PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 22

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Geotechniczna ocena przydatności terenu zlikwidowanej kopalni do zabudowy
Frolik A., Kotyrba A.
Przegląd Górniczy
|
2018
|
T. 74, nr 4
10--16
PL
Ocena przydatności do zabudowy terenów po zakończonej eksploatacji górniczej jest tematem ważnym zarówno dla likwidowanych kopalń, jak i jednostek administracji państwowej lub innych podmiotów przejmujących takie tereny. Wydobywanie kopalin użytecznych prowadzi do trwałego przeobrażenia środowiska geologicznego. Przeobrażenie to jest przyczyną różnego typu zagrożeń dla bezpiecznego użytkowania powierzchni ziemi, a w szczególności jej stateczności. Determinuje to sposób zagospodarowania i zarządzania bezpieczeństwem na terenach pogórniczych z jednej strony, a z drugiej wymusza określenie jednolitych procedur i zakresu rozpoznania warunków geologiczno-inżynierskich dla potrzeb ustalenia warunków geotechnicznych posadowienia obiektów budowlanych. W 2009 roku na zamówienie Ministerstwa Środowiska opracowano pierwszą w Polsce procedurę oceny poziomu zagrożeń dla budowlanego zagospodarowania terenów pogórniczych w formie instrukcji wprowadzającej kategoryzację zagrożeń, wymagane zakresy rozpoznania warunków geologiczno-inżynierskich oraz uzdatniających prac geotechnicznych dla potrzeb likwidacji zagrożenia utratą stateczności podłoży budowlanych. W roku 2011 została ona uzupełniona instrukcją metodyczną dotyczącą oceny zagrożeń powierzchni ze strony opuszczonych szybów górniczych. W artykule analizie i walidacji poddano doświadczenia z łącznego zastosowania powyższych instrukcji dla terenu zlikwidowanej kopalni węgla kamiennego „Mysłowice” (Górnośląskie Zagłębie Węglowe).
EN
The assessment of the civil engineering suitability of the site where the mining operation has been terminated is important both for mine’s managers and state administration units or other entities taking over these areas. Extraction of useful minerals leads to a permanent transformation of the geological environment. This change causes various types of threats to the safe use of the earth’s surface and in particular its stability. This determines also the way of safety management in post-mining lands, on the one hand, and on the Rother hand requires the definition of standard procedures for geological testing aimed at identifying the geotechnical hazard for the foundations of construction. In 2009, on the order of the Ministry of the Environment, the first procedure for civil engineering hazard rating in post-mining lands was prepared in a form of instruction introducing categorization of hazards, the required scope of geological testing as well as geotechnical solutions for eliminating the risk of stability loss of foundation substrates. In 2011, it was supplemented by a methodological manual on the assessment of surface hazards from abandoned mining shafts. This paper analyzes and validates the experience of the combined use of the above-mentioned instructions for the site of the closed coal mine „Mysłowice” (Upper Silesian Coal Basin).
2
Content available Zastosowanie metody inwersji danych z pomiarów elektrooporowych do oceny stanu termicznego hałdy pogórniczej w Chorzowie
Kotyrba A., Siwek A.
Przegląd Geologiczny
|
2017
|
Vol. 65, nr 8
496--504
EN
Air conditions in post-mining areas are threatened by thermal activity of old spoil tips of coal mines. Reclamation operations cause only time-limited suppression of the oxidation process of carbon particles in the spoil heap. There are different reasons for that process. One of them is the incorrectly recognized geometry of the combustion spots in the spoil tip mass and the ways in which they are powered by oxygen from the atmosphere. The 1D inversion of vertical resistivity sounding data (VES) allows visualizing the down-going thermal effects and concluding about transport of atmospheric air (oxygen) and combustion gases in the whole mass. The resistivity distribution within waste can effectively support interpretation of geochemical and geothermic observations made on the spoil tip. The article describes the results of resistivity measurements made on an old spoil tip with waste from coal production in a heavy urbanized area of Chorzów City. Currently, the area of the former spoil heap is used for recreation and sports purposes (a park).
3
Content available remote Sensing underground coal gasification by ground penetrating radar
Kotyrba A., Stańczyk K.
