W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań porowatych łożysk ślizgowych spiekanych z proszku żelaza Höganas NC.100.24 z dodatkiem 2,5% mas. miedzi nasączonych dobranymi cieczami jonowymi na drodze kompleksowych i szczegółowych badań [L. 1–6]. Badania te zrealizowano w ramach projektu rozwojowego PBR/15-249/2007/WAT-OR00002904 finansowanego przez MNiSzW w latach 2007–2011 [L. 7]. Uzyskano wielokrotnie wyższą nośność i trwałość w porównaniu ze standardowymi tulejami ø25/ø35×20 mm smarowanymi dotychczas stosowanymi olejami, w tym także perfluoropolieterowymi. Dotychczas nie są znane łożyska spiekane z proszku żelaza i nasączone cieczami jonowymi, dzięki czemu ich trwałość i nośność są znacznie większe, dlatego postanowiono zgłosić do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej odpowiednie zastrzeżenie patentowe [L. 8].
EN
This article presents some selected results of the research on the slide porous bearings, sintered from the iron powder Höganas NC.100.24, with 2.5% of copper addition by weight, impregnated with selected ionic liquids, through comprehensive and detailed research works [L. 1–6]. The research was carried out within the framework of PBR/15-249/2007/WAT-OR00002904 Research Project financed by the Ministry of Science and Higher Education, during 2007–2011 [L. 7]. Several times higher load capacities and durabilities were obtained in comparison with standard ø25/ø35×20 mm sleeves lubricated with previously used oils, including perfluoropolyether oils. To date, there were no bearings sintered from the iron powder and impregnated with ionic liquids. The durability and load capacity of such bearings are higher, and that is why it was decided to submit a proper patent claim to the Polish Patent Office [L. 8].
In this article there is discussed a possibility of forming the liquid crystal structure in ionic liquids and its influence on performance characteristics, especially tribological, of these liquids. Formation of such thermal phase might influence on, among other things, easier creation of the boundary lubricating film, which is characterized by high viscous anisotropy. The results of tribological tests showed better lubricity of selected ionic liquids than modern PFPE oils. Identification of mesophase in ionic liquids was necessary. This method is described in the paper. Biolar PL polarizing interference microscope with thermal stabilizing table, with birefraction system, and Brüker Discover 8 powder diffraction instrument with a Cu lamp and monochromator were used. There was being searched the state characterized simultaneously by optical anisotropy properties and liquid state of aggregation. For identification of phase transition temperature, the additional calorimetric tests were carried out during the cycle of heating and cooling. These researches were carried out within the framework of the development and research project no. PBR 15-249/2007/WAT-OR0002904, financed by Ministry of Science and Higher Education during 2007-2011.
In this article there is discussed the influence of ionic liquids on natural environment on the basis of detailed analysis of the literature information and the results of the Authors' researches carried out within the framework of the development and research project no. PBR/15-249/2007/WAT-OR00002904 financed by Ministry of Science and Higher Education during 2007-2011. The literature information about toxic features of ionic liquids is very skimpy, but the detailed analysis of it and the results of our own researches allow us to say that not all ionic liquids should be treated as fully environmentally friendly substances. Among these substances, there are non-toxic and moderately toxic but there are very toxic liquids, too. Therefore, uncritical rating all ionic liquids among Green Chemistry is inappropriate. The test results of ionic liquids ecotoxicity were compared with the results obtained for standard oils used at lubrication technologies, particularly at motorization. All reference oils, according to EU classification, were non-toxic. The tests were carried out in accordance with OECD 202 European normative document, which recommends carrying out the tests for Daphnia Magna crustaceans. There were carried out: acute immobilization tests to Daphnia Magna, calculation of the effective concentrations EC50-t and evaluation of ionic and reference liquids toxicity with regard to used bioindicators
W pracy omówiono wyniki badań porównawczych dwóch olejów perfluoropolieterowych o strukturze rozgałęzionej i dwóch olejów perfluoropolieterowych o strukturze liniowej oraz trzech cieczy jonowych alkoksymetyloimidazolwych o zróżnicowanej długości podstawników, lecz z tym samym hydrofobowym anionem bis(trifluorometylosulfonylo)imidowym. Wykonano badania właściwości reologicznych, termicznych (TG/DTA), powierzchniowo-energetycznych, tribologicznych, profilografometrycznych i mikroskopowych (SEM/EDS). Stwierdzono, że zbadane ciecze jonowe lepiej spełniały funkcję smaru w styku stal-stal niż renomowane oleje perfluoropolieterowe.
EN
The paper presents the results of comparative investigations of two perfluoropolyether oils of branching structure and two perfluoropolyether oils of linear structure as well as three alkoxymethyloimidazole ionic liquids of diversified long alkyl cation but with the same hydrophobic bis(trifluoromethylsulfonyl)imide. The investigations of rheological, thermal (TG/DTA), surface energetical, tribological, profilographometrical and microscope (SEM/EDS) properties have been carried out. It was confirmed that the tested ionic liquids better fulfil a function of grease in steel - steel contact than the tested PFPE.
