Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Charakterystyka mineralogiczno-petrograficzna utworów klastycznych Gór Pieprzowych (Wyżyna Sandomierska) i produktów ich wietrzenia

Naglik B., Heflik W., Natkaniec-Nowak L.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 5

338--343

EN

Clay shales and mudstones from the Pieprzowe Mts. Shale Formation and their weathering cover were investigated for mineralogy and petrography in order to reconstruct weathering processes that led to crystallization of secondary sulphates. White crusts occurring on Cambrian pyrite-bearing rocks are a product of hypergenic alteration in low pH conditions and Al-rich environment. They are composed of pickeringite [MgAl2(SO4)4*22 H2O] accompanied by alunogen [Al2(SO4)3*17 H2O] and small amounts of epsomite [MgSO4*7H2O].

2

Podkrakowskie paleobazalty i możliwości ich wykorzystania

Heflik W., Jarczyk M., Dumańska-Słowik M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2016

|

R. 57, nr 1

11--15

PL

Podkrakowskie paleobazalty są skałami o porowatej teksturze i strukturze skrytokrystalicznej. Składają się z fenokryształów oliwinów przeobrażonych w iddyngsyt oraz masy skalnej zbudowanej w dużej przewadze z plagioklazów, a także z piroksenów i związków żelaza. Pory wypełnione są najczęściej minerałami wtórnymi, głównie kwarcem kalcytem i zeolitami. Są to skały o szerokim zastosowaniu, ze względu na intersujące właściwości fizyczne. Dawniej wykorzystywano je przede wszystkich w budownictwie dróg. Obecnie są stosowane w przemyśle ceramicznym, do produkcji wełny mineralnej oraz jako kamienie ozdobne. Poza tym, paleobazalty mogą być stosowane jako naturalne nawozy mineralne, ze względu na znaczną zawartość sodu.

EN

Paleobasalts from the vicinity of Krakow are typical volcanic rocks with porous and cryptocrystalline texture. They are built of phenocrysts of olivine, which have been altered into iddingsite and groundmass formed mainly by plagioclases, pyroxenes and iron compounds (goethite, hematite, magnetite). Their vesicles are filled with secondary minerals such as quartz, calcite and zeolites. Paleobasalts can be broadly applied due to their technical parameters. In past they were used in highway engineering. Nowadays these rocks are also utilized in ceramics for production of mineral wool or decorative stones. Moreover paleobasalts may be also used as a natural mineral sodium enriched fertilizers for farming.

3

Skały ultrazasadowe i zasadowe z otoczenia mariupolitów występujących w alkalicznym Masywie Oktiabrskim (SE Ukraina) – badania wstępne

Dumańska-Słowik M., Heflik W.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 2

63--77

PL

Treścią pracy są wyniki badań mineralogiczno-geochemicznych próbek skał ultrazasadowych (perydotyt, piroksenit) i zasadowych (gabra oliwinowe) pobranych z bezpośredniego kontaktu z utworami alkalicznymi pochodzącymi z Pola Mazurowskiego Masywu Oktiabrskiego położonego nad morzem Azowskim (południowo-wschodnia Ukraina). Na podstawie składu mineralnego perydotyt został zaklasyfikowany jako wehrlit, a piroksenit jako klinopiroksenit oliwinowy. Omawiane skały odznaczają się znaczną zawartością, Fe, Mg, Ca, Ti oraz zubożeniem w P, alkalia (przewaga Na nad K) i REE. Spośród badanych skał gabro oliwinowe charakteryzuje się największym udziałem REE , w tym La, Ce, Nd, Y, Sm i Th oraz najwyższymi zawartościami alkaliów. Ten typ gabra wykazuje bliskie genetyczne spowinowacenie ze skałami alkalicznymi, występującymi w ich otoczeniu.

