Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Susza rolnicza w uprawie zbóż ozimych w Polsce w latach 2006-2017

Wójcik I., Doroszewski A., Wróblewska E., Koza P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2018

|

T. 18, z. 4

75--92

PL

Celem pracy była analiza występowania suszy rolniczej w uprawie zbóż ozimych i wykazanie obszarów, na których miała ona największy zasięg w latach 2006–2017. Analizę wykonano na podstawie danych publikowanych przez System Monitoringu Suszy Rolniczej prowadzony przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach. W rozpatrywanych latach nie odnotowano zagrożenia wystąpienia suszy rolniczej w uprawie zbóż ozimych w 2013 i 2014 roku. W latach występowania suszy największy jej zasięg notowano w 2006 roku (42,3% powierzchni gruntów ornych kraju), najmniejszy zaś w 2016 i 2017 roku (ok. 2% gruntów ornych Polski). W czterech województwach: kujawsko-pomorskim, lubuskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim w latach 2006, 2008 oraz 2011 suszę odnotowano w 100% gmin. W 2006 i 2008 roku odnotowano ją na glebach wszystkich czterech kategorii. Najbardziej narażone na niedobór wody, powodujący obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych, w analizowanym okresie były zasiewy zbóż ozimych w województwach: wielkopolskim, kujawsko-pomorskim (w dziewięciu latach) oraz mazowieckim i łódzkim (w ośmiu latach). Znacznie rzadziej taki deficyt wody odnotowywano w województwach śląskim i świętokrzyskim, gdzie wystąpił odpowiednio w trzech i czterech latach. Najmniej narażonym na występowanie suszy w analizowanym okresie było województwo małopolskie, w którym susza wystąpiła tylko raz.

EN

The aim of the study was to analyze the occurrence of agricultural drought in winter cereal crops and to show areas with the highest drought in the years of 2006–2017, on the basis of data published by the Agricultural Drought Monitoring System run by the Institute of Soil Science and Plant Cultivation – State Research Institute in Puławy. In the analyzed years, no threat of the occurrence of agricultural drought in winter cereal crops in 2013 and 2014, was noted. In the years of drought occurrence, the highest drought was recorded in 2006 (42.3% of Poland’s arable land area), while the smallest in 2016 and 2017 (approx. 2% of Poland's arable land). In four voivodeships: Kujawsko-pomorskie, Lubuskie, Wielkopolskie and Zachodniopomorskie, 100% of the gminas saw droughts in 2006, 2008 and 2011. In 2006 and 2008, it was recorded for all four categories of soils. During the study period, winter cereal crops in Wielkopolskie, Kujawsko-pomorskie (in nine years), Mazowieckie and Łódzkie voivodeships (in eight years) were the most affected by water deficits causing yield decrease by at least 20% in relation to the yields obtained under the average long-term weather conditions. Much less frequently such a water deficit was recorded in the Śląskie and Świętokrzyskie voivodeships, where it occurred in three and four years, respectively. The least exposed to drought was the Małopolskie voivodeship, where this phenomenon occurred only once.

2

Podstawy systemu monitoringu suszy rolniczej

Doroszewski A., Jadczyszyn J., Kozyra J., Pudełko R., Stuczyński T., Mizak K., Łopatka A., Koza P., Górski T., Wróblewska E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2012

|

T. 12, z. 2

77-91

PL

Susza w Polsce występuje w ostatnich latach coraz częściej, zwłaszcza od 1992 roku. Jest bardzo ważnym problemem gospodarczym dla całego kraju z powodu dużych strat w plonach, a tym samym przychodów rolnika i przyczyną wzrostu cen artykułów żywnościowych. Większa częstość występowania suszy jest wynikiem obserwowanych w ostatnich latach zmian klimatycznych. W systemie monitoringu suszy rolniczej warunki meteorologiczne, powodujące suszę, są określane za pomocą klimatycznego bilansu wodnego. System został opracowany i wdrożony przez IUNG-PIB na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Opracowany system zawiera aplikacje komputerowe, integrujące dane meteorologiczne, potrzebne do obliczenia klimatycznego bilansu wodnego oraz dane z cyfrowej mapy glebowo-rolniczej, obrazującej przestrzenne zróżnicowanie retencji wodnej różnych kategorii agronomicznych gleb. System zawiera narzędzia, służące do oceny suszy dla poszczególnych grup i gatunków roślin uprawnych. Wyniki analiz są prezentowane na stronie internetowej w postaci map oraz tabel. Dla monitorowanych upraw rolniczych opracowywane są dane, przedstawiające zagrożenie suszą dla wszystkich gmin Polski w okresie wegetacyjnym. System monitoringu suszy składa się z bazy danych pogodowych, glebowych, aplikacji GIS do przetwarzania i integracji danych przestrzennych oraz internetowego systemu prezentacji wyników.

