Tuczno – małe polskie miasto w województwie zachodniopomorskim – straciło podczas II wojny światowej swój rynek wraz ze wszystkimi blokami urbanistycznymi wokół niego. Miasto zaczęło rozwijać się na miejscu swoich przedmieść, pozostawiając nieodbudowane swoje dotychczasowe centrum. Celem niniejszego artykułu była analiza urbanistycznej przeszłości i teraźniejszości miasta. Podjęto także próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego historyczny rynek tuczyński nie został odbudowany, oraz zaproponowano rozwiązania i rekomendacje na przyszłość.
EN
Tuczno – a small Polish town in the West Pomeranian Voivodeship lost during the Second World War its market square together with all urban blocks around. The town began to develop on the side of its suburbs, leaving unreconstructed areas of its former centre. The purpose of the study is analysis of the urban past and present of the town. There were made attempts to find an answer to the question why historical market square of Tuczno was not rebuilt, and were proposed solutions and recommendations for the future.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy zaprezentowano metodę oceny poziomu spójności architektonicznej na terenie wsi Wierzenica w powiecie poznańskim. Jej celem jest wyznaczenie, a następnie waloryzacja elementów form architektonicznych mających wpływ na kształtowanie spójnej architektury. Działania te mają pozwolić na ocenę stanu architektury na analizowanych obszarach, a w konsekwencji przyczynić się do podniesienia poziomu ładu przestrzennego. Wyniki badania pokazały zmianę poziomu spójności przestrzennej w poszczególnych okresach badawczych we wsi Wierzenica. Zastosowana metoda badawcza umożliwiła sprawdzenie, czy dany obszar jest spójny pod względem architektonicznym, a także czy grupa obiektów na danym obszarze przyczynia się do wzrostu czy spadku poziomu spójności. Szczególną zaletą badania jest wskazanie cech, które przeważają na analizowanym terenie, oraz tych, które należałoby wprowadzić do architektury współczesnych budynków, aby podnieść lub w razie potrzeby obniżyć poziom spójności przestrzennej.
EN
This paper presents a method for assessing the level of architectural coherence in the village of Wierzenica in the poviat of Poznan. Its aim is to determine and then evaluate the elements of architectural forms that influence the creation of coherent architecture. These actions should allow to assess the condition of architecture in the analysed areas and, consequently, contribute to raising the level of the spatial order The results of the study show the change in the level of spatial coherence over the different periods in Wierzenica. The applied research method made it possible to check whether a given area is architecturally coherent and also whether a group of buildings in a given area contributes to increasing or decreasing the level of coherence. A particular advantage of the study is that it identifies the features that prevail in the analysed area and those that should be introduced into the architecture of contemporary buildings in order to increase or, if necessary, decrease the level of spatial cohesion.
Artykuł prezentuje fragment badań dotyczących spójności przestrzennej, która stanowi element ładu przestrzennego i w opinii autora może wspomóc eliminację chaosu trapiącego przestrzenie polskich miast i wsi. Celem publikacji jest uporządkowanie informacji dotyczących spójności przestrzennej w oparciu o prace prof. A. Niezabitowskiego, a także porównanie i wyodrębnienie elementów form architektonicznych, które mają wpływ na jej odczuwanie. Wyznaczone w toku badań cechy architektoniczne oraz wskaźniki obliczeniowe umożliwią przeprowadzenie oceny poziomu spójności przestrzennej wybranych obszarów.
EN
This paper presents a fragment of the research on spatial coherence, which is an element of spatial order and, in the author's opinion, may help to eliminate the chaos plaguing the spaces of Polish towns and villages. The aim of the presented study is to organise information on spatial coherence based on works by Professor A. Niezabitowski, as well as to compare and distinguish elements of architectural forms that influence its perception. The architectural features and indicators determined during the study will enable an evaluation of the spatial coherence of the selected areas.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Ochrona dóbr kultury współczesnej jest w Polsce zjawiskiem stosunkowo nowym. Po szesnastu latach obowiązywania ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym można zaobserwować, że ilość zestawień dóbr kultury współczesnej, a co za tym idzie – i samych chronionych obiektów, jest w dalszym ciągu niewystarczająca. Ten sam problem dotyczy niewielkiej liczby miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które w zamyśle ustawodawcy powinny zawierać wytyczne dotyczące ochrony przedmiotowych budynków. W konsekwencji zabezpieczenie dóbr kultury współczesnej w niektórych regionach jest w dalszym ciągu niedostateczne. W artykule przedstawiono przykłady najmłodszych chronionych obiektów w Polsce i w krajach europejskich. Zaprezentowano także inne niż rejestr zabytków i listy dóbr kultury współczesnej sposoby ochrony wartościowych budynków.
EN
Protection of contemporary cultural properties is a relatively new phenomenon in Poland. After sixteen years of existence of the Act on Spatial Planning and Development, it can be observed that the number of lists of contemporary cultural properties and, as a result, of protected objects themselves is still insufficient. The same problem applies to the small number of local development plans, which are intended by the legislator to provide guidelines for the protection of those buildings. As a result, the protection of contemporary cultural properties in some regions is still unsatisfactory. The article presents examples of the youngest protected objects in Poland and in European countries. Other ways of protecting valuable buildings than the register of monuments and lists of contemporary cultural assets are also presented.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The manuscript presents examples of design guidelines, which should be important factors for shaping spatial order, but sometimes their correctness is being questioned. It happens that incorrect guidelines do not fulfil their role, and thus they lead to the creation of insincere architecture, which ignores the context, and buildings that degrade the space.
PL
W artykule przedstawiono przykłady wytycznych projektowych, które powinny być jednymi z najważniejszych czynników przeznaczonych do kształtowania ładu przestrzennego, ale czasami ich prawidłowość jest kwestionowana. Zdarza się, że wadliwe wytyczne nie spełniają wyznaczonej funkcji, co prowadzi do powstania nieszczerej, ignorującej kontekst architektury oraz degradujących przestrzeń budynków.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Ekspansja budownictwa mieszkalnego na terenach podmiejskich powoduje, że obszary te są obecnie miejscem szczególnie narażonym na degradację przestrzenną oraz różne problemy będące następstwem tego zjawiska. Gwałtowny rozwój mieszkalnictwa w strefach podmiejskich jest źródłem wielu niekorzystnych procesów. Ich skutkiem jest m.in. brak spójności struktury architektonicznej i urbanistycznej miejscowości, który jest jednym z elementów pogłębiających nieład przestrzenny. Przedmiotem prezentowanych badań są fizyczne cechy zabudowy, które w największym stopniu decydują o zaburzeniu skali i formy terenów zabudowanych. Autorzy badania postawili sobie za cel stworzenie metody, która umożliwi ocenę spójności przestrzennej. Pozwoli ona na przeprowadzenie diagnozy obszarów zabudowanych oraz sformułowanie wytycznych do planów miejscowych i studium gmin.
EN
The expansion of residential buildings in suburban areas makes these places particularly vulnerable to spatial degradation and other problems resulting from this phenomenon. The rapid development of residential housing in peri-urban areas is the source of many unfavourable processes. Their effect is, among other things, the lack of cohesion of the architectural and urban structure of the town, which is one of the elements that deepen the spatial disorder. The subject of presented studies are physical features of buildings, which to the greatest extent determine the disturbance of the scale and form of built-up areas. The authors aimed at creating a new method for assessing spatial cohesion. It allows for the diagnosis of built-up areas and the formulation of guidelines for the design of new buildings as well as changes in local development plans or spatial development studies.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.