Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Modelling and validation of the potential solar radiation for the Hornsund region - application of the R.sun model

Szymanowski M., Kryza M., Migała K., Sobolewski P., Kolondra L.

Roczniki Geomatyki

|

2008

|

T. 6, z. 2

107-112

EN

R.sun is a solar radiation model implemented in the OpenSource GRASS GIS. The model can be used to calculate spatial patterns of both instantaneous and daily sums of beam, diffused and reflected solar radiation. The input data are digital elevation model, needed to calculate slopes and their aspects, and the Linke turbidity factor, which describes the attenuation of the solar radiation in the atmosphere. Optionally, terrain-shadowing effects may be considered, which is important for areas with complex relief. Effects of cloudiness on the incoming solar radiation can also be parameterised, separately for the beam and diffused radiation. Here the r.sun model is applied to calculate the potential (i.e. for cloudless conditions) solar radiation for the Hornsund area (SW Spitsbergen). The shadowing effect is included, which is of special importance for the area because of the relief complexity and low solar altitudes. The results are shown on a series of maps and compared with measurements. The validation of the model shows a good agreement between the model results and the available measurements.

PL

R.sun jest narzędziem służącym do modelowania dopływu promieniowania słonecznego do powierzchni ziemi, zaimplementowanym w działającym na licencji OpenSource systemie GIS GRASS. Model może być zastosowany do obliczania zarówno wielkości chwilowych (momentowych), jak i dziennych sum promieniowania bezpośredniego, rozproszonego i odbitego. Wejściowymi informacjami są: cyfrowy model terenu, potrzebny do określenia nachyleń i ekspozycji stoków oraz współczynnik zmętnienia Linkego, opisujący zmniejszenie promieniowania słonecznego w atmosferze. Dodatkowo istnieje możliwość uwzględnienia zachmurzenia nieba, parametryzowanego oddzielnie dla promieniowania bezpośredniego i rozproszonego. Model R.sun zastosowano tu do obliczenia potencjalnego (niebo bezchmurne) promieniowania dla obszaru Hornsundu (SW Spitsbergen). W opracowaniu uwzględniono efekty zacienienia, związane z urozmaiconą rzeźbą terenu, szczególnie istotne przy niskim położeniu słońca nad horyzontem. Wyniki zaprezentowano na mapach i zweryfikowano poprzez porównanie z danymi pomiarowymi. Walidacja modelu wykazała dużą zgodność między wielkościami estymowanymi za pomocą R.sun a zmierzonymi.

2

Stulecie pomiarów zmian położenia klifu lodowca Hansa (S-Spitsbergen)

Kolondra L.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2007

|

Vol. 17a

375--384

PL

W pracy przedstawiono rys historyczny pomiarów rejestrujących zmiany położenia klifu Lodowca Hansa od początku XX wieku, (tj. od lat, kiedy jak powszechnie sie uważa, sporządzano dla tych obszarów już kartometryczne mapy) do roku 2007 włącznie. Przedstawiono stosowane na przestrzeni tego okresu metody pozyskiwania danych (mapy morskie, fotogrametria lotnicza i naziemna, teledetekcja), stosowane metody ich opracowania (analogowe i analityczne, punktowe i ciągłe) oraz wyniki ilustrujące zmiany geometrii klifu lodowca (graficzne i analityczne). Przedstawione w różnej postaci wyniki wskazują bezsprzecznie na niemal stała, na przestrzeni XX wieku, regresje klifu. W okresie ostatniego stulecia (do 2007 roku) jej wielkość jest rzędu 2 600 m, co daje średni roczny regres rzędu 24 m. Jak wskazują niektóre obserwacje coroczne, w pewnych okresach czasu miały miejsce krótkotrwałe transgresje (np. w roku 1973 oraz w 1993). Znaczną uwagę poświęcono pracom wykonanym latem 2007 roku opisujących zastosowanie automatycznego monitoringu strefy czołowej badanego lodowca. Zebrany w okresie dwóch miesięcy polarnego lata materiał dostarczył ponad tysiąc stereogramów dokumentujących zjawiska zachodzące w strefie marginalnej lodowca (cielenie, wypływy wód subglacjalnych oraz dynamikę szczelin). Podsumowanie zawiera kilka wniosków dotyczących aspektu dokładnościowego, logistycznego i ekonomicznego. Rozpoczęte przed ćwierćwieczem przez wyprawy glacjologiczne Uniwersytetu Śląskiego regularne rejestracje terrofotogrametryczne, przyczyniły sie znacznie do tego, _e Lodowiec Hansa został wytypowany w planach badawczych IV Międzynarodowego Roku Polarnego jako lodowiec wzorcowy.

EN

The study presents a historical outline of the measurements recording the change of position of Hans Glacier cliff from the beginning of 20th century (i.e. from the period when, as it was commonly believed, metric maps of those areas have been already known) utnil 2007. Therefore, the methods applied in the course of maintaining the databases (marine charts, aerial and terrestrial photogrammetry, remote-sensing), as well as the methods used for their elaboration (analogue and digital, point by point and continuous) and, eventually, the results illustrating the changes of geometry of the cliff glacier (graphic and analytic) are described in the present paper. The results introduced in different ways show, beyond reasonable doubt, that along the 20th century, almost permanent regress of cliff was observed. Until now, its size has been calculated as about 2 600 m, which means that the average annual regress of line amounts to 24 m. That was confirmed by some annual observations, momentary transgressions took place from time to time (e.g. like those in 1973 or 1993). Considerable attention was drawn to the works carried out in the summer 2007, describing the use of automatic monitoring (laps cameras) of the front zone of the glacier in consideration. Gathered during the period of two months of the polar summer, the material resulted in over a thousand of stereopairs documenting the phenomena observed in the marginal zone of the glacier (calvings, outflows of subglacial waters, the dynamics of crevasses). The recapitulation presents the conclusions relating to the aspects of accuracy, logistics and economy. The terrestrial photogrammetric works, initiated a quarter of the 20th century ago by glaciological expeditions of the scientists of the University of Silesia, played a significant role in the course of selecting the Hans Glacier as a standard one in research plans defined by the IV International Polar Year.

