W pracy analizowano zmiany mikrostrukturalne oraz formowanie się nowych faz w wielowarstwowych układach platerów zbudowanych na bazie Ti i Al. Wykorzystano techniki mikroskopii optycznej i skaningowej mikroskopii elektronowej, pomiary mikrotwardości, a także próbę zginania w warunkach udarowych. Obserwacje w skali makro pokazały, że w procesie spajania wytworzono 15-warstwowy plater wolny od nieciągłości strukturalnych. Powierzchnie połączenia uległy silnemu odkształceniu i wykazywały mieszany falisto-płaski charakter ze strefami przetopień preferencyjnie lokowanymi na grzbiecie oraz w zawinięciach fal. Zaobserwowano, że silnie pofalowane granice połączenia zawsze formowały się w warstwach położonych w pobliżu ładunku wybuchowego. Analizy w mikro skali udokumentowały występowanie cienkiej warstwy przetopionej o silnie rozdrobnionej strukturze.
EN
Microstructure and phase in the bonding zone of explosively welded Ti/Al multilayer clads were examined by optical microscopy and scanning electron microscopy. The defect-free multilayer composite was successfully formed. The macro-scale observations showed that the interfaces between joined plates presented mixed wavy/flat shape with solidified melt inclusions located preferentially at the crest of each wave and in the wave vortex. It was found that interfaces of wavy character were always formed in layers near the explosive charge and flattened with the increase of the distance from the top surface. The micro-scale analyses observations revealed a presence of very thin reaction layer at the flat parts of the joint plates and nano-grained structure of melted zones.
The layers near the interface of explosively welded plates were investigated by means of microscopic observations with the use of transmission electron microscopy (TEM) equipped with energy dispersive spectrometry and scanning electron microscopy equipped with electron backscattered diffraction facility (SEM/EBSD). The metal compositions based on carbon or stainless steels (base plate) and Ti, Zr and Ta (flyer plate) were analyzed. The study was focused on the possible interdiffusion across the interface and the changes in the dislocation structure of bonded plates in the layers near-the-interface. It was found that the extremely rapid temperature increase followed by high cooling rates in the areas near the interface favour the formation of metastable phases. The crystalline or glassy nature of the phases formed inside melted zones strongly depends on the chemical composition of bonded metals. The amorphous phases dominates the melted zone of the (carbon or stainless steel)/Zr whereas the mixture of amorphous phases and nano- grains were identified in (carbon steel)/Ti and (stainless steel)/Ta clads. The elongated shape of the (sub)grains and the randomly distributed dislocations inside them as well as the shear bands and twins observed in the layers near-the-interface of all investigated clads, clearly indicated that during explosive welding, the deformation processes were prevailing over the softening ones.
PL
W pracy analizowano zmiany strukturalne oraz składu chemicznego, jakie zachodzą w pobliżu powierzchni połączenia płyt metalowych spajanych z wykorzystaniem energii wybuchu. Badano kompozycje materiałów bazujące na stali węglowej lub stopowej (płyta bazowa) w połączeniu z Ti, Zr lub Ta (płyta lotna). W prowadzonej analizie wykorzystano transmisyjny mikroskop elektronowy (TEM) wyposażony w spektrometr promieniowania X (EDX) a także skaningowy mikroskop elektronowy wyposażony w system pomiaru orientacji lokalnych (SEM/EBSD). Zaobserwowano, że ekstremalnie szybki wzrost temperatury a następnie szybkie chłodzenie prowadzi do uformowania się w strefie przetopień faz niestabilnych o silnie zróżnicowanym składzie chemicznym. Krystaliczna lub amorficzna natura formujących się faz uzależniona jest od składu chemicznego łączonych metali. Faza amorficzna dominuje w strefach przetopień formujących się w układzie płyt (stal austenityczna lub węglowa)/Zr podczas, gdy mieszanina faz amorficznych i ultra drobnokrystalicznych dominuje w układach płyt (stal węglowa)/Ti oraz (stal astenityczna)/Ta. Analizy strukturalne pokazują, że w warstwach łączonych płyt położonych przy powierzchni połączenia, obserwuje się podstrukturę komórkową z duża ilością dyslokacji zgromadzonych w ich wnętrzu a także bliźniaki odkształcenia (Zr, Ti) oraz pasma ścinania (stal, Zr). Fakty te pozwalają na stwierdzenie, że procesy odkształcenia dominują nad procesami zmiękczenia. Udokumentowano także, że pomimo trudności w preparatyce próbek wynikających z silnie odmiennych własności elektrochemicznych łączonych metali, połączenie technik opartych o TEM oraz SEM/EBSD pozwala w pełni opisać zjawiska zachodzące w meso- i nano- skali w pobliżu powierzchni połączenia.
