Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The selling price of raw material surpluses in an n-person market game model – exemplified by copper raw materials

Krzak Mariusz

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2023

|

T. 39, z. 1

149--171

EN

Mineral-resource mining is a pillar of many state economies and, in many cases, it determines the welfare of the society. The mining of mineral resources provides the market with the raw materials that are traded and drives the economic and social development of countries, although it can also be a source of tensions and crises (e.g. the “curse of wealth”, “Dutch disease”). The trade of raw materials is conducted by exchanges, bilateral deals and other forms of transactions, and is regulated by trade regulations and contract agreements, and in most cases, constitutes a source of income for exporters. In this paper, the use of game-theory modelling for creating the selling price of mineral products on the basis of Polish export quotas for refined copper raw materials is proposed. Using a characteristic function created on the basis of reported export values, possible cooperation arrangements are defined and solutions are calculated for an n-person game of hypothetical coalitions of the major (in terms of volume) recipients of refined Polish copper, i.e. Germany, Italy and France. Alternative markets and possible supplies of cheaper raw material are excluded from the analyses, while the price spread between the rates paid by the buyers is taken into consideration. Among the many possibilities, the game core, the Shapley imputation and the Gately point are arbitrarily adopted as permissible solutions to the defined system. The obtained results are used for a speculative analysis relating to the possibility of renegotiating prices between the producer and recipients of the raw material. Marginal contributions resulting from Shapley’s solution are taken into account as is the power of individual trading-participant coalitions. The paper demonstrates that the recognition and adoption of solutions based on the n-personnel game model as impartial would require the redefinition of contracts and the rates paid for the raw material.

PL

Górnictwo kopalin bywa filarem gospodarek państw i decyduje niekiedy o poziomie dobrobytu społeczeństw. Produkcja górnicza, przeróbka i przetwórstwo kopalin dostarcza na rynek pożądane surowce, będące przedmiotem obrotu handlowego, warunkując rozwój gospodarczo-społeczny krajów, jakkolwiek bywa też źródłem napięć i kryzysów (np. klątwa bogactw, choroba holenderska). Obrót surowcowy, realizowany za pośrednictwem sformalizowanych rynków (giełd), wymian bilateralnych bądź innych form transakcji jest na ogół źródłem przychodów dla eksporterów i co równie ważne ujęty jest w karby regulacji handlowych i umów kontraktowych. W artykule, na bazie kwot eksportowych rafinowanych surowców miedzi z Polski, zaproponowano wykorzystanie modelowania teoriogrowego w zagadnieniu kreowania ceny sprzedaży produktów mineralnych. Za pomocą funkcji charakterystycznej, skonstruowanej na bazie raportowanych wartości eksportu, zdefiniowano możliwe układy kooperacyjne a następnie skalkulowano rozwiązania n-osobowej gry dla hipotetycznych koalicji, największych tonażowo odbiorców miedzi rafinowanej z Polski: Niemiec, Włoch i Francji. Przyjęto w analizie brak istnienia alternatywnych rynków i możliwych dostaw tańszego surowca stamtąd oraz uwzględniono rozrzut cenowy pomiędzy stawkami płaconymi przez nabywców. Spośród wielu możliwości, rdzeń gry, imputacja Shapleya oraz punkt Gatelytego zostały arbitralnie przyjęte jako dopuszczalne rozwiązania zdefiniowanego układu. Uzyskane wyniki wykorzystano do spekulatywnej analizy odnoszącej się do sposobności renegocjacji cen pomiędzy producentem a odbiorcami surowca. Uwzględniono w rozważaniach wkłady marginalne wynikające z rozwiązania Shapleya, jak również wzięto pod uwagę siłę koalicyjną poszczególnych uczestników obrotu. Wskazano, że uznanie i przyjęcie jako bezstronne rozwiązań opartych na modelu gry n-osobowej wymagałoby redefiniowania umów oraz stawek kwotowych płaconych za surowiec.

