Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wieś i miasteczko polskie w Niepodległej i po 100 latach

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2018

|

Nr 56

88--97

PL

Artykuł podejmuje problem „swojskości” w architekturze w kontekście wysiłków polskiej inteligencji: polityków, artystów, naukowców, działaczy gospodarczych, którzy w dobie rozbiorów podejmowali wysiłki w kierunku utrzymania tożsamości narodowej i ratowania szeroko pojętej kultury polskiej i jej dziedzictwa. Najbardziej spektakularny przejaw ludzkiej kreatywności – architektura miała odegrać podstawową rolę w realizacji tego pozytywistycznego i jak go nazwał Norman Davies: „polskiego projektu oświatowego”, poszukując cech charakterystycznych dla tego, co w polskiej przestrzeni pozostawiły minione pokolenia. Styl zakopiański, styl dworkowy czy gotyk nadwiślański były próbami poszukiwania „stylu narodowego”, który po odzyskaniu niepodległości miał nadać naszym wsiom, miasteczkom i miastom nowego wyrazu, opartego na kontynuacji regionalnych i lokalnych tradycji budowlanych. Była to także międzyśrodowiskowa dyskusja wyprzedzająca wielkie projekty społeczno-gospodarcze i polityczne planowane dla Odrodzonej Rzeczpospolitej. Wieś, miasteczko i miasto. W jakiej kondycji znajduje się polska przestrzeń kulturowa dziś? Co pozostało z idei sprzed stu lat i więcej i czy dziś możemy mówić o skutecznej ochronie tej przestrzeni oraz tworzącego ją dziedzictwa architektonicznego i urbanistycznego.

EN

The article addresses the issue of “homeliness” in architecture in the context of efforts made by the Polish intelligentsia: politicians, artists, scientists and economic activists, who during the partitions attempted to maintain the national identity and to save the broadly understood Polish culture and its heritage. The most spectacular manifestation of human creativity – architecture – was to play the fundamental role in realising that positivist and, in the words of Norman Davies: “Polish educational project”, by seeking characteristic features of the legacy left in Polish space by previous generations. The Zakopane style, the manorial style or the Vistula gothic were attempts at finding a “national style” which, after regaining independence, was to give our villages, towns and cities a new expression based on continuing the regional and local construction traditions. It was also an inter-disciplinary discussion preceding great social-economic and political projects planned for Reborn Poland. Villages, towns and cities – what is the condition of Polish cultural space today? What has remained of the ideas from one hundred years ago and more, and can we talk today about the effective protection of that space and the architectonic and urban heritage that exists in it?

2

Muzealizacja przestrzeni publicznej jako forma obecności dziedzictwa kulturowego we współczesnym społeczeństwie

Kadłuczka A.

Budownictwo i Architektura

|

2018

|

Vol. 17, nr 1

29--40

PL

W artykule omówiono nowe zjawisko muzealizacji przestrzeni publicznej, które nie oznacza jedynie dostrzeganego przez socjologów dynamicznie wzrastającego zapotrzebowania społecznego na innowacyjnie i atrakcyjnie kształtowane muzea, czy centra promocji dziedzictwa historycznego, ale także coraz szersza, bezpośrednią – „fizyczną” obecność tego dziedzictwa w życiu współczesnego człowieka. Jest ta obecność generowana poprzez inwestycje realizowane na terenach historycznych, które stają się źródłem coraz większej ilości struktur i artefaktów pochodzących z przeszłości „zasiedlających” przestrzeń publiczną w formie niej lub bardziej udanych ekspozycji rekonstruujących rzeczywistość historyczną.

EN

The article discusses the new phenomenon of public space musealization, which does not only mean sociologists perceive dynamically growing social demand for innovation and attractively shaped museums, historical heritage centers, but also an ever-wider, direct – „physical” presence of this heritage in the life of contemporary man. This presence is generated by progress and development of investments carried out in historical areas, which become the source of an increasing number of structures and artefacts coming from the past „settling” public space in the form of it or more successful exhibits reconstructing historical reality and presenting knowledge about the past.

