Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ tarcia suchego na aktywację procesów korozyjnych w skojarzeniu kompozyt cierny-metal

Prot T., Sierpacka B., Szumniak J.

Tribologia

|

2001

|

nr 3

373-379

PL

W artykule przedstawiono wyniki obserwacji stopnia skorodowania zachodzącego w parze tribologicznej hamulca (tarczowego i bębnowego) w okresie jego postoju w warunkach agresywnego otoczenia miejskiego (przemysłowego). Wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych, aktywowania powierzchni elementu metalowego przez tarcie z kompozytami, wykazały zróżnicowaną ich podatność korozyjną, w większości przypadków, większą dla powierzchni po tarciu. Wprowadzenie do kompozytu odpowiednich dodatków w ilości 1- 2%, np. niektórych kompleksów metali zwiększa odporność na korozję powierzchni żeliwa kojarzonej z nim tarciowo. Artykuł zawiera przykładowe wyniki badań odporności na korozję przy tarciu żeliwa po żeliwie i kompozytu modyfikowanego przez autorów.

EN

The paper presents results of observation of corrosion degree in brake tribological couples (disk brake and drum brake) during keeping them in condition of aggressive municipal (industrial) environment. The results of metal elements frictional activation during cooperation with composites show their different corrosion ability which was bigger, in majority of cases, for surface after friction. Introduction of suitable additives toacomposite (some metal complexes for example) in amount of 1-2%, increases resistance to corrosion of cast iron surface cooperating with them. The paper contains some examination results of corrosion resistance dotained durring frictional cooperation of cast iron with cast iron and with composite modified by the authors.

2

Otrzymywanie i badanie właściwości polimerów półprzewodnikowych zawierających metale przejściowe w łańcuchu głównym

Szczerba J., Gospodarczyk J., Prot T.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2001

|

Vol. 50, nr 23

359-362

PL

Zdecydowana większość polimerów organicznych to materiały nie przewodzące prądu elektrycznego, czyli tzw. dielektryki, których opór właściwy wynosi powyżej 1013 [omega] cm. Dobre właściwości elektroizolacyjne polimerów stanowią niekiedy poważną wadę. Dotyczy to w szczególności elektryzowania się (gromadzenia się ładunków elektrycznych powstających np. w wyniku tarcia) przedmiotów wykonanych z tworzyw polimerowych. Powoduje to pewne ograniczenia w zakresie ich stosowania, użytkowania i przetwórstwa. Prowadzone od wielu lat na całym świecie badania doprowadziły do powstania lixcznej grupy polimerowych układówn elektroprzewodzących, do której zaliczyć można polimery z atomami metalu w łańcuchu głównym. Materiały te łączą w sobie najlepsze cechy polimerów organicznych (mały ciężar właściwy, wytrzymałość, przetwarzalność), metali (opór właściwy w zakresie 1012 -10-4 [omega]cm), ceramiki (odporność termiczna, mała gęstość). Jednocześnie półprzewodnikowe polimery metaloorganiczne pozwalają wyeliminować niekorzystne cechy polimerów półprzewodnikowych zawierających układy sprzeżonych wiązań podwójnych w łańcuchu głównym, a mianowicie małe przewodnictwo elektryczne w ciemności oraz niezależność przewodnictwa od temperatury.

EN

Most of well known polymers are dielectric. Some times their good insulator properties determine serious defect. Electrification of polymers what excited by their mutual friction can lead to danger, particulary in inductrial productions. Present investigations concern the problem of obtaining of metal-chelated polymers that can be used to forming of antistatic layers. Metal-organic polymers have been prepared by condensation of 8-hydroksyquinoline derivatives and transition metals derivatives. A structure of obtained compounds correlates with data of triboelectric charges (kind and value of charge) and influence of transition metal on the charge of metal-organic polymers. In the result of this investigation a correlation was determined between investigated triboelectric charges and the chemical structure of obtained compounds.