EN

The preliminary results of the mineralogical and geochemical investigations of ultramafic (peridotite and pyroxenite) and mafic (olivine gabbro) rocks from the Mazurovski Field of the Oktiabrski Massif in South-eastern Ukraine are presented in this paper. Peridotite is mainly composed of olivine (forsterite), pyroxene (diallage), plagioclase (labradorite) and ore minerals such as magnetite, ilmenite and pyrite. Antigorite and talk are secondary components. Diallage with subordinate plagioclase, olivine and Fe compounds (oxides/sulphides) are found in pyroxenite. Gabro is made of two generations of plagioclase, diallage, olivine, biotite and amphiboles (hornblende and actinolite). Chlorite, talk and ore minerals (ilmenite, pyrite, Fe oxides/hydroxides) occur as its subordinate components. On the basis of their mineral composition peridotite was classified as wehrlite, pyroxenite as clinopyroxenite, whereas the mafic rocks are represented by olivine gabbro. The mafic rocks are most likely products orginating from calc-alkaline magma. Owing to the fact that chromite was not identified in periodite, it is very probable that this rock is loco-temperature differentation product of ultramorfic rocks. The ultrabasic rocks and enriched with Al2O3, CaO and Fe and complethy impoverished of REES and alkalis. Only one olivine gabbro shows some amounts of REE s (0.096 wt.% REE s with the distinct predominance of LREE over HREE ) and alkalis (2.89–4.0 wt.% Na2O + K2O), which are surely genetically associated with alkaline rocks occurring in the near vicinity of the ultramafic and mafic rocks of the Oktiabrski Massif. The enrichment of gabbro in REEs and alkalis most probably proceeded post-magmatic activity.

4

Charakterystyka mineralogiczno-petrograficzna hornfelsów z Kowar (Dolny Śląsk)

Heflik W., Natkaniec-Nowak L., Zagożdżon P. P., Zagożdżon K. D., Dumańska-Słowik M., Jarocka J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 2

45--61

PL

Hornfelsy pochodzące z wyrobisk dawnej kopalni „Wolność” w Kowarach na Dolnym Śląsku są to skały wchodzące w skład formacji rudonośnej z Podgórza. Struktura ta znajduje się na styku granitoidowego masywu Karkonoszy oraz jego wschodniej osłony metamorficznej. Zmienność składu mineralnego badanych hornfelsów, a także ich cech strukturalno-teksturalnych były podstawą wydzielenia odmian barwnych tych skał, tj. czarnej, szarej i zielonej. Każda z nich występuje niezależnie, bądź też wzajemnie się przeławicają, dając odmiany mieszane o teksturach laminowanych lub smużystych. Na podstawie składu mineralnego stwierdzono, że hornfelsy z Kowar należą do facji piroksenowo-hornfelsowej metamorfizmu kontaktowego, dla której charakterystyczny jest następujący zespół mineralny: pirokseny, plagioklazy i kwarc; muskowit jest zastępowany ortoklazem, a biotyt pozostaje stabilny. Typowym minerałem tej facji jest andaluzyt, choć niekiedy może występować również sillimanit. W skałach tych wyróżniono przynajmniej trzy generacje faz mineralnych: I – allogeniczną, II – metamorficzną i III – hydrotermalną. [...]

EN

Hornfels from the closed “Wolność” mine (Kowary, the Lower Silesia) are recognized as thermally metamorphosed rocks belonging to hornblende-hornfels facies or locally a facies of pyroxene hornfels. Their texture reveal the traces of some deformations such as folding or fractures. Their protholit is described as a pelitic deposit enriched with clay minerals. The sediment was altered into meta-pelities-aleurites after the diagenesis, and later the rock was intensely thermally metamorphosed at the contact with the intrusion of the Karkonosze granitoid. Three varieties are distinguished based on their colour: green, grey and black. Green and black colours result from the predominance of hornblende and biotite over other rock components, respectively. Whereas grey hornfels are composed of similar amounts of both mafic minerals: biotite and hornblende. Quartz, mica minerals (biotite and muscovite), amphibole, (hornblende), acid plagioclase and andalusite, epidote group (clinozoisite), orthoclase and pyroxene make up hornfels components. Locally, andalusite is accompanied by sillimianite, which indicates a higher degree of contact metamorphism alterations. Three generations of minerals are distinguished in the rocks: allogenic (I), metamorphic (II ) and hydrothermal (III ). The allogenic phases are represented by heavy minerals such as zircon, apatite and monazite, which are characteristic of the protholit. The main components of the rocks (e.g. quartz, hornblende, feldspars, andalusite, sillimanite, mica minerals) belong to metamorphic minerals. Chalcopyrite, pyrite and fluorite are surely hydrothermally originated phases. Granitoides found at the contact zone with hornfels indicate traces of metasomatic alteration as a result of endomorphism in this region.