3

Posłowie do Ogólnopolskiej Konferencji „Ochrona dziedzictwa architektury i urbanistyki II połowy XX wieku”

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

15--18

PL

Niniejsza wypowiedź stanowi podsumowanie Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Ochrona dziedzictwa architektury i urbanistyki II połowy XX wieku”. Uczestnicy konferencji w swoich wypowiedziach zwrócili uwagę na fakt, że zasób dziedzictwa architektury i urbanistyki II połowy XX wieku w Polsce jest tyleż obszerny, co zróżnicowany, dlatego ochrona tego zasobu tak pod względem zakresu, jak i możliwej do zastosowania formy i metody wymaga kompetentnej, wszechstronnej i rozważnej oceny, tak aby niezbędna selekcja pozwoliła zachować obiekty i zespoły najcenniejsze, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.

EN

This article is a summary of the National Conference “Protection of the heritage of architecture and urban planning of the 2nd half of the 20th century”. Conference participants in their speeches drew attention to the fact that the heritage of architecture and urban planning of the 2nd half of the 20th century in Poland is both vast and diverse, therefore protecting it both regarding the range and applicable form and method will require competent, thorough and prudent assessment, so that the necessary selection would allow for protecting the most valuable objects and complexes whose preservation is in the public interest because of their historic, artistic or scientific value.

4

Zapomniane dziedzictwo architektoniczne przeszłości i nowatorskie metody jego restytucji w strukturze miasta przyszłości

Kadłuczka A.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 3/II

115--124

PL

Artykuł omawia zagadnienia harmonijnej koegzystencji dziedzictwa architektonicznego z przeszłości z nowoczesna struktura miasta współczesnego i miasta przyszłości. Dziedzictwo to, co potwierdzają doświadczenia wielu wysoko rozwiniętych krajów europejskich jest bezcennym kapitałem dla projektów zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Rozpoznanie dziedzictwa na obszarach o wysokim stopniu urbanizacji i atrakcyjna muzealizacja stanowisk archeologicznych w przestrzeni miasta może stworzyć nową, synergiczną wartość podnoszącą jakość przestrzeni egzystencjonalnej człowieka. Nowa dziedzina: archeologia społeczna jest projektem na rzecz dziedzictwa, w którym „czysta nauka” jest narzędziem w kreowaniu wspólnych celów o znaczeniu społeczno-kulturalnym i gospodarczym opartych na integracji „wartości archeologicznych” z interesem lokalnych społeczności i miejscowych sektorów wytwórczych.

EN

The article discusses the issues of the harmonious coexistence of the architectural heritage of the past with the modern structure of the modern city and the city of the future. Heritage is what confirms the experience of many highly developed European countries is priceless capital for projects of sustainable socio-economic development. Recognition of heritage in highly urbanized areas and the attractive metallization of archaeological sites in urban space can create a new, synergistic value enhancing the quality of human existential space. A new field: public archeology is a heritage project where "pure science" is instrumental in creating common goals of socio-cultural and economic importance based on the integration of "archaeological values" with the interest of local communities and local manufacturing industries.

5

Conservatio est continua creatio – czyli doktryna ochrony dziedzictwa jako komponentu przestrzeni egzystencjonalnej

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2015

|

Nr 44

69--77

PL

Autor przedstawia pogląd o kreacyjnym, twórczym charakterze ochrony (konserwacji) dziedzictwa, opartym nie tylko na dynamicznym postrzeganiu samej materii zabytkowej, ale przede wszystkim na nowym, ontologicznym statusie dziedzictwa, którego istotą jest holistyczna koncepcja ochrony dziedzictwa kulturowego. Uważa, że odpowiedzialna kreacja, jak ją nazywa „kreacja ortodoksyjna”, oparta na wiedzy i umiejętności, rozumiana jest nie tylko jako wysublimowany materialny wytwór myśli ludzkiej, ale także jako twórcza filozofia racjonalnego postępu i jest niezbędnym elementem ochrony dziedzictwa na wszystkich jej poziomach: politycznym i ekonomicznym, naukowo-badawczym i eksperckim, społecznym, estetycznym, realizacyjno-wykonawczymi eksploatacyjnym.