3

Otrzymywanie i badanie właściwości polimerów otrzymywanych z zasad Schiffa i metali przejściowych

Szczerba J., Gospodarczyk J., Prot T.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2001

|

Vol. 50, nr 23

142-146

PL

W ostatnich latach nastąpiło bardzo duże zainteresowanie badaniami przewodnictwa elektrycznego polimerów. Prace te mają na celu uzyskanie nowych materiałó dla potrzeb elektroniki i optoelektroniki. Jednocześnie w tej dziedzinie występują ogromne możliwości wytwarzania nowych perspektywicznych materiałó o właściwościach elektrycznych, mechanicznych i fizykochemicznych znacznie różniących się od właściwości stosowanych dotychczas materiałów tradycyjnych. Jedna z grup związkó mających perspektywiczne zastosowania są monomery i polimery zawierające wiązanie -N=CH-. Właściwości elektryczne zasad i polizasad Schiffa zależą w dużej mierze od rodzaju amin i aldehydów, z których te zasady zostały otrzymane. Ogólnie biorąc przewodnictwo polizasad Schiffa mieści się w granicach 10-15 do 10-10 Ohm-1 cm-1.Termiczna energia aktywacji przewodnictwa elektrycznego ET wynosi natomiast od 0,9 do 1,5 eV. Stwierdzono również pewną prawidłowość, że polimery o ciemniejszym zabarwieniu są lepszymi przewodnikami i mają mniejszą ET. Jest to przypuszczalnie związane z dłuższym łańcuchem sprzężenia i większą liczbą zdelokalizowanych elektronów pi.

EN

The studies on conductive polymers have attracet the attention in the last decade. Their goals have been focussed mainly on preparation of new materials for electronics and optoelectronics. Meantime, some new synthetic paths has been found that have allowed obtaining new materials with improved electrical, mechanical and physicochemical properties. One of such modern materials are polymers that contain -N=CH-bonds. Electrical properties of Schiff-polybases result from the compounds, amine and aldehyde, the polymers are formed. Generally, the conductivity of the schiff-polybases is changed in the range of 10-15 to 10-10 Ohm-1 cm-1. The studies have demonstrated that dark polymers were better conductors than their lighter analogues. These polymers also have shoved smaller ET values. It was concluted that these phenomena were attributed to longer coupling-bonds chain larger number of delocalized electrons pi.

4

Modyfikacja kompozytów ciernych związkami antykorozyjnymi

Sierpacka B., Prot T., Szumniak J.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2001

|

Vol. 50, nr 23

568-571

PL

Praca zawiera wyniki badań nad koncepcją wytworzenia kopozytów ciernych odpornych na korozję. Kompozyty o lepiszczu fenolowo-formaldehydowym modyfikowano kompleksami metaloorganicznymi a także Cr (w postaci kompleksów) zawartym w odpadach skór garbowania chromowego. Okazało się, że najlepsze charakterystyki tribologiczne uzyskano dla kompozytów z kompleksami organicznymi Zn i Cr - zarówno w postaci kompleksów organicznych jak i odpadach skórzanych. Natomiast laboratoryjne badania odporności korozyjnej pozwoliły stwierdzić, że najskuteczniejszym inhibitorem korozji w kompozytach ciernych okazał sie chrom zawarty w odpadach skóry garbowanej chromowo. Ich dodatek pozwala na dłuższą i efektywniejszą pracę układu hamulcowego samochodu w polskich warunkach atmosferycznych.

EN

The paper contains examination results concering conception of frictional composites resistance to corrosion production. Composites of phenol-formaldehyde binder were modified with metal-organic complexes as well as with Cr (in complexes) existing in scraps of chrome tanned leather. It was proved that the best tribological characteristic were obtained for compositeswith organic complexes of Zn and Cr in the from of organic complexesas well as in leather scraps. Corrosion resistance tests made in laboratory showed that chrome existing in scraps of chrome tanned leather was the best corrosion inhibitor in frictional composites. Addition of above scraps enables longer and more efficient work of car brake system in Polish climatic condition.