Mechanizm stanowi ciągle silnie nierozpoznane zagadnienie. Jednym z kluczowych zagadnień związanych z opisem mechanizmów zarządzających procesem przemiany tekstury podczas wyżarzania jest identyfikacja typu granicy poprzez migrujący front rekrystalizacji. Celem niniejszej pracy było określenie dominujących relacji orientacji, pomiędzy stanem odkształconym a nowo powstałymi ziarnami we wczesnych stadiach rekrystalizacji w metalach o sieci regularnie ściennie centrowanej, o średniej i małej energii błędu ułożenia. Analizę prowadzono na monokryształach o orientacjach stabilnych w płaskim stanie odkształcenia, tj. „Goss”{110}<001> oraz „brass”{110}<112>. Monokrystaliczne próbki z Ni, Cu, Cu-2%Al odkształcono w próbie nieswobodnego ściskania do ok. 40 %. Następnie odkształcony materiał został poddany wyżarzaniu celem analizy preferencji w występowaniu relacji orientacji poprzez front rekrystalizacji. Analizę przeprowadzono z wykorzystaniem wysokorozdzielczej skaningowej mikroskopii elektronowej i techniki dyfrakcji elektronów wstecznie rozproszonych (SEM-FEG/EBSD). Przeprowadzona analiza preferencji w rozkładzie osi i kąta dezorientacji poprzez front rekrystalizacji pokazuje, że relacje dezorientacji zbliżone do 40°<111> są realizowane jedynie sporadycznie. Wykazano, że dominują rolę odgrywają dezorientacje określone kątami z zakresów 25-35° i 45-55° oraz obrotem dookoła osi <122>, <012>, <112> zgrupowanych zazwyczaj w pobliżu normalnych do wszystkich czterech płaszczyzn {111}.
EN
The objective of this paper is to identify the predominant crystallographic relations between deformed state and recrystallized grains during the early stages of recrystallization of fcc metals with medium and low stacking fault energy. The experimental investigations, based on high resolution SEM/EBSD measurements, have focused on the transformations which occur in plane strain compressed single crystals with stable orientations. After annealing the disorientation across the recrystallization front defines the final rotation by angles in the ranges of 25-35° and 45-55° around axes mostly grouped near the <122>, <012>, <112> and <111> directions located around the normals of all four {111} slip planes.
The crystal lattice rotations induced by shear bands formation have been examined in order to investigate the influence of grain boundaries on slip propagation and the resulting texture evolution. The issue was analysed on Al-0.23wt.%Zr alloy as a representative of face centered cubic metals with medium-to-high stacking fault energy. After solidification, the microstructure of the alloy was composed of flat, twin-oriented, large grains. The samples were cut-off from the as-cast ingot in such a way that the twinning planes were situated almost parallel to the compression plane. The samples were then deformed at 77K in channel-die up to strains of 0.69. To correlate the substructure with the slip patterns, the deformed specimens were examined by SEM equipped with a field emission gun and electron backscattered diffraction facilities. Microtexture measurements showed that strictly defined crystal lattice re-orientations occurred in the sample volumes situated within the area of the broad macroscopic shear bands (MSB), although the grains initially had quite different crystallographic orientations. Independently of the grain orientation, their crystal lattice rotated in such a way that one of the f111g slip planes became nearly parallel to the plane of maximum shear. This facilitates the slip propagation across the grain boundaries along the shear direction without any visible variation in the slip plane. A natural consequence of this rotation is the formation of specific MSB microtextures which facilitates slip propagation across grain boundaries.
