„Odporność obiektów budowlanych” (OOB) to nowa nauka inżynierska, której początki obecnie obserwujemy. Jej znaczenie szybko rośnie w wyniku zwiększającej się liczby obiektów budowlanych i ich złożoności. Przedmiotem tej nauki jest odporność obiektów budowlanych rozumiana jako ujawniająca się właściwość obiektu związana z jego zdolnością do przeżycia i pracy w zmieniającym się otoczeniu oraz na zewnątrz obszaru dotyczącego założeń projektowych. Celem artykułu jest zainteresowanie polskich badaczy i projektantów problematyką odporności oraz przedstawienie 10 wyzwań badawczych, które powinny być uwzględnione w celu stworzenia podstaw teoretycznych koniecznych do zastosowania OOB w projektowaniu i analizie odporności istniejących obiektów budowlanych. W pierwszej części artykułu została uzasadniona konieczność rozwoju OOB oraz został podany przykład jak brak odporności konstrukcji mostowej na uderzenia przez wielkie oceaniczne statki kontenerowe może spowodować ogromne straty gospodarcze i społeczne. W kolejnej części artykułu została zaproponowana robocza definicja odporności obiektów budowlanych oraz jej zrozumienie w kontekście złożonych systemów. Również pojęcia „bezpieczeństwo” i „odporność” zostały porównane z przykładami. Następnie wprowadzono 3 klasy odporności (statyczna, dynamiczna i ewolucyjna) z przykładami oraz zaproponowano 5 poziomów odporności, 7 ewentualnych kryteriów odporności i formuł? do oszacowania odporno?ci. W?dodatku do poj?cia ?odporno??? zosta?y wprowadzone poj?cia ?krucho?ci obiekt?w budowlanych? i??antykrucho?ci obiekt?w budowlanych?, wyja?nione odpowiednimi przyk?adami. ę do oszacowania odporności. W dodatku do pojęcia „odporność” zostały wprowadzone pojęcia „kruchości obiektów budowlanych” i „antykruchości obiektów budowlanych”, wyjaśnione odpowiednimi przykładami. W trzeciej części artykułu przedstawiono złożoność czynników wpływających na odporność obiektu, wykorzystując porównanie dwóch budynków wysokich: World Trade Center (NYC) i Prudential (Warszawa). W czwartej części artykułu zaproponowano 10 wyzwań badawczych w celu zainicjowania dyskusji na temat przyszłości krajowych badan w zakresie odporności.
EN
„Resilience Engineering” (RE) is a new emerging engineering science. Its importance is rapidly growing because of the rising size and complexity of infrastructure objects. The subject of this science is resilience of infrastructure objects understood as an emerging feature related to their ability to survive and work in an evolving environment and outside of the envelope of their design assumptions. The paper’s goal is to interest Polish scholars and designers in resilience and to propose 10 research challenges, to be addressed to create a theoretical foundation necessary to use RE in designing and analysis of existing infrastructure objects. In the paper’s first chapter the necessity to develop RE was justified and an example was provided demonstrating how the lack of resilience of a bridge structure for collisions with large ocean container ships may cause huge economic and social losses. In the next chapter, was provided a working definition of infrastructure objects resilience and its understanding in the context of complex systems. Also, the notions “Safety” and “Resilience” were compared with appropriate examples. Next, three classes of resilience (Static, Dynamic, and Evolutionary) with examples, five levels of resilience, seven eventual resilience criteria and a resilience estimation formula were proposed. In addition to the notion of resilience, the notions of fragility of infrastructure objects and antifragility of infrastructure objects were introduced and explained using examples. In the third chapter the complexity of factors affecting resilience was discussed using a comparison of two tall building: World Trade Center (WTC) in New York City, USA and the Prudential Building in Warsaw, Poland. In the fourth chapter, ten research challenging were proposed to initiate a discussion on the future Polish resilience research. Finally, Final Remarks were presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.