Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zróżnicowanie mikrobiologiczne w wodach podziemnych granitu Karkonoszy

Marszałek H., Górniak D., Toczek M.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/1

1121--1125

EN

The Karkonosze granite massif contains groundwater with various depths of flow systems. In the mountainous part, fresh water predominates, mainly of local flow, where as in the Jelenia Góra Basin thermal waters have been found, reaching the temperature of 97°C. In nine samples of groundwater representing different flow depths, we have described a variation in the parameters of the structure and biodiversity of prokaryotes (bacteria and archaea). The variability of prokaryotes is determined by pH, Eh, electrolytic conductivity and temperature of water.

2

Zmiany stanów i temperatury wód podziemnych w wybranych zlewniach Karkonoszy

Rysiukiewicz M., Marszałek H.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1239--1243

EN

The paper presents the results of groundwater level and temperature monitoring in the main porous-fissured aquifer occurring in selected catchments of the Karkonosze Mts. The analysis was based on the results of observations carried out in two catchments (Łomnica and Wrzosówka rivers) of the Karkonosze National Park during the period of 2014-2016, where 6 piezometers at depths of 4.80 to 13.45 m were installed. Groundwater monitoring is carried out in an elevation transect, in the range from about 600 to almost 1090 m a.s.l. Significant elevations of the water level were observed after rainfall and melting recharge in the spring, and long regression periods in the summer-autumn season.

3

Złoty Stok : niedoszłe uzdrowisko sudeckie z wodami arsenowymi

Mickiewicz A., Marszałek H., Ciężkowski W., Szumska E.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/2

940--943

EN

Złoty Stok, located in the Eastern Sudetes, deserves the particular attention considering its long and interesting mining history and occurence of distinct groundwaters containing elevated concentration of arsenic. Based on the waters drained from so-called „arsenic-iron spring” the plans of new Sudetic health resort foundation were developed in the beginning of 20th Century. Unfortunately, according to recent legal regulations considering arsenic as highly toxic and carcinogenic, the whole idea was dispelled, and the arsenic-iron spring showed up to be the ordinary outflow from one of the mine adits. The article presents the results of recent and former chemical analyses of water from above-mentioned outflow as well as the results of exploration works carried out at this point.

4

Ocena wybranych parametrów hydrogeologicznych zwietrzelin granitu strzegomskiego (Dolny Śląsk)

Gorecka J. M., Marszałek H.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2013