Acta Geophysica
|
2017
|
Vol. 65, no. 6
1185--1196
EN
The paper describes the results of research on the applicability of the ground penetrating radar (GPR) method for remote sensing and monitoring of the underground coal gasification (UCG) processes. The gasification of coal in a bed entails various technological problems and poses risks to the environment. Therefore, in parallel with research on coal gasification technologies, it is necessary to develop techniques for remote sensing of the process environment. One such technique may be the radar method, which allows imaging of regions of mass loss (voids, fissures) in coal during and after carrying out a gasification process in the bed. The paper describes two research experiments. The first one was carried out on a large-scale model constructed on the surface. It simulated a coal seam in natural geological conditions. A second experiment was performed in a shallow coal deposit maintained in a disused mine and kept accessible for research purposes. Tests performed in the laboratory and in situ conditions showed that the method provides valuable data for assessing and monitoring gasification surfaces in the UCG processes. The advantage of the GPR method is its high resolution and the possibility of determining the spatial shape of various zones and forms created in the coal by the gasification process.
4
Content available Górnośląski system informacji przestrzennej o zagrożeniach powierzchni na terenach pogórniczych
Kotyrba A., Frolik A., Kortas Ł., Siwek S.
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
|
2016
|
nr 94
91--103
PL
Tereny Górnego Śląska ze względu na duże zasoby surowców mineralnych podlegały w przeszłości, i podlegają obecnie, silnej presji górniczej. Jednocześnie są to tereny, które uległy silnym procesom urbanizacji i znaczna ich część wykorzystywana jest na cele budowlane. Dokonana działalność górnicza spowodowała trwałe przeobrażenie naturalnego środowiska geologicznego. Obejmuje ono szereg cech strukturalnych oraz własności fizykochemicznych i mechanicznych utworów geologicznych a także zaburzenie w rozkładzie pola grawitacji ziemskiej. Pole to jest zasadniczą przyczyną procesów geodynamicznych kształtujących równowagę mechaniczną w litosferze. Konsekwencją przeobrażenia jest istnienie potencjalnego zagrożenia niestabilnością powierzchni terenów dokonanej eksploatacji (deformacje) a w szczególności obszarów, w których eksploatację surowców prowadzono na małej głębokości. Potencjalna niestabilność powierzchni stwarza zagrożenie bezpieczeństwa zarówno dla ludzi, jak i obiektów budowlanych. W artykule opisano projekt informatyczny realizowany w Laboratorium Geofizyki Inżynierskiej Głównego Instytutu Górnictwa mający na celu udokumentowanie dokonanej płytkiej eksploatacji górniczej węgla i rud metali na współczesnych mapach powierzchni oraz udostępnienie tej informacji w przestrzeni publicznej w postaci portalu internetowego zapadliska.gig.eu . Strona funkcjonuje na serwerze Głównego Instytutu Górnictwa pod nazwą „Górnośląski System Informacji o Zagrożeniach Powierzchni na Terenach Zlikwidowanych Kopalń”. W 2015 roku zrealizowano pierwszy etap projektu obejmujący kwerendę map górniczych północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, tj. Zagłębia Dąbrowskiego oraz rejonu jaworznicko-chrzanowskiego. W artykule opisano strukturę informatyczną projektu oraz wykorzystane zasoby danych kartograficznych i geologiczno-górniczych w celu jego realizacji.
EN
Due to the large deposits of mineral resources, the Upper Silesia Area has been under strong mining pressure for the past several centuries. Nowadays, as the mines are abandoned, many post-mining regions are intended for revitalization and investments such as housing development and industrial building. The mining exploitation left transformations in the natural geological environment which have an impact on the geotechnical conditions. This includes a number of structural, physico-chemical and mechanical features of geological formations as well as disturbances in the distribution of the Earth’s gravity field. This field is the principal cause of geodynamic processes affecting the mechanical equilibrium in the lithosphere. As a consequence of mining exploitation in post mining areas surface deformations may occur, especially in places where mine extraction was conducted on a low depths. Potential surface hazards determine the safety for civil and building engineering. The main goal of the project which is developed in the Central Mining Institute is to record the areas of old shallow (up to 100 m) coal and ore exploitation on present cartographical maps. The results of the work will be presented on the website (zapadliska.gig.eu) working on the Central Mining Institute’s server. The first stage of the project focused on collecting the data from the North-East part of Upper Silesia was conducted in 2015. The structure of the project’s website and used resources of cartographical, geological and mining data has been described in the article.
5
Content available Metodyka oceny zagrożeń ze strony opuszczonych szybów górniczych
Frolik A., Kotyrba A.
