Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 26

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Wpływ brutalizmu na polską architekturę sakralną
PL
Celem badań przedstawionych w artykule było określenie wpływu brutalizmu na architekturę kościołów w Polsce. Przeanalizowano osiem budynków świątyń wznoszonych w latach 1960-1988, porównując je z tendencjami światowymi. Na tej podstawie wskazano najbardziej wyraziste cechy i elementy brutalistyczne charakterystyczne dla polskiej architektury sakralnej.
EN
The aim of the research presented in the article was to determine the impact of brutalism on the architecture of churches in Poland. The author analyzed eight buildings built in the years 1960-1988, comparing them with global tendencies. On this basis, he identified the most distinctive brutalist features and elements characteristic of Polish sacral architecture.
2
Content available remote Brutalist games involving physical movement
EN
Brutalist architecture is widely regarded as gloomy and unfriendly. At its origin was the post-war austerity, but also a fascination with the child and its way of seeing the world. Therefore it is not surprising that the space and forms of brutalist buildings should be perceived by people moving along the routes designed by architects and discovering new views in a dynamic way. This peculiar spatial game is full of surprises and even jokes.
PL
Architektura brutalistyczna powszechnie uważana jest za ponurą i nieprzyjazną. U jej genezy rzeczywiście stoi powojenna surowość, ale także fascynacja dzieckiem i jego sposobem widzenia świata. Nie powinno zatem zaskakiwać, że przestrzeń i formy brutalistycznych obiektów należy poznawać w ruchu, przemieszczając się wzdłuż dróg wyznaczonych przez projektantów i odkrywając nowe widoki. W tej swoistej zabawie przestrzenią nie brakuje zaskoczeń a nawet żartów.
PL
Wielki zespół mieszkaniowy Britz, zwany też Osiedlem Podkową, powstał w latach 1925-1933 w Berlinie. Jego projektanci, z Bruno Tautem i M Martinem Wagnerem na czele, wprowadzili w nim wiele rozwiązań, które należy uznać za nowatorskie. Specyficzny układ urbanistyczny z dużym udziałem terenów zieleni, oryginalne rozwiązania dotyczące kształtowania form budynków, wyrazista kolorystyka i przejrzyste rzuty mieszkań sprawiły, że Hufeisensiedlung jest jednym z najbardziej awangardowych zespołów mieszkaniowych okresu międzywojennego na świecie. Jednocześnie jest to osiedle, które do dnia dzisiejszego dobrze pełni swoją rolę i wciąż stanowi doskonałe miejsce zamieszkania.
EN
The great housing estate Britz, called the Horseshoe Estate, was built in the years 1925-1933 in Berlin. Its designers, Bruno Taut and Martin Wagner at the helm, developed there a number of solutions that should be considered highly innovative. The specific urban structure with a large proportion of green areas, original architectural forms of buildings, contrasting colors and zoned plans of homes made Hufeisensiedlung one of the most avant-garde housing complexes in the world of the interwar period. Moreover it is estate, which until now perfectly fulfills its role and is still a great place to live.
PL
Paul Rudolph to jeden z twórców, którzy zapoczątkowali brutalizm w architekturze Stanów Zjednoczonych. Jego budynki stanowią doskonałe przykłady tego nurtu, a jednym z nich jest wzniesiony w latach sześćdziesiątych XX wieku. Boston Government Service Center. W artykule omówiono założenia projektowe Rudolpha i przedstawiono formę architektoniczną BGSC. W wyniku analizy rozwiązań architektonicznych wskazano szereg cech, dzięki którym ta realizacja może być uznana za jedno z najważniejszych osiągnięć amerykańskiego brutalizmu, jak m.in.: monumentalność, ekspresyjność, ciężkość i masywność, specyficzne podejście do problemu kontekstu, inspiracje architekturą historyczną, dążenie do indywidualizowania form, preferowanie układów dośrodkowych, podkreślanie roli ruchu i elementów komunikacyjnych, dążenie do ciągłości zabudowy, kształtowanie fasad przy pomocy rytmicznie powtarzanych elementów, podkreślanie elementów konstrukcyjnych, eksponowanie nadwieszonych brył, dążenie do wyrazistych efektów światłocieniowych, stosowanie różnorodnych faktur betonowych. BGSC jest obecnie jedynie częściowo użytkowane, a jego przyszłość jest niepewna.