2

Rynek surowców żelaza i stali w początkach XXI wieku

Paulo Andrzej, Krzak Mariusz

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 3

156--171

EN

Iron and steel raw materials market evolves rapidly. Global mine production of iron ores and concentrates, metallurgical coal, pig iron and crude steel exceeded 1 billion tonnes at the turn of the 20th and 21st centuries or in the first 20years of new millennium. International trade in these fields, as well as trade of such products as coke, ferroalloys and scrap, is also huge. Demand growth rate for steel raw materials, finished and semi-finished steel, and cast iron products is currently the highest among other mineral raw materials. Almost 90% of iron ore supplies come from Australia and Brazil, and the dominant consumer - China - is responsible for almost use. A geographic evolution in the steel production and the consumption of derived products has taken place. China has grown from a secondary crude steel producer and secondary steel products user to a leader with over 50% global share of steel production and a leading exporter of finished products. The iron and steel market has concentrated in the East and South Asia due to high consumption of imported steel raw materials in Japan and South Korea, rapid demand growth in India, investment in energy-efficient scrap processing in Turkey and Iran, while simultaneous reductions in the production capacity of the steel industry in the European Union, former Soviet Union and the US. Market disruption due to Covid-19pandemic appears to be short-lived, and China has strengthened its position. In the first half of 2021, the prices of steel products increased dramatically, which immediately resulted in the change in prices of apartments and other constructions based on this most widely used metal.

3

Rynek surowców komplementarnych żelaza i stali na początku XXI wieku

Paulo Andrzej, Krzak Mariusz

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 3

172--179

EN

The equipment and processes of steel production require the use of a variety of raw materials, of which only the two most abundant groups are discussed herein: reducers and alloying additives. In the 20th century, the basic reducer was coke, initially produced in independent coking plants to serve many purposes. Its properties were not optimized for blast furnace processes. Currently, metallurgy uses about 80% of the coke produced, i.e. over 500 million tonnes per year, and coking plants have been integrated with iron and steel mills for several decades. The coke market is disappearing in favour of metallurgical coal, the chemical and physical parameters of which have been standardized. In view of the strict quality requirements and intensive use, the resources of metallurgical coal will be exhausted relatively quickly, andmany smelters are already replacing coking coal with cheaper and more abundant gas-coking coal and ultra-pure hardcoaldust. On a global scale, in 2015, coke accounted for 2/3 of the mass of reducing agents in the charge, and non-coked forms of coal - the remainder.

4

Rynek tantalu na początku XXI wieku

Krzak Mariusz, Gałaś Andrzej, Król Katarzyna

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 4

234--243

EN

Tantalum, despite the low consumption level, is one of the strategically important metals for the world economy. In terms of the world production volume, it places oneself on a distant position; however, its price was one of the highest at the beginning of the 21st century. Tantalum is a transition metal with a high melting point and high chemical resistance, which determines the spectrum of its applications. It is used mainly in the capacitors production, sputtering and as an additive for superalloys. The 21stcentury is a period of noticeable changes in the structure of quantitative supplies, consumption centres and price fluctuation. There are numerous but small centres of primary production (artisanal mines) in Africa. Sources of tantalum raw-materials (mineral deposits and its reserves), basic factors determining the economic situation on the market, substitution possibilities and the prices evolution are presented and assessed in the paper. Marginal significance of the economy of tantalum raw materials for Poland is mentioned.

5

Rynek wolframu na początku XXI w.

Krzak Mariusz, Krzak Izabela

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2019

|

R. 64, nr 10

10--19

PL

Wolfram należy do metali strategicznych w gospodarce. Pod względem wielkości światowej produkcji górniczej plasuje się pod koniec drugiej dziesiątki, a pod względem ceny i wartości produkcji zajmuje jeszcze bardziej odległe miejsce. Jest metalem przejściowym o najwyższej temperaturze topienia, co determinuje spektrum jego zastosowań. Stosowany jest jako dodatek stopowy do wysokogatunkowych stali oraz ze względu na nadzwyczajną twardość służy do wyrobu materiałów ściernych i narzędzi tnących. Wiek XXI to okres zauważalnych przeobrażeń w strukturze ilościowej zaopatrzenia oraz stabilności głównych kierunków dostaw surowców pierwotnych wolframu. Zwraca uwagę bezwzględnie dominująca pozycja Chin. W artykule omówiono ponadto pierwotne źródła wolframu (złoża i zasoby), wskazano na zasoby tego metalu w Polsce. Oceniono podstawowe czynniki decydujące o koniunkturze na rynku, możliwości substytucji oraz kształtowanie się cen. Scharakteryzowano gospodarkę surowcami wolframu w Polsce.