|

T. 29, z. 2

103--118

PL

W artykule przedstawiono wykształcenie litologiczne, miąższości oraz charakterystykę parametrów hydrogeologicznych zwietrzelin granitu strzegomskiego. Wyniki przeprowadzonych badań oprócz aspektu poznawczego mają również znaczenie utylitarne, m.in. przy pracach rozpoznawczych przed udostępnieniem kolejnych partii złóż granitów do eksploatacji. Badania parametrów filtracyjnych zwietrzelin przeprowadzono w rejonie kamieniołomów zlokalizowanych w obszarze Wzgórz Strzegomskich. W profilu zwietrzelin wydzielono dwie ich odmiany różniące się składem granulometrycznym, miąższością i właściwościami filtracyjnymi. W górnej części występują gliniaste pokrywy stokowe o stwierdzonej maksymalnej miąższości 1,6 m, zawierające do 70% frakcji drobnej <0,063 mm. Poniżej występują zwietrzeliny ziarniste zawierające 30–60% frakcji żwirowej i kamienistej. Określone w warunkach polowych wartości współczynnika przepuszczalności pionowej k utworów przypowierzchniowych, odpowiadających w większości górnej, gliniastej warstwie zwietrzelin, są niskie i zawieraję się w przedziale od 0,23 do 6,19 m/d (średnio 1,6 m/d). Najniższe wartości k wystąpiły w kamieniołomach w Granicznej, Strzegomiu, Rogoźnicy i Goczałkowie (0,5–1,5 m/d), a najwyższe w rejonie Kostrzy i Zimnika (1,5–6 m/d). Wartości współczynnika porowatości dla pokryw gliniastych mieszczą się w granicach od 0,17 do 0,35 (średnio 0,28). Wartości współczynnika porowatości dla zwietrzelin ziarnistych są znacznie wyższe. W górnej części profilu wynoszą od 0,3 do 0, 45 (średnio 0,38), a w dolnej wahają się od 0,38 do 0,46 (średnio 0,43). Wartości współczynnika filtracji k od 0,7 do 71,5 m/d (średnio 13,02 m/d), określonego w warunkach laboratoryjnych dla gliniastych pokryw zwietrzelinowych, nie różnią się znacznie od wartości uzyskanych dla gliniastych pokryw stokowych granitu karkonoskiego. Odsączalność grawitacyjna została wyznaczona jedynie dla zwietrzeliny ziarnistej. Wynosi ona od 0,17 do 0,24 (średnio 0,22). Najniższymi wartościami cechują się zwietrzeliny w rejonie Strzegomia i Kostrzy, a najwyższymi w rejonie Granicznej i Borowa. Zwietrzeliny ziarniste stanowią strefę tranzytu wód infiltracyjnych do strefy saturacji. Przepływ odbywa się tu w nienasyconym ośrodku skalnym, wskutek czego powstaje nieciągła powierzchnia piezometryczna. Pokrywy zwietrzelin gliniastych mogą tworzyć warunki naporowe dla pierwszego od powierzchni terenu poziomu wód porowo-szczelinowych, które występują w strefie spękanego granitu i w zwietrzelinach ziarnistych. Mogą one stanowić także barierę ochronną przeciw zanieczyszczeniom z terenu. Wartości parametrów hydrogeologicznych zwietrzelin granitów strzegomskich są podobne do wartości zmierzonych na obszarze granitu karkonoskiego. Można więc przypuszczać, że prędkość migracji zanieczyszczeń będzie podobna (około 2 m/rok). Na podstawie średnich wartości miąższości i odsączalności zwietrzelin gliniastych i ziarnistych, oceniono pojemność wodną zwietrzelin na około 110 mm.

EN

This paper presents the characteristics of lithology, thicknesses, and hydrogeological parameters of Strzegom weathered granites. Apart from the cognitive aspect, the study’s results also have practical applications, e.g. during reconnaissance work conducted before making successive layers of granite deposits accessible for exploitation. The study of the filtration parameters was carried out in the vicinity of quarries located in the Strzegom Hills area. The profile was divided into two types of weathering granite varying in granulometric composition, thickness, and filtration properties. In the upper part, clayey slope deposits occur with a maximum thickness of 1.6 m, of which 70% was composed of small fractions of <0.063 mm. Below this section occurs a layer of grus saprolite with a composition of 30–60% gravel and pebble fractions. The values of vertical permeability coefficients of the sub-surface weathered clayey slope deposits, estimated in the field, are low, ranging from 0.23–6.19 m/d (1.6 m/d on average). The lowest values of k (0.5–1.5 m/d) are found in the slope deposits in the Graniczna, Strzegom, Rogoźnica, and Goczałków quarries, while the highest (1.5–6 m/d) are near Kostrza and Zimnik. Values of porosity for the clayey cover range from 0.17 to 0.35 (0.28 on average). Porosity of the grus saprolite is higher in the upper part of the profile, having values in the range of 0.30–0.45 (0.38 on average) and in the bottom part between 0.38 and 0.46 (0.43 on average). Hydraulic conductivity k, which was measured in a laboratory, has a considerable spread of values. Only the values of this parameter for the clayey layer (0.70–71.5 m/d, 13.02 m/d on average) do not differ from the clayey slope cover of Karkonosze granite. Specific yield (gravitional drainage capacity) was determined only for the grus saprolite and was in the range of 0.17–0.24 (0.22 on average). The lowest values of the storage coefficient are found in weathered granite in the Strzegom and Kostrza area, and the highest in Graniczna and Borów. The grus saprolite layer constitutes the zone of transit for infiltrating waters to the saturation zone. The flow of water takes place in unsaturated rocks constituting a discontinuous piezometric surface. Clayey, weathered covers can create confined conditions for the first layer of porous-fissure groundwater occurring in the cracked zones of granites and their grus saprolite zones. They can also form an isolating zone protecting groundwater from the transport of pollutants from the surface. The values of the hydrogeological parameters for weathered Strzegom granites are similar to values obtained in the massif of Karkonosze granite. Thus the contaminant transport velocity will probably be similar (approximately 2 m/year). The storage capacity of weathered granites was estimated at about 110 mm based on average values of thickness and specific yield of clayey cover and grus saprolite.

