Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Jakie są granice kwalifikowanej pierwszej pomocy?

Chomoncik M., Nitecki J.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2018

|

Vol. 50, iss. 2

132--140

PL

Cel: Obowiązujące zasady dotyczące udzielania pomocy poszkodowanym skłoniły autorów artykułu do postawienia tezy o konieczności rozszerzenia zakresu czynności ratowniczych wykonywanych przez ratowników, a więc osoby, które ukończyły kurs kwalifikowanej pomocy (KPP). Jest to o tyle istotne, że stale przybywa sytuacji, w której pomoc jest udzielana przez osoby niemające wykształcenia medycznego. Wprowadzenie: Przeanalizowawszy aktualne piśmiennictwo, akty prawne i procedury, autorzy dostrzegli w nich niekonsekwencje. W niektórych przypadkach dopuszczono szerszy zakres pomocy realizowanej przez laików tzw. pierwszej pomocy niż pomocy udzielanej przez szkolonych na kursach KPP ratowników. W opinii autorów potrzebne jest uporządkowania tej sytuacji. Wyniki: W Wytycznych resuscytacji 2015 Europejskiej Rady Resuscytacji po raz pierwszy znalazł się rozdział dotyczący pierwszej pomocy. Przedstawione w nim zagadnienia zostały oparte na badaniach naukowych, a więc zaproponowane postępowanie jest bardzo wiarygodne. Badania w tym obszarze nie są łatwe i mogą być obarczone pewnym błędem, jednak wynikające z nich informacje nie mogą pozostać poza obszarem KPP. W zakresie pierwszej pomocy znalazły się zalecenia dotyczące stosowania opatrunków hemostatycznych oraz podawania aspiryny, adrenaliny i innych leków. W obszarze kwalifikowanej pierwszej pomocy nie ma procedur obejmujących takie działanie. Takie zalecenia w pierwszej pomocy były proponowane kilkanaście lat temu, ale dopiero teraz znalazły się w oficjalnych wytycznych dotyczących przede wszystkim resuscytacji na różnych poziomach kwalifikacji. Wytyczne z zakresu resuscytacji coraz obszerniej omawiają kwestię postępowania z poszkodowanymi, u których może dojść do zatrzymania krążenia w tzw. sytuacjach szczególnych (urazy, zatrucia, tonięcie i wiele innych). Dla przykładu w przypadku np. wstrząsu anafilaktycznego osoba działająca w ramach pierwszej pomocy może bardziej wykorzystać współcześnie dostępne środki niż ratownik działający w ramach KPP. Obecnie dla większości ratowników nie jest oczywiste, że mają wykonać iniekcję leku, który ma pacjent. Znaczenie dla praktyki: Konieczne są zmiany w programach kursów KPP. Ratownicy po takich kursach działają dziś w licznych instytucjach związanych z ratownictwem, takich jak: straże pożarne, ochotnicze pogotowia ratunkowe, Wojsko Polskie, Policja oraz instytucje oparte na wolontariacie medycznym. W celu usunięcia niespójności pomiędzy pierwszą pomocą a kwalifikowaną pierwszą pomocą konieczne jest dokonanie zmian w odpowiednich zapisach prawnych i procedurach ratowniczych dotyczących KPP, zakresu posiadanego sprzętu, co będzie kolejnym krokiem do zwiększenia umiejętności i skuteczność ratowników KPP.

EN

Aim: The applicable rules related to providing assistance to the injured person led the authors to a conclusion that indicated a need to extend the range of rescue operations performed by rescuers who have completed a course in advanced first aid (Polish: kwalifikowana pierwsza pomoc, KPP). This is crucial because there is a growing number of situations in which help is provided by people who do not have proper medical education. In authors’ opinion there is a need to set situation in order.Introduction: Having analysed the current literature, legal acts, and procedures, the authors have noticed inconsistencies in these documents. In some cases, a wider range of aid provided by laymen – the so-called ‘first aid’ – is allowed, rather than the help provided by trained rescuers. Results: The 2015 CPR Guidelines was the first document to feature a section on first aid. The issues presented in that section had been based on scientific research, so the proposed procedure is very reliable. Research in this area is not easy and may be subject to some errors; however, the information resulting from this research cannot remain outside the area of KPP. In the area of first aid, recommendations were offered on the use of haemostatic dressings, and the administration of aspirin, adrenaline and other medicines. In the area of advanced first aid, there are no procedures for such actions. Such first aid recommendations were proposed over a decade ago, but it was only recently that they have appeared in official guidelines devoted primarily to resuscitation at various levels of qualification. Resuscitation guidelines are increasingly seen to discuss the treatment of victims at risk of cardiac arrest in so-called ‘special situations’ (injuries, poisoning, drowning and many others). How to prevent such situations and how to perform a proper first aid procedure? For example, in the case of anaphylactic shock, a first aid rescuer may make a broader use of the currently available resources than in the procedure applicable to KPP rescuers. Nowadays, the need to inject a medicine (possessed by the patient) is not so obvious for the majority of rescuers. Practical meaning: Changes in the programmes of KPP courses are necessary. Nowadays, rescuers at this level of training work in many institutions associated with rescue services such as fire brigades, Volunteer Ambulance Service, Polish Army, Police and other institutions based on medical volunteering. This situation requires a change in the relevant legal acts and rescue procedures regarding the KPP and the scope of the equipment owned, which will be the next step in improving the skills and effectiveness of KPP rescuers.