EN
Paul Rudolph was one of the architects, who introduced brutalism to the architecture of the United States of America. His buildings are excellent examples of this style, and one of them is the Boston Government Service Center which was built in the 1960s. Author of the article discusses Rudolph’s design criteria and presents architectural form of the BGSC. After analyzes he also specifies a number of features which confirm that the building can be considered one of the most important achievements of American brutalism, including: monumentality, expressiveness, heaviness and solidity, specific approach to the problem of context, references to historical architecture, striving for individual forms, preferring centripetal arrangements, highlighting the role of movement and elements of circulation, continuity, rhythmically repeated elements on facades, highlighting structural elements, use of overhanging solids, chiaroscuro effects, exposing textures of concrete. The BGSC is currently only partially used, and its future is uncertain.
PL
Budynek hotelowy Kolegium Polonijnego UJ w Krakowie jest jednym z nielicznych przykładów czystego brutalizmu w polskiej architekturze. Wzniesiony w specyficznej lokalizacji, obiekt wykorzystuje walory miejsca zgodnie z brutalistyczną ideą as found i prezentuje szereg cech charakterystycznych dla tego nurtu, m.in.: zorganizowanie rzutu wokół wewnętrznego dziedzińca, podkreślenie w formie układu funkcjonalnego – zwłaszcza przestrzeni komunikacyjnych, ukształtowanie formy poprzez kontrastowe zestawienie masywnych brył, wykorzystanie do kompozycji elewacji powtarzalnego elementu strukturalnego, zastosowanie surowych faktur cegły i betonu. W formie budynku można dostrzec inspiracje angielskimi realizacjami szkół wyższych z lat sześćdziesiątych XX wieku.
EN
The hotel building of College of Polish Emigrants at Jagiellonian University in Krakow is one of the few examples of pure brutalism in Polish architecture. Built in the specific location building uses values of a place in accordance with the brutalist idea “as found” and presents a number of characteristics of this trend, including: the plan organized around an central courtyard, emphasis in the form of a functional system – in particular the communication spaces, the architectural form composed of contrasting and massive blocks, the use of a repetitive structural element on elevations, the use of raw textures of brick and concrete. The architects of the building were inspired by English universities from the 1960s.
6
Content available remote Faktura jako detal
PL
W przypadku prostych form architektonicznych faktura jest często ich jedynym detalem. Tak byto, gdy człowiek wznosił swoje pierwsze prymitywne budowle. W wieku XX zjawisko to towarzyszyło architekturze brutalistycznej. Doktryna brutalizmu opierała się m.in. na eksponowaniu faktur pospolitych materiałów pozostawionych w stanie surowym. Betonowe, kamienne, ceglane i drewniane powierzchnie ze swoimi chropowatościami i niedokładnościami stanowiły detal obejmujący cały budynek.
EN
In the case of simple architectural forms texture is often their only detail. That was when a man built his first primitive structures. In the twentieth century, this phenomenon was related to brutalist architecture. The brutalist doctrine was based, among others on the textures of ordinary materials left as found. Concrete, stone, brick and wooden surfaces became a rough and inaccurate detail covering the entire building.
PL
Berlińska dzielnica Hansaviertel, określana mianem “Stadt von Morgen” (“Miasto Przyszłości”), stanowi swoisty manifest urbanistyczny i architektoniczny powojennego modernizmu. zabudowa zaprojektowana przez wybitnych architektów niemieckich i zagranicznych ukazuje tendencje dominujące w architekturze mieszkaniowej lat pięćdziesiątych. W artykule przedstawiono dwa, zbliżone gabarytowo i formalnie, wielorodzinne budynki mieszkalne zaprojektowane przez Egona Eiermanna i Pierra Vago. Zwrócono uwagę na dążenie obu architektów do stworzenia oryginalnych układów funkcjonalno-przestrzennych wnętrz budynków oraz niebanalnych form architektonicznych symbolizujących nowoczesność.
