В статье излагаются методические основы определения потоков валовой энергии в луговых агроэкосистемах (надземная и подземная масса, плодородие почвы). Показан методический подход в оценке совокупных затрат антропогенной энергии для различных технологий и производства валовой энергии в единых показателях по системе СИ. На приведенных в таблицах примерах, полученных в долголетних стационарных опытах по луговодству, показана ведущая роль природных возобновляемых источников энергии (использование солнечной энергии, биологических особенностей самовозобновляемых фитоценозов, биогенных факторов среды и др.) и в целом роль луговых агроэкосистем в современных биосферных процессах. Наряду с этим, по производству обменной энергии (физиологически доступной животным) и сбору ее в расчете на антропогенные затраты можно прогнозировать экономическую эффективность новых разрабатываемых приемов и технологий в кормопроизводстве. Эта методика может применяться не только в исследованиях по луговодству, но и в других отраслях растениеводства.
EN
The article presents methodological basis for definition of gross energy flows in grasslands agroecosystems (aboveground and underground mass, soil fertility). Showed methodical approach to the evaluation of total anthropogenic energy expenditure for different technologies and the production of gross energy in a single indicator for the SI system. In the examples given in the tables, produced in length of stationary experiments on meadows cultivation, shows the leading role natural renewable energy sources (use of solar energy, biological characteristics of renewable phytocenoses itself, biogenic environmental factors etc.) and in general, the role grassland agroecosystems in modern biospheric processes. At the same time, the production of metabolic energy (physiologically available to animals) and collecting it in a costs per anthropogenic can predict the economic efficiency of new reception and technologies developed in the fodder production. The methodology can be used not only for research cultivation of meadows, but also in other crop production.
PL
W publikacji przedstawiono metodyczne podstawy określania strumieni energii w agroekosystemach łąkowych (nadziemna i podziemna biomasa, żyzność gleby) obejmujące ocenę całkowitych nakładów energii antropogenicznej w odniesieniu do różnych technologii i produkcji energii całkowitej wyrażonej za pomocą wskaźników zgodnych z systemem SI. Na przedstawionych przykładach uzyskanych na podstawie wieloletnich stacjonarnych doświadczeń łąkarskich wykazano wiodącą rolę naturalnych, odnawialnych źródeł energii (wykorzystanie energii słonecznej, biologicznej specyfiki samoodnawiających się fitocenoz, biogennych czynników środowiska itp.) i w ogóle rolę agroekosystemów łąkowych we współczesnych procesach biosfery. Równocześnie na podstawie zbioru energii strawnej (fizjologicznie dostępnej dla zwierząt) w odniesieniu do nakładów antropogenicznych można prognozować ekonomiczną efektywność nowych technologii produkcji pasz. Przedstawioną metodykę można stosować nie tylko w badaniach łąkarskich, lecz również w innych rodzajach produkcji roślinnej.
Na podstawie 12-letnich badań opracowano wielowariantowe technologie uprawy odłogowanych gruntów ornych poprzez ich zadarnienie i ukształtowanie runi kośnej o produkcyjności 35-53 GJ energii strawnej i 350-470 kg·ha-¹ białka surowego. Uzyskano 5- 17-krotny zwrot nakładów, wyrażony w plonie energii strawnej, na obiektach z runią trawiastą i 14-17-krotny na obiektach z runią bobowato-trawiastą (po odliczeniu 25% strat technologicznych podczas przygotowywania siana). Masa korzeni w warstwie gleby 0-20 cm wynosiła 12,1-17,6 t s.m.·ha-¹ i zawierała azotu (N) 201–264 kg·ha-¹ i fosforu (P2O5) 67-97 kg·ha-¹. Zawartość próchnicy w ciągu 11 lat zwiększyła się z 1,9 do 2,0-2,2%.
EN
Multi-variant technologies of the cultivation of fallow lands through sowing and harvesting grass were elaborated based on 12-year long studies. The productivity of mown sward was 35-53 GJ of digestible energy and its content of crude protein was 350-470 kg·ha-¹. The return expressed in the yield of digestible energy was 5-16.6 times higher than outlays in objects with grassy sward and 14.4-17.5 times higher in objects with legume-grassy sward (after deduction of 25% technological losses during hay making). Root biomass in the 0-20 cm soil layer was 12.1–17.6 t DM·ha-¹, its nitrogen content was 201-264 kg·ha-¹ and phosphorus content - 67-86 kg·ha-¹ P2O5. Soil humus content increased from 1.9 to 2.0-2.2% during 11 years.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.