Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Izolacja i identyfikacja naturalnych substancji barwiących obecnych w próbkach farb artystycznych i tkaninach pochodzenia historycznego

Otłowska O., Śliwka-Kaszyńska M., Kołodziejczyk A.

Wiadomości Chemiczne

|

2016

|

[Z] 70, 3-4

163--187

EN

Natural organic dyes are group of substances that belong to various types of chemical compounds. The most commonly used in paintings and dyeing textiles were naturally occurring dyestuffs from group of anthraquinones, flavones and indigoid dyes. Identification of coloring substances present in historical artistic paints provides relevant information for a wide range of specialists dealing with works of art and in the field of conservation science. This research presents a review of analytical techniques (mainly chromatographic and spectroscopic) used for identification of dyes. It also describes the methods of colorants isolation from historical artistic paints and textiles. Furthermore, the article presents a brief characteristics of fragmentation reactions of selected groups of dyestuffs, which is useful in their identification.

2

Przegląd rodzajów chiralnych faz stacjonarnych oraz możliwości ich zastosowań w chromatografii cieczowej

Śliwka-Kaszyńska M., Momotko M., Szarmańska J., Boczkaj G., Kamiński M.

Camera Separatoria

|

2015

|

Vol. 7, No. 2

99--128

PL

Chromatograficzne rozdzielanie związków optycznie czynnych ma ogromne znaczenie nie tylko w przemyśle farmaceutycznym, ale i agrochemicznym, a także w badaniach naukowych różnego rodzaju. W niniejszym opracowaniu scharakteryzowano komercyjnie dostępne chiralne fazy stacjonarne na bazie, cyklodekstryn, polisacharydów, makrocyklicznych antybiotyków, eterów koronowych, a także fazy proteinowe, ligandowymienne, jonowymienne oraz fazy typu Pirkle’a. Omówiono podstawowe właściwości fizyczne i chemiczne w/w faz stacjonarnych, przedstawiono przykładowe ich struktury, mechanizmy chiralnego rozpoznania oraz podstawowe zastosowania. Opisano również warunki chromatograficznego rozdzielania chiralnego dla wybranych farmaceutyków i pestycydów.

EN

Importance of chromatographic enantioseparations in the pharmaceutical and agrochemical industries is still increasing. In this paper the chiral stationary phases, including cyclodextrins, polysaccharides, macrocyclic antibiotics, crown ethers, proteins, ligand-exchange, Pirkle-type and ion exchange phases is discussed. For all types of chiral stationary phases, the basic physical and chemical properties are discussed, as well as the structure and the possible chiral recognition mechanisms. The basic applications of this phases are also described. Chromatographic conditions for chiral separation of selected active pharmaceutical ingredients and pesticides are reviewed.

3

Identyfikacja naturalnych substancji barwiących obecnych w farbach malarskich pochodzenia historycznego

Otłowska O., Śliwka-Kaszyńska M., Kołodziejczyk A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2015

|

nr 2

52--55

PL

Naturalne barwiniki organiczne są komponentami wielu obiektów dziedzictwa kulturowego. Identyfikacja substancji barwiących obecnych w farbach historycznych dostarcza istotnych informacji dla szerokiego grona specjalistów zajmujących się dziełami sztuki.

4

Fazy stacjonarne na bazie pochodnych kaliks[4]arenów w konformacji 1,3-naprzemianległej chemicznie związanych z żelem krzemionkowym, jako nowy typ wypełnień w chromatografii cieczowej

Śliwka-Kaszyńska M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Chemia

|

2010

|

Nr 67(618)