5

Some physico-chemical features of water in suprapermafrost zone in the Hornsund region (SW Spitsbergen)

Marszałek H., Wąsik M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

397--403

EN

The hydrogeochemical background of electrolytical conductivity (36–188 µS/cm) and pH (from 6.23 to 7.35) of groundwater occurred in active layer of permafrost in the Hornsund region (SW Spitsbergen) was determined based on data collected in summer season of 2005. The shallow zone of water circulation (supramermafrost zone) in Arctic regions results during intensive melting of snow, glaciers and top layer of permafrost in short Arctic summer periods. Water was sampled from ephemeral springs occurred at the foot of the mountain range slopes in the margin zone of coastal lowlands of the Greenland Sea. Anomalous zones, outside the ranges of maximum EC and pH, mainly coincide with the occurrence of birds colonies.

PL

Tło hydrogeochemiczne przewodności elektrolitycznej właściwej (36–188 µS/cm) i odczynu pH (6,23–7,35) wód podziemnych warstwy aktywnej wieloletniej zmarzliny w rejonie Hornsundu (SW Spitsbergen) określono na podstawie badań przeprowadzonych w sezonie letnim 2005 roku. Opróbowaniem hydrochemicznym objęto okresowe źródła, tworzące się u podnóży stoków górskich w pasie wybrzeża Morza Grenlandzkiego. Drenują one strefę płytkiego, przypowierzchniowego przepływu wód (supramermafrostu) w warstwie aktywnej wieloletniej zmarzliny, tworzącej się w wyniku intensywnego topnienia jej górnych partii oraz śniegu i lodowców w okresie arktycznego lata. Strefy anomalne, przekraczające maksymalne wartości zakresu PEW i pH, pokrywają się z miejscami bytowania kolonii ptaków.

6

Ocena odpływu podpowierzchniowego w rejonie Hornsundu (SW Spitsbergen)

Marszałek H., Staśko S., Wąsik M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

391--395

PL

Na podstawie wyników badań hydrogeologicznych przeprowadzonych w rejonie Hornsundu (SW Spitsbergen) określono średnią wielkość odpływu całkowitego Q = 3,346 m3/s. Pomiary prowadzono w strefie wybrzeża Morza Grenlandzkiego o powierzchni 49,95 km2, ograniczonego lodowcami Werenskiolda i Hansa w sezonach letnich 2005–2007. Na odpływ całkowity składają się odpływy: rzeczny (3,008 m3/s) i podpowierzchniowy (0,338 m3/s). Składowe odpływu są formowane w głównej mierze przez wody pochodzące z topniejących lodowców i wieloletniej zmarzliny oraz drugorzędnie z wód opadowych.

EN

Based on hydrogeological investigations carried out in the Hornsund region (SW Spitsbergen) the mean water runoff in amount of 3.346 m3/s was estimated. The measurements were carried out in the coastal zone of Greenland Sea with an area of 49.95 km2, limited by Werenskiold and Hans glaciers, during summer seasons of 2005–2007. River and subsurface parts of total runoff amounts to respectively 3.008 m3/s and 0.338 m3/s. Runoff components are formed mainly by water from melting glaciers and permafrost, and secondary from rainwater.

7

Ocena możliwości ujęcia czwartorzędowego piętra wodonośnego w rejonie Kotliny Jeleniogórskiej

Marszałek H., Wąsik M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 451 Hydrogeologia z. 13