EN

Drought in Poland appears more frequently in the recent years, particularly since 1992. It is an important economic problem for the whole country since it may bring substantial yield losses, diminished farmers' incomes and a rise of the prices of food products. Increased frequency of droughts is an outcome of climate changes observed recently. In the System of Agricultural Drought Monitoring weather conditions resulting in drought are defined by the climatic water balance. The system ordered by the Ministry of Agriculture and Rural Development was prepared and implemented by the IUNGPIB. It contains computer applications that integrate meteorological data needed for calculating the climatic water balance and data from the digital soil-agricultural map that illustrates spatial differentiation of water retention in soils of different agronomic categories. The system contains tools that are used to assess drought for particular groups and species of crop plants. Results of analyses are presented at a web site in a form of maps and tables. The data presenting the risk of drought during vegetation season are prepared for monitored agricultural crops in all communes of Poland. The system of drought monitoring consists of weather and soil database, of GIS applications to process and integrate spatial data and of the internet system of data presentation.

3

Wyniki monitoringu suszy rolniczej w uprawach pszenicy ozimej w Polsce w latach 2008-2010

Mizak K., Pudełko R., Kozyra J., Nieróbca A., Doroszewski A., Świtaj Ł., Łopatka A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 2

95-107

PL

Celem pracy jest analiza wyników monitoringu suszy w latach 2008-2010 w zasiewach pszenicy ozimej, uzyskanych w Systemie Monitoringu Suszy Rolniczej (SMSR) w Polsce, który jest prowadzony przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy (IUNG-PIB) w Puławach. Wynikiem opracowania jest ocena zasięgu obszarów występowania warunków suszy na poziomie gminy. Wykazano, że w latach 2008-2010 największy zasięg występowania suszy w uprawie pszenicy ozimej wystąpił w 2008 r. Oszacowany zasięg odniesiono do strat plonów w województwach.

EN

The aim of this study was to analyse the results of drought monitoring in the years 2008-2010 in winter wheat crops obtained from the Agricultural Drought Monitoring System carried out by the Institute of Crops, Fertilisation and Soil Sciences - State Research Institute in Puławy, Poland. This study resulted is the assessment of the range of drought occurrence at a commune level. It was shown that the largest extent of drought occurrences in winter wheat crops was noted in 2008. Estimated range was related to yield losses in voivodships.

4

Krzewienie się żyta w niskich temperaturach w okresie jesienno-zimowym

Doroszewski A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2005

|

T. 5, z. spec.

107-118

PL

Na podstawie przeprowadzonych doświadczeń z żytem stwierdzono, że faza krzewienia może przebiegać w stosunkowo niskich temperaturach. Gdy temperatura powietrza, mierzona na wysokości 2 m nad powierzchnią gruntu, wynosiła -3,2°C (średnia z 53 dni), przybyło 0,45 pędów żyta, gdy -2,5°C (średnia z 36 dni) - o prawie jeden pęd boczny, a gdy -2,5°C (średnia ze 175 dni) - o dwa pędy. Natomiast gdy temperatura wynosiła -0,4°C (średnia z 49 dni), liczba pędów zwiększyła się o 1,1, a gdy 1,2°C (średnia z 89 dni) - przybyło aż 11,6 pędów żyta. Krzewienie się w niskich temperaturach możliwe było w warunkach znacznej i długo zalegającej pokrywy śnieżnej, toteż rozwój roślin był uzależniony od temperatury najbliższego otoczenia. Proces krzewienia się następował już, gdy temperatura gleby wynosiła niewiele powyżej 0°C. Znaczne przyrosty liczby bocznych pędów żyta notowano w temperaturze niższej aż o 8,2 w 1998/1999 oraz 7,5°C w 1993/1994 i 1995/1996 od temperatury progowej 5°C, określającej początek i koniec wegetacji.

EN

Growing season is a very important period in agriculture, which determines growth and yields of plants. The growing season commences when daily average air temperature is ≥ 5°C and ends when air temperature is ≥ 5°C. Experiments carried out with rye showed that a phase of tillering may proceed at a relatively low temperature. In a period of time, when air temperature measured 2 m above the ground surface was -3.2°C (average of 53 days), the number of shoots rose by 0.45, whereas at air temperature equal -0.4°C (average of 49 days) the number of shoots increased by 1.1 and by one shoot when air temperature was -2.5°C (average of 36 days). Furthermore, there were 11.6 more shoots when air temperature was 1.2°C (average of 89 days). The tillering of rye was possible at low temperature with considerably thick and long lasting snow cover. Growth of rye depended on temperature of the nearest surroundings (soil), the process of tillering occurred at a temperature just above 0°C. Remarkable increments in the number of side rye shoots were noticed at temperatures lower by 8.2 in 1998/1999 and 7.5°C in 1993/1994 and 1995/1996 then a threshold value of 5°C, which defines the beginning and the end of the growing season.