Celem opracowania jest poznanie warunków anemologicznych w okresie 1901-2010 w rejonie północno-zachodniego Spitsbergenu. W tym celu posłużono się reanalizami ERA-20C. Uzyskane wyniki porównano z przebiegiem temperatury powietrza w tym rejonie. Nad obszarem NW Spitsbergenu przeważają kierunki wiatru NNE i NE (w sumie 21,9%). Najrzadziej występuje wiatr z kierunków zachodnich (W, WNW, NW, WSW, łącznie 9,7%). Można również zaobserwować, wyraźnie różniącą się strukturę częstości kierunków wiatru w porach roku. Średnia prędkość wiatru według reanaliz w latach 1901-2010 w przyjętym punkcie węzłowym wyniosła 5,6 ms-1. Prędkość wiatru w tym okresie wykazała znaczną zmienność z roku na rok. Stwierdzono przy tym istotny statystycznie (na poziomie 0,05) rosnący trend prędkości wiatru, wynoszący 0,5 ms-1 /100 lat.
EN
The aim of the study was to know the wind conditions in the period 1901-2010 over the north-western Spitsbergen. For this purpose they are used ERA-20C reanalises. The results were compared with the course of air temperature in this region. Over the area of NW Spitsbergen predominate wind direction NNE and NE (total of 21.9%). The least frequent wind direction is from the west (W, WNW, NW, WSW, a total of 9.7%). Observed also differing structure of the frequency of wind direction, depending on the season. The average wind speed in the years 1901-2010 in the was 5.6 ms-1. Wind speed during this period showed considerable variability from year to year. It has been found that a statistically significant (at the 0.05 level) growing trend of wind speed (0.5 ms-1 /100 years).
Elementem meteorologicznym bardzo istotnym z punktu widzenia mieszkańców miast jest wiatr, wpływający m.in. na temperaturę odczuwalną, zasięg miejskiej wyspy ciepła czy stężenie zanieczyszczeń w atmosferze. Na podstawie badań przeprowadzonych w Toruniu w 2012 roku stwierdzono duże deformacje kierunku oraz zmniejszenie prędkości wiatru w stosunku do terenów podmiejskich. Najmniejsze średnie prędkości wiatru odnotowano na terenach leśnych (0,2 m·s–1 ) oraz parkowych (0,6 m·s–1 ), a największe wystąpiły na obszarze o zabudowie wielorodzinnej (1,1 m·s–1 ). Analizie poddano również modyfi kacje kierunków wiatru. Największe wystąpiły na obszarze leśnym, a najmniejsze na obszarze o zabudowie zróżnicowanej.
EN
Wind is a particularly significant meteorological element from the point of view of the residents of cities, as it affects, for example, the subjective temperature, the extent of the Urban Heat Island or the concentration of atmospheric pollution. On the basis of observations carried out in Toruń in 2012, great deformations of wind directions and reduction of its speed were found as compared to suburban areas. The lowest values of annual mean speed were recorded in forest areas (0.2 m·s–1 ) and in parks (0.6 m·s–1 ). The highest winds, on the other hand, occurred in the area of multi-apartment buildings (1.1 m·s–1 ). Modifications of wind directions were also analysed and were found to occur to the greatest extent in forest areas, and in areas of diversified land development, the least.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Konferencja została zorganizowana przez Katedrę Meteorologii i Klimatologii UMK, International Arctic Science Committee (IASC), Komitet Badań Polarnych PAN i Oddział Pomorski Polskiego Towarzystwa Geofizycznego. Celem konferencji było zaprezentowanie aktualnego stanu wiedzy dotyczącej zmian klimatu i środowiska naturalnego w ostatnim tysiącleciu w obszarach polarnych oraz określenie przyszłych kierunków badawczych. W programie każdej sesji tematycznej były referaty zamawiane. Zadaniem ich autorów było przedstawienie syntetycznego podsumowania stanu wiedzy na temat jednego ze środowisk naturalnych występujących w obszarach polarnych. W dyskusji podsumowującej konferencję stwierdzono m. in. konieczność zwiększenia interdyscyplinarności badań obszarów polarnych poprzez zaproszenie do współpracy badaczy z innych dziedzin nauki. W obliczu niemal już dramatycznych zmian, obserwowanych szczególnie w Arktyce, należy zintensyfikować badania – to kolejny wniosek z dyskusji.