Przegląd Górniczy
|
2015
|
T. 71, nr 5
10--19
PL
W artykule przedstawiono charakterystykę zagrożeń geotechnicznych, jakie stwarzają opuszczone szyby górnicze oraz metodykę ich oceny. Z chwilą zaprzestania eksploatacji wyrobiska szybowe stały się zbędne i pozbawione kontroli. Znaczną część z nich zlikwidowano przez zasypanie, część jedynie zabezpieczono na wlocie i zapomniano. Pozostawienie pustych szybów stwarza zagrożenie wystąpieniem zapadlisk powierzchni w miejscach ich usytuowania oraz bliskim otoczeniu. Problem ten występuje na terenach zlikwidowanych kopalń podziemnych całego świata. W warunkach polskich, z uwagi na skalę wydobycia kopalin, jest szczególnie istotny na terenach śląskich zagłębi węglowych (GZW, DZW), w obrębie których prowadzono intensywną eksploatację różnych kopalin. Szacowanie zagrożenia oparto na wieloparametrowej metodzie punktowej, która pozwala na zaliczenie danego wyrobiska do określonego stopnia czteropoziomowej skali (I-IV). W zależności od niego skwantyfikowano ryzyko w ujęciu ekonometrycznym.
EN
This paper gives a description of geotechnical hazards posed by abandoned mining shafts and a hazard assessment methodology. Upon the cessation of mining, shafts have become redundant and out of control. A significant part of them were liquidated by filling but another part was secured at the inlet and forgotten. Leaving empty shafts poses a threat of sinkholes forming in their location and close proximity. This problem occurs in the areas of underground mines closed down all over the world. In Polish conditions, given the scale of mineral exploitation, the problem is particularly important in the areas of the Silesian coal basins (Upper Silesian Coal Basin - USCB, Lower Silesian Coal Basin - LSCB), within which there were intensive exploitation of various minerals. The risk estimation is based on multi-parameter point method which allows for the inclusion of specified shaft to a certain degree of four-level hazard scale (I-IV). Depending on the hazard rating the risk is quantified in econometric terms.
6
Content available remote Imaging the Underground Coal Gasification Zone with Microgravity Surveys
Kotyrba A., Kortas Ł., Stańczyk K.
Acta Geophysica
|
2015
|
Vol. 63, no. 3
634--651
EN
The paper describes results of microgravity measurements made on the surface over an underground geo reactor where experimental coal gasification was performed in a shallow seam of coal. The aim of the research was to determine whether, and to what extent, the microgravity method can be used to detect and image a coal gasification zone, especially caverns where the coal was burnt out. In theory, the effects of coal gasification process create caverns and cracks, e.g., zones of altered bulk density. Before the measurements, theoretical density models of completely and partially gasified coal were analysed. Results of the calculations of gravity field response showed that in both cases on the surface over the gasification zone there should be local gravimetric anomalies. Over the geo reactor, two series of gravimetric measurements prior to and after gasification were conducted. Comparison of the results of two measurement series revealed the presence of gravimetric anomalies that could be related to the cavern formation process. Data from these measurements were used to verify theoretical models. After the experiment, a small cavern was detected at the depth of the coal seam by the test borehole drilled in one of the anomalous areas.
7
Content available Czasowe zmiany pola siły ciężkości w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym i ich związek z eksploatacją górniczą
Kotyrba A.
Przegląd Górniczy
|
2014
|
T. 70, nr 5
48--57
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań zmian pola siły ciężkości zachodzących współcześnie w północnej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW). W przeszłości w badanym obszarze podziemną eksploatację górniczą prowadziło wiele kopalń węgla kamiennego, rud cynku i ołowiu. Część kopalń została zlikwidowana. Pozostałe prowadzą eksploatację nadal. W 2002 roku w obszarze badań założono sieć monitoringowych punktów geodezyjnych. W wyniku okresowych pomiarów na tych punktach zgromadzono trzy zbiory danych obejmujących wartości składowej pionowej siły ciężkości g, wartości anomalii siły ciężkości w redukcji Bouguera dg oraz wysokości punktów siatki z lat 2002, 2003 i 2011. Dane te przeanalizowano w odniesieniu do prędkości ruchów pionowych skorupy ziemskiej w obszarze zagłębia górnośląskiego, sejsmiczności oraz hydrogeologii regionu.