5

Fotochemiczna modyfikacja powierzchni folii PE i PVC azydkami organicznymi

Golec K., Prot T., Kolendo A., Syromyatnikov V., Bezdushnaya E.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2001

|

Vol. 50, nr 23

363-366

PL

Zbadano możliwość fotochemicznej modyfikacji powierzchni folii polietylenowej oraz polichlorku winylu azydkami organicznymi zawierającymi grupy karbonylowe. W wyniku fotorozpadu grupy azydkowej powstaje cała gama związków , mogących ulegać różnego rodzaju reakcjom chemicznym. Stwarza to potencjalne możliwości praktycznego wykorzystania przemian nitrenów oraz ich reakcji wtórnych, w projektowaniu tworzyw o określonych właściwościach. Założono, że badane azydki zmienią strukturę WW tworzyw w wyniku ich chemicznego wiązania z olimerem poprzez atom azotu grupy azydkowej oraz wprowadzenia chromoforowych grup karbonylowych. Próbki folii pokryte warstwą azydku naświetlano promieniowaniem UV. W celu udowodnienia jakościowych zmian wywołanych modyfikacją, badano właściwości powierzchniowe folii na podstawie bezpośrednich pomiarów kątów zwilżania. Wyznaczono wartości krytycznego napięcia powierzchniowego zwilżania oraz swobodnej energii powierzchniowej i jej składowych - polarnej i dyspersyjnej. Przeprowadzono analizę zmian warstwy wierzchniej zachodzących podczas jej modyfikowania.

EN

The possibilities of photochemical surface modification of polyethylene and poly(vinyl chloride) films carbonyl containing azides have been studied. Aromatic azides find a lot of applications in science and technology, and their photochemical properties are widely investigated. Upon UV irradietion of azide group a lot of very reactive intermediates are formed which can participate in various chemical reactions, also with macromolecules. Samples of polymer films were coated with investigated azides and irradiated by UV lamp. The properties of modificated polymer surface were established by direct contact angle measurement using Kruss G-10 apparatus. The values of a critical surface tension by Zisman and a surface free energy by Owens-Wendt have been calculated.

6

Biostabilization of polymers by sulfamide derivatives

Syromyatnikov V., Bezdushnaya E., Kolendo A., Vretik L., Golec K., Prot T.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2001

|

Vol. 50, nr 23

372-376

EN

New compounds based of industrial sulfamides were synthesized and investigated. Their structure was determined by methods of elemental analysis, NMR, UV and IR spectroscopy. The photochemical reactions of new azides, monomers and their polymers were investigated with IR- and UV- spectroscopy. As a result of Friese- photorearrangement opportunites of obtaining biologically active polymers were proved.

PL

Otrzymano i przebadano noe związki oparte na technicznych sulfamidach. Ich strukturę określono poprzez analizę elementarną oraz spektroskopię NMR, UV i IR. Zbadano również reakcje fotochemiczne nowych azydków, monomerów i ich polimerów za pomocą spektroskopii IR i UV. Wykazano możliwość otrzymania biologicznie aktywnych polimerów przy pomocy reakcji przegrupowania Friese'go.

7

Polimeryzacja metakrylanu metylu fotoinicjowana azydkami ksantonu oraz fluoranu

Novikova E., Kolendo A., Syromyatnikov V., Prot T., Golec K.