3-68

PL

W prezentowanym opracowaniu monograficznym przedstawione zostały wyniki badań autorki, dotyczące wykorzystania pochodnych kaliks[4]arenów w konformacji 1,3-naprzemianległej do otrzymywania nowego typu wypełnień kolumn chromatograficznych. Pierwsza część pracy jest prze-glądem literaturowym dotyczącym syntezy kaliksarenów, ich budowy, różnorodności konformacyjnej, a także możliwości modyfikacji zarówno w obrębie górnej, jak i dolnej obręczy. Ponadto omówione zostały najważniejsze przykłady zastosowań tych makrocyklicznych związków, ze szczególnym uwzględnieniem ich wykorzystania w otrzymywaniu wypełnień kolumn do chromatografii cieczowej. W drugiej części pracy zaprezentowane zostały badania własne nad syntezą faz stacjonarnych do HPLC na bazie odpowiednio zmodyfikowanych cząsteczek kaliks[4]arenów, w konformacji 1,3-naprzemianległej, chemicznie związanych z żelem krzemionkowym. Zsyntezowano pochodne kaliks[4]arenów zawierające w górnej obręczy różnego typu podstawniki: alifatyczne o różnej długości łańcucha, aromatyczne pojedyncze lub skondensowane, wzbogacone dodatkowo grupami elektronodonorowymi lub elektronoakceptorowymi. Modyfikacja dolnej obręczy polegała natomiast na wprowadzeniu podstawników allilowych. Ocenę chromatograficznych właściwości faz stacjonarnych przeprowadzono, wykorzystując testy zaproponowane przez Tanakę i Lindnera, które ze względu na odpowiednio dobrane anality pozwalają określić najważniejsze parametry chromatograficzne wypełnień, w tym: hydrofobowość, selektywność metylenową, aromatyczną i steryczną, zdolność do tworzenia wiązań wodorowych oraz aktywność resztkowych grup silanolowych żelu krzemionkowego. Wartości liczbowe tych parametrów, uzyskane dla otrzymanych wypełnień chromatograficznych, porównano z wynikami otrzymanymi dla kolumn Caltrex A i B oraz wybranych komercyjnie dostępnych kolumn pracujących w odwróconym układzie faz (fazy fenylowe, pentafluorofenylowe i cyjanopropylowe). Otrzymane dane porównano z zastosowaniem chemometrycznych metod analizy podobieństwa, wykorzystując analizę głównych składowych oraz analizę wiązkową. Analiza skupień wykazała, że badane kolumny można podzielić na trzy grupy. Grupa pierwsza zawiera wypełnienia chromatograficzne o wysokiej hydrofobowości oraz znacznej selektywności sterycznej i metylenowej. W grupie drugiej znajdują się kolumny wykazujące wysoką aktywność do tworzenia wiązań wodorowych. Grupa trzecia skupia natomiast kolumny charakteryzujące się największą aktywnością grup silanolowych i równocześnie najmniejszą hydrofobowością oraz selektywnością metylenową. Chromatograficzne właściwości kaliksarenowych faz stacjonarnych oceniono na podstawie pa-rametrów rozdzielenia wielu klas związków organicznych o zróżnicowanej strukturze i właściwościach, takich jak: aromatyczne izomery pozycyjne (orto, meta i para) zarówno o właściwościach hydrofobowych, jak i hydrofilowych, ksantyny i ich metabolity, rozpuszczalne w wodzie witaminy, niesterydowe leki przeciwbólowe, sulfonamidy, zasady purynowe i pirymidynowe, mono i dipodsta-wione fenole, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne i estry kwasów tłuszczowych. W więk-szości przypadków stwierdzono większe wartości retencji analitów i lepszą selektywność wypełnień kaliksarenowych w porównaniu z komercyjnie dostępnymi fazami typu RP-C18 czy RP-Fenyl. Zbadano wpływ zmian warunków chromatograficznych (temperatury, w której prowadzono rozdzielanie, pH fazy ruchomej oraz dodatku modyfikatora organicznego) na wartości czasu retencji oraz współczynników rozdzielenia oznaczanych związków. Na podstawie przeprowadzonych ekspe-rymentów stwierdzono, że oprócz dominujących oddziaływań hydrofobowych, typowych dla faz odwróconych, także interakcje o innym charakterze odpowiedzialne są za retencję analitów na fazach kaliksarenowych, w tym: oddziaływania dipolowe, pi-elektronowe oraz tworzenie kompleksów inkluzyjnych o różnej trwałości.