EN
This paper presents the research results of the gravity field changes taking place nowadays in the northern part of the Upper Silesian Coal Basin (USCB). In the past, in the tested area underground mining operations were led by numerous coal and ore mines. Some mines have been closed. Others continue their operation. In 2002, in the area of research a geodetic ne-twork of monitoring points has been established. As a result of periodic measurements on these points, three data sets were collected which covered the vertical component of the force of gravity g, the gravity anomalies in Bouguer reduction dg and the elevation of grid points from the years 2002, 2003 and 2011. This data was analyzed in relation to the speed of vertical movement of the earth crust in the area of the Upper Silesian basin, seismic activity and hydrogeology of the region.
8
Content available remote Zastosowanie metody elektrooporowej w badaniach stanu termicznego zwałowisk odpadów powęglowych
Kotyrba A., Grądziel M., Gogola K.
Przegląd Górniczy
|
2012
|
T. 68, nr 4
53--61
PL
W zwałowiskach odpadów w sprzyjających warunkach aerologicznych węgiel ulega samozapaleniu. Inicjuje to procesy termiczne w obrębie bryły zwałowiska. Jednym z negatywnych oddziaływań tych procesów na środowisko jest emisja powstających podczas spalania węgla gazów do atmosfery. Sposobem ograniczenia lub likwidacji tych oddziaływań jest prawidłowa rekultywacja hałdy. Aby jednak właściwie zaprojektować prace rekultywacyjne konieczne jest określenie przestrzennej charakterystyki stanu termicznego i geotechnicznego bryły zwałowiska. W artykule przedstawiono wyniki doświadczalnych prac badawczych wykonanych na nieczynnym zwałowisku odpadów powęglowych w Rudzie Śląskiej. Ich zadaniem było określenie przestrzennej charakterystyki strukturalnej i termicznej hałdy z wykorzystaniem pomiarów metodą sondowań elektrooporowych.
EN
Exploitation waste dumps of the hard coal mining industry are a durable element of the landscape in Silesia. In contradiction to waste dumps of other mining industry branches they are characterized by the content of coal in their mineral composition. In favourable aerological conditions coal is subject to spontaneous combustion. This phenomenon initiates thermal processes within the dump lump. One of the negative impacts of these processes on the environment is the emission into the atmosphere of gases originating during coal combustion. A method of reduction or elimination of these impacts is proper dump reclamation. In order to plan suitably the reclamation operations, it is necessary to determine the spatial characteristics of the thermal and geotechnical state of the dump lump. The article presents the results of experimental research work carried out at an inactive coal waste dump in Ruda Śląska in the framework of the research project POIG 1.3 entitled ”Management system of liquidation of CO emissions from coal waste dumps”. The task of the research work was the determination of the spatial structure and thermal characteristics of the dump using measurements by means of the electrical resistance prospecting method.
9
Content available remote Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (województwo Kujawsko-Pomorskie)
Kotyrba A., Frolik A., Kortas Ł., Siwek S.
Przegląd Górniczy
|
2012
|
T. 68, nr 7
58--66
PL
W artykule przedstawiono analizę warunków geologiczno-górniczych na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w miejscowości Piła-Młyn w Gminie Gostycyn (województwo Kujawsko-Pomorskie, powiat Tucholski). Pod koniec XIX i w I połowie XX wieku w dolinie rzeki Brdy intensywną eksploatację złoża węgla brunatnego prowadziło kilka kopalń. Obecnie na części terenów pokopalnianych zlokalizowano osiedle domów jednorodzinnych. Powstanie w roku 2006 zapadliska powierzchni zaniepokoiło mieszkańców. W konsekwencji tego zdarzenia w latach 2008÷2009 na terenie osiedla przeprowadzono badania geofizyczne i geologiczne opisane w artykule.
EN
The article presents an analysis of geological and mining conditions in areas of former underground brown coal mines in Piła-Młyn (Kuyavian-Pomeranian Voivodeship, Tuchola administrative district). At the end of the 19 th and in the first half of the 20 th century several mines have conducted intense brown coal deposit extraction in the valley of the Brda river. Nowadays in a part of post-mining areas a housing estate of single family houses was located. The arisen in 2006 surface depression has alarmed the inhabitants. As a consequence of this event between 2008 and 2009 in the area of the housing estate geophysical and geological surveys described in the article were performed.
10
Content available remote Prognoza skutków zakończonej i planowanej eksploatacji górniczej na funkcjonowanie Katowickiego Węzła Kolejowego
Kotyrba A.