5

Mineral assemblages as a record of the evolutionary history of the Pepper Mts. Shale Formation (the Holy Cross Mts.)

Naglik B., Natkaniec-Nowak L., Heflik W.

Geology, Geophysics and Environment

|

2016

|

Vol. 42, no. 2

161--173

EN

The Pepper Mts. Shale Formation, consisting of: clayey shales, mudstones and sandstones, as one of the oldest unit of the Holy Cross Mts., was subjected to mineralogical and petrographical studies. In order to reconstruct the geological history of the succession, mineral assemblages were characterized from the genetic point of view. Pyrite and goethite taking a form of bacterial-cell pseudomorphoses, crystallized during sedimentation and/or diagenesis, while quartz, kaolinite, goethite and chlorite prove subsequent alteration due to the hydrothermal fluid circulation. Secondary sulphates occurring on the pyrite-bearing rock outcrops mark the way of weathering processes. According to the presented results, Cambrian sediments were affected by hot fluids, which caused mineral recomposition and maturing of organic matter. Under the hypergenic conditions sulphate crust precipitate with pickeringite [MgAl 2 (SO 4 ) 4 ∙ 22H 2 O], as a dominant phase accompanied by alunogen [A l 2 (SO 4 ) 3 ∙ 17H 2 O] and small amount of epsomite [MgSO 4 ∙ 7H 2 O].

6

Niedoceniane serpentynity

Heflik W.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2015

|

nr 3

80-85

PL

Okładzina ścian w Teatrze Wielkim w Warszawie, posadzka kościoła w Nasławicach, mury kościoła św. Jakuba w Sobótce, kolczyki, spinki do koszul, filiżanki i przybory toaletowe czy materiał do nawożenia gleb. Serpentynity z Nasławic mają wiele praktycznych zastosowań, choć jeszcze do niedawna deprecjonowano ich wartość i znaczenie surowcowe. Sytuacja jednak powoli się zmienia.

7

Mgr inż. Jan Paul (1933-2014)

Heflik W.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 4

102--103

8

Złoże serpentynitu antygorytowego w Nasławicach

Sermet E., Górecki J., Heflik W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 2

158--162

PL

Przedstawiono wyniki dokumentowania złoża serpentynitu antygorytowego w Nasławicach. W złożu występują wielofazowe zjawiska tektoniczne i przeobrażenia skał objawiające się m. in. zmiennością orientacji zespołów spękań, uskokami, ścięciami, a także zróżnicowaniem składu mineralnego. Przeprowadzone badania mineralogiczno-petrograficzne dowodzą, że serpentynity z Nasławic są utworami silnie zserpentynizowanymi, tzn. ich głównym składnikiem jest antygoryt.

EN

The paper presents the results of documenting works in the “Nasławice” deposit. Multiphase tectonic events and serpentinites metamorphosis such as variability of fracture, faults and variability of mineral composition were described. Petrographic and mineralogical studies indicated the antigorite type of serpentinites deposit in Nasławice.