3

Fotogrametria - wiarygodne źródło danych w badaniach glacjologicznych Spitsbergenu

Kolondra L.

Geoinformatica Polonica

|

2005

|

T. 7

45-73

PL

Artykuł, na przykładzie prac fotogrametrycznych wykonywanych w ostatnim 70-leciu, przedstawia możliwości metody w zakresie pozyskiwania danych dla potrzeb badań glacjologicznych. Nowe technologie powstałe w ostatnim dwudziestoleciu (GPS, cyfrowe techniki komputerowej obróbki obrazu a przede wszystkim teledetekcyjne sposoby pozyskiwania danych z pułapu lotniczego i satelitarnego rejestrowanych w różnych pasmach widma elektromagnetycznego) wypierają klasyczne metody pomiaru i opracowania. Czy fotogrametria wzbogacona o możliwości cyfrowego sposobu pozyskiwania danych i ich dalszej cyfrowej obróbki może być nadal wiarygodnym i optymalnym sposobem dostarczania danych niezbędnych glacjologom - oto kwestia, na którą autor stara się odpowiedzieć.

EN

The paper outlines, on the example of photogrammetric works carried out during last the 70 years on Spitsbergen, the possibility of photogrammetric methods in data acquisition for glaciological research. The increased evolution of new technologies in the last 20 years period (Global Positioning System, elaboration of raster pictures by means of digital methods and first of all the remote sensing methods of collecting data from aerial and space platforms in a various parts of electromagnetic spectrum) is the reason of elimination of classic surveying methods. Is photogrammetry, together with new digital methods of data acquisition and elaboration, still a serious source for glaciology? - It is the challenge for the author to answer this question.

4

Analiza porównawcza pośrednich metod określania sił naprężenia lin odciągowych

Bernasik J., Kolondra L.

Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2002

|

T. 8, z. 2

313-322

PL

Bezpieczna eksploatacja masztów, wież wiertniczych czy stalowych kominów wymaga, aby naprężenie ich stalowych lin odciągowych było korygowane do wartości normatywnych. Bezpośrednie, dynamometryczne, metody pomiaru fizycznych (czy również geometrycznych) parametrów odciągów są rzadko stosowane ze względu na ich techniczne niedogodności. Siły naciągu lin można z powodzeniem określać metodami pośrednimi - geodezyjnie lub fotogrametrycznie. Porównanie dokładności wyników uzyskiwanych metodami: geodezyjną (obserwacje kątowe) i fotogrametrycznymi - analogową, analogowo-cyfrową oraz nowo opracowaną cyfrową metodą zautomatyzowaną - wskazuje, że najwyższą dokładność pozwala osiągnąć ta ostatnia. Metoda cyfrowa, oparta na rejestracji obrazu liny przy użyciu wysokorozdzielczej kamery cyfrowej oraz przetwarzaniu danych w nowo opracowanym systemie pomiarowym (wykorzystującym kamerę cyfrową współpracującą w systemie on-line z notebookiem), pozwala określać parametry liny w czasie prawie rzeczywistym - w ciągu kilku minut

EN

A stay ropes tension of masts, boring towers, and steel chimneys should be corrected for their safety exploitation. Dynamometric measurements of ropes tension is often difficult from a technical point of view. Physical and geometrical parameters of stay ropes can be determined basing on surveying or photogrammetrical measuring methods. Accuracy of four applied methods: surveying (measurements of the angles), and photogrammetrical: classical (analog), analog-digital, and digital, is compared. Ropes tensity can be determined self-automatically, with high accuracy, in a few minutes, by photogrammetric digital method. This new photogrammetric close range System make it possible, on a field station, to record the investigation object, fully process the collected data, and produce the final results. The basic System components are: high-resolution digital camera, developed software, and notebook, connected on-line with camera

5

Prace i dorobek polskich fotogrametrów w Arktyce (1934-2000)

Kolondra L.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2000

|

Vol. 10

47-1--47-14

PL

Praca stanowi próbę podsumowania wkładu polskich fotogrametrów pracujących w regionach arktycznych (z włączeniem płd. Grenlandii oraz Islandii) w latach 1934-2000. Temat okazał się na tyle bogaty, że przerasta miary niniejszego opracowania - stąd brak w nim prezentacji chociażby fragmentów opracowań topograficznych lub innych ciekawych wyników analitycznych ilustrujących rejestrowane zjawiska zachodzące w środowisku regionów polarnych. Więcej uwagi poświęcono wydarzeniom bardziej odległym w czasie, ostatnie zasygnalizowano - materiały z tych są jeszcze w opracowaniu. Zamieszczono zebraną literaturę przedmiotu. Autor prosi o pomoc w jej uzupełnieniu jak również o informacje o miejscach przechowywania archiwalnych materiałów prac polowych (klisze) i opracowań kartograficznych (bądź analitycznych) zwłaszcza nie publikowanych.

6

Korekcja orientacji wewnętrznej aparatów cyfrowych do opracowań na autografie VSD-AGH

Kolondra L.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

1999

|

Vol. 9

127--135