Przegląd Komunikacyjny
|
2011
|
Nr 7-8
52-57
PL
Przedmiotem artykułu jest regionalna prognoza wpływów dokonanej i planowanej eksploatacji górniczej na szlaki w obrębie Katowickiego Węzła Kolejowego. Szlaki te przebiegają przez tereny zlikwidowanych i czynnych kopalń. Stwarza to dla nich zagrożenie wystąpieniem różnego rodzaju szkód i utrudnień eksploatacyjnych. Charakterystyka potencjalnych negatywnych oddziaływań na szlaki przebiegające przez tereny górnicze i pogórnicze jest odmienna. W przypadku terenów aktualnie prowadzonych i planowanych eksploatacji ich oddziaływania można z dużą dokładnością prognozować. Z tego względu wpływy tych eksploatacji zależne są od scenariusza rozwoju kopalnictwa węgla kamiennego. Zdarzenia, które mogą wystąpić na terenach zakończonej eksploatacji są trudne do prognozowania a w niektórych rejonach zależą również od eksploatacji prowadzonych w ich sąsiedztwie. Prezentowane w artykule dane zostały zebrane dla potrzeb opracowania studium wykonalności zadania p.t. Modernizacja Katowickiego WęzłaKolejowego.
EN
The paper presents an assessment of the impact of completed and planned mining for the functioning of the Katowice Railway Net. The data presented show the impact in regional scale. They were collected during the preparation of a feasibility study for the planned modernization of the railway net.
11
Content available remote Zmiany struktury węgla w procesie modelowania podziemnego zgazowania
Kotyrba A.
Przegląd Górniczy
|
2011
|
T. 67, nr 3-4
48-54
PL
W pracy opisano wyniki badań przeprowadzonych refleksyjną metodą radarową na wielkoskalowym modelu reaktora symulującego proces podziemnego zgazowania pokładu węglowego (model ex situ). Model został zaprojektowany i zbudowany na wydzielonym terenie kopalni doświadczalnej "Barbara" w Mikołowie. Składa się on ze sztywnej konstrukcji murowej wzmocnionej ramą z prętów i kątowników stalowych, w której wnętrzu umieszczany jest blok węgla o naturalnej strukturze. Przestrzenie pomiędzy murem a węglem wypełniane są gruntami występującymi w otoczeniu pokładów węgla w złożach. Od góry reaktor jest zamknięty płytą stalową. W reaktorze przeprowadzane są próby zgazowania różnych rodzajów węgli zorientowane na opracowanie wysokoefektywnych technologii produkcji gazów energetycznych (metan, wodór). Badania prowadzono metodą radarową celem monitorowania zmian strukturalnych zachodzących w bryle węgla w czasie prowadzenia procesu zgazowania przez określenie ich charakterystyki przestrzennej.
EN
The work describes the results of tests carried out by means of the reflexive radar method on a large-scale model of a reactor simulating the process of underground gasification of a coal seam (ex situ model). The model was designed and built in a separated area of the Experimental Mine "Barbara" in Mikołów. It consists of a rigid construction built of bricks, reinforced by a frame of steel bars and angles; in its interior a coal block of natural structure is placed. The spaces between the brickwork and coal are filled with grounds occurring in the surroundings of coal seams in deposits. From above the reactor is closed by a steel plate. In the reactor gasification tests of different types of coals are carried out relating to the development of high-effective production technologies of energy gases (methane, hydrogen). The tests conducted by means of the radar method comprised monitoring of structural changes occurring in the coal lump during gasification process conducting through the determination of their spatial characteristics.
12
Content available remote Deformacje nieciągłe spowodowane sufozją w otoczeniu szybu V wentylacyjnego w KWK "Pniówek" w świetle badań mikrograwimetrycznych
Fajklewicz Z., Jakubów A., Kotyrba A., Ostrowski C., Targosz P.