PL
W pracy analizowano wpływ rotacji sieci krystalicznej wywołanej pojawieniem się pasm ścinania na propagacje poślizgu poprzez granice ziaren oraz na ewolucje tekstury. Badania prowadzono na próbkach stopu Al-0.23%wag.Zr, jako reprezentatywnym dla grupy metali o średniej i dużej energii błędu ułożenia. W stanie wyjściowym w mikrostrukturze stopu dominowały duże, silnie spłaszczone ziarna, bliźniaczo względem siebie zorientowane. Z odlanego wlewka wycinano próbki w ten sposób, ze płaszczyzny zblizniaczenia usytuowane były równolegle do płaszczyzny ściskania. Badania zachowania umocnieniowego analizowano w próbie nieswobodnego ściskania prowadzonej w temperaturze 77K. Próbki odkształcano do zakresu -50% zgniotu. Analizę zmian strukturalnych prowadzono w oparciu o pomiary orientacji lokalnych w SEM wyposażonym w działo o emisji polowej. Wyniki pomiarów orientacji lokalnych pokazują, że w obszarach zajmowanych przez makroskopowe pasma ścinania występuje ścisle zdefiniowana tendencja rotacji sieci krystalicznej, pomimo, że początkowe ziarna posiadały silnie zróznicowana orientacje. Niezależnie od orientacji poszczególnych ziaren, w obszarze makroskopowych pasm ścinania ich sieć krystaliczna rotuje w taki sposób, ze w każdym ziarnie jedna z płaszczyzn {111}zmierza do nałożenia się z płaszczyzną maksymalnych naprężeń ścinających. Umożliwia to propagacje poślizgu poprzez granice ziaren wzdłuż kierunku ścinania bez widocznej zmiany w kierunku poślizgu. Naturalna konsekwencja takiej rotacji jest uformowanie się specyficznej tekstury 'wnętrza' makroskopowych pasm ścinania.
Zmiany, jakie dokonują się w strefie połączenia poszczególnych warstw w wyrobach spajanych wybuchowo są kluczowe dla zmian we właściwościach użytkowych platerów. W niniejszej pracy analizowano układ Ni/Ti (alloy 201/Gr.1) wykonany z blach o małej grubości (1 mm/1 mm), łączonych technologią zgrzewania wybuchowego. Badaniom poddano platery w stanie "po połączeniu" oraz po zabiegach obróbki cieplnej, symulujących rzeczywiste warunki pracy. Zmiany mikrostruktury, składu chemicznego oraz własności mechanicznych bimetalu analizowano z wykorzystaniem mikroskopii optycznej oraz elektronowej mikroskopii skaningowej (SEM), jak również poprzez pomiary mikrotwardości. Szczególną uwagę skoncentrowano na zmianach, jakie dokonują się w obszarach położonych w pobliżu strefy połączenia. Analiza zmian składu chemicznego, jakie dokonują się w pobliżu warstwy spojenia, prowadzona była z wykorzystaniem SEM wyposażonego w system EDX. Natomiast zmiany morfologiczne (np. formowanie się strefy drobnokrystalicznej) oraz zmiany w topografii orientacji w nanoobszarach analizowano z wykorzystaniem systemu pomiaru orientacji lokalnych w SEM. W pracy opisano zróżnicowane przypadki występowania obszarów warstwy przetopionej. W platerach w stanie "po połączeniu" zidentyfikowano obszary przetopione, występujące sporadycznie w zawinięciu fal. Badania stereologiczne tych obszarów pozwoliły na wyznaczenie, tzw. równoważnej grubości przetopień (współczynnik RGP). Współczynnik RGP dla tych złącz jest niewielki (max. do 4,73 [mi]m). W złączach po zgrzewaniu i obróbce cieplnej pomiędzy Ni a Ti zidentyfikowano również dodatkową warstwę przejściową, nie występującą w platerach w stanie wyjściowym bez obróbki cieplnej. Pomiary mikro-twardości wykazały znaczne umocnienie w obszarze złącza (do 200-250 HV0,2) oraz skokowo jego wzrost w warstwach przetopionych (do 811 HV0,2). Obróbka cieplna platerów spowodowała spadek umocnienia w tych obszarach. Analiza otrzymanych wyników wykazała, że technologia zgrzewania wybuchowego pozwala na uzyskanie bimetalu z blach o małych grubościach o dobrej jakości połączenia.