EN

The author presents the view of a creative character of heritage protection (conservation), based not only on the dynamic perception of the historic matter itself, but primarily on the new ontological status of heritage, the essence of which is a holistic concept of cultural heritage protection. He believes that responsible creation, or as he calls it “orthodox creation” based on knowledge and skill, is understood not only as a sublime material creation of human thought, but also as a creative philosophy of rational progress and is an indispensable element of heritage protection at all levels: political, economic, of scientific research, expert, social, aesthetic, of realisation-execution and exploitation.

6

The idea of a historic city. Heritage and creation

Kadłuczka A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 12-A

29--39

EN

Author addresses the issue of sustainability of the market square formula in the historical cities as public space, which to this day remains an attractive urban form. Against this background, it outlined the theory has been the continuity of composition of the city based on the balance between creation and cultural heritage.

PL

Autor podejmuje zagadnienie trwałości formuły rynku w miastach historycznych jako przestrzeni publicznej, która do dziś pozostaje atrakcyjną formą urbanistyczną. Na tym tle zarysowana została teza o ciągłości kompozycyjnej miasta opartej na równowadze pomiędzy kreacją a dziedzictwem kulturowym.

7

Is the game over?

Kadłuczka A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 8-A

77--82

EN

The title makes references to the famous definition of Le Corbusier that “architecture is the learned game, correct and magnificent, of forms assembled in light” and discusses the most interesting examples illustrating this definition from the past and from the present. The special case of Gaudi's architecture is examined in detail and subjected to analysis; this architecture can be defined as “game and play” conducted in a masterly manner in the world of elementary solids.

PL

Artykuł nawiązuje do słynnej definicji Le Corbusiera, że architektura jest mądrą i skoordynowaną grą brył w świetle i omawia najciekawsze przykłady ilustrujące tę definicję z przeszłości i teraźniejszości. Rozwinięto i poddano analizie szczególny przypadek architektury Gaudiego, którą można określić jako mistrzowsko prowadzoną „grę i zabawę” w świecie brył elementarnych.

8

From Museion to Ecomuseum. Towards holistic understanding of cultural heritage

Kadłuczka A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 7-A

115--132

EN

Article draws attention to the evolution of museums from the times of the Antiquity to the present day. The paper recalls that according to researches by historians of architecture that the ancient Museion served as a particular scientific, scholarly and intellectual centre. The modern concept of a museum has reduced these functions, insisting on protection and presentation of the collections. Only as late as at the end of the century a new philosophy − new museology and the concept of Ecomuseum were introduced as a new form of use and presentation of heritage in the transition process taking place in a specific area in the landscape and in the environment taking into account man and his culture as the fundamental factors for sustainable development.

PL

Artykuł zwraca uwagę na ewolucję, jaką przeszło muzealnictwo od czasów antycznych do współczesnych. Przypomina, że na podstawie badań historyków architektury starożytny Museion pełnił funkcję specyficznego centrum naukowo-badawczego i intelektualnego. Nowożytna koncepcja muzeum ograniczyła te funkcje, kładąc nacisk na zabezpieczenie i prezentację zbiorów. Dopiero koniec wieku wprowadził nową filozofię new museology i koncepcję Ecomuseum jako nowej formy wykorzystania i prezentacji dziedzictwa w procesie przekształceń zachodzących na określonym obszarze w krajobrazie i środowisku uwzględniającym człowieka i jego kulturę jako podstawowe czynniki zrównoważonego rozwoju.

