Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Carbon Footprint as a Tool for Local Planning of Low Carbon Economy in Poland

Wiśniewski P., Kistowski M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2017

|

Tom 19

335--354

EN

Based on the analysis of 48 local plans for a low carbon economy, adopted for implementation by randomly selected communes of various specificity, the assessment of the role and importance of carbon footprint as a tool in local planning of low carbon economy at local levels in Poland was carried out. The methodology of the inventory of greenhouse gas emissions applied in these documents was evaluated. On the basis of the results of the inventory of greenhouse gases presented in the studied plans, the estimation of carbon footprint was carried out for the individual municipalities, which was expressed in carbon dioxide equivalent. Furthermore, statistical and comparative analyzes were carried out. There were significant differences in the size of the carbon footprint in the individual municipalities and sectors, resulting mainly from the non-uniform methodological assumptions. Global values range from 17.3 thousand Mg CO2 eq/year to 436.4 thousand Mg CO2eq/year (with an average of 131.1 thousand Mg CO2eq/year and a standard deviation of 91.6 thousand Mg CO2eq/year), while per capita from 2.9 Mg CO2eq to 31.5 Mg CO2eq (with an average of 6.6 Mg CO2eq and a standard deviation of 4.5 Mg CO2eq). Having compared the size of the carbon footprint in the analyzed municipalities with the calculations carried out for the Starogard county, which is under a pilot program of low carbon development, as well as estimate values for Poland, presented in national and international reports on CO2 emissions, it was found that in most cases, the values are underestimated, which makes it difficult to identify the main sources of emissions and hence the implementation of effective low carbon policy at the local level in Poland. Keywords

PL

W oparciu o analizę 48 lokalnych planów gospodarki niskoemisyjnej, przyjętych do realizacji przez losowo wybrane gminy o zróżnicowanej charakterystyce, dokonano oceny roli i znaczenia śladu węglowego jako narzędzia w planowaniu gospodarki niskoemisyjnej na poziomie lokalnym w Polsce. Ocenie poddano zastosowaną w tych dokumentach metodologię inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych. W oparciu o przedstawione w badanych planach wyniki inwentaryzacji gazów cieplarnianych, dokonano obliczeń śladu węglowego w poszczególnych gminach, wyrażonego w ekwiwalencie dwutlenku węgla. Przeprowadzono również analizy statystyczne i porównawcze. Stwierdzono znaczne zróżnicowanie wielkości śladu węglowego w poszczególnych gminach i sektorach, wynikające przede wszystkim z niejednolitych założeń metodologicznych. Wartości globalne wahają się od 17.3 tys. Mg CO2eq/rok do 436.4 tys. Mg CO2eq/rok (przy średniej 131.1 tys. Mg CO2eq/rok i odchyleniu standardowym 91.6 tys. Mg CO2eq/rok), natomiast per capita od 2.9 Mg CO2eq do 31.5 Mg CO2eq (przy średniej 6.6 Mg CO2eq i odchyleniu standardowym 4.5 Mg CO2eq). Z porównania wielkości śladu węglowego w analizowanych gminach z obliczeniami przeprowadzonymi dla powiatu starogardzkiego, objętego pilotażowym programem niskowęglowego rozwoju, a także szacunkowymi wielkościami dla Polski, prezentowanymi w krajowych i międzynarodowych raportach dotyczących emisji CO2, stwierdzono iż w większości przypadków są to wartości niedoszacowane, co utrudnia identyfikację głównych źródeł emisji oraz realizację skutecznej polityki niskowęglowej na poziomie lokalnym w Polsce.

2

Local Low Carbon Economy Plans in the Context of Low Carbon Rural Development

Wiśniewski P., Kistowski M.

Journal of Ecological Engineering

|

2016

|

Vol. 17, nr 4

112--119

EN

Based on the analysis of twenty plans for a low carbon economy, adopted for implementation by the rural municipalities of typical agricultural character, representing various Polish regions, the evaluation of the role and effectiveness of these documents in the planning and coordination of activities in favor of a low carbon rural development was carried out. Evaluated among others are the scope and extent of regard for agriculture and rural areas in the diagnostic and programming parts of plans, sources of financing and monitoring indicators of individual actions. Both the advantages and disadvantages of these documents were pointed out and recommendations for drawing them up were formulated. The proposals can be a model solution for the recognition of agriculture and rural areas in a low carbon economy plans prepared by local government units.