EN
Hansaviertel in berlin is a district known as “Stadt von Morgen” (“City of the Future”). It’s a kind of urban and architectural manifesto of post-war modernism. buildings designed by famous architects from Germany and abroad show trends in residential architecture of 1950s. This paper presents two similar, in terms of overall dimensions and architectural form, multifamily residential buildings designed by Egon Eiermann and Pierre Vago. Attention was drawn to the idea of both of the architects to design a very original interior of the buildings and unusual architectural forms symbolizing modernity.
8
Content available remote Od arcydzieła do unicestwienia
PL
Dzieła prezentujące przemijający styl architektoniczny były często przebudowywane lub wyburzane, by dać miejsce nowym budynkom. Obecnie takie zjawisko spotyka spuściznę architektury modernistycznej. Narażone na niszczące działania są nawet budynki najwybitniejszych twórców. W artykule zaprezentowano różne losy dzieł Paula Rudolpha - od pieczołowitej ochrony Art and Architecture Building w New Haven po unicestwienie Christian Science Student Center w Urbana.
EN
Buildings of passing architectural styles were often rebuilt or demolished in order to give place new buildings. Nowadays such tendency is related to heritage of modernist architecture. Even masterpieces of the most outstanding architects are exposed to destruction. Author of the article presents different lots of buildings designed by Paul Rudolph - from careful preservation of Art and Architecture Building in New Haven to demolition of Christian Science Student Center in Urbana.
PL
Przedmiotem artykułu jest złożony problem materiału w architekturze brutalistycznej. Podstawowym celem jest przedstawienie najważniejszych zasad stosowanych przy doborze materiałów i kształtowaniu faktur, a także określenie roli i znaczenia faktury w brutalizmie. Zakres artykułu obejmuje analizy idei, postaw twórczych i realizacji architektów związanych z nurtem brutalistycznym. Przeprowadzone badania potwierdziły, że przywiązywali oni dużą wagę do rodzaju materiału budowlanego i sposobu jego użycia. Zafascynowani zwyczajnością i prawdziwym życiem stosowali pospolite materiały, takie jak drewno, kamień, cegła i beton. Tworzywa te były stosowane w stanie surowym, a powierzchnie z nich uzyskane nie podlegały wykończeniu. Materiał budowlany stanowił jednocześnie strukturę i fakturę budynku. Do łask wróciły rzemieślnicze metody budowlane, które wyparły estetykę maszyny. Chropowate, nie pozbawione niedokładności faktury były zaprzeczeniem gładkich modernistycznych powierzchni i symbolizowały szczerość oraz prawdę architektury brutalistycznej. W dojrzałej fazie brutalizmu najbardziej popularne stały się faktury betonowe. Podsumowanie artykułu stanowią szczegółowe wnioski zawarte w dwunastu punktach.
EN
The author of this article presents complex problem of material in brutalist architecture. The main objective is to describe the most important rules of choice of materials and shaping of textures, as well as to present a role and a meaning of texture in brutalism. The scope of the article includes analyses of ideas and buildings of brutalist architects. The researches confirmed that they attached great importance to a kind of building material and a way of using it. Brutalist architects were fascinated by ordinariness and true life, and therefore they preferred common materials, as wood, stone, brick and concrete. These raw materials were used as found and textures were unfinished. Building material was both construction and texture. Craftman’s methods became popular again and replaced aesthetic of the machine. Rough and inaccurate textures were contradiction to smooth and precise surfaces of the International Style and symbolized sincerity and truth of brutalist architecture. The mature phase of brutalism was dominated by brick and especially by concrete, as the material with the best aesthetic character. In the end of this article the author presents detailed conclusions in twelve points.
PL
Głównym celem niniejszego artykułu jest ukazanie, że architektura brutalistyczna opierała się nie tylko na eksponowaniu faktury betonu, ale często sięgała po inne tworzywa. Niejednolite, chropowate powierzchnie charakterystyczne dla brutalizmu uzyskiwano także dzięki stosowaniu drewna, kamienia i cegły. W artykule zaprezentowano przykłady faktur właśnie tych trzech materiałów, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań o wysokim stopniu ekspresji. Przeanalizowano zarówno dzieła architektury światowej, jak też realizacje polskie. W podsumowaniu wskazano rodzaje powierzchni dające najbardziej ekspresyjne efekty fakturalne: powierzchnie z surowych desek i kłód, powierzchnie z nieregularnych ciosanych kamieni i kamieni polnych, powierzchnie z cegieł niskiej jakości murowane w niedbały sposób.