EN

Tungsten belongs to the strategic metals in the economy. In terms of the volume of the world mine production it is at the end of the second ten, and in terms of price and value of production it occupies an even more distant place. Tungsten is a transition metal with the highest melting temperature, which determines the spectrum of its applications. It is used as an alloy additive for high-grade steel and because of the extraordinary hardness it is used for the production of abrasive materials and cutting tools. The 21st century is a period of noticeable changes in the supply structure and stability of the main primary tungsten delivery directions. The strictly dominant position of China is noteworthy. In the paper sources of primary tungsten raw-materials (mineral deposits and its reserves) as well as tungsten resources in Poland were discussed. The most important factors determining the economic situation on the market, substitution possibilities and the price evolution were assessed. The economy of tungsten raw materials in Poland has also been characterized.

6

Współczesny światowy rynek użytkowników stali

Paulo Andrzej, Krzak Mariusz

Hutnik, Wiadomości Hutnicze

|

2019

|

Vol. 86, nr 3

77--84

PL

Dostawy stali i wyrobów pochodnych na rynek światowy są dobrze i długotrwale zabezpieczone, a wykorzystanie dostępnych mocy produkcyjnych spada. Kluczowe znaczenie dla koniunktury rynku ma wielkość zużycia wyrobów stalowych, którego wskaźnikiem jest zużycie półproduktów w poszczególnych państwach, regionach i na świecie mierzone tonażem ogólnym i w przeliczeniu na mieszkańca w ciągu roku. Największe ich ilości pochłania budownictwo, a kolejne miejsca zajmuje transport i przemysł maszynowy. Rozwój tych dziedzin gospodarki w poszczególnych krajach decyduje o zapotrzebowaniu na półprodukty i wyroby finalne z różnych gatunków stali. Około 70% ogółu wytwarzanych półwyrobów i wyrobów stalowych zużywają kraje wschodniej Azji. Ceny stali i różnych wyrobów wykazują silne wahania bieżące i fluktuacje kilkuletnie, ale są one stosunkowo niskie w Chinach. Bezprecedensowy wzrost obrotów wyrobami stalowymi z początkiem XXI w. załamał się w 2008 roku i nie zdołał się odbudować w kolejnym dziesięcioleciu, a na kolejny okres przewidywane jest spowolnienie. Wprowadzenie wysokich ceł na dostawy stali do USA z Chin, Unii Europejskiej, Kanady i Meksyku osłabi głównych aktorów rynku.

EN

Deliveries of steel and derivative products to the world market are well and long-term secured and capacity utilization is falling. The consumption of steel products, the indicator of which is the consumption of semi-finished products as measured in particular countries, regions and in the world by the total weight and in per capita during a year, is of key importance to the market outlook. The largest amount of them is consumed in constructions, and next in vehicles and machinery industry. The development of these sectors of the economy in individual countries determines the demand for semis and final products made from various types of steel. About 70% of the total steel semiproducts and products is consumed in the East Asia countries. Steel prices and various products show strong current and several-year fluctuations, but they are relatively low in China. The unprecedented growth of the market at the beginning of the 21st century broke down in 2008 and failed to recover in the next decade and for the next period a slowdown is expected. The introduction of high tariffs on steel supplies to the US from China, the European Union, Canada and Mexico will weaken the main market players.

7

Producenci i dostawcy surowców do produkcji stali na współczesnym rynku światowym