3

Wpływ infrastruktury elektroenergetycznej na zrównoważone planowanie i zagospodarowanie przestrzenne w Polsce na przykładach z woj. pomorskiego

Kistowski M., Kupska M., Wiklent G.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2014

|

No 254

129--149

PL

Rozwój energetyki stanowi jeden z kluczowych wyznaczników zaawansowania cywilizacyjnego społeczeństw. Potrzeby w tym zakresie są od wielu dziesięcioleci definiowane również w Polsce, jednak od kilkunastu lat dyskurs w tym zakresie przybrał zdecydowanie na sile. Wynika to z wielu czynników, zarówno zewnętrznych (międzynarodowych), jak i wewnętrznych (krajowych) (ryc. 1), wśród których za najważniejsze należy uznać: ● traktowanie energetyki jako jednego z głównych źródeł emisji, stanowiących podstawową przyczynę globalnych zmian klimatu, należących do głównych współczesnych problemów cywilizacyjnych; ● wskazanie zastosowania odnawialnych źródeł energii jako jednego z najważniejszych sposobów ograniczania problemów związanych z nadmierną emisją zanieczyszczeń do atmosfery, priorytetowych również w polityce Unii Europejskiej; ● problemy polityczne i ekonomiczne związane z zaopatrzeniem w niektóre podstawowe nieodnawialne surowce energetyczne (ropa naftowa, gaz ziemny), wpływające na ograniczenie bezpieczeństwa energetycznego Polski; ● niedostateczny rozwój oraz dekapitalizacja istniejącej infrastruktury technicznej kraju służącej do wytwarzania i przesyłania energii, szczególnie elektrycznej; ● problemy z uzyskaniem odpowiedniej dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia w energię oraz ze sformułowaniem zdecydowanego kierunku rozwoju krajowej energetyki (kontynuacja dominacji węgla jako surowa energetycznego, niepewność w zakresie możliwości eksploatacji gazu łupkowego, niezdecydowanie w odniesieniu do lokalizacji elektrowni jądrowych, trudności z wykorzystaniem niektórych odnawialnych źródeł energii).

EN

A lot of documents and scientific papers express necessity of electric power infrastructure acceleration development in Poland. This development depend on many strategic- -planning and formal-law factors with internal (national) and external (international) character. They include economical, social, environmental and security factors, usually spatially related. The most important are: energy production impact on global and regional climate changes, Common EU politics on renewable energy sources promotion, problems with natural oil and gas import, underdevelopment and obsolescence of electric power infrastructure, indecision on development of energy power development. Electric power infrastructure facilities generally divide into: energy power plants (usually areal), power grids (linear) and energy receivers (e.g. transformers stations). Location and operation cause different effects for sustainable spatial planning and management. The analysis of different power plants according to source of produced energy showed the greatest negative effects for coal plants, and a bit smaller for nuclear (during normal operation) and great water power plants. Slightly smaller negative effects results from natural gas and big scale biomass energy power plants operation. Average effects brings biogas power plants and on-shore wind farms, and relatively smallest: small water power plants, solar power plants (photovoltaic) and off-shore windfarms. Significant effects are connected with location and operation of high and highest voltage power grids and transformers stations. The quality of landscape and space openness are the main factors affected by electric power infrastructure. This thesis is validate by case studies for existed and planned facilities in Pomeranian Voivodeship. The first is Pelplin commune in the center of the region – the area of intensive electric power infrastructure spatial management. In valuable culture landscape appeared two wind farms (>50 wind turbines) and coal power plant (2000 MW), transformers station and new power lines are planned. The greatest forecast cumulative negative effects of their impacts concern landscape, acoustic climate and biotic environmental elements. The best forecast positive effect concerns commune finances. Probably serious negative effects of first nuclear energy power plant location in Poland (near Żarnowiec or Choczewo in northern part of Pomeranian Region) are not yet identified particularly. One of the most important bottlenecks in the process of listed infrastructure elements location is social participation. We are afraid that it will be one of the major barrier for efficient implementation of this process.

