Cel: Rozwój cywilizacyjny niesie ze sobą szereg nowych zagrożeń, które dotychczas nie były znane ludzkości. Jednym z poważniejszych i charakterystycznych dla naszych czasów, tj. wieku XX i XXI, jest zagrożenie skażeniami. Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania o Skażeniach i jego działania na tle charakterystyki zagrożeń skażeniami w obecnych uwarunkowaniach systemowych w Polsce. Wprowadzenie: W najnowszej historii doświadczyliśmy wielu katastrof, których efektem były skażenia. Tragicznie w nasze dzieje wpisują się awarie przemysłowe (Bhopal, Czarnobyl) skutkujące tysiącami ofiar śmiertelnych. Organizacje, których sposobem działania jest sianie terroru, za cel przyjmują sobie zastraszenie całych społeczeństw przy użyciu wszelkich dostępnych środków w tym tych, które uznawane są za broń masowego rażenia. W artykule scharakteryzowano krajowe rozwiązania przyjęte do przeciwdziałania tym zagrożeniom, w szczególności Krajowy System Wykrywania Skażeń i Alarmowania (KSWSiA). Zaprezentowano skład KSWSiA oraz jego zadania, przyjmując za główny punkt odniesienia obowiązujące uregulowania prawne. Niezwykle istotne dla funkcjonowania Krajowego Systemu jest funkcjonalne połączenie w jeden organizm wielu działających dotychczas w sposób nieskoordynowany w ramach zarządzenia kryzysowego struktur oraz służb ratowniczych zarówno cywilnych, jak i wojskowych, których działania koordynuje Centrum Dyspozycyjne. Takie rozwiązanie ma zoptymalizować ich działania i zapewnić efekt synergii. W artykule omówiono też sposób doskonalenia Krajowego Systemu poprzez prowadzenie ćwiczeń i treningów, a także wskazano niezbędne perspektywy rozwoju. Wnioski: KSWSiA jest systemem żywym, zmieniającym się w zależności od wyzwań, potrzeb i zadań, które są przed nim stawiane. Przedstawione w artykule rozwiązania z zakresu jego funkcjonowania powinny być poddawane nieustannej obserwacji, a ewentualna potrzeba zmian powinna je generować. Z pewnością rozwiązania te również warto propagować, zwracać na nie uwagę w procesie szkolenia kadr na potrzeby służb ratowniczych i centrów zarządzania kryzysowego oraz próbować wdrażać w instytucjach zajmujących się podobną problematyką, a niefunkcjonujących w ramach krajowego systemu np. w samorządach. Warto podjąć wysiłek zbudowania systemu pomiarowego przeznaczonego do detekcji skażeń oraz wdrożenia na różnych szczeblach w instytucjach i służbach zajmujących się problematyką reagowania kryzysowego systemu informatycznego PROMIEŃ.
EN
Aim: The development of civilization is accompanied by new threats, which were previously unknown to mankind. One of the major and characteristic threats in the XX and XXI century, is the threat of contamination. This article describes the national system for detection of and warning about contamination hazards, and its operation within prevailing systems which exist in Poland. Introduction: In the recent past we experienced the effects of many natural disasters, which culminated in the contamination of the environment. Tragically, industrial accidents (Bhopal, Czarnobyl), led to thousands of casualties. Organisations, whose modus operandi involves the sowing of terror, focus on intimidation of whole communities utilising all available means, including weapons of mass destruction. This article identifies the national approach adopted to counter such threats, in particular the National System for Contamination Detection and Alarm (NSCDA). The NSCDA and its tasks are described in context of responsibilities laid down by law. It is essential for the effective operation of the system for participating services engaged in operations, who previously discharged their responsibilities in an uncoordinated way, to be functionally aligned and controlled by one body. The work of uniformed and non uniformed rescue services should be co-ordinated by a Dispatch Control Centre in order to optimise operational functionality and secure synergy. Additionally, the article describes approaches for improving the NSCDA through training and exercises, proposes essential development perspectives Conclusion: The NSCDA has functioned since 2006 and is a living system, which is adapted to changes, depending on the challenges, needs and tasks which emerge over time. Solutions presented in this paper should be constantly monitored and emerging environmental changes should influence appropriate changes to the system. Such adaptations should be propagated and incorporated in the training syllabus for personnel undergoing training in rescue techniques as well as crisis management. Equally, organisations which are also concerned with such problems, but currently not integrated within NSCDA e.g. Local Government Authorities, should implement such changes. It is appropriate to develop a monitoring system dedicated to the detection of contamination threats as well as engage the information system PROMIEN, at different levels, institutions and services involved with the problem of crisis response.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.