9

Serpentynity i towarzyszące im skały oraz minerały ze wzgórz nasławickich koło Jordanowa (Dolny Śląsk)

Heflik W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 2

154--157

PL

Artykuł przedstawia charakterystykę serpentynitów Dolnego Śląska, głównie z obrzeżenia bloku sowiogórskiego, z okolic Sobótki, Jordanowa Śląskiego i Nasławic. Omówiono także zjawisko ich leukokratyzacji. W wyniku tego procesu powstała w Jordanowie Śląskim unikatowa parageneza mineralna, złożona z takich minerałów jak: diopsyd, zoisyt, grossular, wezuwian, klinozoisyt, pumpellyit, desmin. Lokalnie doszło również do nefrytyzacji serpentynitów (do powstania nefrytoidów). W artykule wskazano również na możliwość wykorzystania serpentynitów z Nasławic do mieszanek bitumicznych stosowanych do utwardzeń dróg, pasów startowych na lotniskach, do produkcji materiałów ogniotrwałych, płytek ceramicznych, lastryka, do wyrobów przedmiotów rzemiosła artystycznego, w rolnictwie i in.

EN

In the paper mineralogical characteristics of serpentinites from the Lower Silesia, mainly from the vicinity of Sobótka, Jordanów Śląski and Nasławice is presented. In Jordanów Śląski the unique paragenesis consisting of diopside, zoisite, grossular, vesuvianite, clinozoisite, pumpellyite and desmin, was formed as a result of the leucocratization of serpentinites. Locally, nephritization of serpentinites took place (i.e. formation of nephrytoides). Serpentinites from Nasławice can be used as components of bituminous compositions for road hardening, airstrips, for production of refractories, ceramic tiles, terrazzo, handicrafts as well as in agriculture.

10

Preliminary results of mineralogical investigations of Cambrian rocks from the Pieprzowe Mts. (Sandomierz Upland, Poland)

Naglik B., Heflik W., Natkaniec-Nowak L.

Geology, Geophysics and Environment

|

2014

|

Vol. 40, no. 1

112--113

EN

The mid-Cambrian rocks exposed in a topographic scarp adjacent to the Vistula River within the Pieprzowe Mts. (Sandomierz Upland, South East Poland) were the subject of preliminary petrological and mineralogical studies. The Pieprzowe Mts. are a unique geological feature because of their unusual pepper-like coloured weathering cover. The Pieprzowe Mts. are a stratotype area for the Pieprzowe Mts. Shale Formation (mid-Cambrian) defined by Orłowski (1975). This formation consists of the following sedimentary and meta-sedimentary rocks: clay shale, quartz-mica schist, quartzite and conglomerate. Despite over 150 years of research on this formation some geological and mineralogical problems are still awaiting explanation (for example the origin of phosphate nodules in conglomerate layers). The scarcity of fossils and complicated tectonic structure of the formation are the reasons why its sequence stratigraphy is especially difficult to detect. Trilobites characteristic for the mid-Cambrian were found only at one locality within the conglomerate layers, and this age was extrapolated to other units of the Pieprzowe Mts. Shale Formation. Michniak (1969) claims that the same age cannot be ascribed to the whole rock succession because of petrographic diversity of the constituting rock types. Kowalczewski (1995) suggests that the age of the formation should be extended from the Early Cambrian to Early Ordovician (Early Tremadocian). Majority of research devoted to the Pieprzowe Mts. strata focused on stratigraphy, sedimentology and tectonic analysis. Petrographic descriptions of those rocks were given by Samsonowicz (1916, vide Orłowski 1964) but mineralogical analyses were done rather sporadically (Kuhl 1931a, b, Michniak 1969). This paper is devoted to the preliminary mineralogical description of quartz-mica schists and quartzites. The analysis involved observations under transmitted light polarizing microscope. In addition, scanning electron microscopy (SEM) equipped with Energy Dispersive Spectroscopy detector (EDS) was used. During preliminary studies of quartz-mica schists, it was found that quartz, which is a dominant component of this rock occur as both, terrigenous grains and authigenic filling of veins. Quartz is also present within the lithic grains of quartzites that are common in the quartz-mica schists. Kaolinite appears in two genetic forms: (1) as a product of mica transformations, and (2) as an authigenic mineral. Accessory mineral assemblage consists of zircon, framboidal pyrite and Ti-oxides. The Fe-oxides result from chemical weathering. In the mineral composition of quartzites angular, xenomorphic, nonundulatory quartz prevails, which is locally impregnated with phosphates. A single grain of apatite was encountered. Very fine veins composed of secondary carbonates occur within the rock. Accessory minerals are represented dominantly by piryte, which does not have the framboidal character typical for sedimentary rocks. In the light of the aforementioned preliminary results, it is inferred that these rocks were subjected to strong diagenesis and bear traces of hydrothermal processes. Presence of apatite in quartzites sheds a new light on the problem of the origin of phosphate nodules within the conglomerates. According to the present study, the authors suggests that the quartzites may be older than the quartz-mica schists, based on the presence of quartzite lithic grains within them. This paper informs about the research project aiming to characterize the weathering products occurring within the Pieprzowe Mts. It can be observed that a lot of secondary minerals is present here such as: kaolinite, alunite (Kuhl 1931a, b), Fe and Mn-oxides. It seems that weathering processes and theirs products are still not sufficiently explained. There is a hypothesis that jarosite could also form here. Further research will be carried out using various analytical techniques to improve our understanding of these processes.