9

Conservator Ecclesiae 2013 dla Arcybiskupa Mieczysława Mokrzyckiego

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2013

|

Nr 35

93--96

PL

Prestiżowa Nagroda „Conservator Ecclesiae” im. Księdza Profesora Janusza Stanisława Pasierba Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków przyznawana jest raz w roku przez Kapitułę złożoną z członków stowarzyszeń twórczych, zawodowych i przedstawicieli instytucji kościelnych. Nagroda ta, upamiętniająca dokonania Ks. Prof. Pasierba na polu ochrony sakralnego dziedzictwa kulturowego, tak praktyczne jak i teoretyczne, jest każdorazowo przyznawana osobom, które wniosły realny wkład w ratowanie zabytkowych kościołów, cerkwi, domów modlitw różnych wyznań oraz dzieł sztuki sakralnej przed zagrożeniami jakie, niesie współczesna epoka wszelkim śladom i dokumentom przeszłości.

EN

The prestigious Rev. Prof. Janusz Stanisław Pasierb Award Conservator Ecclesiae of the Heritage Conservation Association is awarded once a year by the Chapter consisting of members of artistic, professional associations and representatives of church institutions. The award commemorating the achievements of the Rev. Prof. Pasierb in the fi eld of protecting the church cultural heritage, both practical and theoretical, is awarded to the people who effectively contributed to saving historic catholic or orthodox churches, houses of prayer of various faiths, as well as masterpieces of church art, from the dangers posed by the modern epoch to all the traces and documents of the past.

10

Futurystyczne elementy historycznych koncepcji domu mieszkalnego

Kadłuczka A.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2013

|

nr 11

195--197

PL

W artykule zwrócono uwagę na problematykę kształtowania intensywnej zabudowy mieszkaniowej wobec aktualnych uwarunkowań: postępującej suburbanizacji miast, uwarunkowań rynku mieszkaniowego w Polsce oraz wyzwań związanych z architekturą energooszczędną. Przedstawiono ogólne założenia teoretyczne i zestawiono z przykładami realizacji. Zaprezentowano również przykład autorskiego rozwiązania zespołu zabudowy jednorodzinnej, który wskazuje na potencjalne możliwości kształtowania intensywnej zabudowy jednorodzinnej.

EN

The article draws attention to the problems of development of compact housing development to current conditions: the progressive urbanization of cities, housing market conditions in Poland and the challenges of energy-efficient architecture. General theoretical assumptions are presented with examples of implementation. The case study of single-family housing unit design has been presented, which indicates the potential for compact development of single-family housing.

11

Techniki budowlane w kompleksach zabytkowych. Słownik terminologiczny autorstwa Macieja Bonawentury Pawlickiego

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2012

|

Nr 31

163-164

PL

Obszerna publikacja składa się z dwóch wzajemnie uzupełniających się części: teoretycznej, zawierającej podstawowe przesłanki stosowanych współcześnie zasad i metod ochrony zabytków, oraz terminologicznej. Autor mocno osadza je i komentuje na tle licznych konkretnych dzieł konserwatorskich, z których płynące doświadczenie zawsze było czynnikiem postępu. Praca jest napisana językiem czytelnym i zrozumiałym, choć będąc podręcznikiem akademickim jest zarazem pracą naukową. Prezentuje merytorycznie nowoczesną, opartą na współczesnej technice opcję ochrony zabytków architektury i urbanistyki i odnosi się do najnowszych przesłanek teoretycznych.

EN

This vast publication consists of two mutually complementing parts: the theoretical one containing the essential premises for the currently applied principles and methods of monument protection, and the terminological one. The author firmly bases them on and comments against the background of numerous conservation works, since the experience acquired in the process has always been an element of progress. The work is written in a legible and comprehensible language, although - as a university textbook - it is also a scientific study. It presents an option for protecting monuments of architecture and urban planning which is factually modern and based on contemporary technology, and refers to the most recent theoretical premises.