169--176

PL

Możliwości budowy dużego ujęcia wód podziemnych w Sudetach ograniczają się do obszarów wystąpień utworów kredy górnej i struktur wodonośnych typu dolin kopalnych. Położona w Sudetach Zachodnich Kotlina Jeleniogórska stanowi duże obniżenie śródgórskie, wypełnione niewielkiej miąższości (rzadko przekraczającymi 20 m) osadami czwartorzędowymi, zalegającymi w większości na granitowym podłożu. Wody podziemne występują tu w spękanych utworach krystalicznych podłoża i piaszczysto-żwirowych osadach wypełniających dna dolin głównych rzek. Na północny-wschód od kotliny w rejonie Jeżowa Sudeckiego występuje dolina kopalna Bobru o miąższości utworów wodonośnych do 20 m. Określone na podstawie badań modelowych zasoby wód podziemnych czwartorzędowego piętra wodonośnego są wystarczające do zaopatrzenia mieszkańców Kotliny Jeleniogórskiej, wymagałoby to jednak ujęcia ponad 70% ich ilości. Dlatego lepszym rozwiązaniem jest możliwość ujęcia wód podziemnych za pomocą trzech skupionych na niedużej powierzchni, kilkuotworowych ujęć o wydajnościach 2,0–3,5 tys. m3/d, które pokryją około 50% zapotrzebowania na wodę. Dalsze 50% można zyskać małymi ujęciami, 1–2 otworowymi, pracującymi z niewielkimi wydajnościami.

EN

Possibilities of building a large groundwater intake in the Sudetes are limited to the areas of Upper Cretaceous rocks occurrence and to the water-bearing structures as buried valleys. Jelenia Góra Basin, located in Western Sudetes, belongs to morphological depressions formed in bedrock composed mainly by granites and filled by thin (rarely exceeding 20 m) of Quaternary deposits. Groundwaters occur in fractured hard rocks of basement and sandy-gravel sediments of main rivers valleys. The highest water-bearing deposits, up to 20 m thick, are noticed in buried valley of the Bóbr River in the vicinity of Jeżów Sudecki, located north-east to Jelenia Góra Basin. Groundwater resources of Quaternary aquifer, based on numerical modelling, are sufficient to supply the Jelenia Góra Basin inhabitants. However, this approach would require more than 70% of their amount. Therefore, the better sollution is construction of groundwater intake consisting of three concentrated in a small place, few wells intakes with discharge of 2000–3500 m3/d, that will cover about 50% of water demand. Another 50% is possible to have using small 1–2 wells intakes with small discharge.

8

Kształtowanie wrażliwości studentów architektury krajobrazu na problemy osób niepełnosprawnych

Marszałek H., Adamczyk K.

Architektura Krajobrazu

|

2012

|

nr 3

76--80

EN

The standards of accessibility for buildings and their surrounding are regulated by legislative norms. However the efficient and really useful solutions are noticeable only by personal and physical experience. To make the issue closer to the future designers, it was created a subject, possible to select by students, titled "Users with disabilities in public spaces". It is divided into lecture and practical classes. The Lectures contain the following issues: types of disabilities, legal norms, ergonomics parameters, examples of universal solutions (in accordance with Design for All) as well as tourism and recreation of people with disabilities. The practical classes give to the students chance to get physical experience of architectural, terrain, communications and social barriers well known by disabled users. To accomplished this aim, we use following equipments: wheelchairs, crutches, walking frames, white canes and weights for imitation of an old age. Thanks to the equipments it is possible to feel as a persons with different types of disabilities. During the classes students consecutive assess accessibility of buildings in Wroclaw University of Environmental and Life Sciences complex and selected parts of urban spaces. The final task is to write a report of accessibility contains as well propositions of solutions in accordance with Design for All. The subject "Users with disabilities in public spaces" is popular with students. It is chosen by them every year and the participates are very committed to their tasks during classes. The mail aim of the subject, which is shaping sensitivity in future designers of public space, will be the practical expressed in their career.

9

Elementy małej architektury w miejscach wypoczynku

Marszałek H.

Zieleń Miejska

|

2011

|

Nr 3

52-54

PL

Hasło "wypoczynek" każdemu kojarzy się inaczej. Zależy to od wielu czynników, m.in. od wieku, aktualnej sprawności fizycznej czy indywidualnych preferencji dotyczących ogólnej aktywności. Niemniej większości osób słowo to przywodzi na myśl siadanie.

