Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Animal-aided design w procesie edukacji studentów architektury – przykłady realizacji a podstawy metodyczne

Kleszcz Justyna, Linda Svitlana

Builder

|

2024

|

R.28, nr 2

12--21

PL

Animal-aided design (AAD) jest relatywnie nową metodą projektowania, poszerzającą grupę odbiorców architektury o zwierzęta zamieszkujące dany teren. Jednak dotychczasowe nauczanie tej metody nie było wprowadzane w procesie kształcenia akademickiego architektów. Brak wytycznych siedliskowych dla obszarów miejskich i wypracowanych założeń polityki miejskiej w zakresie przestrzeni współużytkowanych przez zwierzęta powodował, że tego typu działania pozostawały domeną projektowania profesjonalnego. Warsztaty przeprowadzone przez Wiedeński Uniwersytet Techniczny z udziałem studentów Politechniki Lwowskiej w ramach Lviv/Vienna Research Program w austriackim Drosendorfie na przełomie kwietnia i maja 2023 roku udowodniły możliwość włączenia metodologii AAD w proces kształcenia poprzez narzędzie intensywnych warsztatów terenowych przeprowadzanych in situ. Schemat działań, dostosowany do specyfiki nauczania warsztatowego poprzez wprowadzenie elementów poprzedzających etap projektowania koncepcyjnego i związanych z formowaniem zespołów oraz przekazywaniem wiedzy teoretycznej, okazał się kluczowy dla ich efektywności. Element partycypacji społecznej stał się w tym wypadku istotny dla całości podejmowanych działań, a forma publicznej prezentacji zastąpiła etap ewaluacji w metodologii projektowania AAD. Zaproponowana forma warsztatowa nauczania projektowania AAD wydaje się najbardziej efektywna przy braku radykalnej zmiany sposobu kształcenia architektów i urbanistów, stwarzając przestrzeń dla nauki odmiennej filozofii tworzenia przestrzeni opartej o wartości przyrodnicze zastane i introdukowane.

EN

Animal-aided design (AAD) is a relatively new design method that broadens the architectural audience to include resident animals. However, to date, the teaching of the method has not been introduced in the academic training of architects. The lack of habitation guidelines for urban areas and elaborated urban policies regarding spaces shared by animals meant that this type of activity remained the domain of professional design. A workshop conducted by the Vienna University of Technology with students of Lviv Polytechnic University as part of the Lviv/ Vienna Research Programme in Drosendorf, Austria, in April/May 2023, proved the feasibility of integrating the AAD methodology into the educational process through the tool of intensive field workshops conducted in situ. The scheme of activities, adapted to the particularities of workshop teaching by introducing elements prior to the conceptual design stage and related to forming teams and imparting theoretical knowledge, proved crucial to their effectiveness. The element of public participation became essential in this case for the overall activities being undertaken, and the form of public presentation replaced the evaluation stage in the AAD design methodology. The proposed workshop form of teaching AAD design seems to be the most effective in the absence of a radical change in the way architects and urban planners are educated, creating space for learning a different philosophy of spatial creation based on found and introduced natural values.

2

Ewolucja struktury morfologicznej zabudowy kwartałowej Wrocławia na przykładzie obszaru pomiędzy ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową. Część 1

Kleszcz Justyna

Builder

|

2023

|

R.27, nr 3

2--7

PL

Niniejszy artykuł stanowi kolejny z cyklu tekstów podejmujących kwestię kompleksowej analizy procesu przekształceń w sposobie zagospodarowania kwartałów zabudowy śródmiejskiej na przykładzie Wrocławia. Ma on na celu ukazanie przekształceń, jakim podlega zabudowa w obszarze staromiejskim od momentu pojawienia się pierwszych form zabudowy na analizowanym obszarze, poprzez wytyczenie miasta lokacyjnego, aż do czasów współczesnych. Analizy dokonano na przykładzie wrocławskiego kwartału położonego w obrębie miasta lokacyjnego i ograniczonego ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową, czyli obszaru istotnego historycznie dla miasta ze względu na położenie bezpośrednio przy murach miejskich od strony Ostrowa Tumskiego.

