The article describes one of the most recognizable landmarks of Szczecin. Its past and current function proves that the historical building does not have to be only a historic monument but it can still be a full-fledged civil structure meeting the requirements of changing users. Now, after the modernization, it acts successfully not only as an educational institution but also as the headquarters of the Academy of Art in Szczecin.
PL
W artykule opisany został jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Szczecinie. Jego przeszłość i aktualna funkcja dowodzi, że gmach historyczny nie musi być jedynie zabytkiem, ale wciąż może być pełnowartościowym obiektem spełniającym wymagania zmieniających się użytkowników. Obecnie, po przeprowadzonej modernizacji, z powodzeniem pełni on funkcję placówki dydaktycznej i jednocześnie jest główną siedzibą Akademii Sztuki w Szczecinie.
Trolejbus jest jednym z najbardziej proekologicznych środków transportu. Z tego względu jego rozwój w miastach jest rekomendowany w polityce transportowej Unii Europejskiej. Obecnie trolejbusy są wykorzystywane w zaledwie trzech miastach w Polsce. W Gdyni stanowią podstawowy element systemu transportu. W latach 2005–2013 zrealizowano w tym mieście projekty rozwoju transportu trolejbusowego o łącznej wartości około 150 milionów PLN. Projekty te były współfinansowanie przez fundusze unijne i pozytywnie wpłynęły na rozwój społeczno- gospodarczy Gdyni, m.in. poprzez wzrost dostępności do nowoczesnej infrastruktury transportu zbiorowego, wzrost jakości przewozów transportu zbiorowego w mieście, oszczędność czasu pasażerów, redukcję kosztów wypadków drogowych, zmniejszenie zatłoczenia ulic, spadek emisji gazów spalinowych, zmniejszenie hałasu komunikacyjnego, a także pozytywny wizerunek Gdyni. Gdyńskie projekty trolejbusowe zostały uznane za wzorcowe przedsięwzięcia transportowe w miastach Unii Europejskiej.
EN
Trolleybus is one of the most pro-ecological mean of transport. Its development in cities is highly recommended in the EU transport policy. Currently, only three cities in Poland use trolleybuses regularly. In Gdynia they play an important role in the urban transport system, since trolleybus projects worth 150 million zlotys have been implemented between 2005 and 2013. Those projects resulted with a socio-economic development of Gdynia, by i.e. increasing public transport accessibility and services’ quality, decreasing number of accidents, congestion, gas emission and traffic sound level, as well as creating a positive image of Gdynia.
Praca doktorska Śródmiejskie osiedle mieszkaniowe z drugiej połowy XX w. w strukturze historycznego centrum wybranych miast Pomorza Zachodniego została przygotowana pod kierunkiem Waldemara Marzęckiego. Wywód zmierza do udowodnienia tezy, iż celowość odbudowy ze zniszczeń wojennych historycznych śródmieść stanowi oczywistą potrzebę rozwoju miast. W przypadku przerwania tego procesu następuje zjawisko wykształcania nie w pełni wartościowych zastępczych struktur przestrzenno-funkcjonalnych hamujących prawidłową ewolucję obszarów śródmiejskich. Celem pracy było powiększenie obszaru wiedzy o kierunkach przekształceń i konsekwencjach przestrzenno-funkcjonalnych rozwiązań projektowych stosowanych dla śródmiejskich osiedli mieszkaniowych lokowanych na obszarze centrum miast historycznych w II połowie XX w. oraz określenie zasięgu i skali występowania tego zjawiska ze szczególnym uwzględnieniem terenu Pomorza Zachodniego. W pracy zostały skonfrontowane założenia projektowe z rzeczywistym stopniem ich realizacji. Pomimo przerwania inwestycji typu osiedlowego jako działań zmierzających do odbudowy centrów miast historycznych wydaje się, że opracowanie odpowiedniej metody analizy historyczno-urbanistycznej w celu dokonania obiektywnej oceny efektów przeprowadzonych realizacji (najczęściej określanych jako niezadowalające w stosunku do obecnych poglądów, oczekiwań i potrzeb), może być narzędziem wykorzystanym z powodzeniem na etapie procesu przygotowania nowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych w dobie konieczności przyspieszenia rozwoju naszych miast.