12

Kościół Mariacki w Krakowie : problem początku i przekształceń architektonicznych w średniowieczu (preliminaria badawcze)

Firlet J., Kadłuczka A., Pianowski Z.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 7-A

331--356

PL

Historiografia Kościoła Mariackiego w Krakowie budowana jest co najmniej od dwustu lat, a składają się na nią rezultaty pracy badaczy starszych pokoleń, dysponujących warsztatem naukowym o zróżnicowanym stopniu zaawansowania, oraz młodszych autorów, reprezentujących bardziej udoskonalone metody i narzędzia badawcze. Gdy zatem w 2008 roku we wnętrzu Bazyliki Mariackiej trwał kolejny remont konserwatorski, tym razem dotyczący posadzki, pojawiły się możliwości wejścia do kilku krypt, przy włazach których prowadzone były prace. Autorzy niniejszego artykułu uzyskali wówczas pozwolenie na penetrację czterech krypt, położonych w nawie północnej i południowej kościoła. Kolejna, druga możliwość zaistniała kilka miesięcy później, kiedy to poddano oględzinom zespół trzech krypt, położonych w południowo-zachodniej części Bazyliki. Na tym proces penetracji krypt został w zasadzie zakończony. W niniejszym artykule zrelacjonowano obserwacje poczynione w podziemiach Kościoła Mariackiego, które to zdaniem autorów należy traktować jako inspirację do podjęcia dalszych badań, mogących w sposób obiektywny wyjaśnić najstarsze dzieje świątyni.

EN

The historiography of St Mary’s Church in Kraków has been gathered for at least 200 years by many generations of senior researchers with different levels of research skills, as well as younger authors representing a school based on more improved methods and refined tools. When in 2008 a floor renovation inside the church took place, it opened up a possibility to enter a few of the crypts to which the hatches were worked on. The authors of the article gained then a permission to search through 4 crypts situated in the northern and southern naves of the church. Another opportunity arose a few months later, when an examination was carried out on a complex of 3 crypts situated in the south-west part of the church. The observations presented in the article were done in the vaults of the St Mary’s Church, and according to its authors they should be treated as an inspiration for further research, which may boost the degree of objectivity concerning the earliest historical period of the church.

13

Architektura Niemiec – między wczoraj a dziś, czyli conservatio znaczy creatio

Kadłuczka A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 3-A

47--65

PL

Artykuł jest syntezą poszukiwań architektów niemieckich kontekstualnej formuły kreacji w środowisku historycznym na tle tendencji europejskich. Zniszczenia w obszarze dziedzictwa kulturowego jakie przyniosła II wojna światowa spolaryzowały poglądy i efekty realizacyjne w odbudowie miast historycznych w Europie. Istotną rolę w odbudowie substancji architektonicznej w Niemczech odegrały tendencje Bauhausu i Miesa van der Rohe z jego słynną sentencją „less is more”. Nowe tendencje są widoczne w odbudowie Frankfurtu nad Menem z oryginalnym przypadkiem rekonstrukcji w nowoczesnych formach średniowiecznej ulicy Saalgasse, muzeum w Moenchengladbach Hansa Holeina, czy szklanym pawilonie Mathiasa Ungersa nad reliktami rzymskich term w centrum Trewiru. W ostatnich latach jako fenomen w europejskich projektach ochrony i promocji dziedzictwa kulturowego należy uznać realizację rekonstrukcji „limesu” rzymskiego wzdłuż barbarzyńskiej Germanii. Pomijając zmodernizowaną rekonstrukcję twierdzy rzymskiej w Saalburgu, pochodzącą z końca XIX wieku, warto zwrócić uwagę na nowoczesne ekspozycje w Kolonii, Aalen, czy Xanten, w których istotną rolę ogrywa sprzężenie awangardowej formy architektonicznej z nowoczesnymi materiałami i multimedialnymi systemami prezentacji.

EN

The article is a synthesis of German architects contextual search formulas creative new environment on the background of the historical trends in Europe. Destruction of cultural heritage in the area that brought World War II and the effects of polarized views of realization in the reconstruction of historical cities in Europe. Important role in the reconstruction of the architectural trends in Germany played Bauhaus and Mies van der Rohe with his famous maxim “less is more”. New trends are visible in the reconstruction of Frankfurt to the original accident reconstruction in modern forms of medieval street Saalgasse, a museum in Moenchengladbach Hans Holeina or glass pavilion Mathias Ungers covered the relics of the Roman thermal baths in the center of Trier. In recent years, as a phenomenon in European protection and promotion of cultural heritage should be considered implementation of the reconstruction of the “Limes” along the Roman barbarian Germania. Aside from the modernized reconstruction of the Roman fortress in Saalburg, dating from the late nineteenth century, it is worth paying attention to contemporary exhibitions in Cologne, Aalen, and Xanten, which plays an important role linkage of avant-garde architectural forms with modern materials and multimedia presentation systems.