EN
The events that occurs close to the interface of explosively welded bimetallic components are of key importance for functional properties of clads. This research study is focused on microstructural changes that occurs close to the interface of explosively welded Ni/Ti (alloy 201/Gr.1) sheets (1 mm/1 mm). The changes in microstructure, chemical composition and mechanical properties were analysed using optical microscopy, scanning electron microscopy (SEM) equipped with EDX and EBSD systems as well as through the microhardness measurements. The studies were focused on a detailed characterization of the intermediate layers close to the interface, i.e. an identification of the intermetallic phases and the possible interdiffusion between the Ni and the Ti. The obtained results showed that explosive welding technology allows manufacturing of a "good" bimetals composed of thin sheets. The wavy and the flat interfaces between the bonded metals were outlined by a characteristic sharp transition; there is no mechanical mixing between the welded materials in the solid state. However, the explosive jet heating gives rise to a significant increase of temperature and to melting some volumes of both sheets at the Ni/Ti interface. A few kinds of intermetallic compounds of the NimTin - type were identified inside the melted volumes and those mostly populated take a form a thin continuous layer. Interest is also directed towards the detailed characterization of the morphology of the intermetallic compounds.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy zastosowano materiał katodowy La(0,6)Sr(0,4)Co(0,2)Fe(0,8)O3 (LSCF48) do otrzymania przewodzącej powłoki na interkonektorze ze stali ferrytycznej Crofer 22 APU z przeznaczeniem do budowy ogniwa SOFC. Powłoki LSCF48 w postaci pasty nakładano na powierzchnie stali metodą sitodruku, a następnie poddawano odpowiedniej obróbce termicznej. Do badań fizykochemicznych przygotowano trzy rodzaje próbek: próbki ze stali czystej (Crofer 22 APU), próbki z powłoką naniesioną na podłoże niemodyfi kowane powierzchniowo (Crofer 22 APU/LSCF48) oraz próbki z powłoką naniesioną na podłoże po uprzednim jego utlenianiu w 1073 K przez 24 godz. w powietrzu (Crofer 22 APU/Cr2O3/LSCF48). W oparciu o badania kinetyki utleniania w/w próbek w 1073 K przez 528 godz. w powietrzu stwierdzono, że najwyższą odporność na cykliczne warunki utleniania wykazuje układ Crofer 22 APU/LSCF48. Tak korzystne zjawisko wynika z faktu, że omawiana powłoka bez udziału warstwy przejściowej Cr2O3 wykazuje dobrą przyczepność do rdzenia metalicznego dzięki utworzeniu pośredniej warstwy reakcyjnej pomiędzy metalem a materiałem powłoki. Z utworzeniem tej warstwy reakcyjnej wiąże się też niższa powierzchniowa rezystancja elektryczna w 1073 K w powietrzu w porównaniu z czystą stalą Crofer 22 APU.
EN
In this work, La(0.6)Sr(0.4)Co(0.2)Fe(0.8)O3 (LSCF48) cathode material was used to obtain a conductive coating on Crofer 22 APU ferritic steel interconnect in order to produce a SOFC stack. The LSCF48 coating was deposited on the steel surface via screen-printing and then was subjected to the appropriate thermal treatment. Three types of samples were prepared for physicochemical studies: (i) samples of pure steel (Crofer 22 APU), (ii) samples with coating deposited on the substrate without surface modification (Crofer 22 APU/LSCF48) and (iii) samples with coating deposited on the substrate after its oxidation at 1073 K for 24 hrs in air (Crofer 22 APU/Cr2O3/LSCF48). From the oxidation kinetics study of the afore-mentioned samples carried out at 1073 K for 528 hrs in air, it follows that the Crofer 22 APU/LSCF48 system shows the highest resistance against corrosion in cyclic oxidation conditions. Such a favorable phenomenon is the result of good adhesion between the afore-mentioned coating without the transient Cr2O3 layer and the metallic substrate, due to the formation of an intermediate reaction layer at the metal/coating interphase. The formation of this intermediate reaction layer also leads to lower area specific resistance in air at 1073 K in comparison to pure Crofer 22 APU steel.