4

Natężenie i redukcja obciążenia środowiska skutkami antropopresji w Polsce w latach 2000-2009 - studium przestrzenne w ujęciu gminnym

Kistowski M., Grzybowski P.

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 34

17--28

PL

Na podstawie 22 mierników presji na środowisko oraz działań sozologicznych dostępnych w BDL GUS dla poziomu gminnego dla lat 2000-2009, dokonano analizy sytuacji sozologicznej gmin Polski przy zastosowaniu siedmiu zaproponowanych w artykule wskaźników. Dotyczą one udziału gmin w ogólnopolskiej presji na środowisko oraz ogólnokrajowych działaniach w zakresie ochrony środowiska, odniesionych również do udziału gmin w powierzchni i liczbie ludności kraju. Wyniki wskazują na koncentrację presji na środowisko oraz aktywności sozologicznej w gminach wielkomiejskich oraz silnie uprzemysłowionych, szczególnie tych, w których funkcjonują elektrownie zawodowe. Najwięcej takich gmin znajduje się w województwie śląskim i dolnośląskim. Najkorzystniejsza sytuacja występuje w północnej części kraju oraz w przygranicznych gminach Polski wschodniej i zachodniej. Pomimo ograniczeń związanych z zakresem danych, proponowane wskaźniki można uznać za przydatne w planowaniu i analizie polityki ekologicznej państwa.

EN

The analysis of sozological situation of Polish communes by seven proposed indicators was prepared with application of 22 measures for pressure on environment and protection activities accessible during 2000-2009 period for commune level in Local Data Bank of Central Statistical Office. These indicators concern share of communes in all-Poland anthropogenical pressure on environment and environmental protection activities, also in relation to share in all-country area and population. The results of study show the concentration of pressure and environmental activities in large-city and high-industrialized communes, especially with the biggest commercial coal power plants. Upper- and Lower Silesia are the main concentrations of such communes. The regions with the most favorable situation are northern Poland and near-state border communes in eastern and western part of country. Despite the limitations resulted from the scope of accessible measures, proposed methods should be helpful and applicable in preparing and analyzing of state environmental policy.

5

Diagnoza sozologiczna Polski w ujęciu gminnym w latach 2000-2009 - metody i wstępne rezultaty badań

Kistowski M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

60-71

PL

Dezaktualizacji dotychczasowych syntez informacji sozologicznej Polski, przy równoczesnym ogromnym wzroście ilości danych środowiskowych w ostatnich dwóch dekadach, stanowiły bodziec do opracowania metody kompleksowego diagnozowania sozologicznego. Na podstawie danych pochodzących z kilkunastu instytucji, dokonano wyboru około 70 mierników dotyczących presji na środowisko, jego jakości i działań w zakresie ochrony środowiska. Traktując gminę (2478 jednostek) jako pole podstawowe analizy i oceny, zbudowano bazę danych obejmującą lata 2000-09. Przy zastosowaniu metod statystycznych przeprowadzono analizę zgromadzonych danych, która w dalszym etapie prac posłuży do opracowania regionalizacji sozologicznej Polski metodą klasyfikacji wielocechowej. Uzyskane rezultaty mogą znaleźć zastosowanie w optymalizacji polityk (szczególnie ekologicznej), prowadzonych na poziomie krajowym i regionalnym.

EN

The expiry of former synthesis of Polish sozological information and huge amount of environmental data quantity in past twenty years, were the motives for studies on methods for integrated sozological diagnosis and their implementation. After selection of environmental information, about 70 data sets from several institutions were applied for further studies. Data concerning three main fields of sozological problems: pressure on environment, environmental quality and activities (reactions) in environmental protection. The Polish communes (2478 units) were the base fields of data aggregation and analysis. The study period comprised ten years (2000-2009). The majority of information were accessible in Local Data Bank of Central Statistical Office and databases or publications of Chief and Regional Inspectorates of Environmental Protection. The statistical analysis of collected data were the start point for sozological regionalization of Poland, planned in next stage of studies with application of multiattributes classification. The study results will be useful for optimization of policy planning (particularly ecological policy) on state and regional levels.

