W artykule przedstawiono i opisano przegląd autorskich specjalistycznych przyrządów pomiarowych, przydatnych w geodezyjnych pomiarach przemieszczeń bądź w badaniach geodynamicznych. Autorzy podają krótką charakterystykę wybranych przyrządów, z których trzy uzyskały prawa ochronne jako patent na wynalazek lub wzór użytkowy. W opracowaniu przedstawiono dwa pochyłomierze nasadkowe z analogowym i optoelektronicznym modułem pomiarowym, geodezyjny sygnał celowniczy oraz mechaniczne, optoelektroniczne i fotogrametryczne sposoby przeniesienia wysokości z reperów częściowo zabudowanych. Dla każdego z przyrządów pomiarowych podano podstawowe parametry charakteryzujące budowę, sposób posługiwania się oraz dokładności wyznaczone podczas badań w warunkach laboratoryjnych i terenowych. Opisana aparatura cechuje się zwartą i nieskomplikowaną budową, znaczną poręcznością i dokładnością porównywalną z innymi dostępnymi na rynku przyrządami geodezyjnymi. Zaprezentowane przyrządy pomiarowe umożliwiają wykonanie pomiarów z submilimetrową dokładnością.
EN
The article presents an overview and describes the author’s specialist measuring instruments, which are useful in geodetic displacement measurements or in geodynamical researches. The authors give a brief description of selected instruments, three of them were granted protective rights as a patent for invention or utility model. The study presents two inclinometer with analogue and optoelectronic measuring module, geodetic sight signal, mechanical, optoelectronic and photogrammetric methods of transferring the height of partially built benchmarks. For each of the measuring instruments the basic parameters characterizing the construction are given, as well as manual instruction and the accuracy determined during the laboratory and field tests. The described equipment is characterized by a compact and simple construction, considerable convenience and accuracy comparable to other commercially available surveying instruments. Presented instruments allow the measurements with submillimetre accuracy.
In the paper the authors conducted a study on the determination of daily changes in the position of a slender object on example of a power pole. The size of the dynamic de- flections was compared to variables of the effect of solar radiation and the wind speed and direction measured during research. To determine these parameters to-date measurements of temperatures on sunny and sheltered side of construction, direction and wind strength were performed. The attempt was made to determine the static deflection in order to compare them to the size of the maximum set forth in the technical standards. The measurement accuracy of the controlled points of the object was compared with values given in the technical instructions. The authors concluded that deformation measurements carried out in serve weather conditions gave more valuable information in terms of an object endurance. The research is the first step in lengthier measurements. The motivation for this paper is need of rebuild of electric high – voltage lines.
PL
W artykule autorzy przedstawili badania dotyczące wyznaczania dobowych wychyleń obiektów wysmukłych zrealizowanych na przykładzie zmian położenia słupa energetycznego. Wielkości wychyleń dynamicznych odnieśli do pomierzonych w czasie trwania pomiarów zmiennych wartości wpływu nasłonecznienia oraz wpływu prędkości i kierunku wiatru. Podjęli też próbę wyznaczenia wychyleń statycznych w celu ich porównania z wielkościami maksymalnymi przedstawionymi w obowiązujących normach prawnych. Do przepisów zawartych w tych normach odnieśli również uzyskane w wyniku pomiarów dokładności określenia punktów kontrolowanych badanego obiektu. Autorzy doszli do wniosku, że pomiary odkształceń przeprowadzonych w ciężkich warunkach pogodowych dają więcej przydatnych informacji o wytrzymałości obiektu. Badanie jest pierwszym krokiem w ciągu dłuższych pomiarów. Motywacją do napisania tego artykułu jest potrzeba przebudowy linii elektrycznych wysokiego napięcia.
