stopniu uzależniony od cech morfometrycznych tych zagłębień. W porównaniu z osadami budującymi grzbiet krętego wału z erozji wód subglacjalnych, osady analizowanych zagłębień charakteryzowały się wyraźnie odmiennym chemizmem, który nie- wątpliwie wskazywał na ich funkcjonowanie jako pułapek sedymentacyjnych.

EN

The research was conducted within a test field of 1 km2 located near Zbójno, that lies in the south-eastern part of the Dobrzyń Lakeland. The objective of the research was to analyze the effect of natural and anthropogenic denudation on the properties of sediments in depressions between glacial curvilineations. Five types of deposits were identified in the studied depressions. These depressions are filled with sediments sequences which are closely associated with natural processes and long-term extensive farming. The degree and the range of transformations of deposits and depressions depend largely on their morphometric characteristics of these depressions. Compared with sediments building the ridge of a glacial curvilineation, the deposits of the analysed depressions were characterised by significantly different chemical composition, which clearly indicates their function as sediment traps.

4

Ocena jakości i zmienności zasolenia gleb w otoczeniu zbiornika wód kopalnianych "Bojszowy"

Pluta I., Hulisz P.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2006

|

nr 1

41-46

PL

Do zbiornika wód kopalnianych "Bojszowy" odprowadzano solanki z kopalń "Piast" i "Czeczott". Pomimo jego wyłączenia z eksploatacji w dalszym ciągu obserwuje się zasolenie gleb w jego otoczeniu. Zasięg oddziaływania zbiornika ogranicza się przede wszystkim do terenów przyległych po stronie południowej. W glebach stwierdzono wyższe zawartości niektórych składników śladowych: As, Ba, Co, Cr, Pb od dopuszczalnych, określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 wrzenia 2002 roku. Badania wykazały, że źródłem szkodliwych metali w glebach nie mogły być solanki kopalniane.

EN

The brine from "Piast" and "Czeczott" mines had been drained to the mine water reservoir "Bojszowy". Despite of its exclusion from exploitation, the soil salinity is still observing in its surroundings. The range of impact of this reservoir is limited mostly to the nearby grounds on its south side. In the soils greater levels of some traceable components than permissible, defined in Ministry of the Environment Decree of 9th September 2002, were detected: As, Ba, Co, Cr, Pb. Test showed that the source of the harmful metals in soils could not be mine brine.

5

Zmiany właściwości wód Wisły oraz gleb pod wpływem oddziaływania ścieków przemysłu sodowego

Hulisz P., Skalska E

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 11

144--145

PL

Celem niniejszej pracy była ocena wpływu ścieków przemysłu sodowego na właściwości wód rzeki Wisły oraz gleb położonych w pobliżu rurociągu.

6

Użytkowanie i wartość ekologiczna śródlądowych łąk halofilnych w Polsce

Piernik A., Hulisz P., Nienartowicz A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

145-146

7

Zasolenie wód gruntowych i gleby w strefie oddziaływania zbiornika wód kopalnianych "Bojszowy"

Hulisz P., Pluta I.

Wiadomości Górnicze

|

2004

|

Vol. 55, nr 2

74-76

PL

Autorzy opisali wpływ na otoczenie zbiornika Bojszowy uruchomionego w roku 1980, do którego odprowadzano solanki z kopalni węgla kamiennego "Piast" i nieistniejącej już kopalni "Czeczott. Pomimo wyłączenia zbiornika z eksploatacji, stwierdzono na terenach przyległych skutki zasolenia wód i gleby oraz zniszczenia pokrywy roślinnej. Strefa największych zanieczyszczeń dotyczy obszaru położonego na południowy wschód od zbiornika.

EN

The authors have described the negative influence upon the surrounding of "Bojszowy" reservoir started in 1980 to which brine waters are disposed from "Piast" hard coal mine and already non-active "Czeczott" mine. Irrespective of disconnecting the reservoir from exploitation the negative effects were determined upon the surrounding areas with regard to salinity of waters and soils as well as destruction of vegetation cover. The zone of greatest negative impact regards the area located to the south-east from the reservoir.

8

Skutki awarii rurociągu solankowego Góra - Mątwy i metody przeciwdziałania degradacji gleb

Hulisz P., Pokojska P., Posadzy P.

Inżynieria Ekologiczna

|

2001

|

Nr 5

63--69

PL

Badaniami objęto gleby będące pod wpływem niedawnych awarii rurociągu solankowego Góra - Mątwy. Ogromne stężenia NaCI w nasyconym ekstrakcie glebowym, dochodzące do 1/3 stężenia solanki spowodowały zniszczenie pokrywy roślinnej i naturalnej struktury gleby oraz zmniejszenie zdolności przesiąkania roztworów. Głównymi przyczynami awarii są zewnętrzna korozja elektrolityczna rurociągu oraz zła jakość wykonawstwa. Rekultywacja gleb zdegradowanych wyciekami solanki nie może zastąpić działań zmierzających do całkowitej likwidacji źródła skażenia tj. wymiany rur.

EN

The studies were carried out in soils influenced by recent the Góra - Mątwy brine pipeline damages. The very high concentrations of NaCI in saturation extract (up to 1/3 of brine concentration) caused the damage of the plant cover, the destruction of the soil natural structure and the decrease of the soil permeability. The main reasons of the brine pipeline damages are external electrolytical corrosion of the pipeline and bad quality of the construction. The reclamation of degraded soils gives good results, but it necessary to liquidate the pollution source by the replacement of pipes system.