Polimery

|

2001

|

T. 46, nr 6

406-413

PL

Otrzymano nowe azydki organiczne - pochodne ksantonu i fluorami [wzory (I) i (II)] - oraz scharakteryzowano ich właściwości spektroskopowe i fotochemiczne (schemat A, rys. 1-4); fotolizę otrzymanych związków przeprowadzono w etanolu i DMF promieniowaniem o długości fali X = 365 nm. Fotopolimeryzację metakryla-nu metylu w obecności omawianych azydków, benzoiny oraz ksantonu prowadzono w roztworze DMF (stężenie MMA 15%) w temp. 30+0,1°C, w atmosferze argonu; kinetykę reakcji śledzono metodą dy-latometryczną. Ustalono, że szybkość polimeryzacji MMA fotoinicjo-wanej azydkami ksantonu oraz fluorami jest większa niż w obecności ksantonu, ale mniejsza niż pod wpływem benzoiny (rys. 5). Wprowadzenie grupy azydowej do cząsteczki fotoinicjatora karbonylowego powoduje zmianę mechanizmu tworzenia rodników inicjujących. W wyniku wzbudzenia cząsteczki inicjatora zachodzi fotoliza grupy azydowej prowadząca do utworzenia rodnikowych produktów zdolnych do zainicjowania reakcji, a nie oderwanie atomu wodoru od cząsteczki donora przez grupę karbonylową. Ujawniono długotrwały efekt post-polimeryzacji w przypadku wszystkich otrzymanych fotoinicjatorów (rys. 6-11) i wyznaczono energię aktywacji "ciemnej" polimeryzacji w zakresie temperatury 22-42°C; wynosi ona 43 kj/mol. W celu wyeliminowania wpływu rozpuszczalnika zbadano też proces fotopolimeryzacji MMA w masie (rys. 12). Azydki aromatyczne niezawierające grup karbonylowych (np. azydobenzen, p,p'-diazydobifenyl, p,p'-diazydodifenylometan) nie inicjowały fotopolimeryzacji w warunkach doświadczalnych stoso-wanych w niniejszej pracy. Słowa kluczowe: azydki aromatyczne, fotoliza, fotoinicjatory polimeryzacji, fotopolimeryzacja metakrylanu metylu, efekt "ciemnej" polimeryzacji.

EN

Novel organic azides were prepared, viz., derivatives of xanthone and fluorane (formulas I and II), and their photolysis initiated by radiation (X = 365 nm) was studied in ethanol and dimethylformamide (DMF) solutions in terms of IR and UV spectra (Scheme A, Figs. 1-4). A 15% methyl methacylate (MMA) solution in DMF was photopolymerized in the presence of the azides, benzoin and xanthone, and also in the bulk (to eliminate solvent effects) at 30šl°C in an argon atmosphere. The kinetics of the reaction was followed by dilatometry. The rate of polymerization of MMA photoinitiated with xanthone and fluorane azides was found to be higher than that run in the presence of xanthone and lower than that run in the presence of benzoin (Table 1, Fig. 5). Incorporation of a second azide group into the carbonyl photoinitiator (xanthone) resulted in higher reaction rates as compared with the rate observed in the presence of the monoazides. Discontinuation of irradiation was followed by the "dark" polymerization effect. The process was first accelerated and then decelerated. With xanthone or benzoin, no such effect was found to occur. The energy of activation of the "dark" polymerization with 2-azidoxanthone was estimated at 43 kJ/mol over 22-42°C. The durable effect of the "dark" polymerization and its temperature dependence were also observed in the bulk polymerization (Fig. 12). The aromatic azides containing no carbonyl group (e.g., azidoben-zene, p,p'-diazidobiphenyl, p,p'-diazidodiphenylmethane) failed to initiate photopolymerization under the present experimental conditions.

8

Wpływ napełniaczy kompozytowych nakładek hamulcowych na podatność korozyjną tarcz żeliwnych

Sierpacka B., Prot T., Kotnarowska D., Szumniak J.

Inżynieria Powierzchni

|

2001

|

Nr 1

29-33

PL

W niniejszym artykule dokonano analizy wpływu składu kompozytowych nakładek hamulcowych na podatność korozyjną tarcz żeliwnych - tarciowo z nimi współpracujących. Dokonano modyfikacji kompozytu, którego lepiszcze stanowiły żywice: fenolowo - formaldehydowa i melaminowa, za pomocą prostych napełniaczy, tj. grafitowych, miedzianych i metalowo - organicznych. Uzyskano istotną poprawę odporności na korozję tarcz żeliwnych (również poza obszarem tarcia), współpracujących z nakładkami hamulcowymi modyfikowanymi związkami organicznymi.