EN
The main objective of this article is to present, that brutalist architecture wasn’t based only on exposed concrete texture, but also on other building materials. Rough and inaccurate surfaces typical of brutalism were also result of using wood, stone and brick. Author of the article shows examples of textures of these three materials, taking into particular consideration highly expressive designs. He analyses famous international buildings as well as works of polish architects. In the end summary the author pointed out kinds of surfaces which produce the most expressive textural effects: surfaces made of boards and logs, surfaces made of irregular and rubble stone, surfaces made in a primitive way of low quality bricks.
11
Content available remote Architektura wczorajsza - dziś
PL
Architekturę zawieszoną pomiędzy dniem dzisiejszym a historią można określić mianem "architektury wczorajszej". Taką architekturę stanowią obecnie budynki wzniesione w drugiej połowie XX wieku. W większości nie są one zabytkami i dlatego narażone są na różnego rodzaje niszczące działania. Ich skutki dotykają nawet bardzo wartościowych dzieł zaprojektowanych przez wybitnych twórców. Istnieje potrzeba natychmiastowej ochrony architektury wczorajszej, zwłaszcza budynków brutalistycznych, które z uwagi na swoją kontrowersyjną stylistykę są zagrożone w największym stopniu.
EN
Architecture suspended between today and the history can be called "architecture of yesterday". Buildings built in the second half of the 20th century are nowadays examples of such architecture. They aren't preserved as monuments and therefore they are exposed to destruction. Even the most valuable masterpieces of famous architects are in danger. We should immediately start to protect architecture of yesterday, especially brutalist buildings, which are generally thought to be worthless and ugly.
12
PL
Witruwiusz jest autorem kanonu proporcji człowieka opartego na modularnym podziale ciała i jego części. W swoim traktacie postulował kierowanie się zasadami budowy ludzkiego ciała przy sporządzaniu projektów budynków. Idee Witruwiusza miały wpływ na architektów kolejnych epok i stanowiły punkt odniesienia dla twórców późniejszych kanonów. W architekturze współczesnej również powstają formy inspirowane ciałem człowieka i jego proporcjami, a antropometria stała się dziedziną niezbędną w pracy projektanta.
EN
Vitruvian canon of proportions was based on modular division of the human body. Vitruvius in his book demanded to use this canon in arts and architecture. His ideas influenced architects in next centuries and "The Ten Books on Architecture" was a point of reference to later canons. Buildings inspired by the human body and its proportions were built also in the 20th century. Nowadays anthropometry, the measurement of the human individual for the purposes of understanding human physical variation, plays an important role in architectural and interior design.
PL
Artykuł zawiera rozważania na temat przestrzeni otwartej i zamkniętej oraz ich wzajemnych relacji w mieszkaniu. Współczesne mieszkanie jest układem przestrzeni zamkniętych i wzajemnie otwierających się na siebie. Oba rodzaje przestrzeni są właściwe różnym funkcjom i odpowiadają różnym potrzebom mieszkańców. Strefa dzienna, której jednym z podstawowych zadań jest integracja rodziny, ma na ogół charakter bardziej otwarty. Strefa nocna, utożsamiana z zapewnieniem poczucia intymności, jest złożona z wydzielonych zamkniętych pomieszczeń. Odpowiednio dobrane do potrzeb użytkowników proporcje przestrzeni otwartych i zamkniętych stanowią o jakości mieszkania.
EN
The author of this article presents a problem of open space, closed space and their relations at home. Modern home consists of open spaces and closed spaces. These two kinds of space correspond to various functions and human needs. Most of modern houses are divided into two parts: day zone and night zone. Day zone, which role is to integrate a family, is usually more open. Night zone, which provides a sense of intimacy for the household, is more closed. Proper proportions of open and closed spaces, suitable for members of family, determine a quality of modern home.