The structure near the interface of bimetallic strips strongly influences their properties. In this work, the interfacial layers of explosively welded aluminium and copper plates were investigated by means of a scanning electron microscope (SEM), equipped with a high resolution system for local orientation measurements (SEMFEG/EBSD), and a transmission electron microscope (TEM), equipped with energy dispersive spectrometry (EDX) for the analysis of chemical composition changes. The SEMFEG/EBSD-based local orientation measurements in the areas close to the interface, in both sheets, revealed fine-grained layers characterized by the clearly marked tendency of the copper-type rolling texture formation. The texture was described by an increased density of the orientations near the f112g<111>, f123g<634>and f110g<112>positions. The internal microstructure of the intermetallic inclusion is mostly composed of dendrites. The electron diffractions and the TEM/EDX chemical composition measurements in the intermetallic inclusions revealed only crystalline phases, both equilibrium and 'metastable'. Additionally, no significant regularity in the phase distribution with respect to the parent sheets was observed.
PL
Mikrostruktura w pobliżu strefy połączenia silnie wpływa na własności układów bimetalowych. W niniejszej pracy analizie poddano układy warstwowe Al/Cu wytworzone technologia zgrzewania wybuchowego. Badania prowadzono z wykorzystaniem skaningowej mikroskopii elektronowej wyposażonej w wysokorozdzielczy system pomiaru orientacji lokalnych oraz transmisyjnej mikroskopii elektronowej wyposażonej w analizator składu chemicznego. Systematyczne pomiary orientacji lokalnych w pobliżu strefy połączenia, w obydwu łączonych płytach, ujawniają formowanie się strefy silnie rozdrobnionych ziaren. Strefa ta scharakteryzowana jest przez formowanie się tekstury walcowania typu miedzi z dobrze uwidocznionymi składowymi zbliżonymi do położeń: f112g<111>, f123g<634> oraz f110g<112>. Wewnętrzna struktura 'intermetalicznych inkluzji' zbudowana jest z dendrytów. Badania z wykorzystaniem elektronowej mikroskopii transmisyjnej dokumentują, ze wewnątrz strefy przetopień następuje formowanie się faz krystalicznych, zarówno równowagowych jak i 'metastabilnych'. Skład chemiczny formujących się faz nie wykazywał związku z położeniem ziaren względem płyt bazowych.
The microstructure and the texture evolutions of partly recrystallized samples of pure Al and the Al-1%wt. Mn alloy have been characterized by a high resolution SEM/EBSD. The single crystals of the Goss{110}<001> and brass{110}<112> orientations, stable in the plane strain compression, were deformed in a channel-die up to 60% to develop a homogeneous structure composed of two sets of symmetrical primary microbands and then shortly annealed. It is documented that the orientations of the initial nucleus were scattered but not accidental. The disorientation axes in the orientation relationship across the recrystallization front usually coincide with one of the <112>, <221>, <102> or <111> crystallographic directions and were rather rarely close to the <110> or <001> directions. The disorientation axis of the <111>- type is only one of the few most often observed.