W artykule przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne temperatury oraz wilgotności powietrza w rejonie Kaffiøyry (NW Spitsbergen) w sezonie letnim 2014 r. Na podstawie pomiarów na stanowiskach położonych na różnych wysokościach nad poziomem morza przeanalizowano zmiany temperatury i wilgotności powietrza w pionie, obliczono pionowe gradienty tych elementów. Uzyskane wyniki odniesiono do pionowych sondaży atmosfery wykonywanych w pobliskiej stacji w Ny Ålesund. Temperatura oraz wilgotność względna powietrza wykazują znaczne zróżnicowanie przestrzenne. Relacje między stanowiskami zmieniają się z dnia na dzień w zależności od rodzaju mas powietrza oraz zachmurzenia. Stwierdzono również zmienność pionowych gradientów temperatury i wilgotności względnej powietrza w cyklu dobowym.
EN
This article presents the spatial diversity of temperature and relative humidity of the air in the area of Kaffiøyra (NW Spitsbergen). In the summer season of 2014 (21 July – 31 August), observations were carried out at 9 measurement points equipped with temperature and humidity recorders. The points were located in two terrain profiles: the mountains where the highest point was situated at 590 m a.s.l. in the Prins Heinrichfjella range and from the terminal moraines to the firn field (375 m a.s.l.) of the Waldemar Glacier. On the basis of the measurements taken at the sites situated at different absolute heights vertical changes in air temperature and humidity were analysed and lapse rate of air temperature gradients were determined. The results were referenced to vertical atmospheric soundings carried out at the nearby station in Ny Ålesund. The air over NW Spitsbergen (Ny Ålesund) demonstrated a mean vertical lapse rate of 0.61˚C/100 m at the atmospheric layer up to six or seven hundred metres. On most days normal stratification was observed, where temperature fell with height, on 3 days a ground-level air temperature inversion occurred and on 9 days a temperature inversion occurred in the free troposphere. In the area of Kaffiøyra, air temperature decreased with height from 5.5°C on the coast (KH) to 2.5°C at 590 m a.s.l. (PH2). On the Waldemar Glacier, the mean air temperature ranged from 5.0°C on the moraines (ATA) to 3.6°C on the firn field (LW2). The relationship between the sites changed on a daily basis, depending on the cloud amount, insolation and local circulation (e.g. connected with the influence of foenic wind). Averaged lapse rate in relation to the coast (KH) reached between 0.84°C/100 m (LW1-KH) and 0.39°C/100 m (KU-KH) or 0.40°C/100 m (ATA-KH). The mountain tops (PH1 and PH2) are also distinguished by their smaller lapse rate. An inversion in the vertical distribution of air temperature was also frequent and, for example, at the KT site it occurred at 33.9% of the hours and at 28.7% at ATA. On the Waldemar Glacier, inversion occurred at a frequency of 16.3% at its front (LW1) to 8.8% at its firn field (LW2). On the mountain tops, the inversion occurred at a frequency of 18% (PH2). The relative humidity of the air over Spitsbergen is high due to the prevalence of maritime air masses. According to the soundings conducted at Ny Ålesund, the humidity increased with the height, however in 13 cases a vertical inversion of relative humidity occurred – the overground air layers proved more saturated with water vapour. On Kaffiøyra, the average relative humidity of the air was 87.7% and increased up to approx. 500 m, above which it slightly dropped. This results from a high frequency of occurrence of Stratus clouds which do not reach the higher tops. The vertical gradients of relative humidity were diverse: at most sites, the relative humidity increased with the height, for example at the PH1 site, the gradient was 3.12%/100 m. A greater diversity of the relative humidity was typical of the hours around midday.
Zlodzenie Wisły zimą 2014 r. charakteryzowal krótki czas trwania, a warunki termiczne sezonu znacznie odgiegaly od przeciętnych - temperatury były dużo wyższe. W okresie zlodzenia badano struktury lodowego wypełnienia koryta w trzech profilach poprzecznych zlokalizowanych w górnej części zbiornika włocławskiego. Artykuł zawiera także analizę stopnia zagrożenia wezbraniem zatorowym w nawiązaniu do warunków rozbudowy i rozpadu pokrywy lodowej na Wiśle.
EN
The 2014 Vistula winter icing was short and thermal conditions of the season significantly differed from the average - the temperatures were much higher. In the icing period, structures of the riverbed ice filling were examined in three cross-sections located in the upper part of the Włocławek reservoir. The article contains also an analysis of the degree of a jam flood threat in reference to the conditions of development and disintegration of the Vistula ice cover.
Przedstawiono przebieg zlodzenia Wisły zimą 2013 r. na tle wybranych elementów meteorologicznych oraz wyniki sondowania lodowego wypełnienia koryta rzeki. Wskazano ich uwarunkowania oraz cechy charakterystyczne sezonu zimowego.
EN
The article presents the course of Vistula icing in winter 2013 in connection with chosen meteorological elements and the results of riverbed ice filling sounding. It describes its conditionality and characteristics of the winter period.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.