14
Content available Brutalizm w architekturze - geneza kierunku
PL
W latach 30. XX wieku pojawiła się w architekturze tendencja polegająca na odejściu od gładkiej, sterylnej estetyki maszyny. Wyrażała się ona nie tylko stosowaniem bardziej zróżnicowanych faktur, ale również mocną artykulacją form. Autor przedstawia warunki, zjawiska architektoniczne i twórczość projektantów, które przyczyniły się do ukształtowania nurtu brutalistycznego. W szczególności skupia się na kilku najważniejszych zagadnieniach, takich jak: dążenie do bardziej ekspresyjnych form złożonych z kontrastujących ze sobą brył, stosowanie materiałów w stanie surowym, eksponowanie faktury betonu, wprowadzenie brise soleil, zwrot w twórczości Le Corbusiera, regionalizm Aalto, działalność Smithsonów czy też nastroje społeczne po II wojnie światowej.
EN
The new observable tendencies to discontinue the smooth, aseptic aesthetic of a machine appeared as early as in the nineteen thirties. These trends in architecture were expressed by the use of more differentiated textures and by strong articulation of forms. The author presents conditions, tendencies and buildings which contributed to the origin of brutalism in architecture. He focuses particularly on the most important problems, such as: the trend towards more expressive forms composed of contrasting solids, the use of materials “as found”, the use of exposed concrete surfaces, the introduction of brise soleil, the change in creative activity of Le Corbusier, the regionalism in Aalto’s works, the theoretical activity of the Smithsons and generally the state of mind in the postwar world.
PL
W artykule przedstawiono rodzaje form architektonicznych nurtu modernistycznego w aspekcie prezentowanej przez nie geometrii. Wyodrębniono trzy podstawowe typy form: formy o geometrii prostokreślnej, formy o geometrii prostokreślnej z elementami krzywoliniowymi, formy o geometrii łukowej. Przeanalizowano dwa najważniejsze czynniki mające wpływ na sposób geometrycznego uformowania brył budynków, a mianowicie podporządkowanie się teoriom wywodzącym się ze sztuk plastycznych i idei architektonicznych oraz wykorzystanie osiągnięć nowoczesnej techniki budowlanej. W rozważaniach oparto się na przykładach projektów i postawach twórczych znaczących architektów okresu modernizmu.
EN
The paper deals with classification of architectural forms of modernism. The author looks at geometrical aspect of the problem and divides all forms into three main groups: forms presenting rectilinear geometry, forms presenting rectilinear geometry with curvilinear elements, forms presenting curvilinear geometry. He also analyses two significant factors contributing to an external appearance of a building, that is artistic theories (including the Cubists and Purists) and new methods of construction (especially reinforced concrete). The considerations are based on ideas and works of the most important architects of modernism.
PL
Paul Rudolph był jednym z najważniejszych architektów amerykańskich XX wieku. Jego twórczość jest jednak oceniana niejednoznacznie i wciąż wywołuje kontrowersje. W artykule przeanalizowano najbardziej dyskusyjne idee i rozwiązania projektowe Rudolpha, począwszy od pierwszych domów opartych na racjonalnych zasadach modernizmu, poprzez monumentalne brutalistyczne gmachy, aż po budynki wysokościowe z późnego etapu twórczości. Ambiwalent-nym ocenom dzieł architekta sprzyjają towarzyszące jego postawie twórczej nie-konsekwencje, a nawet sprzeczności, wobec takich problemów jak, m.in.: formalizm, redukcjonizm, kontekstualizm, idea ciągłości, odniesienia do architektury historycznej i regionalnej.
EN
Paul Rudolph was one of the most important American architects of the 20th century. His works are assessed in diverse way and still remain controversial. The author of this article analyses the most disputable ideas and designs, including early projects of houses based on rational rules of modernism, monumental brutalist buildings, skyscrapers - the latest works of Rudolph. Ambivalent opin-ions about famous architect's buildings are caused also by inconsistencies and even contradictions in his artistic attitude towards such architectural problems as: formalism, reductionism, context, idea of continuity, historical and regional inspirations.