2

Działania ratownicze komponentu medycznego Polskiej Ciężkiej Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej (HUSAR Poland) podczas akcji po trzęsieniu ziemi w Nepalu w roku 2015

Chomoncik M., Feltynowski M., Smolarczyk L.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2018

|

Vol. 51, iss. 3

104--118

PL

Cel: Autorzy artykułu, uczestnicy akcji Ciężkiej Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej Państwowej Straży Pożarnej (HUSAR Poland) po trzęsieniu ziemi w Nepalu w 2015 r. na podstawie prezentowanego studium przypadku dokonali próby przybliżenia czytelnikom specyfiki działań komponentu medycznego tej specjalistycznej formacji. Wprowadzenie: We wstępie wyliczono główne jednostki organizacyjne PSP, z których pochodzą ratownicy Grupy, doprecyzowano okoliczności jej formalnego utworzenia, w tym powołanie pierwszego Zespołu Komendanta Głównego PSP ds. specjalizacji poszukiwawczo-ratowniczej. Następnie opisano rolę ustandaryzowanych zasad poszukiwawczo-ratowniczych w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym oraz przedstawiono dotychczasowe międzynarodowe akcje po trzęsieniach ziemi, w których brali udział polscy strażacy. Następnie, po wyjaśnieniu mandatu prawnego Międzynarodowej Grupy Doradczej ds. Poszukiwań i Ratownictwa (INSARAG) oraz roli jej wytycznych w określaniu minimalnych międzynarodowych standardów, autorzy doprecyzowali skład wszystkich komponentów HUSAR Poland. Celem badań było znalezienie odpowiedzi na pytanie dotyczące optymalnego sposobu wykorzystania potencjału komponentu medycznego HUSAR Poland podczas zagranicznych akcji poszukiwawczo-ratowniczych. Metody: Materiał badawczy stanowiły międzynarodowe i krajowe dokumenty normatywne regulujące zasady funkcjonowania HUSAR Poland i określające minimalne standardy dla grup poszukiwawczo-ratowniczych i zagranicznych zespołów medycznych. Wykorzystano analizę akcji HUSAR Poland w Nepalu w 2015 r. oraz wnioski z akcji na Haiti w 2010 r. Główną metodą badawczą była analiza dokumentów oraz statystyk. W tekście przekrojowo przedstawiono zadania komponentu medycznego USAR Poland w różnych fazach tzw. „cyklu misji” i używane w praktyce dokumenty. Szczególną uwagę, zgodnie z tytułem artykułu, poświęcono ukazaniu zadań medycznych zrealizowanych podczas akcji w Nepalu. Autorzy nie tylko przedstawili przykładowe statystyki z działań komponentu medycznego Grupy w Nepalu, ale odnieśli się też do zakresu analogicznych działań z akcji na Haiti w 2010 r. Podsumowanie: W podsumowaniu i wnioskach autorzy podjęli się próby wskazania najefektywniejszego wykorzystania komponentu medycznego HUSAR Poland w działaniach międzynarodowych, tuż po zakończeniu fazy poszukiwawczo-ratowniczej związanej z wydobywaniem poszkodowanych spod gruzów (tzw. koncepcja działania poza gruzami), tak aby jego możliwości były wykorzystane optymalnie i w pełni komplementarnie do oczekiwań społeczności poszkodowanej oraz zarządzających katastrofą instytucji. Sformułowano wnioski, zgodnie z którymi sugerowaną rolą mogłaby być realizacja zadań zbieżnych do przewidzianych wg Światowej Organizacji Zdrowia dla zagranicznego zespołu medycznego typu pierwszego „Foreign Medical Team type 1”.