14

Restauracja i modernizacja Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku Muzeum Narodowego w Sukiennicach w Krakowie

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2010

|

Nr 27

153-161

PL

Podjęta przez władze miasta Krakowa w 2002 roku modernizacja Rynku Głównego i jego infrastruktury postawiła na porządku dziennym konieczność kolejnej restauracji gmachu Sukiennic. Przeprowadzona w latach 1875-1879 przez Prylińskiego restauracja Sukiennic połączona z wyburzeniem Kramów Bogatych i domów kupieckich i adaptacją dawnego miejskiego smatruza na piętrze dla potrzeb nowo utworzonego Muzeum Narodowego oraz kolejna rewaloryzacja gmachu w latach 60. ubiegłego stulecia wprowadziły wiele zmian w średniowiecznej i renesansowej substancji tego wybitnego krakowskiego zabytku. Ponadpięćdziesięcioletni okres eksploatacji po ostatniej rewaloryzacji budynku doprowadził do znacznego stopnia zużycia, a nawet dewastacji wystroju, urządzeń i instalacji. Z inicjatywy Dyrekcji Muzeum Narodowego i przy wsparciu Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa i Zarządu Rewaloryzacji w oparciu o projekt konserwatorski opracowany przez autorskie Studio Architektoniczne Archecon prof. arch. Andrzeja Kadłuczki w roku 2008 rozpoczęto kompleksową modernizację prowadzoną przez wrocławską firmę Integer, a finansowaną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Norweski Mechanizm Finansowy. Zastosowano całkowicie nowy system sterowanego komputerem oświetlenia sztucznego sal wystawowych, nowoczesną klimatyzację i instalacje zabezpieczające, a także przebudowano dawne dachy pulpitowe wykorzystując uzyskaną powierzchnię dla nowych, atrakcyjnych, nowoczesnych funkcji muzealnych, dostosowano obiekt dla osób niepełnosprawnych i udostępniono dla publiczności wschodni taras nad arkadami skąd podziwiać można wspaniały widok kościoła NMP, pomnika Mickiewicza na tle mieszczańskich kamienic i malowniczego kościoła św. Wojciecha. Artykuł prezentuje najważniejsze zmiany funkcjonalne wprowadzone w gmachu Sukiennic, a także działania konserwatorskie, które wydobyły zagubione wątki i fragmenty architektoniczne zabytku.

EN

The modernisation of the Main Market Square and its infrastructure, undertaken by the Krakow authorities in 2002, highlighted the necessity of yet another restoration of the Sukiennice (Cloth Hall) building. The restoration of the Cloth Hall, combined with demolishing the Rich Stalls and merchant houses as well as adaptation of the former city merchant hall on the first floor to fulfil the requirements of the newly-created National Museum, carried out by Pryliński in the years 1875-1879, and another restoration of the edifice during the 1960s, introduced numerous changes into the medieval and Renaissance substance of this outstanding historic object in Krakow. The period of over 50 years of exploitation, since the last renovation of the building, has led to the décor, appliances and installations being significantly worn out or even destroyed. On the initiative of the Curator of the National Museum, and with the support of the Public Committee for the Restoration of Krakow Monuments and the Restoration Management, in 2008 a complex modernisation process began based on a conservation project prepared by Professor Andrzej Kadłuczka's Architectonic Studio Archecon, which was executed by the Integer company from Wrocław and financed by the Ministry of Culture and National Heritage and the Norwegian Financial Mechanism. A completely new system of computer-controlled artificial lighting of exhibition rooms, modern air conditioning and security installations were introduced, the old pulpit roofs were rebuilt and the space obtained in the process was used to fulfill new attractive museum functions. The object was adapted for the disabled, and the eastern terrace over the arcades was opened to the public from where they can admire the magnificent view of the St.Mary's Church, the statue of Mickiewicz against the background of burgesses' tenement houses and the picturesque church of St. Adalbert. The article presents the most important functional alterations introduced in the Cloth Hall building, as well as conservation work which revealed the lost motifs and architectural fragments of the historic object.