Przegląd Górniczy
|
2009
|
T. 65, nr 3-4
41-46
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań mikrograwimetrycznych przeprowadzonych w celu rejonizacji obszarów zagrożonych deformacjami i oceny ich przyczyn, w otoczeniu szybu V wentylacyjnego Kopalni Węgla Kamiennego "Pniówek". Szyb ten połączony był ze stacją wentylatorów lunetą podziemną (posadowioną na głębokości od 10,7 m do 17,2 m w zawodnionych utworach) oraz szybikiem. Rozszczelnienie lunety doprowadziło do niekontrolowanego odpływu wód podziemnych wraz z drobnym materiałem skalnym do szybu. Proces ten powodował odkształcenia powierzchni terenu o charakterze ciągłym i nieciągłym. Wykonanie pomiarów grawimetrycznych pozwoliło na wyznaczenie rejonów ujemnych mikroanomalii siły ciężkości identyfikowanych z rejonami zagrożenia dla powierzchni. Po zamknięciu wlotu lunety do szybu nastąpił szybki powrót zagrożonego terenu do stanu bezpiecznego, o czym świadczy porównanie danych z pomiarów siły ciężkości w różnych okresach (różnicowe mikroanomalie siły ciężkości z trzech serii pomiarów). Przedstawione w pracy wyniki badań grawimetrycznych potwierdzają, że cykliczne pomiary siły ciężkości pozwalają uchwycić stan zagrożenia powierzchni deformacjami nieciągłymi w początkowej ich fazie. Daje to możliwość zaprojektowania prac usuwających zagrożenie oraz kontrolę skuteczności podjętych działań.
EN
Results of micro-gravimetric research for regional division of the areas threatened by surface deformations and evaluation of their causes in the surrounding the ventilation shaft V of KWK "Pniówek" are presented. This shaft was connected with the fan station by the underground ventilation pipe(founded on the depth from 10,7 m to 17,2 m in the water bearing strata) as well as a pit-hole. Unsealing of the ventilation pipe caused uncontrolled flow of underground waters with the fine rock material into the shaft. This process caused area surface deformations of the continuous and discontinuous character. Gravimetrical measurements execution enabled determination of the regions of negative anomalies of the gravity force identified with the regions of hazard for the surface. They included the area of observed deformations. After closing the ventilation pipe inlet to the shaft, the hazardous area returned to the safe state, what has been proved by comparison of data from the measurements of gravity force in various time periods (different gravity force anomalies from three series of measurements). Presented gravimetrical measurements results prove, that cyclic gravity force measurements allow to observe the state of surface discontinuous deformation hazard at its initial phase. It gives a possibility to design works removing the hazard as well as control of effectiveness of taken up action.
13
Content available Ocena stateczności stropów Jaskini Szachownica I
Nierobisz A., Kotyrba A., Merta G.
Górnictwo i Geoinżynieria
|
2009
|
R. 33, z. 1
453-465
PL
W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań spękań stropów jaskini Szachownica I wykonane za pomocą kamery introskopowej i georadaru. W oparciu o wzory analityczne dokonano oceny stateczności stropu.
EN
In the paper, chosen results of investigations were presented of cave Szachownica I roof fracturing realised with the help of introscope camera and georadar. The roof stability assessment was performed on the basis of analytical formulas.
14
Content available Linear discontinuous deformation of A4 highway within mining area 'Halemba'
Kotyrba A., Kowalski A.
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
|
2009
|
T. 25, z. 3
303-317
EN
Construction of new transport routes within the areas of hard coal seams exploitation in the USCB causes various difficulties for mines and for the quality of roads. One of them is maintenance of permissible dimension of surface deformations and situated buildings. Less than one year after construction works of A4 highway had been completed discontinuous deformations such as fissures and stages occurred on roadways and adjacent area of parking place (MOP Halemba-Wirek) within mining area 'Halemba'. The above mentioned resulted in a necessity of pavement and substructure replacement within the damaged part of the highway. Geodynamic processes that caused the abovementioned deformations still last and lead to the next highway reparations. In the article there was presented a complex analysis of geological and mining conditioning of deformations as well as collected observation and measurement data. A set of data includes the results of geodetic and geophysical measurements executed during the highway construction period as well as after its completion.
PL
Budowa nowych szlaków transportowych na terenach eksploatacji złóż węgla kamiennego w GZW stwarza różnego rodzaju problemy dla kopalń i utrzymania jakości dróg. Jednym z nich jest zachowanie dopuszczalnych wielkości deformacji powierzchni i usytuowanych na niej obiektów budowlanych. W niecały rok po zbudowaniu autostrady A4 na terenie obszaru górniczego 'Halemba' na jezdniach oraz w przyległym do nich terenie miejsc obsługi podróżnych (MOP Halemba-Wirek) wystąpiły deformacje nieciągłe w postaci szczelin i stopni. W efekcie konieczna była wymiana nawierzchni i podbudowy na uszkodzonym odcinku autostrady. Procesy geodynamiczne, które wywołały deformację trwają nadal prowadząc do kolejnego remontu drogi. W pracy przedstawiono kompleksową analizę uwarunkowań geologiczno-górniczych deformacji oraz zgromadzonych danych obserwacyjnych i pomiarowych. Zbiór danych obejmuje wyniki pomiarów geodezyjnych i geofizycznych wykonywanych w okresie budowy autostrady oraz po jej zakończeniu.