The paper presents the construction of a hand phantom and its usefulness for radiological measurements. Situations when the hand is exposed to ionizing radiation stimulated the invention of this phantom. An extremity dosimeter was placed on the middle finger of the phantom. All measured doses are relative. The doses were compared with the dose from the extremity dosimeter. The aim of this paper was not to show values of the measured doses in legal units but the authors wanted to show the difference between the dose received by the extremity dosimeter and the doses measured on the inside of the hand phantom. High-sensitive LiF:Mg,Cu,P thermoluminescence detectors were used for the measurements because of their small size and close tissue equivalence. The hand phantom makes it possible to acquire the dose distribution on the inside of the hand. The authors suggested the calculation of the coefficients: the average hand phantom coefficient CHPhAV and the maximum hand coefficient CHPhmax from phantom measurements. The extremity dosimeter dose estimates according to the recommended coefficients allowed to obtain more reliable values.
Concentration of radioisotopes in biological material of fishes tench {Tinea tinea, carp {Cyrpinus carpio), pike {Esox lucius) from the Dzierżno Duże dam-reservoir were determined. The concentrations of potassium isotope 40K are with normal limits for living organisms. The concentrations of radioisotopes from uranium-radium (238U) progeny are about 0.1% in comparison to the concentrations of bottom sediments of this lake. The highest concentrations of cesium 137Cs were determined in the muscles of pike {Esox lucius). Isotope cesium (137Cs) was not found in the Copepoda biomass. The concentrations of radioisotopes from uranium-radium and thorium progeny are not hazardous.
PL
Określono koncentracje radioizotopów w tkance mięśniowej lina (Tinea tinea), karpia (Cyprinus carpio) oraz szczupaka (Esox lucius) pochodzących z zanieczyszczonego zbiornika Dzierżno Duże (woj. śląskie). Stwierdzono, że zawartość radioizotopu potasu 40K mieści się w obserwowanych dla żywych organizmów granicach. Zawartość radioizotopów szeregu uranowego 238U i torowego 232Th są niewielkie w porównaniu z zawartością radioizotopów w osadach dennych, w badanym zbiorniku. Stanowią one około 0,1% tych wielkości. Stężenia izotopów promieniotwórczych szeregu uranowego 238U i torowego 232Th w tkance mięśniowej ryb są niewielkie. W próbkach rozwielitek nie stwierdzono obecności cezu 137Cs. Najwyższą zawartość cezu 137Cs stwierdzono w tkance mięśniowej szczupaka.
The crystal structure and magnetic properties of Fe2MAl compounds for M = V, Cr, Fe, Co and Ni were investigated by X-ray, magnetostatic and Mössbauer effect methods. It was found that the investigated compounds possess not perfectly ordered fcc structure of the L21-type. With increasing number of 3d electrons of M component the transition from the paramagnetic to ferromagnetic behaviour follows. Mössbauer spectra were analysed by a hyperfine field distribution method. They are characterictic of the ferromagnetic phase for M = Fe, Co and Ni and indicated the early observed preference of these atoms for the Fe sites.
The phase composition of the El Hammami meteorite was investigated by X-ray, magnetostatic, Mössbauer effect and environmental scanning electron microscopy methods. Performed investigations indicated that this meteorite consists of aluminosilicates, olivine (Mg,Fe)2SiO4, pyroxene (Ca,Mg,Fe)SiO3, kamacite (bcc Fe-Ni alloy) and troilite (FeS). Some inclusions of Ti and Cr were observed by scanning electron microscopy. The concentration of Ni in kamacite was determined by comparison of the Mössabauer spectra of Fe-Ni phase in the meteorite with those for synthetic bcc Fe-Ni alloys (5, 10, 25% Ni).
