Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Narracja i antynarracja w architekturze współczesnej

Szpakowska-Loranc Ernestyna

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 15

351--362

PL

Artykuł prezentuje zagadnienie narracji i antynarracji w architekturze na podstawie analizy krytycznej opracowań z dziedziny architektury i narratologii. Zgodnie z dokonanym przeglądem literatury powiązanie narracji i przestrzeni zbudowanej zyskuje na popularności w ostatnich latach. Ma charakter interdyscyplinarny, pozwala na łączenie form architektonicznych i rozwiązań przestrzennych z odbiorem przestrzeni zarówno bezpośrednim w drodze użytkowania, jak i poprzez środki mediów tradycyjnych i społecznych. Lukę badawczą natomiast stanowi przeniesienie pojęcia antynarracji z dziedziny literatury do architektury – mimo że jest ono obecne we współczesnym literaturoznawstwie, a strategie narracyjne, takie jak przemilczenie, minimalizm, hybrydyczność, synkretyzm, achronologia i antyfinalność identyfikowane i charakteryzowane są także we współczesnej architekturze. Artykuł kładzie nacisk na polskie opracowania tematu narracji w architekturze oraz antynarracji w literaturoznawstwie. Odnosi się do badań narracyjnych Wojciecha Bonenberga i Anny Marii Wierzbickiej, a także polemicznych tez Andrzeja Niezabitowkiego. Ma na celu nakreślenie problemu do dalszej dyskusji. Ze względu na wstępny charakter studiów zagadnienia nie scharakteryzowano w nim szczegółowo antynarracyjnych obiektów architektonicznych, ale sformułowano typologię antynarracyjnych środków.

EN

This article presents the issue of narrative and anti-narrative in architecture, based on a critical analysis of studies in architecture and narratology. According to the literaturę review, the link between narrative and built space has been gaining popularity in recent years. It is interdisciplinary in nature and allows the linking of architectural forms and spatial solutions with the perception of space both directly and through the means of traditional and social media. The research gap, on the other hand, is the transfer of the notion of antinarrative from the field of literature to architecture – even though it is present in contemporary literary studies, and narrative strategies such as silence, minimalism, hybridity, syncretism, achronology and anti-finality are also identified and characterised in contemporary architecture. The article focuses on Polish studies of the topic of narrative in architecture and anti-narrative in literary studies. It refers to narrative studies by Wojciech Bonenberg and Anna Maria Wierzbicka, as well as polemical theses by Andrzej Niezabitowski. It aims to outline the problem for further discussion. Due to the preliminary nature of the study, it does not characterise anti-narrative architectural objects in detail, but formulates a typology of anti-narrative measures.

2

Narracja idealnych miast religijnych. Przykłady historyczne

Szpakowska-Loranc Ernestyna

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2023

|

Vol. 1

156--176

PL

Artykuł analizuje narrację religijnych miast idealnych w celu odnalezienia powiązań pomiędzy wybranymi przykładami i utworzenia charakterystyki rozwiązania modelowego: Freudenstadt i Christianopolis, redukcji jezuickich i Zion City. Autorka bada narrację urbanistyczną i wybrane elementy architektoniczne na podstawie zdobytych opisów, dokumentacji rysunkowej i opracowań krytycznych różnych autorów. Zwraca szczególną uwagę na lokalizację budowli sakralnych, obrys i układ miasta, sylwetę, formy architektoniczne.

EN

The article analyzes the narrative of religious ideal cities to find connections between selected examples and characterize the model solution: Freudenstadt, Christianopolis, Jesuit Reductions and Zion City. The author examines the urban narrative and selected architectural elements, possible to study on the basis of the found authors’ visions and critical studies: the location of religious buildings, the outline and layout of the city, the silhouette, and architectural forms.

3

Narratywizm przestrzeni miejskiej w powiązaniu ze sztuką w przestrzeni publicznej

Szpakowska-Loranc Ernestyna

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2019

|

T. 47

71--83

PL

Celem artykułu jest analiza powiązań pomiędzy przestrzenią miasta a lokowaną w niej sztuką, obecną w przestrzeniach publicznych oraz narracją. Analiza wybranych współczesnych przykładów dzieł sztuki w przestrzeni miejskiej oraz piśmiennictwa pozwala na konkluzję, iż wyrosły z dzieła literackiego, interdyscyplinarny narratywizm umożliwia „przeniesienie” znaczeń z obiektów sztuki publicznej na przestrzeń miasta i jednostkowe narracje odbiorców. Transpozycję nie tylko treści, które zamierzają przekazać artyści, ale także tych indywidualnie interpretowanych przez obserwujących dzieło.

EN

The paper aims to analyse the relationship between the city space and the art present in public spaces and narrative located therein. Analysis of selected examples of contemporary art in urban space and literature allows the conclusion, that interdisciplinary narrativity descending from a literary work, allows for the transfer of meanings from public art objects to the city space and individual narratives of recipients. Not just the meanings, that the artists intend to convey, but also the meanings individually interpreted by those, who observe the work.

4

The sphere in architecture as an example of an elementary form

Szpakowska-Loranc Ernestyna

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 6

91--105

EN

This article is an attempt to analyse the use of the sphere in contemporary architecture in connection with first historical examples of designing with the use of this solid figure. The strong form, introduced by architects as a shape with complex symbolism, conveys various ideas contained in design projects. At the same time, the sphere reflects the tendency towards elementarisation of form, replacing figurative architecture with abstraction. Such a phenomenon constitutes a peculiar paradox in connection with the fact that spherical buildings are some of the most famous examples of architecture in the Enlightenment.

PL

W artykule podjęto próbę analizy wykorzystania formy kuli w architekturze współczesnej w powiązaniu z historycznymi, pierwszymi przykładami projektowania z zastosowaniem tej bryły geometrycznej. Silna forma, wykorzystywana przez architektów jako kształt o złożonej symbolice, przekazuje różnorodne idee zawarte w projektach. Jednocześnie kula odzwierciedla tendencję do elementaryzacji formy, zastąpienia architektury figuratywnej przez abstrakcję. Takie zjawisko stanowi swoisty paradoks w powiązaniu z faktem, iż kuliste budynki są jednymi z najbardziej znanych przykładów oświeceniowej architecture parlante.