15
Content available remote Archaeological objects in loesses recognized by GPR research at the site Karmanowice, Poland
Poręba A., Zuberek W.M., Nogaj-Chachaj J., Kotyrba A., Siwek S.
Acta Geophysica
|
2007
|
Vol. 55, no. 4
640-651
EN
The aim of the research was to examine subsurface soil layers with the use of the Ground Penetrating Radar (GPR) method. Neolithic archaeological post in Karmanowice was examined. On the basis of earlier geophysical researches and archaeological premises, eight measurement profiles had been chosen. Ground Penetrating Radar system with antenna of 500 MHz frequency was applied. The meas-urements were made with 30 and 60 ns time windows. The results were shown as the GPR sections. The analysis of the obtained results allowed us to outline anomalies connected with the appearance of archaeological objects in subsurface soil layers. The border between the anthropogenically changed upper layer and undisturbed loess was established, and the sections of slope wash layers were designated. Anomalies were confirmed by digging and test drillings. Additionally, 2D resistivity imaging method was used for verification of specific anthropogenic anomalies.
16
Zagrożenie i ryzyko zapadliskowe terenów Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Kotyrba A.
Wiadomości Górnicze
|
2005
|
Vol. 56, nr 7-8
348-358
PL
W artykule przedstawiono charakterystykę płytkiej eksploatacji podziemnej dokonanej w obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Na jej tle przeanalizowano zbiór danych o zjawiskach deformacji o charakterze zapadliskowym, które wystąpiły w tym obszarze w latach 1950-2002. Scharakteryzowano w skali regionalnej zagrożenie i uwarunkowania wystąpienia nieciągłych deformacji powierzchni, których genezą są pustki pogórnicze pozostawione w ośrodku geologicznym. Zdefiniowano i obliczono prawdopodobieństwo wystąpienia zjawisk zapadliskowych dla obszaru GZW. Obliczenia porównano z analogicznymi danymi dla zagłębia węglowego Południowej Walii (Wielka Brytania). Podano kryteria oceny ryzyka dla projektowanych budowli oraz wyboru środków je minimalizujących w procesie zagospodarowywania terenów pogórniczych GZW.
EN
The article presents characteristics of a shallow, underground exploitation done in the Upper Silesian Coalfield. Against this background a set of date were analysed on deformation phenomena of collapse sink type that occurred in the area during 1950-2002. It characterises, in a regional scale, the hazard and conditions of the surface deformation discontinuity occurrence the origin of which :are caused by post-mining voids left in the geological environment. The authors have defined and calculated the probability of the occurrence of collapse sinks in the area of the Uppers Silesian Coalfield. The calculations were compared with the similar data from the coal field of Southern Wales (Great Britain). The criteria of risk assessment were also presented for designed structures and section of means that minimise the risk in the process of management of post mining areas in the Upper Silesian Coalfield.
17
Content available Zmiany regionalnego pola siły ciężkości w północnej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w latach 2002-2003
Kotyrba A., Balicki A., Kortas Ł.
Przegląd Geologiczny
|
2005
|
Vol. 53, nr 4
299-305
EN
The paper presents the results of gravimetric studies conducted in the northern part of the Upper Silesian Coal Basin (USCB, S Poland) in the year 2002 and 2003. Within a year, two series of measurements were conducted on the stabilized set of points in the subrectangular study area (26x36 km). The study aimed at detecting time variations of the regional gravity field. The gravity field influences several geological processes upon which depend rock mass stability in the upper parts of the lithosphere and the shape of the Earth’s surface. This field is also a cause of rock mass move-ments in areas of underground mining activity. Thus, the main goal of the study was to determine the correlation of temporal variations of the gravitational field with the geological structure of the area and the underground hard coal exploitation (subsidence, seismic tremors). Additionally, an attempt was made to determine whether the correlation could be used to monitor current geodynamic processes in USCB.
18
Obrazowanie pustek pogórniczych metodą elektrotomografii
Kotyrba A.
WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie
|
2003
|
nr 1
21-27
PL
W artykule przedstawiono podstawy koncepcyjne metod tomografii elektrooporowej (ERT) oraz możliwości wykorzystania procedur numerycznych do modelowania struktury ośrodków geologicznych na podstawie danych z pomiarów uzyskiwanych tymi metodami. Opisano wyniki badań testowych przeprowadzonych na poligonie doświadczalnym w wariancie wielopoziomowych profilowań elektrooporowych (WPE). Obejmował on fragment wapiennego górotworu z pustkami pogórniczymi, których położenie i kształt wyznaczone zostały na podstawie interpretacji pomiarów wykonanych refleksyjną metodą radarową (GPR). Wyniki odwzorowania struktury ośrodka w obrazie danych obu metod poddane zostały analizie porównawczej.
EN
This article presents the conceptual fundamentals of electric resistance tomography methods (ERT) and the possibilities of making use of numerical procedures for modeling the structure geological centres on the basis of measurement data obtained with the used of those methods. Described are the results of the field tests conducted in test ground in a variant of multi-level electric resistance pro-filing procedures (WPE). The variant covered a portion of limestone strata with post-mining voids whose postion and shape have been determined on the basis of interpretation of the measurements taken with the radar reflection method (GPR) applied. The results of representation of the structure of medium in the "picture of data" have been subjected to a comparative analysis.
19
Drgania podłoża a zagrożenie deformacjami zapadliskowymi w rejonach płytkiej eksploatacji podziemnej
Kotyrba A.
WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie
|
2003
|
nr 5
46-48
PL
Praca zawiera opis i analizę wyników badań poligonowych wielkości oraz charakteru obciążeń dynamicznych podłoża w miejscach w których w ostatnich latach odnotowano zjawiska powstania zapadliskowych deformacji powierzchni. Na podstawie analizy danych charakteryzujących klimat wibroakustyczny w obrębie poligonów, warunków geologiczno-górniczych w ich podłożu, zjawisk zachodzących w gruntach i skałach pod wpływem drgań określono wstępne zasady uwzględniania obciążeń sejsmicznych i parasejsmicznych w prognozowaniu zagrożenia zapadliskowego na terenach dawnej płytkiej eksploatacji podziemnej. W szczególności dotyczą one wpływu ruchu komunikacyjnego (szynowego i samochodowego) na ryzyko wystąpienia zjawisk deformacji powierzchni.
EN
The paper contains a description and analysis of test research results on the measures and character of dynamic loads acting on substrate at sites where the sinkholes phenomena have been observed lately. On the base of data analysis characterising vibroacoustic climate at test sites, geological and mining conditions, phenomena observed in soils and rocks upon dynamic loads the preliminary guidelines how to regard seismic and paraseismic loads in prediction of sinkhole hazard have been elaborated. In particular they concern impact of communication traffic vibrations (rails and roads) on the risk of surface deformation.
20
Content available remote Struktura wewnętrzna Lodowczyka Mięguszowieckiego (Tatry) w świetle wyników badań georadarowych
Gądek B., Kotyrba A.
Przegląd Geologiczny
|
2003
|
Vol. 51, nr 12
1044-1047
PL
W pracy przedstawiono wyniki sondowania georadarowego Lodowczyka Mięguszowieckiego (Polskie Tatry) z zastosowaniem przetwornika antenowego o częstotliwości nośnej 500 MHz. Zarejestrowany obraz radarowy uwidocznił pełną strukturę wewnętrzną lodowczyka wraz z jego podłożem. Maksymalna grubość lodu wynosiła ok. 15 m. Spośród kilkudziesięciu stwierdzonych horyzontów refleksyjnych 10 najsilniejszych odpowiada prawdopodobnie lukom stratygraficznym. Ich ułożenie wskazuje na ruch rotacyjny. Udokumentowana struktura lodowczyka świadczy, że obecnie jest to forma będąca w fazie recesji - związana z warunkami klimatycznymi panującymi w Tatrach po Małej Epoce Lodowej.
EN
This paper presents results of detailed ground-penetrating radar (GPR) surveys at 500 MHz ofMięguszowiecki Glacieret in Polish Tatra Mountains. The recorded radar image shows a complete internal structure of the glacieret together with its substratum. The maximal thickness of the ice is about 15 m. Among the dozens of the reflection horizons recorded, the strongest 10 ones correspond probably with stratigraphic gaps. Their packing suggests rotational movement. The documented structure of the glacieret shows that this form is in the recession stage, what is associated with climatic conditions, which have prevailed in Tatra Mountains after the Little Ice Age.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.