Przedstawiono zawartość izotopów promieniotwórczych w osadach dennych antropogenicznego zbiornika wodnego w Rybniku. Zbiornik zasilany jest wodami rzeki Rudy płynącej przez silnie uprzemysłowiony region kraju. Próby osadów pobrano z szesnastu stanowisk w profilach poprzecznych zbiornika. Pomiary przeprowadzono techniką wysokoczułej spektrometrii promieniowania gamma z detektorem półprzewodnikowym typu HPGc. Stwierdzono występowanie izotopów promieniotwórczych z szeregu uranowo-radowego, szeregu torowego, naturalnego izotopu potasu 40K oraz sztucznego izotopu cezu 137Cs. Średnia zawartość zidentyfikowanych izotopów wynosi: 40K - 316 Bq/kg, 137Cs - 53 Bq/kg, rodziny 238U - 42 Bq/kg, 232Th - 34 Bq/kg. Zawartości wykrytych izotopów były na poziomic normalnie spotykanym w środowisku naturalnym i w żadnym punkcie nic odbiegały od przeciętnie spotykanych. Stwierdzono wyraźną współzależność między stężeniem radioizotopów i metali ciężkich a stężeniem materii organicznej w osadach dennych. Wskazuje to na znacząca rolę biomasy powstającej w zbiorniku, jako elementu kumulacji i transportu zanieczyszczeń wewnątrz ekosystemu, w wyniku ruchów mas wody.
EN
The distribution of radioactive substances in cores collected in 16 sample points of bottom sediments of the Rybnik dam-reservoir has been studied. This ecosystem is an artificial reservoir on the Ruda river which flows through the industrial region in the west-south part of the Upper Silesian region. The aim of the work was to investigate samples from bottom sediments to determine sort and amount of radionuclides and other chemical elements and biological substances. These samples were taken from sixteen points along the seven profiles of short axis of the reservoir and were divided from 10 cm layers of bottom sediments. The measurement of radioactive substances using high sensitive gamma spectromctry technique with semiconductor detector HPGc type was done. There was shown occurrence of radionuclides from uranium-radium (238^U) progeny, thorium 232Th progeny, the natural radionuclide of potassium 40K and the artificial radioisotope of caesium 137Cs. The mean activity concentration of radioelements was: 40K. - 316 Bq/kg, 137Cs - 53 Bq/kg, 238U - 42 Bq/kg, 232Th - 34 Bq/kg. Besides, the concentrations change of radioisotope along the reservoir in the sediments was analyzed. A higher concentration of radioisotopes at the end of the lake was observed generally. For the caesium 137Cs the highest concentration in the 10 cm layer was in the middle points of the lake (for maximal deep). This could be related to the Chernobyl accident. The concentrations of radioisotope arc natural in the environmental and arc not dangerous. The correlation between radioisotopes and heavy metals and organic matter content in the bottom sediments show that the role of autochthony biomass as the clement of pollutants transport is very important.
Performed investigations showed that the magnetic properties of the Fe2.4V0.6Al alloy markedly depend on the degree of atomic order of its cubic structure. The atomically disordered alloy with A2 (bcc) type structure exhibits ferromagnetic properties. Its Mössbauer spectra can be described by the hyperfine field distribution connected with various local environments of Fe atoms. Alloys with B2 (sc) and DO3 (fcc) type structure do not exhibit magnetic transition above 4.2 K. High values of the magnetization and its strongly non-linear variation with magnetic field intensity in a wide temperature range suggest the presence of magnetic iron clusters in these alloys. Superparamagnetic relaxation times of the order of 10-9 s and 5 × 10-8 s correspond to the largest magnetic clusters with a magnetic moment of 4 × 103 žB in B2 and 104 žB in DO3-type structure, respectively. Mössbauer spectra of these alloys confirm lack of the magnetic order and also suggest the presence of the Fe magnetic clusters with those relaxation times. It was shown that the increase of atomic order of the crystal structure causes formation of the Fe magnetic clusters and disappearing of the magnetic order.
Przedstawiono koncentracje izotopów promieniotwórczych w osadach dennych antropogenicznego zbiornika wodnego w Pławniowicach (gmina Rudziniec, województwo śląskie). Próby osadów pobrano z dwunastu stanowisk wzdłuż długiej i krótkiej osi zbiornika. Pomiary przeprowadzono techniką wysokoczułej spektrometrii promieniowania gamma z detektorem półprzewodnikowym typu HPGe. Stwierdzono występowanie: izotopów promieniotwórczych z szeregu uranowo-radowego, szeregu torowego, naturalnego izotopu potasu 40K oraz sztucznego izotopu cezu 137Cs. Średnia koncentracja zidentyfikowanych izotopów wynosiła 40K-347Bq/kg, 137Cs-205 Bq/kg, rodziny 238U-45 Bq/kg, rodziny 232Th-24 Bq/kg. Stwierdzono, że koncentracje wykrytych izotopów sa na poziomie normalnie spotykanym w środowisku naturalnym i w żadnym punkcie nie odbiegały od wartości przeciętnie spotykanych. Koncentracje te nie stanowią żadnego zagrożenia radioaktywnego.