The correct determination of displacements, mainly vertical ones, of the buildings and other building objects is necessary for the statement of changes in construction of these buildings and working out the security rules and forms, allowing for the avoidance of the building catastrophes. The geodetic vertical displacement measurements ought to be performed with high accuracy. For that reason, the most appropriate method of their determination is the precise geometric leveling. This method is characterized by not very long time of realization, but on the other hand there are some inconveniences, caused by doing works in unfavorable terrain conditions (road, vehicular and pedestrian traffic, variable lighting conditions). As a consequence, it is advisable to use for displacement measurements the measurement equipment of high precision parameters, preferably with the automatic registration of the measured elements. In this work there are presented the outcomes of the vertical displacement measurements for the five annual cycles of the Wroclaw University of Environmental and Life Science’s buildings, situated in the area of Grunwaldzki Square. The measurements have been carried out between the years 2006-2010. Because of the statement of abundant cracks of the walls of these buildings, the terrain works have been carried out there. Taking into consideration the localization of the cracks in the area of the ice-marginal valley of the Oder River and their time formation, there has been assumed, that the floods in years 1997 and 2010 are the main reason for the cracks occurrence as well as earthworks associated with doing deep, wide-spatial pits of new building objects . The terrain measurements are performed mainly by third-year students of land surveying in frame of the terrain classes within the Engineering Geodesy course. The terrain data for computations have been prepared by students in frame of their master's thesis works under the authors' of this paper guidance.
During measurements or setting out geometrical values of engineering objects various inconveniences and obstacles can appear while using traditional geodesic measurement methods. Such situations can happen during the process of measurement or setting out as a result of the length of the project, based on building – assembly which is used to precisely set subassemblies of machines or devices. The authors use, to measure a segment of precise length, an equipped code leveler which allows them to skip obstacles present in the measured space which is necessary to perform geodetic monitoring. The poster shows results of the performed fragmental and complex researches – measurements of the applied device and setting out and measuring horizontal lengths. Chosen natural influences: environmental, legislative actions, measurement failures and others, which can influence the results of observations by means of DNA 03 leveler, were defined as a result of fragmentaristic researches. Running complex research works based on the long term allowed one to define measurement precision of various segments length by means of battens of various division (fiberglass batten: metrical and code division, precise code batten).
Kratownicowa konstrukcja, taka jak maszt, ma często skomplikowaną przestrzenną budowę. Istnieje kilka metod, by określić jej odchylenia i wypaczenia. Niniejszy artykuł przedstawia porównanie dokładności i efektywności wybranych metod pomiaru. Odchylenie i wypaczenie przedstawionego obiektu zostały wyznaczone przy pomocy metod z zastosowaniem elektronicznego tachymetru Leica TCRP1203: tradycyjnej - z pomiarem kierunku, zmodyfikowanej - przy zastosowaniu pomiaru odległości bez reflektora i techniki z użyciem lasera skanującego Leica ScanStation.
EN
A truss construction, such as a mast, has often complicated spatial composition. There are several methods to determine its deflections and distortions. This article presents the comparison of precision and efficiency of chosen measurement methods. Deflection and distortion of presented object was determined by methods with the use of an electronic tachymeter Leica TCRP1203: traditional - direction measurements, modified - which uses measurement of distances without a reflector and the technique of laser scanning using Leica ScanStation apparatus.
Architectural structures, like lattice mast, has often complicated spatial construction. There are several methods to perform such surveys. To compare precision and efficiency of the chosen measurement methods, the deviation of a mast was defined by methods using an electronic tachymeter: traditional - direction measurements, modified - which uses reflectorless measurement of distances and technique of laser scanning.
