be of internal stresses in laser modified material surface layer due to the rapid non-equilibrium changes. The next stage of bearing research is secondary laser hardening tests after modification (optimization) of hardening parameters. Laser textured bearings in a variant in which lubricant reservoirs cover 25% of the inner raceway showed decreased stability in relation to the bearings after laser secondary hardening. Further laboratory tests will also identify the reason of accelerated degradation, i.e. pitting of laser textured bearings for variant in which lubricating reservoirs cover of 5% of the surface of the inner raceway which shows increased stability with respect to the bearing produced with standard manufacturing procedures in the range of 5÷10%. Due to the high differences of the obtained results of the bearing contact durability tests, further studies are still required.

Mechanicznym WAT koncepcję oraz projekt konstrukcyjny stanowiska do badań tribologiczno-zmęczeniowych w warunkach laboratoryjnych. W artykule przedstawiono koncepcję stanowiska do modelowych badań trwałości łożysk tocznych, a także wstępne wyniki badań trwałości zmęczeniowo-stykowej łożysk.

wykonanej wcześniej naprawie silnika. Główną przyczyną uszkodzeń było zatarcie łożyska ślizgowego, pracującego w skojarzeniu z czopem korbowodowym wału korbowego, a następnie jego obrót względem stopy korbowodu. Analizie poddano uszkodzone łożysko i wał korbowy w odniesieniu do tych samych nowych elementów o znanych właściwościach fizycznych i materiałowych.

previously done repair the engine. The main cause of damages was blurring of slide bearing working in association with connecting -rod spigot of the crankshaft. Damaged bearing and crankshaft in relation to the same new elements of known physical and material properties was analyzed.

obciążnikami. Napęd przenoszony jest przez silnik elektryczny prądu stałego, sterowany nowoczesnym układem sterującym, wymuszającym pracę przy stałych obrotach silnika do 3000 obrotów/minutę, a także pracę przy zmieniającej się prędkości obrotowej, np. sinusoidalnie zmiennej. Wykonano model stanowiska i jego elementów składowych, a także całe stanowisko w „metalu”. Temperatura mierzona na powierzchni pierścienia zewnętrznego łożysk nie przekroczyła 90°C. Zmierzone widma drgań w strefach obudów badanych łożysk potwierdziły właściwą sztywność konstrukcji oraz poprawność funkcjonowania testowanych łożysk tocznych. Przeprowadzone testy w okresie 200h potwierdziły słuszność koncepcji oraz jego dobrą funkcjonalność.

sinkers. Drive power is transferred by a DC electrical motor, controlled by a modern control system, forcing operation at constant engine speed to 3000 revolutions / minute, and forcing operation at constant engine speed to 3000 revolutions / minute and work at changing rotational speed, sinusoidally variable, for example. A model of the position and its components was made as well as the whole position in the "metal". Temperature measured on the surface of the outer ring of bearings did not exceed 90 ° C. Measured vibration spectrum in housing areas examined bearings confirmed proper stiffness of the structure and the correctness of the functioning tested roller bearings. The tests performed in during 200h confirmed rightness concepts and its good functionality.