10

Metody badawcze w poszukiwaniu i rozpoznaniu złóż wód termalnych w sudeckim regionie geotermalnym

Ciężkowski W., Marszałek H., Wąsik M.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2011

|

R. 50, nr 1-2

51-59

PL

W artykule zaprezentowane zostały metody badawcze wykorzystywane przy poszukiwaniu i rozpoznaniu wód termalnych. Został opisany zakres informacji możliwy do otrzymania przy wykorzystaniu każdej z metod, potrzebny przy ocenie efektywności poszukiwań wód termalnych. Analizie poddane zostały wyniki prac poszukiwawczych oraz zastosowane metody badawcze pod kątem przydatności i efektywności uzyskiwanych wyników. Przeprowadzona ocena została wykonana na podstawie doświadczeń autorów oraz innych badaczy, nabytych w trakcie prac wykonywanych w regionie sudeckim.

EN

Research methods used in prospecting and exploration of thermal waters is presented in the paper. It has been described and analyzed the results of prospecting works with using of the different methods in terms of their necessity and effectiveness. The estimation was made based on authors and other researchers experiences acquired in the course of the work done in the Sudetic region.

11

Zdolność infiltracyjna zwietrzelin gnejsowych masywu Wielkiej Sowy (Sudety Środkowe)

Marszałek H., Chudy K., Wysocki B.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 445 Hydrogeologia z. 12/1

383--390

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w Górach Sowich celem określenia zdolności infiltracyjnej zwietrzelin gnejsów sowiogórskich. Bezpośrednio w terenie określono wartości współczynnika wodoprzepuszczalności pionowej utworów przypowierzchniowych, wykształconych w postaci gliniastych zwietrzelin stokowych, zamykające się w przedziale 0,06–0,53 m/d. Stosując metodę oceny parametrów migracji zanieczyszczeń z wykorzystaniem jonu chlorkowego, określono średnią rzeczywistą prędkość migracji wód podziemnych w zwietrzelinach gnejsów wynoszącą 2,07 m/a.

EN

The paper presents the results of the hydrogeological investigations carried out in the Sowie Góry massif in order to estimate infiltration capacity of the weathering cover of gneisses. Based on fields works there were estimated hydraulic conductivity of clayey weathering residuals between 0,06–0,53 m/d. The contaminant transport velocity estimated in slope clayey weathering cover by fields method with the use of chloride ion amounts 2,07 m/year.

12

Wykorzystanie małych ujęć wód podziemnych w utworach krystalicznych dla zaopatrzenia gminy

Marszałek H., Wąsik M.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2010

|

Nr 10

9-12

PL

Lokalizacja ujęć wód podziemnych na tle budowy geologicznej oraz warunków hydrogeologicznych. Charakterystyka wykonanych ujęć wód podziemnych w gminie.

EN

Localities of underground water intakes as defined by geological structure and hydro-geological conditions. Characteristics of underground water intakes in a community.

13

Zmienność stężeń glinu w wodach strefy aeracji gnejsów Gór Sowich (Wielka Sowa, Sudety Środkowe) – wyniki wstępne

Chudy K., Marszałek H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 442 Hydrogeologia z. 11

21--25

PL

W artykule przedstawiono zmienność stężeń glinu w wodach infiltrujących przez strefę aeracji w obrębie zwietrzelin gnejsów Gór Sowich (zachodnie zbocza Wielkiej Sowy) w rejonie Sokolca. W profilu zwietrzelin do głębokości 1,8 m stwierdzono występowanie glinu w różnych formach kompleksowych o maksymalnym stężeniu dochodzącym do 7,53 mg/dm3. Jego zawartość uzależniona jest od różnych czynników, w tym odczynu wody, temperatury gruntu, wielkości infiltracji i właściwości sorpcyjnych substancji organicznej.

EN

The paper presents the variability of aluminum concentration in seepage water occurred in weathered gneisses of the Sowie Mts. in the vicinity of Sokolec village. The seepage water in weathered profile to the depth of 1.8 m contain aluminum in different forms with maximum concentrations up to 7.53 mg/dm3. The amount of Al is determined by such factors as: pH of water, soil temperature, the volume of seepage water and sorptive properties of organic matter.