PL
Przemiany tekstury w poczatkowych stadiach rekrystalizacji sa przedmiotem intensywnych badan, zwłaszcza tych które dotycza półwyrobów płaskich stosowanych w przemysle do wytwarzania opakowan droga głebokiego tłoczenia. W niniejszej pracy wykorzystano wysokorozdzielczy system SEM/EBSD do analizy tych zmian w nieswobodnie sciskanych próbkach aluminium oraz stopu Al-1%Mn. Dla przejrzystosci prowadzonej analizy, w badaniach wykorzystano próbki monokrystaliczne, o orientacjach stabilnych w płaskim stanie odkształcenia, tj. Gossf110g<001> i brassf110g<112>. Poddano je nieswobodnemu sciskaniu (powszechnie uznawanemu za modelowe przyblizenie procesu walcowania) do 40% i 60%, a nastepnie analizowano ich zachowanie w poczatkowych stadiach rekrystalizacji. W stanie po deformacji obserwowano jednorodna strukture dwu symetrycznie usytuowanych rodzin mikropasm, która w procesie rekrystalizacji sprzyjała pojawieniu sie nowych ziaren. Udokumentowano, ze orientacje poczatkowych ziaren, wyrastajacych ze struktury stanu zdeformowanego nie sa przypadkowe, i tylko scisle okreslona liczba grup orientacji moze sie pojawic w poczatkowym stadium wyzarzania. Dezorientacja obliczona poprzez migrujacy front rekrystalizacji zwiazana jest najczesciej z rotacja dookoła kierunków krystalograficznych typu <112>, <221>, <102> lub <111>, oraz rzadziej <110> lub <001>. Os dezorientacji typu <111> jest tylko jedna z kilku czesciej spotykanych.
W pracy analizowano zmiany struktury i tekstury zgrzewanych wybuchowo płyt aluminiowych i miedzianych o czystości technicznej ze szczególnym uwzględnieniem zmian, jakie następują w warstwach położonych w pobliżu strefy połączenia. Przeprowadzono badania z wykorzystaniem mikroskopii świetlnej, elektronowej mikroskopii skaningowej i analizatora GENESIS oraz systemu pomiaru orientacji lokalnych metodą dyfrakcji elektronów wstecznie rozproszonych. Dla zastosowanych parametrów technologicznych procesu spajania obserwowano silne zmiany geometryczne na powierzchni łączonych blach. W najczęściej obserwowanych przypadkach uzyskane połączenie można sklasyfikować jako płaskie lub faliste z fazą pośrednią. W wyniku przetopienia w strefie połączenia obserwowano tworzenie się fazy międzymetalicznej typu CuAln, przy wartości n zawartej w zakresie 1÷2,7. Wskazuje to na zmieniającą się koncentrację Cu w Al w zależności od analizowanego obszaru. Inną charakterystyczną cechą procesu spajania było występowanie silnego rozdrobnienia struktury po obu stronach warstwy fazy międzymetalicznej. Pomimo że proces rozdrobnienia obserwowany jest zarówno w miedzi, jak i w aluminium, to efekt ten wyraźniej występuje w miedzi; w blasze tej wy- stępuje grubsza strefa o ultradrobnym ziarnie.
EN
The changes of microstructure and texture in explosively bonded aluminium and copper sheets of technical purity observed in layers located near the bonding area were analyzed in the study (Fig. 1). The bonding process was investigated with multiscale analyzes using light microscopy and scanning electron microscopy equipped with electron backscattered diffraction facility for the measurements of local orientations. For the applied technological parameters of the bonding process, strong changes in geometry of surfaces of bonded plates have been observed (Fig. 2 and 3). In most observed cases, the bonding may be classified as 'flat' or 'wavy' one with an intermediate phase. As a result of melting in the bonding area, the formation of intermetalic layer phase of CuAln-type, with n= 1÷2.7 was observed (Fig. 4). This indicates changes in Cu and Al concentrations depending on the location of analyzed area, which leads to changes in mechanical properties (Fig. 5 and 6). Other characteristic features of the bonding process were: the strong grain refinement at the both sides of intermetalic layer (more clearly observed in Cu) and strong textural changes along ND in both sheets (Fig. 7÷10).
The microstructure of commercial purity Zircalloy-4 (Zry-4) compressed at temperatures 650°C and 750°C up to strains of 0.8 was characterized over a wide range of scales, using optical metallography, scanning (SEM) and transmission (TEM) electron microscopy. The typical microstructure after warm deformation consisted of the α-phase matrix and the second phase particles (SPP) enriched in Fe and Cr. Two kinds of these particles were observed. The large isolated SPP were situated along boundaries of lamellae of α-phase, whereas very fine intermetallic particles were nearly homogeneously distributed inside the lamellae. The intensity of recrystallization was main factor deciding on microstructure development in this material. The efficiency of that process increased quite rapidly with temperature or decreasing strain rate. The appearance of twins was the second important feature of the "warm deformed" structure with the prevailing {1102} - type system of twins. They were occasionally observed in all samples after the deformation at 650°C and 750°C temperatures.