EN

Purpose: Based on a case study, the authors, members of a heavy urban search and rescue unit (HUSAR Poland) of the State Fire Service (SFS), who participated in relief operations in the aftermath of the 2015 Nepal earthquake, try to describe the roles of medical teams within this specialist organisation. Introduction: The article starts by enumerating the key organisational bodies of the State Fire Service where the Unit’s members normally work, and proceeds to outline the history of its formal establishment, including the appointment of the first SFS Chief Commander Team for Search & Rescue. Then it describes the role of the uniform search and rescue procedures within the State Rescue and Fire-Fighting System, and presents previous international operations following earthquakes, in which Polish firefighters participated. Finally, the paper explains the legal basis for the International Search and Rescue Advisory Group (INSARAG) and the importance of its guidelines for specifying minimum international standards, and lists all the components of HUSAR Poland. The purpose of this paper was to address the question concerning the best way to utilise the potential of HUSAR Poland’s medical component during foreign search & rescue operations. Methods: Research material comprised international and domestic standards which govern the functioning of HUSAR Poland and which define the minimum standards for search and rescue groups and foreign medical teams. The paper analyses HUSAR Poland’s involvement in the 2015 Nepal operation, and conclusions drawn from the 2010 Haiti operation. Its primary research method was the analysis of documents and statistical data. The article provides an overview of USAR Poland’s medical team at different phases of the Response Cycle, and documents used in practice. As shown in the title, special attention was given to describing medical roles and responsibilities fulfilled during the Nepal operation. The authors not only present some statistical examples for the Unit’s medical team involvement in Nepal, but also refer to some similar activities carried out during the 2010 Haiti operation. Summary: In the Summary and conclusions section, the authors tried to identify the most effective ways of utilising HUSAR Poland’s medical component in international operations, immediately after the search & rescue phase involving the recovery of victims from the rubble (known as beyond the rubble) is completed, so that its potential can be used in full to meet the expectations of the affected communities and the local emergency services. These conclusions suggest that a possible role could be to serve the functions similar to those defined by the World Health Organisation for Foreign Medical Teams Type 1.

3

Ratownik medyczny w Państwowej Straży Pożarnej – od teorii do praktyki

Chomoncik M., Nitecki J., Cisoń-Apanasewicz U., Smolarczyk L.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2017

|

Vol. 48, iss. 4

96--108

PL

Cel: Celem artykułu jest analiza prawnych aspektów funkcjonowania ratownika medycznego w jednostkach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (KSRG). W artykule określono także obszary, w których wskazane jest wykorzystanie wiedzy i umiejętności ratowników medycznych w ramach funkcjonowania KSRG, oraz przedstawiono ocenę stanu zatrudnienia tej grupy zawodowej w Państwowej Straży Pożarnej (PSP). Wprowadzenie: Liczba ratowników medycznych w KSRG stale rośnie, choć w poszczególnych województwach jest ona zróżnicowana. Zauważalna jest jednak także niekorzystna tendencja – tylko co trzeci ratownik medyczny chce utrzymać swoje uprawnienia uzyskane na studiach lub w studium. Wnioski: Analiza aktów prawnych pozwala zauważyć pewne sprzeczności w ich zapisach, co oznacza, że konieczne jest doprecyzowanie obecnie funkcjonującego prawa. Sytuacja ta powoduje, że osoby decydujące o kształcie KSRG ostrożnie podchodzą do zmian w zakresie ratownictwa medycznego. Równocześnie coraz częściej można spotkać jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP) specjalizujące się w ratownictwie medycznym, w tym te wyposażone w ambulanse. Należy podkreślić, że liczba tzw. izolowanych zdarzeń ratownictwa medycznego, a więc tych, podczas których jednostki KSRG prowadzą działania z powodu czasowej niewydolności Państwowego Ratownictwa Medycznego (PRM), stale rośnie, w związku z czym wymagania wobec ratowników w zakresie ratownictwa medycznego się zwiększają. Coraz większe są też wymagania prawne dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa ratownikom podczas skomplikowanych i niebezpiecznych działań oraz ćwiczeń. W zabezpieczeniu prowadzonych przez siebie działań i ćwiczeń jednostki KSRG często chcą posiłkować się zespołami PRM, co spotyka się z odmową dyspozytorów medycznych (brak odpowiednich regulacji prawnych). Muszą być wówczas stosowane rozwiązania doraźne, a nie systemowe, co niekiedy wiąże się z dodatkowymi kosztami. Z uwagi na obowiązkowe wyszkolenie każdego ratownika PSP w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy, a także z uwagi na wynikający z prawa system przeprowadzania – co trzy lata – egzaminów potwierdzających posiadanie odpowiednich kwalifikacji w każdej jednostce ratowniczo-gaśniczej (JRG) musi być grupa instruktorów prowadzących systematycznie zajęcia doskonalące. Również do utrzymania należytego poziomu wyszkolenia ratowników medycznych konieczne jest stworzenie w PSP własnego systemu doskonalenia zawodowego tej grupy zawodowej – programów szkoleń, systemu nadzoru i certyfikacji, centrów symulacyjnych. Problematyczna może okazać się sprawa obrotu lekami, które ratownicy medyczni mogą stosować w ramach świadczeń zdrowotnych poza PRM.