6

Presja turystyczna na tle walorów krajobrazowych Polski

Kistowski M., Śleszyński P.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2010

|

nr 14

36--51

PL

Celem badań było wyznaczenie regionów o wysokich walorach wizualnych krajobrazu, które dotychczas w niewielkim stopniu były przedmiotem zainteresowania turystów i które w przyszłości mogą częściowo odciążyć od nadmiernego ruchu i zagospodarowania turystycznego. Wykorzystano dane GUS dotyczące liczby miejsc noclegowych i udzielonych noclegów oraz liczby ludności w latach 2004-2008, jak również skorzystano z oceny atrakcyjności wizualnej krajobrazu (Śleszyński, 2007). Ocenę przeprowadzono w granicach mezoregionów fizycznogeograficznych (Kondracki i Richling, 1994). Badania wykazały koncentrację czynników presji turystycznej na obszarach atrakcyjnych wizualnie (wybrzeże Bałtyku, Tatry, Beskidy, Sudety, część pojezierzy). Równocześnie, udało się zidentyfikować blisko 40 mezoregionów, zajmujących ponad 6% powierzchni Polski, w których zlokalizowano jedynie 1,3% miejsc noclegowych i udzielono 1% ogólnopolskich noclegów turystycznych (głównie pojezierza).

EN

The aim of this study was to identify regions of high visual qualities of the landscape, which so far have been little interest to tourists and that might partially relieve the congestion of tourist regions. We used information from the Central Statistical Office (number of beds, accommodation provided, population number, 2004-2008), results of visual attractiveness of the landscape evaluation (Śleszyński, 2007) and physicogeographical regionalization (Kondracki and Richling, 1994). Research show the concentration factors pressures of tourism in the most attractive regions of the Polish landscape (Baltic coast, Tatra Mountains, Beskidy, Sudety and partly on the lakelands). At the same time, we managed to identify nearly 40 mezoregions, dealing with more than 6% of Polish area, which was located only circa 1% of the accommodation and tourist nights nationwide. Within them we should look for opportunities to relieve loaded tourist regions (mainly lakelands).

7

Przyrodnicze i krajobrazowe uwarunkowania lokalizacji farm wiatrowych

Kistowski M.

Czysta Energia

|

2009

|

Nr 5

52-53

8

Kolizje i konflikty środowiskowe w planowaniu przestrzennym na obszarach cennych przyrodniczo

Kistowski M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2007

|

R. 104, z. 7-A

249-255

PL

W związku z inwestycjami, spowodowanymi m.in. dopływem środków z Unii Europejskiej, nasilają się kolizje i konflikty środowiskowe na terenach cennych przyrodniczo lub w ich sąsiedztwie. Artykuł przedstawia szerokie tło tych problemów, potencjalny zakres ich występowania w Polsce oraz przykład konfliktów związanych z realizacją trasy Via Baltica w regionie podlaskim. Główna przyczyna problemów to wadliwe planowanie zagospodarowania przestrzennego, wynikające z niedoskonałości prawa i jego częstych zmian, czego wyrazem jest niedostateczne uwzględnienie uwarunkowań przyrodniczych w procesach lokalizacyjnych, arogancja inwestorów, bagatelizowanie obowiązków kontrolnych przez administrację, słaby poziom opracowań planistycznych i ocen wpływu na środowisko. Złagodzenie tych problemów wymaga wielu działań: zmian mentalności społeczeństwa, zmian legislacyjnych oraz organizacyjnych, np. rzetelnego wariantowania inwestycji.