Paulo Andrzej, Krzak Mariusz

Hutnik, Wiadomości Hutnicze

|

2019

|

Vol. 86, nr 2

51--57

PL

W artykule przedstawiono aktualną sytuację gospodarczą na rynku surowców do produkcji stali, jednym z największych i najszybciej zmieniających się wśród ogółu rynków surowców mineralnych. Ma on charakter globalny i silnie konkurencyjny. Przedstawiono producentów stali i surowców niezbędnych do jej wytworzenia z początku XXI wieku oraz rozwój transportu masowego. Tradycyjne ośrodki produkcji stali przemieściły się z Europy i USA do Wschodniej Azji, a dominującą rolę w zaopatrzeniu w surowce odgrywają Australia i Brazylia. Kopalnie rud i huty w wielu krajach przeszły w ręce kapitału zagranicznego. Zwraca uwagę rosnąca rola złomu i przewaga jego eksportu nad importem w wielu krajach rozwiniętych oraz duże jego zużycie wsparte importem w kilku krajach szybko rozwijających się, w których uruchomiono nowoczesne technologie. Perspektywy rozwoju i trwałych dostaw są dobre, chociaż na tak wieloczynnikowym rynku istnieją poważne fluktuacje koniunktury, a sytuacja finansowa bywa niepewna.

EN

Current situation on the market of raw materials for steel production is presented in the paper. It has global dimensions, being highly competitive and unstable in some aspects. Development of mass transport have been also reviewed. Traditional centers of crude steel production displaced from Europe and USA into Eastern Asia and raw materials are supplied in major volumes from Australia and Brazil. Ore mines and steel mills in many countries have passed into the hands of foreign capital. The growing role of scrap and the dominance of its exports over imports draws attention in many developed countries. At the same time high consumption of scrap supported by imports is observed in several rapidly developing countries in which modern technologies have been launched. Development outlook and sustainable deliveries are sound, although serious fluctuations as well as uncertain financial situation of steel sector exist.

8

Qualitative description of metal ore deposits parameters based on selected fuzzy logic operators on the example of a KGHM Polish Copper S.A. copper-silver mine

Krzak Mariusz, Panajew Paweł

Archives of Mining Sciences

|

2019

|

Vol. 64, no. 2

261--277

EN

The basis for a mineral deposit delimitation is a qualitative and quantitative assessment of deposit parameters, qualifying a deposit as an economically valuable object. A conventional approach to the mineral deposit recognition and a deposit detailed parameters qualification in the initial stages of develop-ment work in the KGHM were presented in the paper. The goals of such recognition were defined, which through a gradual detailed expansion, resulting from the information inflow, allows for the construction of a more complete decision-making model. The description of the deposit parameters proposed in the article in the context of fuzzy logic, enables a presentation of imprecise statements and data, which may be a complement to a traditional description. Selected non-adjustable and adjustable s-norm and t-norm operators were demonstrated. Operators effects were tested for selected ore quality parameters (copper content and deposit thickness) by constructing adequate membership functions. In a practical application, the use of chosen fuzzy logic operators is proposed for the assessment of the qualitative parameters of copper-silver ore in the exploitation blocks for one of the mines belonging to KGHM Polish Copper S.A. The considerations have been extended by including the possibility of using compensation operators.

PL

Podstawą delimitowania złoża jest ocena parametrów jakościowych oraz ilościowych, kwalifikująca twór przyrodniczy jako obiekt o znaczeniu gospodarczym. W artykule przybliżono konwencjonalne podejście do rozpoznania serii złożowej i szczegółowych parametrów złoża, realizowane w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. w trakcie wykonywania tzw. robót przygotowawczych. Określono celowośćtakiego rozpoznania, które poprzez stopniowe uszczegółowianie, wynikające z napływu informacji, pozwala na konstrukcję bardziej kompletnego modelu decyzyjnego. Dopełnieniem tego tradycyjnego opisu może być zaproponowana w artykule deskrypcja parametrów złoża w ujęciu logiki rozmytej, umożliwiająca przedstawienie nieprecyzyjnych stwierdzeń i danych. Zademonstrowano wykorzystanie nastawialnych i nienastawialnych operatorów mnogościowych s-normy i t-normy a działanie operatorów przetestowano dla wybranych parametrów jakościowych rudy (zawartości miedzi oraz miąższości złoża) konstruując adekwatne funkcje przynależności. W praktycznym zastosowaniu przetestowano wybrane operatory logiki rozmytej do oceny parametrów jakościowych złoża rud miedziowo-srebrowych w blokach eksploatacyjnych dla jednej z kopalń KGHM Polska Miedź S.A. Rozważania poszerzono o możliwośćzastosowania operatorów kompensacyjnych.