EN

Aim: The purpose of this paper is to analyse the legal aspects of the functioning of a paramedic in KSRG units. The paper also defines the areas in which it is advisable to make use of the knowledge and skills of this professional group within the framework of KSRG operations, and offers an assessment of the employment status of this working group in the State Fire Service (PSP). Introduction: The number of paramedics in the KSRG has been growing steadily, although the figures differ by voivodeship. The reasons for this state of affairs cannot be determined unambiguously. Also, one unfavourable trend is noticeable – only one in three paramedics wishes to maintain his or her qualifications obtained during studies. Conclusions: An analysis of legal regulations reveals some contradictions that require further clarification in current law. This situation contributes to the cautious attitude of those who decide on the shape of the KSRG in relation to changes in the field of emergency medical services.It should be emphasised that the number of so-called isolated medical events, i.e. those in which the KSRG units operate due to the temporary unavailability of the PRM, is constantly increasing. Therefore, the requirements for paramedics providing emergency medical services are growing. We can also observe the tightening of the legal requirements to ensure the safety of paramedics during complicated and dangerous activities and exercises. KSRG units often call for PRM teams to take part in securing their activities and exercises, which is denied (on the grounds of there being no laws governing this area). This necessitates the use of ad-hoc, rather than standardised, solutions and is sometimes associated with additional costs. Due to the compulsory training of each PSP paramedic in advanced first aid as well as the legally required system of conducting examinations every three years confirming the possession of appropriate qualifications in each JRG, there must be a group of instructors conducting regular professional training. Also, to maintain a proper level of training for paramedics, it is necessary that a professional development system be created for this group within the PSP units, complete with training programmes, a supervision and certification system, and simulation centers. A particularly problematic issue relates to the purchase of medicines by paramedics for the purposes of providing health services outside of the PRM.

4

Podstawowe elementy zabezpieczenia medycznego oraz funkcjonowanie Komponentu Medycznego Państwowej Straży Pożarnej podczas XXXI Światowych Dni Młodzieży Kraków 2016

Chomoncik M., Nitecki J., Michalczyk G.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2017

|

Vol. 45, iss. 1

112--129

PL

Cel: Celem niniejszej pracy jest przedstawienie organizacji i wyposażenia Komponentu Medycznego Państwowej Straży Pożarnej (KOMED PSP). Wprowadzenie: W dniach 26–31 lipca 2016 r. w Krakowie odbyły się XXXI Światowe Dni Młodzieży (ŚDM). Na program tych uroczystości składały się spotkania z ojcem świętym Franciszkiem oraz towarzyszące im wydarzenia o charakterze religijnym i kulturalnym. Za zabezpieczenie medyczne tych uroczystości odpowiedzialne było Krakowskie Pogotowie Ratunkowe (KPR). Zabezpieczenie to obejmowało: patrole piesze, patrole ruchome, stałe punkty medyczne, namioty szpitalne i zespoły ratownictwa medycznego (ZRM). Patrol pieszy stanowiły co najmniej dwie osoby, z których minimum jedna była pielęgniarką, ratownikiem medycznym lub ratownikiem. W skład patrolu ruchomego wchodziła jedna osoba posiadająca uprawnienia ratownika, natomiast w ramach stałego punktu medycznego pracowały dwie osoby: lekarze, ratownicy medyczni, pielęgniarki lub ratownicy. W namiocie szpitalnym pracował jeden lekarz oraz pięć innych osób. Jednym z elementów zabezpieczenia medycznego, pełniącym funkcję namiotu szpitalnego, był KOMED PSP. Składa się on z połączonych ze sobą i tworzących całość namiotów pneumatycznych, w tym z: namiotu TRIAGE, namiotu reanimacyjnego, namiotu zabiegowego, namiotu obserwacyjnego, namiotu-ambulatorium, namiotu-magazynu, namiotu operacyjno-technicznego i namiotu łącznikowego. Namiot TRIAGE wyposażony jest w materiały do prowadzenia dokumentacji medycznej, a także jedno stanowisko do oceny stanu poszkodowanego. Namiot reanimacyjny składa się z 2 stanowisk monitorowanych, wyposażonych w 2 defibrylatory, respirator, ssak elektryczny, pompę infuzyjną, aparat USG oraz analizator parametrów krytycznych. Namiot zabiegowy posiada 4 stanowiska wraz z zestawami do monitorowania funkcji życiowych. Z kolei namiot obserwacyjny posiada 10 stanowisk do monitorowania pacjentów i jest dodatkowo wyposażony w defibrylator AED. W namiocie ambulatorium znajdują się 2 stanowiska do badania pacjentów z drobnymi obrażeniami i dolegliwościami, natomiast namiot operacyjno-techniczny jest przeznaczony do działań zespołu dowodzenia. Zadaniem namiotu łącznikowego jest połączenie poszczególnych elementów KOMED PSP oraz zaplecza logistycznego. KOMED PSP udzielił pomocy medycznej 388 osobom z różnych krajów. Materiał i metoda: Materiałem badawczym była dokumentacja opracowana przez organizatora zabezpieczenia medycznego ŚDM Kraków 2016 oraz przez powołany zespół specjalistów z PSP. W dokumentacji opisano zasady organizacji KOMED PSP. Wnioski: KOMED PSP był istotnym ogniwem w zabezpieczeniu pielgrzymów w trakcie ŚDM Kraków 2016.

