Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie anomalii zawartości izotopów 238U, 232Th i 40K oraz naturalnego promieniowania elektromagnetycznego do wyznaczania przebiegów uskoków tektonicznych

Jaśkowski B., Kasprzyk A., Olszak I. J.

Landform Analysis

|

2008

|

Vol. 9

351--356

2

Związek procesów wydmotwórczych z występowaniem mokradeł i torfowisk w Regionie Świętokrzyskim

Jaśkowski B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2001

|

T. 1, z. spec. (3)

179--195

PL

Wydmy w Regionie Świętokrzyskim były formowane, podobnie jak na innych obszarach Polski, w późnym vistulianie i przekształcane w różnych okresach holocenu. Rozmieszczenie wydm w Regionie Świętokrzyskim było warunkowane ukształtowaniem powierzchni terenu, układem sieci dolinnej, rozmieszczeniem i miąższością utworów podatnych na procesy eoliczne, głębokością występowania wód gruntowych i zwartością szaty roślinnej. Stwierdzono także zjawisko wkraczania zespołów wydmowych i towarzyszących im eolicznych piasków pokrywowych w doliny rzeczne i tamowanie przepływu, co prowadziło do powstawania zaporowych zbiorników wodnych i zabagnień, w których były akumulowane osady biogeniczne. Zjawisko to prowadziło do zmiany układu sieci rzecznej. Szczegółowa analiza daje podstawę do stwierdzenia, że zjawisko ma związek z neotektoniczną aktywnością podłoża. Wydmy wkraczały w doliny rzeczne i tamowały przepływ w miejscu przebiegu przez te doliny aktywnych transwersalnych elewacji tektonicznych. Datowanie spągu osadów biogenicznych metodą radiowęglową dowodzi, że akumulacja tych osadów rozpoczęła się w późnym vistulianie.

EN

Dunes of the Holy Cross Mts. Region were formed, like those in other regions of Poland, in the Late Vistulian and were transformed during the different Holocene periods. Numerous factors were influential in the distribution of dunes in the Holy Cross Mts. Region such as relief, drainage pattern, distribution and thickness of deposits susceptible to eolian processes, depth of groundwater level and density of plants. In a number places the phenomena of encroaching complexes dunes, eolian cover sands in river valleys and the damming up of riverflows were observed. In newly created water reservoirs and wetlands organic sediments were deposited. These phenomena crated a modification in drainage pattern. Detailed investigations have determined that the phenomena are related to neotectonic activity of a basement complex. Dunes encroachment in river valleys causing damming of flow happened to occur on lines running transverse to the tectonic elevations. In the light of radiocarbon dating the organic sediments of the water reservoirs and wetlands were formed in the Late Vistulian period.

3

Związek późnovistuliańskich procesów wydmotwórczych w regionie świętokrzyskim z neotektoniczną aktywnością podłoża

Jaśkowski B.

Przegląd Geologiczny

|

1999

|

Vol. 47, nr 11

1032-1036

PL

Wydmy w regionie świętokrzyskim były formowane, podobnie jak na innych obszarach Polski, w późnym vistulianie i przekształcane w różnych okresach holocenu. Na rozmieszczenie wydm w regionie świętokrzyskim miało wpływ wiele czynników takich jak rzeźba, układ sieci dolinnej, rozmieszczenie i miąższość utworów podatnych na procesy eoliczne, głębokość występowania wód gruntowych, zwartość szaty roślinnej. W wielu przypadkach stwierdzono zjawisko wkraczania zespołów wydmowych i eolicznych piasków pokrywowych w doliny rzeczne i tamowanie przepływu, co prowadziło do powstania zaporowych zbiorników wodnych, w których akumulowane były osady biogeniczne. Zjawisko to prowadziło do zmiany układu sieci rzecznej. Szczegółowa analiza daje podstawę do stwierdzenia, że zjawisko to ma związek z neotektoniczną aktywnością podłoża. Wydmy wkraczały w doliny rzeczne i tamowały przepływy w miejscu przebiegu przez te doliny aktywnych transwersalnych elewacji tektonicznych. Datowania spągu osadów biogenicznych metodą radiowęglową pokazują, że ich akumulacja rozpoczęła się w późnym vistulianie. Intensywną aktywność procesów eolicznych obserwowano także w obrębie aktywnego neotektonicznie i współcześnie uskoku nożycowego środkowej Lubrzanki między Cedzyną i Sukowem. Wydmy i eoliczne piaski pokrywowe były formowane w obrębie skrzydeł wyniesionych tego uskoku. Także współcześnie notuje się w tych miejscach wzmożoną aktywność procesów morfologicznych, w tym eolicznych.