EN

Paper presents an analyse of the influence of composition of composite brake lining on corrodibility of cast iron disks mating frictionally with them. Composite material with binding agent of phenol formaldehyde and melamine resins has been modified with the aid of simple fillers-graphitoidal, copper and organo-metallic ones. Substantial improvement of corrosion resistance of cast iron disks (also beyond friction zone) mating with brake linings modified with organic compounds has been obtained.

9

Wpływ składu nakładek hamulcowych na zużycie tribologiczne i korozyjne żeliwnych tarcz hamulcowych

Sierpacka B., Prot T., Kotnarowska D., Szumniak J.

Tribologia

|

2000

|

nr 4

677-684

PL

W referacie zaprezentowano wyniki badań skojarzenia trącego kompozyt cierny-metal (żeliwo) przy czym zabiegi technologiczne dotyczyły modyfikacji kompozytu polimerowego kompleksem metaloorganicznym miedzi. W wyniku zastosowanego modyfikatora uzyskano pozytywny efekt w postaci utrzymywania na dotychczasowym poziomie sumarycznego liniowego zużycia kompozytu ciernego i żeliwa, zadowalającą wartość współczynnika tarcia i poprawę odporności korozyjnej żeliwnych tarcz hamulcowych.

EN

Results of tests of friction couple consisting of friction composite and metal (cast iron) are presented in the paper. Technological treatments concerned a modification of polymeric composite with metal-organic complex of copper .As a result of the modification a following beneficial results were obtained total linear wear of friction composite and cast iron on level normal for the brakes, satisfactory value of coefficient of friction, improvement of corrosion resistance of cast iron brake discs.

10

Termoekspandujące materiały polimerowe

Kostrzewa M., Molenda J., Prot T.

Polimery

|

2000

|

T. 45, nr 3

178-183

PL

Przedstawiono przegląd metod otrzymywania mikrokapsułek oraz omówiono wyniki prac dotyczących otrzymywania ekspandujących pod wpływem ciepła mikrokapsułek.

EN

A review covering methods for preparing microcapsules, including Author's own works on preparation of microcapsules that expand on heating. Scanning electron microscopy (SEM) and IR spectroscopy were used to characterize the product of microencapsulation of n-hexane on radical emulsion terpolymerization of acrylonitrile, methyl mathacrylate and vinylidene chloride, initiated with lauroyl peroxide and additionally with azobisisobutyronitrile which was used as a solid porophor.

11

Zagadnienie zagospodarowania uciążliwych dla środowiska odpadów ze skór garbowanych związkami chromu

Sierpacka B., Prot T., Szumniak J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2000

|

Vol. 7, nr 6

621-630

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań nad utylizacją odpadów ze skór garbowanych chromowo w postaci strużyn, które stosowano jako napełniacze kompozytów ciernych. Stwierdzono, że wprowadzenie ich do kompozytu ciernego wpływa korzystnie na współczynnik tarcia i zużycie. Chrom w kompozycie ulega redukcji do chromu pierwiastkowego, a następnie dyfunduje do powierzchni tarczy żeliwnej zwiększając jej odporność na korozję. Eksperyment przeprowadzono na próbkach naturalnej wielkości pracujących w warunkach tarcia zbliżonych do rzeczywistości.

EN

This article presents results of utilisation of chrome-tanned leathers as filters in frictional composites. Obtained composites have satisfactory value of coefficient of friction and the abrasive wear. The chromium in the composite during the friction process undergoes a reduction to the elementary form and then diffuses to surface of the metal disc, increasing its corrosion resistance. The experiment was performed on samples of natural size working in friction conditions similar to the real ones.