EN

Aim: The aim of this study was to present how KOMED PSP was organised and what equipment it used. Introduction: Between 26 and 31 July 2016 Krakow hosted the 31st World Youth Day (WYD Krakow 2016). The programme of the event included a meeting with the Holy Father, Pope Francis, as well as other religious and cultural events. The Krakow Emergency Medical Team was directly responsible for ensuring medical safety at the event. Medical support during the event was provided by foot patrols, mobile patrols, permanent medical centres, medical tents and the Emergency Medical Team. Foot patrols comprised at least two individuals, including at least one nurse or paramedic, or a rescuer. The mobile patrol comprises one person with rescuer qualifications. In the permanent medical centre, there were two doctors or a paramedic, or a nurse, or a rescuer. The medical tent had one doctor, with at least five other people working along. One of the elements of medical support during these celebrations was the Medical Component of the State Fire Service (KOMED PSP). The main components of the KOMED PSP include pneumatic tents interconnected to form a single unit, including the TRIAGE tent, the resuscitation tent, the treatment tent, the monitoring tent, the outpatient tent, the storage tent, the operational & technical tent and the liaison tent. The TRIAGE tent contains materials to keep medical records, as well as one facility to assess patients’ condition. The resuscitation tent had 2 monitoring units, 2 defibrillators, a respirator, an aspirator, an infusion pump, an ultrasound machine, and a blood-gas analyser. The treatment tent includes 4 facilities equipped with units monitoring vital signs. The monitoring tent has got 10 facilities for monitoring patients, additionally equipped with an AED defibrillator. The outpatient tent has 2 facilities to examine patients with minor injuries and ailments. The operational & technical tent is designed for the command team’s operations, while the function of the liaison tent is to connect all the KOMED PSP elements and the logistics section. KOMED PSP provided medical aid for 388 people from different countries around the world. Material and methods: The research material consisted of the documentation collected by the organiser of medical support during WYD 2016 in Krakow and by the established team of specialists from the State Fire Service, describing the principles of the organisation of the KOMED PSP. Conclusion: The Medical Component of the State Fire Service was a vital factor in ensuring the safety of pilgrims during the 2016 World Youth Days in Krakow.

5

Ratownictwo medyczne w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. Część IV

Chomoncik M.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2014

|

Nr 1

117--127

PL

Cel: Przedstawienie zasad postępowania w przypadku wystąpienia u poszkodowanego zaburzeń krążeniowo-oddechowych w stanach nieurazowych i drgawkach. Wprowadzenie: Postępowanie z kobietą w widocznej ciąży w stanie zagrożenia życia/zdrowia ma szczególny charakter, dotyczy bowiem zawsze przynajmniej dwojga poszkodowanych. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na stan płodu jest stan matki. Dlatego prowadzone w sposób optymalny ratowanie matki przyczynia się do najlepszego ratowania płodu. W przypadku stwierdzonych obrażeń należy je opatrzyć zgodnie z odpowiednimi procedurami. Zdarzenie mnogie to zdarzenie, którego zagrożenia dotyczą więcej niż jednej osoby poszkodowanej znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, ale określone w wyniku segregacji poszkodowanych zapotrzebowanie na kwalifikowaną pierwszą pomoc i medyczne czynności ratunkowe realizowane w trybie natychmiastowym nie przekracza możliwości sił i środków podmiotów ratowniczych obecnych na miejscu zdarzenia. Zdarzenie masowe to zdarzenie, w wyniku którego określone w procesie segregacji poszkodowanych zapotrzebowanie na kwalifikowaną pierwszą pomoc i medyczne czynności ratunkowe realizowane w trybie natychmiastowym przekracza możliwości sił i środków podmiotów ratowniczych obecnych na miejscu zdarzenia w danej fazie działań ratowniczych. Segregacja poszkodowanych to proces wyznaczania priorytetów leczniczo-transportowych realizowany w zdarzeniach mnogich i masowych. Celem segregacji jest szybkie znalezienie poszkodowanych w stanie zagrożenia życia i zminimalizowanie liczby niepotrzebnych transportów osób mniej poszkodowanych do specjalistycznych ośrodków. Na świecie funkcjonują różne systemy segregacji poszkodowanych, które pozwalają w krótkim czasie dokonać oceny stanu poszkodowanego. W Polsce najbardziej znanym systemem jest system START (simple triage and rapid treatment – prosta segregacja i szybkie leczenie), który dotyczy osób powyżej 8 roku życia. U dzieci pomiędzy 1 a 8 rokiem życia należy zastosować system segregacji JumpSTART. Znaczenie dla praktyki: W swojej pracy i poza nią ratownik może spotkać się z sytuacjami, kiedy pomocy będzie potrzebowała osoba zgłaszająca dolegliwości niezwiązane z obrażeniami. Przedstawione w artykule treści mogą znaleźć praktyczne zastosowanie w takich sytuacjach.