W artykule zaprezentowano wyniki pomiarów testujących niwelator kodowy DNA03 firmy Leica, które zrealizowano na bazach laboratoryjnej i terenowej na podstawie zaleceń Polskich Norm ISO i opracowanego własnego programu badań oraz wyniki pomiarów niwelacyjnych osnowy kontrolno-pomiarowej, założonej do kontrolowania przemieszczeń wybranych budynków Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
EN
In this article there were presented the results of the code leveler DNA03 (produced by Leica company) test surveys that were carried out on the laboratory and site bases in accordance with a recommendation of the Polish ISO Standards and the own program survey. Apart from that, the article contains also the results of leveling surveys that were conducted on the measurement and control base line established to control dislocations of the selected buildings of the Wroclaw University of Environmental and Life Sciences.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule zaprezentowano wyniki prac pomiarowych prowadzonych na dwóch niwelacyjnych sieciach kontrolno-pomiarowych "Plac Grunwaldzki" i "Biskupin", założonych w celu kontroli przemieszczeń budynków. Rozpoczęcie prac pomiarowych w 2006 r. wynikało ze stwierdzenia licznych spękań ścian budynków zlokalizowanych w strefie pradoliny Odry. Przyjęto założenie, że głównymi przyczynami ich wystąpienia była powódź z 1997 r. oraz prowadzone prace ziemne związane z wykonaniem głębokich szerokoprzestrzennych wykopów pod nowe obiekty budowlane.
EN
In the report there were presented the results of surveys realized in two leveling measurement and control networks - "Grunwaldzki Square" and "Biskupin" - established to control dislocations of buildings. The beginning of surveys in 2006 resulted from the occurrence of many wall cracks in buildings, that are situated in the Odder prevailed. The localization of objects and the time emergence of cracks allow to suppose that main reasons for their occurrence was the flood in 1997 and the conducted groundwork's associated with the realization of deep and wide spatial excavations for new building objects.
To carry out many surveying operations, one requires, apart from location determined in horizontal plane also elevation of selected points in a project. In the case of work realised over a large area, particularly if the object to be measured is of elongated shape, these tasks are performed in relation to a greater number of national network benchmarks. At that point control of benchmarks locations in relation to one another and determination of the most reliable reference frame for surveying tasks are required. The need to carry out such control will be proved in this paper on the example of historical changes of benchmark ordinates of vertical network in the city of Wroclaw.
Erecting new objects, modernizing the network of underground armature, changes in communication system are accompanied by ground works carried out at considerable depths. Such works often cause changes in traffic engineering, directing traffic to local routes, unprepared for it's reception. Such occurrences cause changes in the construction of existing buildings. In the work, a network of universal precise levelling will be presented, which aims to define if the visible changes in buildings construction have their reflection in the settlement of their foundation.
W pracy podjęto tematykę geodezyjnych pomiarów przemieszczeń pionowych. Badano możliwości szerszego wykorzystania metod estymacji odpornej, które dotychczas stosowano wyłącznie do identyfikacji stałych reperów odniesienia. W ramach przeprowadzonych analiz do ostatecznego wyrównania pomiarów okresowych wykorzystano trzy metody estymacji odpornej: Hubera, Hampela i liniową (dostępne w programie "Niwelacja" (Osada 2000)). Następnie wyznaczono wartości i istotności przemieszczeń oraz porównano je z wynikami otrzymanymi przy użyciu metod klasycznych. Jako obiekt badawczy przyjęto budynki mieszkalne przy ul. Traugutta we Wrocławiu, których fundamenty zostały podmyte w czasie powodzi w 1997 roku. Obliczenia przeprowadzono dla ośmiu pomiarów kontrolnych.
EN
The paper refers geodetic surveys of vertical displacements. The possibilities of wider use robust estimation methods were studied. Till now these methods were used only to identification of constant reference points. In the paper there are following methods: Huber's, Hampel's and linear (provided in geodetic software: "Niwelacja" (Osada 2000)) which were used to periodical surveys' final adjustment. Then the values and significances of displacements were calculated and they were compared with the results from classical method. The calculations were done for eight check surveys of residential buildings localized in Traugutta Street in Wrocław, which were flooded in 1997.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents the geodetic measurement results of vertical displacements of benchmarks inside and outside the Bear Cave in the period 1984 - 1999. The results of benchmark displacements and the comparative analysis results of measured height differences between benchmarks in relation to their position at the detected and expected tectonic faults are presented. The geodetic results have been analysed in relation to stability of rock masses after finishing of excavation in neighbouring stone mine.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.