11

Rodingite from Nasławice (Jordanów-Gogołów massif) against the other occurrences of these rocks in Lower Silesia (SW Poland)

Heflik W., Natkaniec-Nowak L., Dumańska-Słowik M. A.

Geological Quarterly

|

2014

|

Vol. 58, No. 1

31--40

EN

Rodingites from Nasławice of the Jordanów-Gogołów serpentinite massif in SW Poland are mainly made of augite/diopside, grossular and hornblende/tremolite. The accessory components are represented by vesuvianite, adularia, basaltic hornblende and picotite. Apatite, millerite?, sphalerite, galena, Fe-sulphides, Ni-sulphides and Ni-arsenates were also observed as a trace phases in these rocks. Generally rodingites from Nasławice are enriched in numerous polymetallic compounds of Cu, Ag, Fe, Ni, Co, Fe, Pb, Zn, As and Bi and show similar mineral association and texture as rodingites from the other occurrences in SW Poland, i.e. from Szklary and Braszowice-Brzeźnica massives. They were the most probably developed from mafic protholit (diabase gabbro) intruding into serpentinized ultramafic rocks under metasomatism conditions. The secondary pneumo-hydrothermal post-granitic activities also affected the final formation of these metasomatic rocks.

12

Stability relationships of REE-bearing phosphates in an alkali-rich system (nepheline syenite from the Mariupol Massif, SE Ukraine)

Dumańska-Słowik M., Budzyń B., Heflik W., Sikorska M.

Acta Geologica Polonica

|

2012

|

Vol. 62, no. 2

247-265

EN

Primary REE-enriched fluorapatite and fluorbritholite-(Ce) in nepheline syenite from the Mariupol Massif (SE Ukraine), contain textural and chemical evidence of late- to post-magmatic metasomatic alteration. REE mobilization and replacement of the primary phases by fluid-mediated coupled dissolution-reprecipitation strongly depended on the distance between the altered minerals in the host rock. Fluorapatite and fluorbritholite-(Ce) forming individual pristine grains were partially replaced by the same phase with a new composition, resulting in the presence of patchy zoning in altered grains. the increased REE contents in altered fluorapatite rim domains are related to REE mobilization from the altered REE-depleted rim domains of the fluorbritholite-(Ce). The REEs were transported by a fluid with high F activity. The alteration of fluorapatite and fluorbritholite-(Ce) grains in contact resulted in the partial replacement of the primary phases by the same phase with a new composition, but also in the partial replacement of the fluorapatite by secondary monazite and fluorite. The REE mobilized from the fluorbritholite-(Ce) in the presence of a F-rich fluid in an alkali-rich system promoted formation of monazite as the new phosphate REE-host. The presence of secondary parisite in the altered domains of the fluorapatite and fluorbritholite-(Ce) indicates a CO2 component in the fluid during metasomatic alteration.

13

Surowce skaleniowe w Polsce i możliwość ich wykorzystania

Heflik W., Kotowski M.