12

Evaluation of polyimide aligning layers with high anchoring energy

Okulska-Bożek M., Borycki J., Prot T., Kędzierski J.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

1999

|

Vol. 48, nr 4

57-66

EN

The group of poly(ester imides) characterized by various chemical structure has been synthesized. The quality of model nematic liquid crystal alignment of the polyimide layers using the interference wedge method has been tested. The relationship between the chemical structure of examined polyimides and their properties, especially the alignment depth, is discussed.

PL

Zsyntezowano szereg poli(estroimidów), charakteryzujących się zróżnicowaną budową chemiczną. Oceniano ich właściwości powłokotwórcze, adhezję do powierzchni szkła, odporność termiczną oraz właściwości ciekłokrystaliczne. Badano zdolność porządkowania modelowych nematycznych substancji ciekłokrystalicznych (NLC) przez otrzymane warstwy poliimidowe przy wykorzystaniu metody klina interferencyjnego (interference wedge method). Poszukiwano zależności pomiędzy chemiczną budową badanych poliimidów a ich wybranymi właściwościami, zwłaszcza głębokością porządkowania (alignmen depth). Planuje się kontynuację badań w celu potwierdzenia tezy, mówiącej że im wyższa jest głębokość porządkowania NLC przez warstwę poliimidową, tym większa powinna być wartość energii kotwiczenia danej powierzchni.

13

Wpływ składu kompozytów ciernych na tarcie i zużycie

Siepracka B., Prot T., Szumniak J.

Prace Naukowe Katedry Budowy Maszyn. Seria Konferencje / Politechnika Śląska

|

1998

|

nr 1, t. 2

95-102

PL

Praca zawiera wyniki badań nad próbami doboru składników kompozytu ciernego w celu uzyskania wysokiego i stabilnego w szerokim zakresie temperatur współczynnika tarcia oraz niskiego zużycia. Eksperyment przeprowadzono na próbkach naturalnej wielkości pracujących w warunkach tarcia zbliżonych do rzeczywistosci.

14

Badanie zjawiska porządkowania nematycznych substancji ciekłokrystalicznych przez warstwy poliimidowe

Okulska-Bożek M., Borycki J., Prot T., Kędzierski J.

Polimery

|

1998

|

T. 43, nr 7-8

459-465

PL

W wyniku reakcji wybranych bezwodników kwasów trikarboksylowych oraz tetrakarboksylowych z (*-aminokwasami otrzymano szereg monomerów typu karboksyimidów (tabela 1), które wykorzystano do syntezy poli(estroimidów) (PESI), przeprowadzając reakcje zsyntetyzowanych monomerów (lub ich chlorków - tabela 2) z diolami (tabela 3). PESI scharakteryzowano pod względem zdolności powłokotwórczych (metodą pośrednią za pomocą określenia lepkości właściwej) i odporności cieplnej. Wstępnie kontrolowano prawdopodobieństwo występowania mezofazy w syntetyzowanych PESI poprzez obserwację w świetle spolaryzowanym procesu ich topnienia na stoliku Boetiusa. Przeprowadzono też badania zdolności porządkowania wybranej modelowej substancji nematycznej [por. wzór (I)] przez warstwy uzyskane z ośmiu wybranych PESI o spodziewanych właściwościach ciekło-krystalicznych, stosując do tego celu metodę klina interferencyjnego (interference wedge method). Zdolność ta w odniesieniu do większości badanych próbek wynosiła ok. 0,5 mm (tabela 4).