EN

Due to investments resulting, among others, from the inflow of EU funds, environmental collisions and conflicts escalate in naturally valuable areas or in their immediate vicinity. The article presents the broad background to these problems, potential range of their emergence in Poland and an example of conflicts connected with the construction of the Via Baltica route in Podlaskie Region. The main reason behind the emergence of problems is the erroneous spatial development planning that results from flaws in law, and its frequent changes, which results in insufficient consideration of natural conditions in location processes, arrogance of investors, administrative authorities neglecting their control obligations, low level of planning and assessment of environmental impact. Alleviation of these problems requires several actions: changes in general mentality, and legislative and organisation changes, as e.g. development of reliable investment options.

9

Gminne programy zrównoważonego rozwóju i ochrony środowiska

Kistowski M.

Przegląd Komunalny

|

1999

|

nr 3

28-29

PL

Znowelizowana w latach 1997-98 ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska duży nacisk kładzie na tak zwany rozwój zrównoważony, jako jeden ze środków utrzymania i odtwarzania dobrego stanu środowiska przyrodniczego, tak na szczeblu gmin, powiatów, i województw oraz całego kraju. Ustawa ta, nawiązując do podpisanej przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej w 1992 roku w Rio De Janeiro deklaracji, nazwanej "Agendą 21" wprowadza obowiązek realizacji programów zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska - dla obszarów gmin, powiatów, województw i kraju. Na najniższym szczeblu administracji samorządowej za ich opracowanie odpowiedzialna jest Rada Gminy.

10

Kartograficzne zastosowania systemów informacji geograficznej na przykładzie "Cyfrowego atlasu środowiska przyrodniczego województwa gdańskiego"

Kistowski M.

Polski Przegląd Kartograficzny

|

1999

|

T. 31, nr 2

106-114

PL

Artykuł prezentuje przykład zastosowania oprogramowania GIS MapInfo do opracowania "Atlasu środowiska przyrodniczego województwa gdańskiego". Scharakteryzowano metodę wykonania i zakres cyfrowej bazy danych atlasu, technologię numerycznego opracowania map, zawartość atlasu, a także przedstawiono krąg potencjalnych odbiorców i zastosowań publikacji, posiadającej wersję drukowaną oraz cyfrową na płycie kompaktowej.

EN

The papaer presents the technological aspect of elaboration of the Atlas, part of which was developed using the MapInfo software. The described procedure was applied in the production of the "Digital Environmental Atlas of Gdansk Voivodship (Northern Poland). The atlas was completed in September 1998 and released both in print and as a digital atlas on a CD-R. The database prepared in the MapInfo environment is organized into 60 thematic layers, including the following categories of information: - Land use, - Environment protection forms, - Geologic resources and hydrogeologic conditions, - Hydrography, - Selected elements of the quality of environment (waste sites, water quality). The content of this geographic database corresponds with the level of detail for the 1:25,000 scale topographic mapping. The data set served as a base for the atlas production. Digital elaboration of this atlas can be divided into 2 main steps: 1. GIS data preparation (MapInfo software), 2. Vector and Raster data processing and DTP (graphic and DTP software). The MapInfo software was used to produce the thematic maps based on the previously developed database, and also to generate the map lebels, legends and linear bar. The maps were formatted using the "Layout" command, and then saved as workspace (*.wor). The next step was to save both the maps and map legends as postscript files (*.eps). The Adobe Illustrator software was used to process the *.eps vector images, and the DTP was made in the Quark XPress software. The final stage of the atlas preparation was led simultaneously in the following two directions: For the paper version the map colors were separated and then printed, whereas fo the digital one maps were exported to the *.pdf format and then recorded on CD-Rs. The atlas is composed of 43 maps, 13 tables and 30 photographs. Most of the maps cover the whole of Gdansk Voivodship, but some of them only the selected areas (landscape parks, Gdansk Metropolitan Area). Maps are printed at scales varying from around 1:70,000 to 1:1,500 000. The digital version allows to magnify the maps to the desired scale, and also to visualize them together with the appropriate data. The data included in this atlas should be of assistance to numerous groups of users dealing with the protection and conservation of the natural environment: teachers, students, clerks, researchers, spatial data managers as well as the local societies and non-governmental ecological organizations.