Szkło i Ceramika

|

2011

|

R. 62, nr 3

8-13

PL

W artykule przedstawiono warunki występowania złóż surowców skaleniowych w Polsce: leukogranitu w Strzeblowie koło Sobótki, leukogranitoidów z Mrowin koło Żarowa, leukognejsów i leukogranitoidów z Gór Izerskich (Kamienica Mała, Proszowa, Kwieciszowice i Kotlina Izerska) oraz leukogranitoidów z Nowego Świętowa koło Nysy. Uwzględniono w nim również charakterystykę mineralogiczno-petrograficzną tych złóż oraz możliwości ich wykorzystania w przemyśle ceramicznym. W konkluzji stwierdzono, że zasoby tych złóż są ogromne, ale w większości przed wykorzystaniem w przemyśle ceramicznym, wymagają one zastosowania złożonych procesów przeróbczych i wzbogacania, na ogół dość kosztownych. Wydaje się, że szansą może być uruchomienie złoża "Kamienica Mała", odznaczającego się dobrą jakością surowca skaleniowego, łatwością urabiania i dużymi zasobami. Może ono stanowić alternatywę dla surowców sprowadzanych z zagranicy.

EN

The paper presents conditions of occurrence of the feldspar deposits in Poland; leucogranite in Strzeblów near Sobótka, leucogranitoids in Mrowiny near Żarów, leucogneisses and leucogranitoids from the Izera Mts (Kamienica Mała, Proszowa, Kwieciszowice, and Kotlina Izerska), and leucogranitoids in Nowy Świętów near Nysa. These deposits are provided with their mineralogical and petrographical characteristics and analysis of possibilities of their use in the ceramic industry. It may be concluded that the resources of these materials in Poland are considerable, however, in most cases using them in the ceramic industry required combined processing and enrichment, usually relatively expensive. It seems that certain opportunity lies in the exploitation of the deposit 'Kamienica Mała', with high quality of the feldspar raw materials, easiness of the exploitation, as well as high reserves. This may present an alternative for the importation of the raw materials from abroad.

14

Setna rocznica urodzin Profesora Mieczysława Budkiewicza 1911-1992

Heflik W.

Szkło i Ceramika

|

2011

|

R. 62, nr 4

44-46

15

Dissolved-recrystallized zircon from mariupolite in the Mariupol Massif, Priazovje (SE Ukraine)

Dumańska-Słowik M., Sikorska M., Heflik W.

Acta Geologica Polonica

|

2011

|

Vol. 61, no. 3

277-288

EN

Zircon in mariupolite from the alkaline Mariupol Massif has a relatively simple, monotonous composition with only some variation in its REE2O3 and ThO2 content, i.e., 0.00-1.55 and 0.00-0.34 wt. %, respectively. It contains numerous inclusions such as albite, lepidomelane, aegirine, K-feldspars, pyrochlore, paristite and bastnńsite-(Ce). The crystallization of the inclusions (except for REE-bearing carbonates) was contemporaneous with the formation of the zircon crystals. These inclusions were enclosed by faster growing zircons. The SEM-CL images of the zircon are typical of crystals with signs of local thermal recrystallization, i.e., primary oscillatory zoning along the grain margins and secondary irregular patchy zoning in the interior. Its complex internal texture most probably formed as a result of a coupled dissolution-recrystallization process during the late magmatic or post-magmatic stage of the cooling of the host rocks. The abundant micropores could have originated as a result of leaching of the zircon. The recrystallization process definitely disturbed the concentric oscillatory zoning pattern characteristic of magmatic zircon.

16

Wspomnienie - Moja współpraca z Wydziałem Ceramicznym Akademii Górniczo-Hutniczej

Heflik W.

Szkło i Ceramika

|

2010

|

R. 61, nr 4

36-39

PL

Na początku rozwoju tzw. "kariery zawodowej" każdego człowieka na ogół nie wiadomo co będzie głównym kierunkiem jego działalności i jakie będą efekty tych działań. Przed taką niewiadomą stoi często absolwent szkół wyższych, zwłaszcza że nie zawsze podjęte przez niego studia są zgodne z jego zainteresowaniami i uzdolnieniami. Bardzo często jest to wynik splotu różnych przypadków. W dużym stopniu dotyczy to również autora niniejszego wspomnienia. Pewne zawirowania zaczęły się już w momencie podejmowania przeze mnie studiów w Krakowie.