14

Zmiany stężenia siarczanów i żelaza w profilu pionowym hałdy skał płonych w Ludwikowicach Kłodzkich (Sudety Środkowe)

Chudy K., Marszałek H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 440

49--54

PL

Hałda górnicza w pobliżu nieczynnego szybu „Wacław” (KWK Nowa Ruda), w miejscowości Ludwikowice Kłodzkie, jest źródłem powstawania kwaśnego drenażu górniczego. U podnóża hałdy rejestrowano wypływy wód o odczynie kwaśnym (pH około 2) i wysokich zawartościach siarczanów oraz żelaza. Wstępne wyniki oznaczeń hydrochemicznych wód przesiąkowych wykazały obecność wysokich koncentracji Fe3+ od 0,04 do 9500 mg/dm3 oraz SO42– w przedziale 2860–38 000 mg/dm3.

EN

A mine waste pile located close to the abandoned “Wacław” coal mine shaft in Ludwikowice K³odzkie village in the Nowa Ruda mining region, generates acid mine drainage (AMD). At the foot of the tailings pile, acid water (pH close to 2) with a high concentration of sulphates and iron has been observed. Preliminary results of hydrogeochemical investigations revealed high concentrations of total Fe3+ (0.04–9,500 mg/L) and SO42– (2,860–38,000 mg/L) in waters seeping through waste tailings.

15

Strefowość hydrogeologiczna w rejonie Kotliny Jeleniogórskiej (Sudety Zachodnie)

Marszałek H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 440

87--100

PL

W artykule przedstawiono pionową strefowość hydrogeologiczną występującą w granicie karkonoskim w obrębie Kotliny Jeleniogórskiej. Znaczne zróżnicowanie stopnia spękania masywu krystalicznego determinuje jego zmienną wodonośność. W profilu pionowym granitu, rozpoznanym do głębokości 2 km, stwierdzono szereg stref wodonośnych o zróżnicowanej wydajności, osiągającej niekiedy ponad 100 m3/h, różnym składzie chemicznym i temperaturze wody dochodzącej w głębszych partiach masywu do 97,7°C. W centralnych partiach Kotliny Jeleniogórskiej granica pomiędzy wodami zwykłymi a termalnymi występuje na głębokości około 300 m.

EN

The paper presents the vertical hydrogeological zoning in the Karkonosze granite in the Jelenia Góra Basin. Significant fissuring of hard rocks determines their variable water-bearing capacity. Many water-bearing zones with different discharge rates (sometimes above 100 m3/h), chemical composition and temperature of water reaching 97.7°C were identified to the depth of 2 km. In the central part of the Jelenia Góra Basin the boundary between fresh and thermal waters occurs at the depth of 300 m.

16

Losy ośrodków wielkoprzemysłowej produkcji zwierzęcej na terenie Dolnego Śląska

Houszka H., Marszałek H.

Architektura Krajobrazu

|

2010

|

nr 4

58--63

EN

Restructuring of Polish Agriculture had a great influence on animal production. The number of animals has, year by year, significantly decreased and many big farms went bankrupt. It concerned especially Lower Silesia. Only minor number of industrial farms is still in operation, part of them has changed their assignment for other branches, but most of them is unused and becomes a ruin. Entering Poland to the EU has positively influenced on agriculture condition, the interest in animal production has increased. There are new buildings being constructed, and the old ones in good shape, are being reactivated.

17

Płot - dawniej i dziś

Marszałek H.

Architektura Krajobrazu

|

2009

|

nr 4

64-69

EN

Inhabitants of the countryside can nowadays be divided into two very distinct groups: long standing farm owners and former citizens of big cities who have relocated in recent years. This migration caused by several factors, mostly financial, is linked with the rapid increase in city flat prices. Besides that, moving to the country has become a fashion, and living away from the city has been considered good style. These newcomers are comprised of people from all social and financial backgrounds. The coexistence of such diversified social groups has resulted in the new shape of a Polish village, especially in the vicinity of big agglomerations and tourist attraction spots. Along with the changes in appearance of the buildings, we can observe modifications in other elements of architecture. A rural path or street no longer resembles what we hold in our memories and imagination. Rustic wooden fences, overgrown with blossoming plants are a rarity now. What we mostly come across are fences with a capital 'F'. There is an observable new tendency to isolate individual households. Newly-mounted fences are becoming higher and higher and still more bulky. Another visible trend is implementing solutions epitomizing their proprietors' dreams of power, importance and good taste. In effect what we witness is great chaos and ugliness, which is very hard to control.