XX

Purpose: Presentation of emergency action principles in case a casualty suffers from circulatory and respiratory disorder in nontraumatic condition or tremors (convulsions). Introduction: The procedure when dealing with a visibly pregnant woman in life / health threatening conditions is very specific as it considers at least two casualties. The most important factor that influences the fetus’ condition is the condition of the mother. So the most optimal rescue procedure conducted on the mother is the best way to save the unborn baby. Any injuries should be dressed in accordance with proper procedures. Multiple-casualty incident is a situation in which more than one person is in danger, however, the need for acute medical care and rapid rescue procedures (determined in the process of triage – medical selection) does not override the rescue resources (such as personnel and equipment) present on the spot. Mass-casualty incident is any incident in which the number of casualties in the dire need of acute medical care and rapid rescue procedures determined in triage, overrides the rescue resources present on the spot. Triage (medical selection / segregation of casualties) is the process of determining the medical and transportation priorities while dealing with numerous or mass- casualty incidents. Its goal consists in finding the casualties in life threatening condition as soon as possible as well as minimizing the transport to specialized hospitals of those casualties whose condition is not severe. There is a great deal of casualty segregation systems in the entire world that allows a quick assessment of casualties’ condition. In Poland the most commonly known is the START system (simple triage and rapid treatment). It is used in regard to people over 8 years old. For kids aged 1- 8, the segregation system Jump START should be applied. Practical significance: Regardless of the fact whether he is on duty or not, a paramedic may find himself in a situation when a person in need declares complaints unrelated to an injury. The information presented in the article can have practical implication in such situations.

6

Ratownictwo medyczne w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym. Część I

Chomoncik M.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2013

|

Nr 1

131-152

PL

Z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne współpracują służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Jednostki te udzielają kwalifikowanej pierwszej pomocy osobom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Kwalifikowana pierwsza pomoc to czynności podejmowane przez ratownika wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Ratownik może wykonywać następujące czynności: prowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową, bezprzyrządową i przyrządową, z podaniem tlenu oraz zastosowaniem według wskazań defibrylatora zautomatyzowanego, tamować krwotoki zewnętrzne i opatrywać rany, unieruchamiać złamania i podejrzenia złamań kości oraz zwichnięć, stosować ochronę przed wychłodzeniem lub przegrzaniem, prowadzić wstępne postępowanie przeciwwstrząsowe poprzez właściwe ułożenie osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, ochronę termiczną osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, stosować tlenoterapię bierną, ewakuować z miejsca zdarzenia osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, udzielić wsparcia psychicznego osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, prowadzić wstępną segregację medyczną. W sytuacji, gdy na miejscu zdarzenia są jednostki systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, ratownicy ze służb współpracujących z systemem wykonują działania ratownicze wynikające ze specyfiki służby oraz stanowią pomoc i wsparcie w wykonywaniu medycznych działań ratowniczych przez ratowników z jednostek systemu. Szanse przeżycia poszkodowanych z ciężkimi obrażeniami ciała zależą od czasu, w którym zostanie im udzielona pomoc. Usystematyzowanie oceny poszkodowanego "od głowy do stóp" i poprawna znajomość procedur ratowniczych gwarantuje, że udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy przez ratowników w istotny sposób wpływa na szanse przeżycia poszkodowanego. Bardzo ważnym aspektem w działaniach ratowniczych jest współpraca wszystkich ratowników oraz współpraca pomiędzy służbami ratowniczymi, ponieważ wiele czynności należy wykonywać równocześnie. Sekwencja założeń taktycznych w ratownictwie medycznym ma na celu ustalenie kolejności działania ratowników w chwili przybycia na miejsce zdarzenia do momentu przekazania meldunku Kierującemu Działaniem Ratowniczym (KDR). Podział zadań z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy między poszczególnych ratowników ma wpływ na sprawność wykonywania procedur ratowniczych, czyli czas, w jakim osobie poszkodowanej zostanie udzielona niezbędna pomoc. Udzielając pomocy poszkodowanemu, należy pamiętać o tym, że wszystkie działania ratownicze powinny być ukierunkowane na jak najszybsze udzielenie pomocy poszkodowanemu, a czynności ratujące życie mają pierwszeństwo przed czynnościami ratującymi zdrowie. Dobra znajomość procedur ratowniczych i ciągłe ćwiczenia mają wpływ na jakość i szybkość działań z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy. Ponadto ratownicy znający dobrze procedury ratownicze będą działać spokojnie i zdecydowanie. Taki sposób postępowania wpływa na dobre samopoczucie poszkodowanego i jest ważnym elementem wsparcia psychicznego.