15

Ortodoksyjna kreacja przestrzeni architektonicznej Podziemnego Muzeum Rynku Krakowskiego

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2010

|

Nr 28

9-17

PL

Fenomen podziemnego Rynku Krakowskiego jest wynikiem wyburzenia w końcu XIX wieku dawnych budowli tam zlokalizowanych: Kramów Bogatych, Wagi Wielkiej i Wagi Małej. Wyburzono jednak tylko ich części nadziemne, podczas gdy najstarsze przyziemia i piwnice zostały wchłonięte przez stale podnoszący się poziom użytkowy Rynku. Podjęcie zadania modernizacji nawierzchni i infrastruktury technicznej stało się unikalną szansą na przeprowadzenie badań archeologicznych oraz sprawdzenie możliwości odgruzowania tych obiektów, ich ekspozycji i publicznego udostępnienia. Projekt Podziemnego Muzeum Rynku Krakowskie- go został oparty na założeniach kreacji przestrzeni ekspozycyjnej o wyjątkowym charakterze i walorach historyczno-edukacyjnych. Nietypowość tego muzeum polega na prezentacji oryginalnych fragmentów wczesnośredniowiecznych budowli i konstrukcji oraz urządzeń komunalnych w określonej sekwencji chronologicznej i zlokalizowanych insitu jako substancji autentycznej, wzbogaconej kolekcją ponad 700 fragmentów przedmiotów codziennego użytku i wyrobów artystycznych o bez- cennej wartości historycznej. Przestrzeń ekspozycji tworzy rozbudowane wnętrze, którego ściany i podpory konstrukcyjne zanikają w czerni bezgranicznego mikrokosmosu. W tak wykreowanej przestrzeni ekspozycyjnej plastykę autentycznych reliktów wydobywa i podkreśla światło iluminacyjne, a czarna lustrzana powłoka stropowa typu barissol dematerializuje sufit akcentując wertykalność odkrytych budowli. Zawieszone nad reliktami szklane chodniki i pomosty oraz bogate i różnorodne multimedialne wyposażenie ekspozycji pozwalają na wędrówkę w czasoprzestrzeni najstarszego Krakowa. Idea odzyskania istniejących pod nawierzchnią Rynku Głównego reliktów dawnych średniowiecznych budowli i utworzenia na tej podstawie unikalnej podziemnej ekspozycji architektonicznej nie była łatwa do zrealizowania. W warunkach polskich, a zwłaszcza krakowskich, przez część środowiska konserwatorskiego uznana została wręcz za obrazoburstwo. Stopniowo zyskała ona jednak zrozumienie i przychylność światłych polskich autorytetów, a także pełne poparcie ekspertów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

EN

The phenomenon of the underground Market Square in Krakow is the result of the 19th-century demolition of the old buildings formerly located there: the Rich Stands, the Great Scales and the Small Scales. However, only their above-ground parts were demolished, while the oldest basements and cellars were absorbed by the constantly rising utility level of the Market Square. The task of modernising the surface and technical infrastructure offered a unique opportunity for conducting archeological excavations and checking the possibility of clearing the rubble from those objects, as well as exhibiting them and making them available to the public. The project of the Underground Museum of the Market Square in Krakow was based on the assumption of creating exhibition space of unique character and historic and educational values. The uniqueness of the museum consists of the presentation of original fragments of early-medieval buildings, constructions and public utility facilities in a definite chronological sequence and located in situ as authentic substance enriched by a collection of over 700 fragments of objects of everyday use and craftwork of great historical value. The exhibition space creates a vast interior whose walls and construction supports vanish in the pitchblack of the endless micro-cosmos. In the so created exhibition space the vividness of authentic relics is exposed and enhanced by illuminating light, and the black mirror-like ceiling of the barissol type seems to dematerialize it thus emphasizing verticality of the uncovered buildings. Glass walkways and gangways suspended over the relics as well as lavish and diverse multimedia equipment of the exhibition allow for travelling through time and space of the oldest Krakow. The idea of regaining the relics of old medieval buildings existing under the surface of the Market Square and on this basis creating a unique underground architectonic exhibition was not easy to realise. In Polish, and especially Krakow conditions it was regarded almost as iconoclasm by some members of the conservation circles. Nevertheless, it gradually won understanding and favour in the eyes of enlightened Polish authorities, as well as complete support of the experts from the Ministry of Culture and National Heritage.