EN

The paper is another in a series of texts dealing with the issue of a comprehensive analysis of the transformation process in the way of developing downtown quarters on the example of Wrocław. It aims to show the transformations that the old town area development have undergone since the appearance of the first forms of buildings in the analyzed area, through the delineation of the chartered town, up to the present day. The analysis was carried out on the example of the quarter in Wrocław, located within the charter city and limited by streets: Ducha Świętych, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkynie, Nowy Targ Square and Piaskowa, i.e. an area historically significant for the city due to its location directly at the city walls from the side of Ostrów Tumski.

3

Ewolucja struktury morfologicznej zabudowy kwartałowej Wrocławia na przykładzie obszaru pomiędzy ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową. Część 2

Kleszcz Justyna

Builder

|

2023

|

R.27, nr 4

10--14

PL

Niniejszy artykuł stanowi kolejny z cyklu tekstów podejmujących kwestię kompleksowej analizy procesu przekształceń w sposobie zagospodarowania kwartałów zabudowy śródmiejskiej na przykładzie Wrocławia. Ma on na celu ukazanie przekształceń, jakim podlega zabudowa w obszarze staromiejskim od momentu pojawienia się pierwszych form zabudowy na analizowanym obszarze, poprzez wytyczenie miasta lokacyjnego, aż do czasów współczesnych. Analizy dokonano na przykładzie wrocławskiego kwartału położonego w obrębie miasta lokacyjnego i ograniczonego ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową, czyli obszaru istotnego historycznie dla miasta ze względu na położenie bezpośrednio przy murach miejskich od strony Ostrowa Tumskiego.

EN

The paper is another in a series of texts dealing with the issue of a comprehensive analysis of the transformation process in the way of developing downtown quarters on the example of Wrocław. It aims to show the transformations that the old town area development have undergone since the appearance of the first forms of buildings in the analyzed area, through the delineation of the chartered town, up to the present day. The analysis was carried out on the example of the quarter in Wrocław, located within the charter city and limited by streets: Ducha Świętych, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkynie, Nowy Targ Square and Piaskowa, i.e. an area historically significant for the city due to its location directly at the city walls from the side of Ostrów Tumski.

4

Agriculture as a catalyst for new forms of urban habitat in residential architecture. A case of multi-family and mixed housing estates from 2010-2021 – European, American and Asian context

Kleszcz Justyna

Architecture Civil Engineering Environment

|

2023

|

Vol. 16, no. 2

29--44

EN

The article presented herein constitutes a research summary on urban, residential housing forms connected with agriculture developed in the years 2010–2021 throughout Northern America, Asia and Europe. The presented research was aimed at a comprehensive and comparative analysis of contemporary architecture, concerning new spatial phenomenon, analysing both the external form and the internal structure – formal and functional, of the resulting housing development. The method of global sampling was chosen as the possible examples of housing estates related to greenery or agriculture are spread worldwide. The paper aims to identify the main trends in creating a new form of urban living and to find the main points generating changes in the structure of buildings in connection with urban agriculture. Seven case studies were selected for the study, relating to both conceptual and already completed projects, showing a number of differences between the theoretical approach and its implementation, both in terms of the adopted assumptions and parameters of the obtained space in relation to housing estates combining architecture and greenery from that period. Case studies from Asia, North America and Europe created a background for comparison with the first Polish example of this type of development, located in Poznań.

5

Wyniki badań architektonicznych piwnic kamienicy przy ulicy Ruskiej 32/33 we Wrocławiu

Kleszcz Justyna, Kmiecik Piotr

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 71

151--167

PL

Artykuł stanowi próbę analizy przekształceń, jakie miały miejsce na przestrzeni wieków w sposobie kształtowania zabudowy kwartałowej w obszarze poszerzenia zakresu lokacyjnego Wrocławia. Przyczynkiem do podjęcia niniejszej analizy były wyprzedzające badania architektoniczne, przeprowadzone w obrębie piwnic przy ulicy Ruskiej 32/33, co wraz z bogatym źródłem ikonograficznym stanowi uzupełnienie i poszerzenie stanu wiedzy nad architekturą i urbanistyką tej części miasta od czasów średniowiecznych. Istotnym elementem pracy jest stworzenie katalogu zapraw budowlanych zastosowanych w obiekcie ze względu na możliwość jednoznacznego datowania, co stanowi istotne ułatwienie dla przyszłych badań na tym obszarze. Wyniki badań potwierdziły również, że aktualna zabudowa zajmuje dwie sąsiednie parcele średniowieczne.

EN

This paper presents an analysis of transformations that have taken place over the centuries in the manner of development of the block buildings in the area of the extension of the city limits of Wrocław. The reason behind this analysis was advance architectural research, which took place in the basement of the tenement house of 32/33 Ruska Street, which, together with rich iconographic sources, complements and extends the state of knowledge on architecture and urban planning of this part of the city since the Middle Ages. An important element of the work is cataloguing of building mortars used in the building due to the possibility of unambiguous dating, which is a significant facilitation for future research in the area. The results of the research also confirmed that the current buildings occupy two adjacent medieval plots.

6

Miejsce tabu – miejsce niezbędne. O budowaniu tożsamości osiedla opartego na funkcjach wstydliwych na przykładzie belgijskiego Cureghem

Kleszcz Justyna

Środowisko Mieszkaniowe

|

2022

|

nr 39

20--32

PL

Niniejszy artykuł ma na celu przeanalizowanie zjawiska budowania tożsamości miejsca z wykorzystaniem funkcji, które dotychczas leżały w strefie tabu – wywoływały lęk przed śmiercią, nieczystością, rozkładem. Należą do nich cmentarze, szpitale, kostnice, wysypiska śmieci, lecz również obiekty związane z produkcją żywności takie, jak miejskie rzeźnie i związane z nimi hodowle. Jak dotychczas sukcesja funkcji, która następowała wraz z rozwojem technicznym, powodowała, że były one lokowane coraz dalej od terenów śródmiejskich, a ich miejsce zastępowały te, uważane za lepiej spełniające warunek „miejskości”. Obecnie tendencja ta ulega odwróceniu. Przykład osiedla Global Abattoir obrazuje ogólny nurt, w którym następuje odejście od biologicznej sfery życia, w stronę próby budowania tożsamości bez maskowania historycznej roli miejsca. Analizowany przypadek ukazuje jednak szereg skomplikowanych relacji, które muszą zaistnieć, aby zrównoważyć element profanum, sięgający do podświadomych lęków człowieka.

EN

The paper aims to analyze the phenomenon of building an identity of a place using functions that have so far been taboo – caused fear of death, impurity and decay. These include cemeteries, hospitals, morgues, landfills, but also food production facilities such as municipal slaughterhouses and livestock farms. So far, the succession of functions that followed technical development meant that they were located more and more away from downtown areas, and their place replaced those considered to better meet the condition of „urbanity”. This trend is currently being reversed. The example of the Global Abattoir housing estate illustrates the general trend in which there is a departure from the biological sphere of life towards an attempt to build identity without masking the historical role of the place. The analyzed case, however, shows a series of complicated relationships that must occur in order to balance the profane element, reaching out to the subconscious fears of a human being.

7

Związek architektury z naturą jako sposób na zmniejszenie kryzysu klimatycznego

Kleszcz Justyna

Przegląd Komunalny

|

2022

|

nr 1

58--62

PL

Aby przeciwdziałać globalnemu ociepleniu i jego negatywnym skutkom, konieczne jest m.in. nadanie rozwojowi miejskiej przyrody takiego kierunku, aby nie tylko pomagała w sposób w pełni zaprogramowany przeciwdziałać skutkom globalnego ocieplenia, lecz również ograniczała sam proces.

8

Nowy kwartał Wrocławia - próba zdefiniowania typologii

Kleszcz Justyna

Builder

|

2022

|

R.26, nr 11

20--25

PL

Niniejszy tekst ma na celu analizę zmian zachodzących obecnie w sposobie zagospodarowania kwartałów zabudowy śródmiejskiej, ukazując przekształcenia, jakie zaszły od momentu wytyczenia tej formy zagospodarowania miasta aż do czasów współczesnych. Analizy dokonano na przykładzie jednego z kwartałów Wrocławia, położonego w obrębie miasta lokacyjnego i ograniczonego ulicami Św. Katarzyny, Św. Wita, Wita Stwosza oraz placem Nowy Targ.

EN

The paper aims to analyse the changes currently taking place in the way of developing the quarters of the Old Town development, showing the transformations that have taken place from the moment of determining this form of city development until the present day. The analysis was carried out on the example of one of the quarters of Wrocław, located within the charter city and limited by streets: Św. Katarzyny, St. Wita, Wita Stwosza and Nowy Targ square.

9

Ceramika w służbie przyrody. O niespodziewanych skutkach oszczędzania energii

Kleszcz Justyna

Szkło i Ceramika

|

2021

|

R. 72, nr 2

19--22

PL

Niniejszy artykuł analizuje problem miejsca ptaków we współczesnych miastach oraz odpowiedzi, jaką w kwestii tej daje zastosowanie ceramicznych materiałów i komponentów budowlanych o tradycyjnej formie, jednak nieco zmienionej funkcji.

EN

The paper examines the problem of the place of birds in modern cities and the answer that the use of ceramic building materials and components with a traditional form, but with a slightly changed function, provides in this matter.

10

Przyczyny wyburzenia wieży warzywno-ogrodniczej Othmara Ruthnera w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie - utracone dziedzictwo innowacji technicznej

Kleszcz Justyna

Builder

|

2021

|

R.25, nr 12

32--35

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza i ocena przyczyny wyburzenia w połowie lat 80. XX wieku obiektu autorstwa austriackiego konstruktora oraz wynalazcy Othmara Ruthnera. „Turmgewachshaus” jako system linii produkcyjnej fabryki świeżych warzyw i owoców został opracowany w najbardziej znanej formie przez Othmara Ruthnera w jego pracowni Ruthner Industrieanlagen fur Pflanzenbau G.m.b.H. Łączył w sobie najnowszą podówczas technologię hydroponiczną, umożliwiającą uprawę bezglebową, z technologią w pełni zautomatyzowanej linii produkcyjnej, którą w amerykańskich publikacjach na ten temat porównywano, nie bez przyczyny, z linią produkcyjną General Motors. Jeden z przykładów tego typu innowacyjnej realizacji znajdował się na terenie Polski, w wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku (obecnie Park Śląski) w Chorzowie. Sam fenomen obiektu chorzowskiej farmy wieżowej, jako przykładu dziedzictwa architektonicznego Górnego Śląska niezwiązanego z tradycją przemysłu ciężkiego i wydobywczego, stanowi przyczynek do szerszej dyskusji na temat dziedzictwa architektonicznego tworzonego przez obiekty o funkcjach pomijanych dotychczas w badaniach nad historią architektury. Analiza przyczyn wyburzenia tego obiektu staje się istotna dla oceny możliwości realizacyjnych innych farm wertykalnych w przyszłości, stanowiąc w rzeczywistości zbiór czynników mogących przyczynić się do porażki nowo realizowanych obiektów miejskiego rolnictwa.

EN

The purpose of the paper is to analyze and evaluate the cause of demolition of the facility constructed by the Austrian constructor and inventor Othmar Ruthner in the mid-1980s. The "Turmgewachshaus" as the production line system of a fresh fruit and vegetable factory was developed in its best known form by Othmar Ruthner in his studio "Ruthner" Industrieanlagen fur Pflanzenbau G.m.b.H. It combined the latest hydroponic technology, enabling soilless cultivation, with the technology of a fully automated production line, which was compared in American publications, not without reason, with the General Motors production line. One of the examples of this type of innovative implementation was located in Poland, in the Voivodship Park of Culture and Recreation (currently Silesian Park) in Chorzów. The very phenomenon of the vertical greenhouse in Chorzów, as an example of the architectural heritage of Upper Silesia not related to the tradition of heavy and mining industry, contributes to a wider discussion about the architectural heritage created by buildings and spaces with functions that have so far been overlooked in research on the history of architecture. The analysis of the reasons for the demolition of this facility becomes important for the assessment of the implementation possibilities of other vertical farms in the future, constituting in fact a set of factors that could potentially contribute to the failure of newly constructed municipal agriculture facilities.

11

Badania archeologiczno-architektoniczne przy ul. Oławskiej 12 we Wrocławiu jako przykład wyprzedzających działań w zwartej tkance staromiejskiej

Kleszcz Justyna, Kmiecik Piotr

Builder

|

2021

|

R.25, nr 12

58--61

PL

Tekst prezentuje wyniki wyprzedzających badań archeologiczno-architektonicznych przeprowadzonych w 2015 roku przez zespół pod kierunkiem dr. inż. arch. Piotra Kmiecika i dr. Roberta Szweda. Obszar opracowania znajdował się w najstarszej XIII-wiecznej części Wrocławia oraz obejmował budynek w znacznym stopniu zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku. Pozostałości kamienicy zostały rozebrane najprawdopodobniej w pierwszych latach po wojnie. Późniejsze przesunięcie linii zabudowy północnej pierzei ul. Oławskiej spowodowało brak możliwości przebadania obszaru między pierwotną a aktualną linią zabudowy w ramach prowadzonych prac, ukazując jednocześnie proces przekształceń urbanistycznych, jakim podlegał ten obszar w historii.

EN

The paper aims to present the results of anticipatory archaeological and architectural research carried out in 2015, led by Dr. Eng. arch. Piotr Kmiecik and Dr Robert Szwed. The study area was located in the oldest 13th-century part of the city of Wrocław and included a building largely destroyed during the warfare in 1945. The remains of the building were most probably demolished in the first years after the war. The later shift of the building line of the northern frontage of Oławska Street resulted in the impossibility of examining the area between the original and the present building line within the framework of the carried out works, showing at the same time the process of urban transformations that this area was subjected to in the course of history.

12

Miejskie rolnictwo – nadzieja czy zagrożenie?

Kleszcz Justyna

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 1

15--17

PL

Wiele mówi się obecnie o roli, jaką może odegrać w mieście i codziennym życiu mieszkańców wprowadzenie rolnictwa na obszarach ścisłej urbanizacji. W większości przypadków mówi się o nadziejach: na zmianę w sposobie funkcjonowania miasta, na lepsze - bliższe naturze życie, na wygodę dostępu do świeżej, nieprzetworzonej żywności. Czy tak jednak jest na pewno?

13

Wyzwania architektury nie-antropocentrycznej, czyli gdzie leży granica projektowania uniwersalnego

Kleszcz Justyna

Środowisko Mieszkaniowe

|

2020

|

nr 31

33--41

PL

Niniejszy artykuł ma na celu przeanalizowanie wyzwań, jakie stają przed współczesnymi projektantami przy tworzeniu przestrzeni zamieszkania w duchu projektowania nie-antropocentrycznego – nowopowstałego nurtu mającego swoje podstawy w nowej humanistyce i pojawieniu się idei post-antropocentryzmu w sztuce. W sytuacji dobrze rozwiniętego projektowania zrównoważonego, tworzenie przestrzeni dla zwierząt dzikich w miastach jako siedlisk i ostoi stało się kolejnym etapem tworzenia miasta o jak najmniejszym wpływie na środowisko. Zagadnienie projektowania nie-antropocentrycznego zostało przebadane poprzez zastosowanie analizy przypadku i analizy porównawczej obiektów zrealizowanych w różnej skali, ukazując szerokie spektrum przypadków – od niewielkich ingerencji przestrzennych, jak tworzenie miejsc gniazdowania w miastach, po przekształcenie całego procesu projektowania na przyjazne dla zwierząt. Pracę oparto zarówno na analizie obiektów zrealizowanych, jak i na pracach teoretycznych z tego zakresu.

EN

This paper aims to analyse challenges that contemporary designers face in creating a living space in the spirit of non-anthropocentric design - a newly emerging trend based in new humanities and the emergence of the idea of post-anthropocentrism in art. In a situation of well-developed sustainable design, creating spaces for wild animals in cities as habitats and refuges has become the next stage in creating a city with the least impact on the environment. The issue of non-anthropocentric design has been studied through the use of case analysis and comparative analysis of buildings ant its components implemented on a different scale, showing a wide range of cases - from small spatial interventions, such as creating nesting places in cities, to transforming the entire design process into an animal-friendly one. The work was based both on an analysis of completed projects and on theoretical works.

14

Zagrożenia i korzyści płynące z miejskiego rolnictwa

Kleszcz Justyna

Przegląd Komunalny

|

2020

|

nr 6

73--76

PL

Wdrażanie różnorakich form miejskiego rolnictwa wiąże się nieodmiennie z szeregiem, potencjalnych lub rzeczywistych, zagrożeń oraz korzyści, które wpływają na sposób postrzegania tej właśnie formy zagospodarowania terenów miejskich przez ich dotychczasowych mieszkańców.

15

Impact of the municipal waste collection system in cities on urban space and the functioning of their inhabitants

Kleszcz Justyna, Maciejko Alicja

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2020

|

Vol. 30, no. 1

33--42

EN

The article looks at the latest trends in solving the problem of garbage collection, segregation and disposal in urban housing estates in the scope of design, architectural and spatial solutions. The paper adopts a method of analysing existing applications in view of globally shifting living conditions. As a result of the conducted analyses, a set of features and factors was singled out, ranging from functional-spatial, through transport and ergonomic to social and aesthetic ones. Also, conclusions that should be taken into account when determining the principles for designing these structures were presented.

16

Sztuka dla zwierząt – zwierzęta w sztuce. Architektoniczne przejawy obecności zwierząt w przestrzeni miast

Kleszcz Justyna

Architectus

|

2019

|

Nr 4 (60)

147--160

PL

W artykule poruszono zagadnienia związane z przejawami obecności zwierząt w miastach, wyrażającymi się w formie twórczości artystycznej, w szczególności zaś architektonicznej. Autorka skupia się na określeniu ogólnych przyczyn coraz większego zainteresowania zwierzętami jako adresatami działań twórczych w przestrzeni miejskiej, łącząc to zjawisko z uformowaniem się nowych prądów filozoficznych oraz pojawieniem się miejskiej/publicznej sztuki użytkowej przeznaczonej dla poszerzającej się ciągle grupy użytkowników. Przeprowadzone badania pozwoliły w syntetyczny sposób przedstawić podstawowy podział tych elementów, które we współczesnych miastach przeznaczone zostały dla zwierząt w zależności od skali oddziaływania, wyznaczonej stałości lub zmienności w przestrzeni oraz poziomu interakcji pomiędzy ludzkimi a nie-ludzkimi użytkownikami, dając wiele przykładów na postępujący proces animalizacji współczesnych obszarów zurbanizowanych. Podstawowym wnioskiem z przeprowadzonej analizy jest ten o stopniowym przejściu od przedmiotowości do podmiotowości zwierząt w szeroko pojętej sztuce miejskiej, przy olbrzymiej różnorodności przyjmowanych przez nią form.

EN

The paper discusses issues related to the visible signs of animals in cities, which are expressed in the form of artistic, and in particular architectural, creativity. The article focuses on determining general reasons for the growing interest in animals as recipients of creative activities in urban space, combining this phenomenon with the formation of new philosophical currents and the emergence of urban/public applied art intended for a constantly expanding group of users. The conducted research allowed to present in a synthetic way the basic division of these elements, which in modern cities were intended for animals depending on the scale of impact, determined stability or variability in space and the level of interaction between human and non-human users, giving a number of examples of the progressing process of animalization of contemporary urbanized areas. The basic conclusion of the analysis is a gradual transition from objectivity to subjectivity of animals in the broadly understood urban art with a huge variety of its forms.

17

Edukacja i zabawa poprzez kontakt ze zwierzętami, jako metoda kształtowania postaw zrównoważonych wśród najmłodszych

Kleszcz Justyna

Architecturae et Artibus

|

2019

|

Vol. 11, no. 1

5--17

PL

Ekologiczne place zabaw powstały jako kolejny etap rozwoju formy zorganizowanej rekreacji dzieci, placów zabaw i ogrodów miejskich dostępnych dla ogółu społeczeństwa. Ich geneza wiąże się z jednej strony z pojawieniem się i ewolucją pojęcia rozwoju zrównoważonego, rozpropagowaniem pojęcia ekologii i idei związanych z edukacją, bazujących na nim. Stwierdzenie jednak, że ekologiczne place zabaw wywodzą się tylko i wyłącznie z nurtu architektury „eko”, czyli projektowania świadomego społecznie i środowiskowo, byłoby znacznym spłyceniem problemu. Na powstanie nowej formy placów ekologicznych, w tym miejsc wspólnej zabawy dzieci i zwierząt w miastach, miały wpływ doświadczenia znacznie wcześniejsze niż samo ogłoszenie konwencji w Rio de Janeiro. Należą do nich m.in. II wojna światowa i tymczasowa architektura czasów wojennych oraz rozwój psychologii poznawczej i świadomość procesu psychologicznego rozwoju człowieka w ciągu jego życia. Należy zwrócić uwagę na wpływ, jaki na formę rekreacji najmłodszych miało także pojawienie się i ugruntowanie interdyscyplinarnej nauki o relacji pomiędzy ludźmi a zwierzętami, czyli studia nad relacjami ludzko - zwierzęcymi wraz z rozwojem wiedzy o terapeutycznej roli zwierząt wobec człowieka. Jak wykazuje analiza, przez odpowiednie projektowanie przestrzeni możliwe jest świadome kształtowanie u dzieci postaw ekologicznych oraz zaszczepianie wiedzy o znaczeniu zrównoważonego rozwoju dla poprawy jakości życia ludzi i szeroko pojętej edukacji humanitarnej.

EN

Ecological playscapes were created as an upper stage of development of children recreation areas, playground and city communal urban gardens opened for public community. Their origin is associated with the emergence and evolution of the term of sustainable development, propagation of the notion of ecology and ideas connected with education, basing on aforementioned terms. Nevertheless the statement that ecological playscapes take their origins only from eco - architecture, that is the social and environmentally- conscious design would just be oversimplification the problem. The emergence of new ecological playscapes with the form of playgrounds for children and animals is tightly connected with the occurrences much before the conference in Rio de Janeiro. There are: the Second World War and the temporary architecture of post - war time, the development of cognitive psychology and the awareness of the process of human’s lifetime psychical development. The attention need to be pay to the influence of the establishment of interdisciplinary field of knowledge about the human - animal studies, that is the relation between humans and animals both with the therapeutic role animals on the forms of children recreation in cities. The analysis shows that development of ecological awareness among children and the role of sustainable development for the quality of human’s life can be developed throughout the proper urban space design.

18

Niemiejskie funkcje w strukturach zurbanizowanych jako katalizator życia w mieście

Kleszcz Justyna

Budownictwo i Architektura

|

2018

|

Vol. 17, nr 2

81--90

PL

Niniejszy tekst ma za zadanie przybliżyć rolę wielofunkcyjnych struktur łączących funkcje typowo miejskie z niemiejskimi w jedną formę przestrzenną, dzięki którym stają się one punktami węzłowymi w skali lokalnej oraz ponadlokalnej. Do punktów tych należeć będą obiekty architektoniczne w różnej skali – zarówno te budujące przestrzeń poprzez kubaturę, jak i tworzące jedynie ramy przestrzenne – „antykubaturę”. Wprowadzenie do miast funkcji zwyczajowo kojarzonych z terenami wiejskimi, jak np. agrokultura w różnej postaci, hodowla zwierząt, przetwórstwo czy przemysłowa produkcja rolna staje się inspiracją do tworzenia nieoczywistych połączeń z funkcją mieszkaniową, komunikacyjną, biurową, edukacyjną, nie tylko zaś z obszarem zieleni rekreacyjnej w mieście. Coraz częściej też budynki tego typu stają się elementami ikonicznymi, zarówno w warstwie realnej, jak i w wirtualnej przestrzeni miasta „niezrealizowanego”. Przykłady utopijnych wizji tworzonych dla największych metropolii, jak Nowy Jork, Paryż, czy Vancouver ukazują znaczenie niewielkiej korekty programu funkcjonalnego danej przestrzeni, pozwalającej przekształcić ją z pobocznej w węzłową. Pasona Urban Farm w Tokio, wizje Vincenta Callebaut, pracowni WORK Architecture Company czy grupy Terreform, lecz również bardziej kameralne realizacje Amersfoort oraz Villa Augustus w holenderskim Dordrecht, Hoeve Biesland ukazują potęgę drzemiącą w niemiejskich funkcjach centrotwórczych.

EN

The paper is intended to approximate the role of multifunctional structures combining typical urban and non-urban functions into one spatial form, which make them nodal points on the local and supra-local scale. These points will be architectural forms of various scales – both those which build space through cubature and create only spatial frames – “anti-cubature”. Introduction to cities functions commonly associated with rural areas, such as agriculture in a variety of forms, animal husbandry, industrial agricultural production, is an inspiration to creating unobvious connections with housing, transportation, offi ce, education, and not only with the area of recreational green in the city. More and more often, buildings of this type become iconic elements of the city structure, both in its physical and virtual space of the “unbuilt” city. Examples of utopian visions created for major metropolises such as New York, Paris, and Vancouver show the importance of small correction of the given space functional program, allowing it to be transformed from lateral into node structure. The Pasona Urban Farm in Tokyo, visions of Vincent Callebaut, WORK Architecture Company or Terreform group, but also the more intimate Amersfoort and Villa Augustus projects in Dordrect Hoeve Biesland, show the power dormant in non-urban center – creating functions., Hoeve Biesland, show the power dormant in non-urban center – creating functions.