EN

Emergency Medical Services (EMS) are supported by other services which were created by government to help people in dire need. These services provide treatment to those in need of urgent medical care. Acute medical care (or professional first aid) is a set of actions performed by paramedic to save those in danger. Paramedic is entitled to following: perform cardiopulmonary resuscitation (CPR) with or without equipment, with oxygen administration due to Automated External Defibrillator's (AED) indications, stop internal haemorrhages, treat wounds, manage fractures or dislocations, protect against hypothermia and overheating, provide preliminary anti shock treatment by placing the casualty in the proper position, provide thermal protection of casualties, use passive oxygen administration, evacuate people in need of urgent medical care, provide mental support for casualties, conduct preliminary medical selection. In a situation when both EMS and supportive services arrive on the spot the latter perform their assigned duties as well as they assist EMS rescuers' actions. The speed of rescue operation is crucial for the survival of casualties with severe injuries. Structured patients evaluation and thorough knowledge of rescue procedures can guarantee that acute medical care has crucial influence on casualty.s survival chances. The rescuers' cooperation as well as the emergency services cooperation is very important aspect in rescue operations because some actions are done simultaneously. The tactic sequence in medical rescue aims at establishing the order of actions performed by paramedics from the moment they arrive on the spot until they report back to Chief Rescue Coordinator. Assignment of acute medical care duties influences efficiency of rescue procedures, meaning the time in which casualty is given help. When dealing with first aid one has to bear in mind that all rescue actions must provide help as fast as possible and life saving procedures are prior to health saving procedures. Vast knowledge of rescue procedures and constant drills influence acute medical care actions. quality and speed. What is more paramedics who know rescue procedures very well, will act calmly and decisively. Such behaviour affects casualty.s well-being and is an important aspect of mental support.

7

Ratownictwo medyczne w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym. Część II

Chomoncik M.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2013

|

Nr 2

101--118

PL

Jeżeli u poszkodowanego istnieje podejrzenie obrażenia głowy i/lub kręgosłupa przy podejściu do poszkodowanego należy zachować zasady stabilizacji odcinka szyjnego kręgosłupa. W związku z tym w przypadku poszkodowanych wymienionych powyżej oraz w każdej sytuacji, kiedy nie możemy z całą pewnością wykluczyć możliwości obrażenia kręgosłupa kierujący działaniami z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy powinien podejść do poszkodowanego z przodu (twarzą w twarz, aby poszkodowany nie odwrócił głowy w celu zobaczenia ratownika). Podchodząc do poszkodowanego, który jest przytomny, należy się przedstawić z imienia, funkcji i powiedzieć poszkodowanemu, aby się nie ruszał, a po dotarciu do niego ręcznie ustabilizować odcinek szyjny kręgosłupa. Po przekazaniu stabilizacji drugiemu ratownikowi, ratownik kierujący działaniami z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy powinien wdrożyć sekwencje medycznych działań ratowniczych. W przypadku, gdy poszkodowany leży i nie porusza się, najpierw należy ręcznie ustabilizować odcinek szyjny kręgosłupa, a następnie wdrożyć sekwencje medycznych działań ratowniczych. Jeżeli poszkodowany z krwawiącą raną głowy ma objawy wstrząsu hipowolemicznego, to należy kontynuować ocenę poszkodowanego pod kątem obecności krwawienia z innego miejsca (u poszkodowanego dorosłego rzadko dochodzi do utraty dużej ilości krwi tylko z rany skóry głowy). Poszkodowanego z obrażeniem i podejrzeniem obrażenia kręgosłupa w przypadku braku wskazań do ewakuacji należy stabilizować w pozycji zastanej. Ewakuacja będzie wskazana w następujących sytuacjach: bezpośredniego lub przewidywanego w krótkim czasie zagrożenia dla życia ratownika i ratowanego, braku możliwości oceny funkcji życiowych w miejscu, w którym znajduje się poszkodowany, w przypadku ciężkiego stanu poszkodowanego wymagającego podjęcia czynności z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciągu 1–2 minut, aby zapobiec śmierci (najczęściej wstrząs). W przypadku wskazań do ewakuacji należy poszkodowanego w miarę możliwości unieruchomić na noszach typu deska i po unieruchomieniu ponownie ocenić jego stan. W przypadku zauważenia intensywnego krwotoku należy go natychmiast uwidocznić i zatamować, stosując w miejscu krwawienia ucisk bezpośredni lub opatrunek uciskowy albo powyżej miejsca krwawienia (na udzie lub ramieniu w zależności od miejsca krwawienia) w ostateczności opaskę zaciskową. Ciała obcego wbitego w poszkodowanego nie należy usuwać poza dwoma wyjątkami: ciało obce, które powoduje niedrożność dróg oddechowych, ciało obce w mostku w sytuacji konieczności wykonywania zewnętrznego masażu serca.