PL
W pracy dokonano wieloskalowej charakterystyki mikrostruktury stopu Zircalloy-4 przerabianego plastycznie w zakresie pośrednich temperatur, tj. 650°C-750°C, w zakresie odkształceń logarytmicznych do 0.8, z wykorzystaniem technik mikroskopii optycznej oraz skaningowej i transmisyjnej mikroskopii elektronowej. W obrazie mikrostruktury obserwowano płytki fazy α oraz wydzielenia cząstek drugiej fazy wzbogaconoej w Fe oraz Cr. Obserwowano dwa typy wydzieleń. Duże izolowane cząstki usytuowane były wzdłuż granic płytek fazy α, podczas gdy wydzielenia dyspersyjne rozmieszczone były równomiernie w strukturze stopu. Głównym parametrem który decydował o zróżnicowaniu w strukturze stopu była intensywność zachodzenia procesu rekrystalizacji, która silnie uzależniona była od temperatury i prędkości odkształcenia. Drugim istotnym zjawiskiem obserwowanym po odkształceniu w obydwu temperaturach było pojawienie się obszarów zbliźniaczonych, przy czym dominował system zbliźniaczenia na płaszczyźnie {1102}.
Crystal subdivision patterns of microbands have been extensively reported but mostly by studies on only one section, using either TEM or SEM-EBSD. To better correlate substructure with slip patterns a systematic study of the 3D deformation microstructure in a deformed single crystal (i.e. over the 3 perpendicular surfaces) has been carried out. The microstructure and microtexture evolutions during plane strain deformation of high purity single crystals of Al-0.3%wt.Mn alloy with initial ideal and near-brass{110}<112> orientations were characterised by TEM and high resolution FEG-SEM/EBSD after strains of 0.15 and 0.56. These two different techniques enable one to examine the crystal subdivision deformation pattern at different microscopic scales, on the 3 orthogonal sections, i.e. erpendicular to the nominal <110>, <112> and <111> crystallographic directions. Particular attention is paid to a comparison of the microband orientations with the expected slip traces of the 2 active slip systems on all 3 surfaces. It is concluded that the microband boundary alignment corresponds very well to the traces of the crystallographic {111} planes, on which most of the slip occurs.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych rozwoju tekstury i struktury dyslokacyjnej w nieswobodnie ściskanych monokryształach stopu Al-0.3wag. % Mn o orientacji {110}<112> (idealnej oraz odchylonej ∼3° od położenia idealnego, droga obrotu dookoła kierunku wypływania), na trzech wzajemnie prostopadłych przekrojach. Badania zmian struktury dyslokacyjnej prowadzono z wykorzystaniem elektronowej mikroskopii transmisyjnej (TEM) i skaningowej (SEM) a zmian teksturowych z wykorzystaniem technik pomiaru orientacji lokalnych w TEM i SEM wyposażonego w działo o emisji polowej, dla dwu stopni odkształcenia, tj. 0.15 i 0.56 (odkształcenie logarytmiczne). Obydwie zastosowane techniki umożliwiają analizę formowania się struktury dyslokacyjnej i procesu jej fragmentacji wraz z odkształceniem na trzech ortogonalnych przekrojach, prostopadłych do kierunków krystalograficznych <110>, <112> oraz <111>. Szczególną uwagę zwrócono na porównanie usytuowania przestrzennego struktury mikropasm z usytuowaniem aktywnych sladów poślizgów na trzech wzajemnie prostopadłych przekrojach. Stwierdzono, że dyslokacyjne granice mikropasm bardzo dobrze korespondują z usytuowaniem śladów dwu płaszczyzn {111} na których działają dwa najbardziej uprzywilejowane systemy poślizgu.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW