Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wieża wodna - kłopotliwe dziedzictwo czy szansa na nową przyszłość? Na przykładzie Wieży „Borki” w Katowicach

Adamczyk-Bomersbach Teresa

Builder

|

2023

|

R.27, nr 11

10--15

PL

Dawne wieże wodne, tracąc swoje pierwotne walory funkcjonalne, stały się w większości dziedzictwem kłopotliwym, wręcz niechcianym. Trudności adaptacyjne (dostosowanie do obowiązujących norm i przepisów, duże koszty) przeważają niestety nad ewidentnymi wartościami historycznymi, architektonicznymi, konstrukcyjnymi czy krajobrazowymi. Tekst porusza problem konserwacji i adaptacji jednej z dwóch „siostrzanych” wież katowickich, zaprojektowanych przez braci Georga i Emila Zillmannów. Wieża „Borki” znalazła nowego właściciela i od 4 lat prowadzone są w niej prace konserwatorsko-remontowe mające na celu przywrócenie obiektowi dawnej świetności oraz umożliwienie adaptacji do nowych, społecznie użytecznych funkcji. W ramach współpracy naukowo-badawczej, nawiązanej pomiędzy Fundacją Śląsk Wczoraj i Dziś a Wydziałem Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach, wykonane zostały prace badawcze i analityczne obiektu wraz z otaczającym go kontekstem, a następnie studenci opracowali szereg rozwiązań projektowych, z których najbardziej interesujące mają szansę na realizację. W tekście zaprezentowane zostały działania przedprojektowe oraz główne trendy pojawiające się w koncepcjach studenckich.

EN

Former water towers, losing their original functional values, have mostly become a troublesome, even unwanted heritage. Adaptation difficulties (adaptation to applicable standards and regulations, high costs) unfortunately prevail over evident historical, architectural, construction or landscape values. The text deals with the problem of conservation and adaptation of one of the two "sister" towers in Katowice, designed by the brothers Georg and Emil Zillmann. The "Borki" tower has found a new owner and conservation and renovation works have been carried out in it for 4 years, aimed at restoring the building to its former glory and enabling adaptation to new, socially useful functions. As part of the scientific and research cooperation established between the Śląsk Yesterday and Today Foundation and the Faculty of Architecture of the Silesian University of Technology in Gliwice, research and analytical work was carried out on the facility, along with its surrounding context, and then students developed a number of design solutions, the most interesting of which have a chance to be realised. The text presents pre-project activities and main trends emerging in student concepts.

2

W poszukiwaniu śladów materialnych dawnego szpitala bożogrobców w Bytomiu. Obiecujące wyniki badań archeologicznych z 1998 r. i ich konfrontacja z najnowszymi odkryciami

Adamczyk-Bomersbach Teresa

Builder

|

2022

|

R.26, nr 6

12--15

PL

Artykuł jest próbą zebrania i zestawienia ze sobą danych historycznych oraz wyników prac archeologicznych przeprowadzonych w miejscu dawnego szpitala bożogrobców w Bytomiu. Historia powstania i działalności tegoż szpitala sięga końca XIII w., została udokumentowana przez źródła archiwalne oraz literaturę przedmiotu, natomiast do lat 90. XX w. nie potwierdzały jej żadne ślady materialne z wyjątkiem istniejącej, lecz wzniesionej dopiero w 1721 r. kaplicy św. Ducha. Przy okazji przeprowadzania niezbędnych remontów wskazanej kaplicy udało się archeologom dwukrotnie przeprowadzić wyrywkowe badania wykopaliskowe - w 1998 r. we wnętrzu i ostatnio w 2020 r. na zewnątrz. Zaprezentowanie, zestawienie oraz analiza ich wyników pokazuje, iż efektem pierwszych badań było m.in. odkrycie reliktów działalności budowlanej bożogrobców w postaci śladów obiektu drewnianego oraz fragmentu kamiennego fundamentu, natomiast ostatnie, ograniczone obszarowo do dwóch wykopów sondażowych, niewiele wniosły do rozpoznania dawnego zespołu. Temat wymaga dalszych badań, obejmujących szerszy zakres terenu, gdyż mogą być tam ukryte cenne relikty pozwalające na wzbogacenie wiedzy o charakterze i rozplanowaniu dawnego założenia.

EN

The article is an attempt to collect and compare historical data and the results of archaeological works carried out at the site of the former Holy Sepulcher Hospital in Bytom. The history of the establishment and operation of this hospital dates back to the end of the 13th century and was documented by archival sources and literature on the subject, while until the 1990s it was not confirmed by any material traces, except for the existing, but erected only in 1721, St. The spirit. While carrying out the necessary repairs of the aforementioned chapel, archaeologists managed to conduct two random excavations - in 1998 inside and recently in 2020 outside. The presentation, comparison and analysis of their results shows that the result of the first studies was, among others. the discovery of relics of the construction activity of the Holy Sepulchers, in the form of traces of a wooden object and a fragment of a stone foundation, while the last, limited in area to two survey excavations, contributed little to the recognition of the former complex. The subject requires further research, covering a wider range of the area, as there may be hidden valuable relics, allowing for the enrichment of knowledge about the nature and layout of the former site.

3

Pseudokonserwatorskie praktyki 2 poł. XX wieku i ich obecne konsekwencje na wybranych przykładach cerkwi drewnianych Zamojszczyzny

Adamczyk-Bomersbach Teresa

Builder

|

2021

|

R.25, nr 7

58--61

PL

Tekst porusza problem podejścia oraz metod i sposobów działań prowadzonych przy dawnych drewnianych cerkwiach Zamojszczyzny w 2 poł. XX wieku oraz współcześnie. Prezentuje szereg działań wykonanych szczególnie w latach 70-80. XX wieku, a podyktowanych głównie względami użytkowymi czy ekonomicznymi, bez uszanowania tradycyjnej formy czy detalu, których konsekwencją była utrata w mniejszym lub większym stopniu walorów artystycznych oraz charakterystycznego „klimatu”. A także prace XXI-wieczne, prowadzone z konserwatorską starannością i uwzględnieniem tychże walorów. Opiera się o wyniki autorskich badań prowadzonych od końca XX wieku do czasów obecnych.

EN

The text addresses the problem of the approach, methods and ways of activities carried out at the former wooden orthodox churches of the Zamość region in the second half of the 20th century and today. It presents a number of activities performed especially in the 1970s and 1980s, dictated mainly by utility or economic reasons, without respecting the traditional form or detail, the consequence of which was the loss, to a greater or lesser extent, of artistic values and the characteristic "climate". And also the works of the 21st century, carried out with care and attention to these values. It is based on the results of original research conducted from the end of the 20th century to the present day.

4

Bytom - wyniki badań archeologicznych prowadzonych w rejonie placu Grunwaldzkiego i ich interpretacja w odniesieniu do literatury

Adamczyk-Bomersbach Teresa

Builder

|

2021

|

R.25, nr 4

62--64

PL

Artykuł prezentuje przebieg i wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych przy okazji wykonywania robót ziemnych w rejonie placu Grunwaldzkiego w Bytomiu (2018 r.). Odkryte wówczas fragmenty kamiennego muru mogą zweryfikować dotychczasowe hipotezy związane z lokalizacją nieistniejącego już dzisiaj średniowiecznego zamku książąt bytomskich. Jego istnienie zostało potwierdzone w przekazach bibliograficznych, jednak badacze nie byli zgodni zarówno co do wyglądu, jak i lokalizacji. Jedna z hipotez wskazywała właśnie na powyższy obszar, natomiast brak śladów materialnych nie pozwalał na jednoznaczne jej przyjęcie. Udokumentowane znaleziska mogą być przyczynkiem do wzbogacenia wiedzy, jednak temat wymaga dalszych badań, które pozwoliłyby określić zarys budowli i ostatecznie potwierdzić jej domniemaną funkcję.

EN

The article presents the course and results of archaeological research carried out during the earthworks in the area of Grunwaldzki Square in Bytom (2018). The fragments of the stone wall discovered at that time can verify the existing hypotheses related to the location of a medieval castle of Bytom princes, which no longer exists. Its existence was confirmed in the bibliographic records, but researchers were not unanimous in terms of both the appearance and the locatation of the castle. One of the hypotheses pointed to the above mentioned area, however the lack of material traces did not allow for its unambiguous acceptance. The above finds may be a contribution to enriching the knowledge, but the subject requires further research to define the outline of the building and finally confirm its supposed function.