EN

If there’s a suspicion that a casualty suffers from a head and/or spine injury, while approaching the casualty one should follow the rules for stabilization of the cervical vertebrae. Therefore, in the fore mentioned situations and also every time one can’t exclude a suspected spinal injury, the casualty should be approached face on by the first aid Rescue Coordinator (to avoid the casualty moving his head in order to see the paramedic). While approaching an injured but responsive person, one should introduce oneself by name and function and tell the casualty not to move. When the casualty is reached, his cervical vertebrae should be immobilized manually. After the stabilization process is passed on to the second paramedic the first aid Rescue Coordinator should apply the medical rescue action sequence. If a casualty with a bleeding head wound shows symptoms of hypovolemic shock, one should continue the casualty assessment because bleeding can occur in a different parts of the body (an adult casualty rarely suffers from vast blood loss solely because of a skin wound to the head). Where evacuation is not required, the person with a spinal cord injury or suspected spinal cord injury should be immobilized in a position in which he was found. Evacuation will be required under following circumstances: where immediate or probable danger exists in the short term and threatens the life of a casualty or paramedic, when it is not possible to assess the condition of a casualty on the spot, when a casualty in a critical condition requires immediate first aid within a timescale of 1-2 minutes to avoid death (most frequently after-shock). If evacuation is needed, the casualty should be immobilized on a long spine board, after which his condition should be re- assessed. In case of a heavy haemorrhage, the bleeding should be exposed and stopped by direct pressure or with a pressure dressing on the wound. As a last resort a tourniquet should be applied above the wound (on the thigh or arm, depending on the source of bleeding). If a casualty’s body is punctured by a foreign body, it shouldn’t be removed, except in two instances; in situations where a foreign object is causing an airway obstruction, and when a foreign object lodged in a sternum inhibits the administration of CPR.

8

Ratownictwo medyczne w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. Część III

Chomoncik M.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2013

|

Nr 3

135--144

PL

Oparzenie jest chorobą, której skutki obejmują oprócz powłok ciała (rana oparzeniowa) powstanie zmian ogólnoustrojowych (choroba oparzeniowa). Ciężkość oparzenia zależy od powierzchni i głębokości oparzenia. W przypadku udzielania pomocy poszkodowanemu oparzonemu należy zwrócić uwagę na okoliczności i objawy wskazujące na możliwość oparzenia górnych dróg oddechowych (jeżeli pojawią się objawy obrzęku dróg oddechowych, szybko może dojść do niedrożności dróg oddechowych). Objawami obrzęku górnych dróg oddechowych mogą być: chrypka (wczesny objaw narastającego obrzęku w drogach oddechowych – zapytaj poszkodowanego, czy chrypka pojawiła się teraz) oraz stridor (świszczący oddech, wskazuje na ciężki obrzęk dróg oddechowych, który może doprowadzić do niewydolności oddechowej i jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia). U poszkodowanego w przypadku rozległych oparzeń mogą wystąpić objawy wstrząsu hipowolemicznego. Należy pamiętać, że w przypadku porażenia prądem elektrycznym istnieje ryzyko zatrzymania krążenia, dlatego każdy poszkodowany porażony prądem elektrycznym powinien trafić do szpitala. W wyniku inhalacji (wdychania) dymu powstałego podczas pożaru dochodzi do uszkodzenia układu oddechowego. Towarzyszy temu: inhalacja tlenku węgla i innych gazów powstałych w procesie spalania, uszkodzenie górnych dróg oddechowych z następowym obrzękiem, uszkodzenie dolnych dróg oddechowych. Do dróg oddechowych dostają się substancje chemiczne powodujące uszkodzenie płuc oraz narządów wewnętrznych. Tonięcie to proces skutkujący pierwotnie zatrzymaniem oddechu spowodowanym podtopieniem lub zanurzeniem w cieczy. Pierwszym i najważniejszym celem udzielania pomocy poszkodowanemu po epizodzie tonięcia jest zmniejszenie niedotlenienia. Natychmiastowe podjęcie i prawidłowe prowadzenie tlenoterapii czynnej lub biernej zwiększa przeżywalność. Dlatego czynność te należy rozpocząć tak szybko, jak to możliwe (można je rozpocząć, gdy poszkodowany znajduje się w płytkiej wodzie, jeżeli bezpieczeństwo ratownika nie jest zagrożone). Wychłodzenie to wyziębienie całego organizmu doprowadzające do zmniejszenia temperatury poniżej normalnych wartości (36,5°C – 37,5°C).