W pracy omówiono wyniki badań właściwości powierzchniowych i smarnościowych pięciu cieczy jonowych w porównaniu do wysokiej jakości oleju przekładniowego Mobilube 1SHC 75W90 oraz dwóch olejów bazowych PAOAO-6 i SN-650.
EN
In the paper, the investigation results of lubricity and surface properties for five ionic liquids, compared with the high quality gear oil Mobilube 1SHC 75W-90 and two base oils PAOAO-6 and SN-650, are discussed.
In the paper the investigative results of lubricity and surface properties for four synthetic perfluoropolyether (PFPE) oils, comparing with the high quality gear oil Mobilube 1SHC 75W-90 and two base oils PAO-6 and SN-650, are discussed. The goal of the research was to identify anti-wear and anti-seizing properties of PFPE oils correlation with their surface-energetic and viscosity-temperature properties. Modern test equipment was used for perfomed research. The following apparatuses were used: KSV Sigma 701 and KSV CAM 100 made in Finland, AMVn Anton Paar made in Austria, and T-02 four-ball apparatus made in Poland. Measurement of density, surface tension and wetting angle were done with the use of KSV Sigma 701 apparatus, according to its instruction manual. The static wetting angle on the real surface of a steel plate was determined with the use of KSV CAM 100 apparatus. The dynamic viscosity of the tested compounds was determined with the use of AMVn microviscometer. The tests of the lubricity properties of the synthetic oils and comparative liquids were perfomed with the use T-02 four-ball tester. The investigative results showed that PFPE oils can be used particularly in hydrodynamic and elastohydrodynamic lubrication.
The paper discusses the results of the studies on the surface properties and lubricating abilities of five ionic liquids compared to a high quality gear oil: Mobilube 1SHC 75W90 and two base oils: PAO-6 and SN-650. The investigated ionic liquids were: 1) tetrafluoroborate 1- benzyl-3-methylmidazolium, 2) bis (trifluoromethylsulfonyl) imide 3-methyl-1- propylpyridinium, 3) bis (trifluoromethylsulfonyl) imide 1,2-dimethyl-3-propylimidazolium, 4) bis (trifluoromethylsulfonyl) imide trihexyltetradecylphosphonium), 5) tetrafluoroborate trihexyltetradecylphosphonium. The density, surface tension and wetting angle as well as dynamic and kinematic viscosity were measured. Next, the lubricity properties were evaluated using the four-ball tester. The research results showed the more better lubricity properties of ionic liquids than the base oils. The research results showed the more better lubricity properties of ionic liquids than the base oils. The ionic liquids had the comparable properties to a high quality gear oil. Obtained results of these preliminary studies confirmed a possibility of using selected ionic liquids as new lubricants. These compounds can probably replace the lubricants used so far and find a wide scope of application in lubrication technology in the future. However, particular implementations require further complex studies.
W pracy omówiono wyniki badań właściwości powierzchniowych i smarnościowych czterech perfluoropolieterowych (PFPE) olejów syntetycznych w porównaniu do wysokiej jakości oleju przekładniowego Mobilube 1SHC 75W90 oraz dwóch olejów bazowych PAO -6 i SN -650.
EN
In the paper, the investigation results of lubricity and surface properties for four synthetic perfluoropoliether (PFPE) oils, comparing with the high quality gear oil Mobilube 1SHC 75W-90 and two base oils PAO -6 and SN -650, are discussed.
This paper presents the results of comparative investigations on the lubricity and energetic superficial properties of selected petroleum products and new ionic liquids (ILs). Three base oils from polish petroleum refinery (PAO—6, SN-650, SN—350) and lubricity additive (Additin RC2515 EP) have been investigated comparatively to four ionic liquids with imidazolium organic cations and different inorganic anions, i. e. bis (trifluoromethylsulfonyl) imide and tetrafluoroborate. The lubricating ability properties petroleum products and ionic liquids have been assessed according to Polish Standard PN-76/C-04 1 47 (ASTMD2596-69 and ASTM D2270-77) on Four-Ball Testing machine. The investigation range of lubricity properties are limited to the assessment only two parameters i. e. P(t) - seizure load for increasing continuous loading and G(oz) - wear limiting load capacity. The superficial properties of oil compounds and ionic liquids have been assessed by means of modern KSV Sigma 701 Tensiometer. Surface tension o and wetting angle fi were assessed. The obtained results confirmed the possibilities of using tested ionic liquids as lubricants. The best lubricity properties, close to properties of Additin RC2515, had 1—methyl— 3—oktyloxymethylimidazolium tetrafluoroborate.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono rezultaty eksperymentalnych badań zależności pomiędzy smarnością wybranych olejów silnikowych i przekładniowych a ich właściwościami sorpcyjnymi oraz napięciem powierzchniowym i kątem zwilżania. Zróżnicowane zdolności olejów do adsorpcji, napięcia powierzchniowego, kąta zwilżania i smarności uzyskano poprzez dodanie do nich różnej ilości wybranych surfaktantów, w tym także cieczy jonowych. Właściwości smarnościowe olejów były ocenione zgodnie z PN-76/C-04147 (ASTM D2596-69, ASTM D2783-71) na aparacie czterokulowym. Napięcie powierzchniowe i kąt zwilżania oceniono za pomocą nowoczesnego tensjometru KSV SIGMA 701 (prod. Finlandia). Właściwości sorpcyjne oceniono metodą pośrednią za pomocą bardzo czułego różnicowego kalorymetru skaningowego SETARAM DSC 141 (prod. Francja). Uzyskane rezultaty badań mogą być użyte do oceny zastosowanych surfaktanów jako stymulatorów smarności olejów.