17
Content available remote Imitacje w architekturze – zarys problemu
PL
Rozważania zawarte w opracowaniu dotyczą zjawiska udawania i stosowania imitacji w architekturze. Analizom, przeprowadzonym w układzie chronologicznym, poddano wybrane nurty, formy i elementy architektoniczne. Wyodrębniono kilka rodzajów imitacji, m.in. imitowanie rozwiązań materiałowych i konstrukcyjnych, stosowanie atrap, elewacjonizm, manipulowanie skalą, metaforę, stosowanie nieadekwatnych form, malarstwo iluzjonistyczne.
EN
The author of this article presents the problem of duplicity and imitations in architecture. He analyses, in chronological order, selected architectural trends, forms and elements. Several kinds of imitations are described: imitations of materials and constructions, fake buildings and details, elevationism, scale falsifications, mataphor, unproper forms, illusionistic painting.
18
Content available remote Jednolitość - jedność w wielości - niekontrolowana wielość
PL
W architekturze i urbanistyce ostatnich stu lat wyróżnić można trzy charakterystyczne tendencje dotyczące spójności zabudowy. Modernizm dążył do ujednolicenia form, celem postmodernizmu było osiągnięcie jedności w wielości, natomiast przełom XX i XXI wieku przyniósł coraz bardziej widoczną chaotyzację zabudowy. Ważnym zadaniem staje się zatem poszukiwanie sposobów wyjścia z kryzysu, w jakim znalazło się spółczesne miasto.
EN
The 20th century was a period of three principal tendencies related to differentiation and cohesion of urban structure. Modernism created the one and only aesthetic doctrine and was trying to achieve total uniformity. Postmodernism, as a pluralist trend, was striving for unity in multitude. At the end of the last century we could observe increase of urban chaos - different architectural forms were combined in uncontrolled way.
PL
Większość miast w Polsce utraciła swoją tożsamość. Niekiedy unikalny charakter utrzymały jedynie poszczególne dzielnice. Dzielnica Bojary w Białymstoku stanowi niepowtarzalny przykład zabudowy typu wiejskiego w centrum miasta. W ciągu ostatnich 40 lat znaczna, część struktury przestrzennej, architektonicznej i społecznej Bojar uległa nieodwracalnym przekształceniom. Stało się tak mimo wieloletnich starań o ochronę wartości kulturowych tej dzielnicy. Najnowsze działania białostockich urbanistów, architektów, władz oraz mieszkańców Bojar mają szansę okazać się bardziej skuteczne. Mogą także wytyczyć drogę do ochrony i rewitalizacji innych wartościowych obszarów miejskich w naszym kraju.
EN
In Poland most of towns lost their own identity. Only some old districts present unique character and appearance. Historical district Bojary in Białystok is an unique example of rural buildings in the centre of the town. Since 1970. major part of its spatial, architectural and social structure has been changed in an irreversible way. In 1988 polish architects wrote the resolution called "Karta Bojarska" in which they tried to stop destruction of the district. Their postulates are still up-to-date. Nowadays at least also household of Bojary and local authorities are ready to save this urban area from ruin.
PL
Przedmiotem rozważań zawartych w artykule jest wielofunkcyjność mieszkania i poszczególnych jego pomieszczeń, a także podział przestrzeni mieszkania na strefy funkcjonalne. Analizom poddano wybrane układy funkcjonalno-przestrzenne mieszkań, które wykształciły się w historii architektury, m.in. chałupy wiejskiej, kamienicy mieszczańskiej, modernistycznego bloku. W przeszłości dominowała zasada podziału przestrzeni mieszkania na strefę reprezentacyjną i codzienną. Obecnie architekci skłaniają się do wyodrębniania strefy dziennej i nocnej. Każde mieszkanie i jego pomieszczenia są przestrzeniami wielofunkcyjnymi. Im mniej jest pokoi w mieszkaniu, tym większy jest ich stopień wielofunkcyjności.
EN
The author of this article presents the problem of multifunctional character of a home and individual rooms, as well as zoning of dwelling space. He analyses selected historical examples of houses, for instance: a cottage, a tenement house, a block of flats. The most popular form of zoning in the history of architecture was division of dwelling space into two parts: a presentable part and an ordinary part. Nowadays architects prefere to use another terms - a day zone and a night zone. Every room in a home is a multifunctional space, but in-teriors are more multifunctional in small dwellings, especially in single-room homes.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.