17

Zmineralizowane fragmenty drzew mioceńskich w utworach zapadliska przedkarpackiego między Tarnowem a Dębicą : komunikat

Natkaniec-Nowak L., Heflik W., Dumańska-Słowik M.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2006

|

T. 32, z. 2

225-227

PL

Opisano efekty mineralizacji fragmentów mioceńskich drzew występujących w utworach zapadliska przedkarpackiego, wśród których dominują przedstawiciele drzew iglastych.

EN

The mineralized wood fragments from the Miocene deposits of the Carpathian Foredeep are described, which are dominated by conifer ones.

18

Drewno skrzemieniałe w kopalni Cobani w Mołdawii

Pitera H., Krąpiec M., Heflik W.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2005

|

R. 8, Nr 3-4 (83-84)

5-7

19

Ksenolity z bazaltoidów z Rębiszowa koło Mirska (Dolny Śląsk)

Heflik W., Natkaniec-Nowak L.

Przegląd Geologiczny

|

2004

|

Vol. 52, nr 9

910--915

EN

The study presents results of research on basic extrusive rocks basaltoid from Rębiszów as well as xenoliths existing in these rocks. These xenoliths and the basaltoids were subjected to macro- and microscopic observations, as well as X-ray, chemical and differential thermal analyses. Xenoliths of various sizes, are thermally metamorphosed rock fragments, mainly of Izera granite-gneisses. Some of them are strongly altered. Products of their changes are: ß-tridymite, ß-cristobalite, goethite, lepidocrocite and others. Main component of that mineral mass is tridymite. The SiO2 polymorphic phases originated from reaction in high temperature, caused by basic magma (basaltic one), together with hydrothermal solutions and metasomatic processes on the detached xenoliths of the Izera granite-gneisses.

20

O produktach mineralizacji bazaltoidów z Rębiszowa koło Mirska na Dolnym Śląsku

Heflik W., Natkaniec-Nowak L.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2004

|

T. 30, z. 1

33-46

PL

Praca przedstawia charakterystykę mineralogiczno-petrograficzną bazaltoidów z Rębiszowa oraz naskorupień, powszechnie występujących na powierzchniach bloków oraz w pustkach i szczelinach spękań tych skał. W tym celu wykonano obserwacje makro- i mikroskopowe, analizę rentgenowską, termiczno-różnicową i spektroskopową w podczerwieni. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że bazaltoidy te należą do odmian piroksenowo (augitowo)-nefelinowych lub augitowo-oliwinowo-nefelinowych. Naskorupienia zbudowane są głównie z minerałów grupy zeolitów. W składzie mineralnym tych skupień dominują: natrolit i phillipsyt, obok thomsonitu, skolecytu, mezolitu, chabasytu. Towarzyszą im nieznaczne ilości minerałów ilastych (przypuszczalnie z grupy smektytu i hydromik) oraz geothyt. Ten ostatni nadaje skupieniom lekko żółtawe lub brunatne zabarwienie. Naskorupienia te są wynikiem oddziaływania roztworów hydrotermalnych, ubogich w SiO2, penetrujących skały bazaltoidowe siecią spękań i szczelin.

EN

The study presents mineralogical and petrographical characteristics of basaltoids from Rębiszów quarry and products formed during post-magmatic processes. The rocks were subjected to macroscopic and microscopic observations as well as X-ray, DTA and IR spectroscopy analyses. The basaltoids are as pyroxene (augite)-nepheline or augite-olivine-nepheline rocks. The crust covers, composed mainly of zeolite group minerals, occur abundantly on blocks and beds olanes as well as in cracks and joints within the Rębiszów basalts. Incrustations are mainly built of natrolite and phillipsite with thomsonite, scolecite, mesolite, chabasite. Clay minerals (presumably smectites and hydromicas) and goethite appear as subordinate mineral components. These crust covers were formed during crystallization from low-temperature SiO2-poor postmagmatic fluids penetrating the cracks.