EN

The aim of this work was the synthesis of new 1,3-alternate calix[4]arene bonded silica gel stationary phases and their application to HPLC. These phases comprise two building blocks. The first one is a calixarene moiety with a hydrophobic cavity capable of forming inclusion complexes with guest molecules. The second one consists of aromatic and aliphatic substituents positioned at the upper rim of the calixarene scaffold. In order to improve the systematic data, the structures of these stationary phases were specially designed to determine how the presence of these two components placed in the direct vicinity influence the column properties, i.e., its retention power, elution order of analytes and retention mechanism. In order to study the chromatographic properties that were dependent on the type and chemical properties of the substituents present at the calixarene upper rims, the appropriate calix[4]arene derivatives were synthesized via multi-step procedures. The immobilization of modified calixarene molecules onto silica gel was performed by a hydrosilylation process. All column packings showed high chemical stability over several months of use. No loss of retention power of the prepared columns was observed with respect to different composition of the mobile phases, which were used in isocratic and gradient mode. To demonstrate the nature of the specific effects observed for the calixarene stationary phase, various analytes representing compounds with acidic, basic and neutral character were separated, and the influence of organic modifier content on their retention was investigated. The neutral and acidic analytes exhibited classical reversed-phase behavior, in which retention times decreases with increasing acetonitrile content. In contrast, for CalixBzF5 and CalixPr, basic analytes showed an increase in retention at low and high percentages of acetonitrile, forming "U-shaped" retention profiles. The high retention of basic analytes with mobile phases containing high percentages (80-90%) of organic modifier is controlled by a hydrophilic interaction chromatography (HILIC) mechanism. Calix[4]arene stationary phases were also characterized in terms of their surface coverage, hydrophobic selectivity, aromatic selectivity, shape selectivity, hydrogen bonding capacity and ion-exchange capacity. The set of tests commonly used for evaluation of commercially available stationary phases was applied to assess fundamental chromatographic properties of the calixarene phases. The new calixarene phases were compared to each other, to Caltrex and other RP columns. Principal component analysis was used to provide comparison between 1,3-alternate calix[4]arene phases and commercially available phenyl, fluorophenyl and fluoroalkyl columns. Calixarene phases generally exhibited lower hydrophobic retention capacity than RP-C18 phase, however, CalixBz-NO2 column was the exception. In aromatic selectivity test, it was found that only the RP-C18 phase gives the selectivity factor above 1, whereas on all the calixarene phases o-terphenyl was retained longer than pentylbenzene, producing PB/O values below 1. The aromatic selectivity parameters of CalixBzCl, CalixBz-NO2 and CalixBzF5 columns increased in order of increasing electron deficiency in the phenyl rings derivatized by electron-withdrawing groups (Cl < NO2 < F5). All the tested columns exhibited comparable values of methylene selectivity, however, the calixarene phases had better separation properties for alkylbenzenes than could be expected from their hydrophobic retention capacity. Most of the 1,3-alternate calix[4]arene phases showed similar values of shape selectivity ( T/O ~ 1,7), comparable to RP-C18 column, but they were higher than those obtained on Caltrex phases. Enhanced shape selectivity ( T/O > 3), characteristic for polymeric-type RP-phases, was observed on CalixBz-NO2 and CalixBzF5 columns. The calixarene phases showed significant differences in hydrogen bonding capacities C/P) which did not correspond to the degree of their surface coverage. Moreover, some calixarene columns retained phenol stronger than caffeine, whereas on the other phases the elution order was opposite, without any connections to their ligands densities, the type of silica gel or the character of substituents attached to the upper rim of calixarene molecules. CalixBzF5, CalixBn, CalixBph, and CalixBn-OMe columns exhibited highest total silanol activity among calixarene phases. CalixBz-Cl and CalixBz packing material exhibit in contrast to the highest acidic activity of the silanol groups at pH 2,7. Principal component analysis identified some relationships between seven parameters studied on calixarene phases. These phases can be divided into three sub-groups. The comparison of calixarene columns with selected commercially available phenyl and perflu-orinated stationary phases showed that the evaluated stationary phases can be categorized also into three clusters containing columns, which possessed different dominant chromatographic properties. Depending on the nature of the solutes, different mechanisms, including hydrophobicity, interaction, and -electron transfer interaction seem to be responsible for the separation. For small compounds, the formation of inclusion complexes may also be assumed.

5

Fazy stacjonarne na bazie kaliksarenów - nowy typ wypełnień do HPLC

Śliwka-Kaszyńska M.

Analityka : nauka i praktyka

|

2009

|

nr 2

16-19

PL

Zaprojektowanie modelu oraz synteza takiej fazy stacjonarnej, która ze względu na własną strukturę i właściwości byłaby zdolna do jednoczesnego rozdzielenia jak najliczniejszej grupy związków, stanowi nadal ogromne wyzwanie dla chemików.

6

Preparation and evaluation of 1,3-alternate 25,27-dibenzyloxy-26,28-bis-[3-propyloxy]-calix[4]arene-bonded silica stationary phase for high performance liquid chromatography

Śliwka-Kaszyńska M., Jaszczołt K., Hoczyk A., Rachoń J.

Chemia Analityczna

|

2006

|

Vol. 51, No. 1

123-133

EN

A new 1,3-alternate 25,27-dibenzyloxy-26.28-bis-[3-propyloxy]-calix[4]arene-bonded siiicagel stationary phase (1,3-AltCaIixBz) has been prepared and used for separation of aromatic positional isomers by HPLC. The effect of organic modifier content and pH of the mobile phase on retention and selectivity were studied. The retention mechanism was aiso discussed. The results indicated that the stationary phase behaves like phases used in reversed-phase chromatography. However other retention mechanisms seem to be involved in separation process.

PL

Otrzymano nową fazę stacjonarną przez związanie z żelem krzemionkowym 25,27-dibenzy-loksy-26,28-bis[3-propyloksy-dimetylosililoksy]-kaliks[4]arenu w konformacji 1,3-naprze-mianległej i zastosowano ją do rozdzielania aromatycznych izomerów pozycyjnych. Sprawdzono, jaki wpływ na retencję analitów oraz selektywność kolumny majązmiany stężenia modyfikatora organicznego oraz pH fazy ruchomej. Przedyskutowano mechanizm retencj i. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że nowa faza stacjonarna ma właściwości charakterystyczne dla faz stosowanych w chromatografii w odwróconym układzie faz. Jednak i inne mechanizmy retencji mająprawdopodobnie udział w procesie rozdzielania.