18

Realizacja programu usuwania azbestu na terenie Dolnego Śląska

Marszałek H.

Inżynieria Rolnicza

|

2008

|

R. 12, nr 5(103)

119-125

PL

W 2002 roku zatwierdzono w Polsce Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski, którego realizacja ma się skończyć w 2032r. Pierwszy z wyznaczonych etapów - do 2012 roku, osiągnął półmetek. W pracy przedstawiono sposób zbierania informacji w powiatach oraz zestawienie tych danych dla całego Dolnego Śląska. Po analizie danych stwierdzono, że informacje o wyrobach z azbestem (zgodnie z Programem...) są gromadzone, ale nie dają one rzetelnych informacji o ilości azbestu już usuniętego lub jeszcze pozostawionego w obiektach.

EN

In 2002 Polish authorities approved The Programme for Removal of Asbestos and Products Containing Asbestos Being Used in Poland. Its implementation is to be completed by 2032. The first of the specified stages - until 2012, has reached its halfway point. The paper presents information collection methods used by authorities of administrative districts and compilation of this data for the whole Lower Silesia. Completed data analysis allowed to state that the information regarding products containing asbestos (according to the Programme...) is being collected, however it does not provide reliable data concerning the amount of asbestos that has been already removed or still remains in various buildings and facilities.

19

Ocena zasobów eksploatacyjnych ujęcia wody Grabarów w Jeleniej Górze

Marszałek H., Wąsik M., Kudłacik J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2008

|

nr 431, Hydrogeologia

145--151

PL

Badania modelowe z wykorzystaniem programu Visual ModFlow zostały wykonane w celu oceny zasobów eksploatacyjnych studni szybowych ujęcia infiltracyjnego wody Grabarów w Jeleniej Górze. Pozwoliły one oszacowć wielkość zasobów eksploatacyjnych dla dziesięciu studni szybowych w wysokości 610m3/h, a wydajności eksploatacyjne poszczególnych studni 30–80m3/h. W zasilaniu studni szybowych zdecydowanie przeważają wody infiltrujące z rzeki Bóbr. Zwiększanie ich wydajności spowoduje wzrost udziału w zasilaniu infiltrujących wód powierzchniowych kosztem wód podziemnych o lepszej jakości. Wody Bobru dopływają do studni szybowych w czasie poniżej 5 dni. Natomiast wody podziemne, w mniejszym stopniu zasilające studnie szybowe, dopływają od granic wyznaczonego obszaru zasilania w czasie 6–10 lat.

EN

The Visual Modflow software was used for estimation of exploitable groundwater resources in the area of Grabarów water intake located in Jelenia Góra. The amount of resources calculated for ten dug wells reaches 610m3/h and exploitable discharges of wells ranges from 30 to 80m3/h. The wells are mainly recharged by surface water of the Bóbr river. Increase in discharge is followed by higher volume of infiltrating surface water at the expense of better quality groundwater. The maximum time of water inflow from the Bóbr river valley to the dug wells is below 5 days, whereas the time of ground water inflow is 6–10 years.

20

Utylizacja płyt azbestowo-cementowych metodą obetonowania

Marszałek H.

Inżynieria Rolnicza

|

2006

|

R. 10, nr 3(78)

297-304

PL

W pracy przedstawiono skalę problemów związanych z utylizacją płyt azbestowo-cementowych. Omówiono doświadczenie polegające na umieszczeniu zdemontowanych płyt a-c w nowych elementach betonowych i niszczeniu ich poprzez zginanie. Wytrzymałość nowopowstałych elementów była większa niż płyt betonowych "bez wsadu", nie zauważono pęknięć w czasie maksymalnego wytężenia.

EN

The study presents the scale of problems related to reutilization of asbestos-cement plates. It discusses the experiment consisting in placing of dismantled a-c plates inside new concrete elements and destroying them by bending. The strength of the newly created elements was greater than of the concrete plates without the "filling", and no cracks were noticed during maximum effort.