16

The effect of deformation on stress corrosion of brass

Kadłuczka A., Mazur M.

Archives of Foundry Engineering

|

2010

|

Vol. 10, iss. 3 spec.

141--144

EN

Brass are some of the most common copper alloys, both due to its characteristics and utility technology. Corrosion fracture after stress corrosion are the most common form of destruction of brass. This is particularly dangerous because of the lack of early, visible signal of decohesion of the material. It is therefore important to know exactly this phenomenon to design and manufacture heavy loaded industrial constructions exposed to aggressive environments, as well as minimize the danger of destroying the structure. This paper presents the results of the influence of degree of plastic deformation on the stress corrosion of brass M63 grade. Material for the study were subjected to varying degrees of deformation. Research was conducted in the corrosive sea water environment. The tests were performed based on the method of BF. Brown beam test. Analyzing the results of stress corrosion tests it was found that the greater degree of deformation cause the greater resistance to stress corrosion fracture of this material. The paper also contains a characteristic scanning surfaces investigation of exemplary samples after stress corrosion tests.

17

Effect of segregation bands on corrosion of steel plate for ship hull

Mazur M., Kadłuczka A.

Archives of Foundry Engineering

|

2010

|

Vol. 10, iss. 3 spec.

157--162

EN

Despite significant progress in the manufacturing of sheet metal ships carried both by optimizing the chemical compositions of steel mills as well as rolling and heat treatment, it still fails to remove the effects of persistent segregation. As a result we observed anisotropy of mechanical properties of the material which essentially complicates the process of construction for shipbuilding industry. Anisotropy of mechanical properties occurring in sheet metal hull is even more dangerous, that during their work, they are exposed to continuous exposure variable charges arising from sea surface waves. Another factor weakening the resistance to cracking metal ship is sea-water, which in the surface layer is highly aerated and very aggressive corrosion. The purpose of this study is to clarify the role of the segregation bands in the process of corrosion of low alloy steels used for ship hull. It was estimate a rate of corrosion in aerated sea water areas of the metal with or without segregation bands. After corrosion tests were made observations of specimens surfaces. Inside the segregation bands were found phosphorus. The contents of it were exceeded the average this element content in the steel. At the same time areas of the sheet metal with segregation bands were slowly corroded than areas without bands, although the changes of corrosion rate was similar in nature. Corrosion activity of rich in phosphorus segregation band is similar to phosphate corrosion inhibitors. These are effective in the presence of chloride in seawater to form a protective layer that protects against corrosion segregation band. Under the observation on scanning electron microscope there was no change in the appearance of surface samples after corrosion tests. A future direction of research will be estimate the stress corrosion in the same species – with and without segregation bands.

18

Modernizacja Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku Muzeum Narodowego w Sukiennicach w Krakowie. Wybrana problematyka projektowo-konserwatorska

Kadłuczka A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

Nr 26

381-389

19

Kolegiata św. Trójcy w Ołyce na Wołyniu (Ukraina) - rejestracja stanu zachowania, problemy konserwatorskie

Jasieńko J., Kadłuczka A., Sroczyńska J., Kadłuczka K., Nowak T.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

Nr 26

427-436

20

Współczesne środowisko mieszkaniowe; kilka uwag z pozycji historyka architektury

Kadłuczka A.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2009

|

nr 7

29--33