EN

The liquid crystallinity of polyimide layers was thought to enhance the alignment of nematic liquid crystals (NLC) in the liquid crystal display (LCD). The asymmetric units introduced from trimellitic anhydride into the polyimide structure led to smectic or nematic phases of the resulting poly (ester imide)s (PESI). Dicarboxyimides, dicarboxydiimides and dicarboxy-imide chlorides were prepared by reacting trimellitic or selected tetracarbo-xylic acid anhydrides with ca-amino acids (Tables 1 and 2) by reacting (i) the synthesized carboxyimides with selected diols (Table 3), (ii) carboxyimide chlorides with diols (Scheme 2), (iii) transesterifying carboxyimides with hy-droquinone diacetate to prepare about 30 polymers of varying chemical struc-tures. The layer-forming ability of a 0.5% poly(ester imide) solution in DMF was evaluated in terms of specific viscosity (Ubbelohde instrument, 25°C), T) = 0.1-0.3; M was rather low; good films were obtained, 5-10 urn thick. TGA (Derivatograph MOM, Hungary) at 5°C/min over 0-1000°C, showed the length of the aliphatic chain between the carbonyl and the imide groups to affect the thermal resistance only slightly. Boetius hot-stage (polarized light) disclosed the mesophase range over 60-160°C in eight polymers. DSC (Setaram DSC92, 5°C/min, air) was used to establish the thermal and liquid-crystalline properties of the polyimides. The interference wedge method (Fig. 1) and the model nematic 6-CHBT, used to study the alignment depth (Table 4), showed the polyimides to align NCL quite well (Fig. 3), the alignment being the deeper the more mesogenic are the polymers used as the orienting films.

15

Badanie właściwości tryboelektrycznych układów poli(tereftalan etylenu)/salicylidenoaniliny podstawione w położeniu para

Szczerba J., Prot T.

Polimery

|

1998

|

T. 43, nr 7-8

472-479

PL

W celu uzyskania efektywnego transportera ładunków (CTA - charge transfer agent) otrzymaliśmy kilka salicylidenoanilin [równanie (l)], które zostały w pełni zidentyfikowane na podstawie danych literaturowych i w badaniach spektrofotometrycznych (NMR, IR, UV-vis). Za pomocą programu komputerowego HyperChem porównaliśmy otrzymane doświadczalnie widma z widmami wynikającymi z modelowania molekularnego (obliczenia metodami mechaniki kwantowej). Uzyskaliśmy korelację o współczynniku 0,99. Za pomocą własnej oryginalnej aparatury zbadaliśmy ładunki tryboelektryczne (znak i wartość ładunku) poszczególnych salicylidenoanilin oraz ich wpływ na ładunek wybranego dielektryka polimerycznego - żywicy poliestrowej typu poli(tereftalanu etylenu) (PET). Określiliśmy korelację pomiędzy oznaczonym ładunkiem tryboelektrycznym a strukturą chemiczną otrzymanych związków; zbadaliśmy przy tym wpływ podstawników na właściwości tryboelektryczne salicylideno-anilin. Na podstawie obliczeń komputerowych udowodniliśmy, że istnieje korelacja pomiędzy właściwościami związku wynikającymi z obliczeń kwantowo-mechanicznych (energią oddziaływań elektrostatycznych - CCR, oddziaływaniem Van der Waalsa - VDW, momentem dipolowym - MD oraz energią elektronową - EE) a wynikami tryboelektryzacji. Do-danie do PET 5% mas. Jednej z otrzymanych przez nas salicylidenoanilin w istotny sposób zwiększa ładunek tryboele-ktryczny PET; najskuteczniejsza jest pod tym względem p-nitrosalicylidęnoanilina.

EN

The literature data made us synthesize a series of salicylide-neanilines; they were identified by NMR, IR and UV-VIS spectra. A Hyper-Chem routine was used to compare the spectra recorded with those resulting from quantum-mechanical modelling; the correlation coefficient obtained was 0.99. The triboelectric charge and its value were examined and the effect of the compounds prepared on the electric charge of selected dielectric polymer-polyester resin (PET type) was studied. A relationship was established between the triboelectric charge and the chemical structure of the compounds examined; the substituent effect in salicylideneanilines on the triboelectric properties was studied. Computer calculations showed the properties evaluated for the compounds by quantum-mechanical calculations (energy of electrostatic interactions (CCR), van der Waals interactions (vdW), dipole moment (MD) and electronic energy (EE)) to correlate well with the tribo-electric data. A salicylideneaniline, 5%, added to PET increased substantially the triboelectric charge of the PET; p-nitrososalicylideneaniline was the most efficient compound in that respect.