EN
The distribution of radioactive substances in cores collected in l2 sample points of bottom sediments of Pławniowice antropogenic water reservoir has been studied. This ecosystem is an artificial reservoir on the Potok Toszecki river, which goes through the agricultural region in the west part of the Upper Silesian region. The aim of the work was to investigate samples from bottom sediments to determine sort and amount of radionuclides and other chemical elements and biological substances. These samples were taken from eleven points along the short and long axis of reservoir and were divided from 10-cm layers of bottom sediments. The measurement of radioactivity substances using high sensitive gamma spectrometry technique with semiconductor detector HPGe type was done. There was shown occurrence of radionuclides from uranium-radium 238U progeny, thorium 232Th progeny, the natural radionuclide of potassium 40K and the artificial radioisotope of cesium 137Cs. The mean activity concentration of radioelements is 40K - 347,0 Bq/kg, 137Cs - 204,7 Bq/kg, 238U - 44,5 Bq/kg, 232Th - 24,0 Bq/kg. Besides the concentrations change of radioisotope along the reservoir in the sediments was analyzed. A higher concentration of radioisotopes at the end of the lake was observed generally. For the cesium 137Cs the highest concentration in the 10-cm layer was in the middle points of the lake (for maximal deep) determined. This could be related with the Chernobyl accident. The concentrations of radioisotope are naturally in the environmental and are not dangerous.
Przedstawiono koncentracje radioizotopów w osadach dennych, wzdłuż osi antropogenicznego zbiornika wodnego Dzierżno Duże, utworzonego w 1964 r. w wyrobisku popiaskowym poprzez skierowanie do niego wód rzeki Kłodnicy. Radioizotopy szeregu uranowego, torowego, naturalny izotop potasu (40)K, a także izotop sztuczny cezu (137)Cs oznaczono w 19 próbkach osadów pobranych z 7 stanowisk wzdłuż osi zbiornika. Rdzenie pobranych osadów podzielono na 5 cm warstwy uzyskując informacje o koncentracji izotopów w przekroju pionowym osadów. Przeprowadzone badania pozwoliły na stwierdzenie, że panujący stereotyp o skażeniu radioaktywnym zbiornika nie jest prawdziwy. Koncentracja potasu (40)K porównywalna jest z wartościami spotykanymi w glebach całego świata. Podwyższenie koncentracji naturalnych (238)U i (232)Th w stosunku do wartości charakterystycznych dla gleb wynika z antropogenicznego charakteru zbiornika, w szczególności z zasilania go wodami kopalnianymi. Oznaczone koncentracje izotopów promieniotwórczych są niższe od dopuszczalnych przez Polskie Prawo Atomowe i nie stanowią zagrożenia radiologicznego
EN
The depth distribution of radioactive substances in cores collected from seven points of Dzierżno Duże lake has been studied. the lake is an artificial reservoir on the Kłodnica river, which flows through the Silesia region, the most industrialized area in Poland. The mine waters and other industrial pollutants have been collecting in the sediments of this lake for years. The aim of the study was investigate samples from bottom sediments according to sort and amount of radionuclides and other chemical elements and biological substances. These samples were taken from seven points along the reservoir and were divided by 5-cm layers. The measurement of radioactive substances using high sensitive gamma spectrometry technique with semiconductor detector HPGe type was done. The following radioisotopes were found: uranium-radium ((238)U) progeny, thorium (232)Th progeny, the natural radionuclide of potassium (40)K and the artificial radioisotope of cesium (137)Cs. The mean activity concentrations of radioelements is: (400K - (449)Bq/kg, (137)Cs - 26 Bq/kg, (238)U - 133 Bq/kg, (232)Th - 55 Bq/kg. Besides, the change of radioisotope concentration along the reservoir and with the depth of sediments was analyzed. Generally a higher concentration of radioisotopes at the end of the lake is observed. For the cesium l37Cs the highest concentration is in the layer 5-10 cm what may be related to the Chernobyl accident. The second higher (137)Cs concentration is observed in core 20-25 cm, which may be associated with bomb-derived fallout in the 1960s
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.