EN
One of the most effective method for the protection of elements of machines against tribological wear is by creating on their sliding a very (stable) durable boundary lubricating film, which is very resistant on the interaction of large normal and tangential loads. Stability of the boundary film is the measure of the lubricating ability (lubricity) of oil. Lubricating ability is the set property, which depends on the energy state of the lubricating surface as well as on chemical constitution of oil among others. In order to obtain a suitable quality of oil one inserts into the oils a selected packet of additives, so-called lubricity additives i.e. Anti-wear and anti-seizure additives. These substances must have among others properties of surface-avtive and chemical-active compounds, which have the sorbing ability, as well as being characterised by a large dipole moment. As a result of this, these substance can ensure the creation of a stable boundary film, so also obtain a high lubricity of oil. The results of experimental investigation on the relationship between the lubricity of selected gear oils and engine oils and their sorptive properties as well as contact angle and surface tension are presented. Engine and gear oils have been so compose as to have suitable and the same viscosity. Diversity of sorptive and superficial properties and lubricity of oils have been obtained by additing to them different quantities of selected surfactants, and ionic liquids. Lubricating properties of oils have been assessed according to ASTM D2596-69 i ASTM D2270-77 on Four-Ball Test Machine [L. 4, 5, 6]. Surface tension and contact angle of oils have been assessed by means of modern tensiometer KS V SIGMA 701 (made in Finland). However, sorptive properties were investigated by an indirect method by means of a very sensitive differential scanning calorimeter SETARAM DSC 141 (made in France), in which sapphire was the reference material. Obtained results of research have been used to assess of the finctional quality of applying surfactants as lubricity stimulators of engine and gear oils.
This paper presents the results of experimental investigations of the lubricity and sorptive properties of selected gear oils. Four base gear oils with the same kinematic viscosity were investigated comparatively. These oils contained different quantities of a lubricity additive (Additin RC2515). The lubricity properties of the oils were tested according to ASTM D2596-69, ASTM D2270-77 and PN-76/C-04147 on the 4-Ball Test Machine. The sorptive properties of oils were evaluated by an indirect method, i.e. by means of differential scanning calorimeter DSC141. Two research aims have been realised. The first aim depended on checking the usability of differential scanning calorimetry for the indirect assessment of sorptive properties (adsorption) of oils on the true material of the tribology joint of 4-Ball Test Machine, which was used in the next test for the assessment of the lubricity properties of the oils. The second aim depended on the confirmation of interdependence: when we have better sorptive properties of an oil, than we also have a better lubricating ability.
PL
W pracy przedstawiono rezultaty eksperymentalnych badań właściwości smarnościowych i sorpcyjnych wybranych olejów przekładniowych. Badano porównawczo cztery oleje bazowe o tej samej lepkości kinematycznej. Oleje te zawierały zróżnicowaną ilość dodatku smarnościowego (Additin RC2515). Właściwości smarnościowe olejów oceniono zgodnie ze znormalizowaną metodą według ASTM D2596-69, ASTM D2270-77, PN-76/C-04147 na aparacie czterokulowym. Właściwości sorpcyjne olejów oceniono metodą pośrednią, tzn. za pomocą różnicowego kalorymetru skaningowego DSC 141. Zostały zrealizowane dwa cele badawcze. Pierwszy cel polegał na sprawdzeniu przydatności różnicowej kalorymetrii ska-ningowej do pośredniej oceny właściwości sorpcyjnych (adsorpcji) olejów na rzeczywistym materiale węzła tribologicznego aparatu czterokulowego, który następnie był użyty do oceny właściwości smarnościowych tych olejów. Drugi cel polegał na potwierdzeniu zależności: jeśli lepsze są właściwości sorpcyjne oleju, to lepsze są jego właściwości smarnościowe.
In the paper are presented the results of experimental investigations of lubricity and sorptive properties of selected engine oils. The lubricity properties of oils were tested according to standard method ASTM D2596-69, ASTM D2270-77, and PN-76/C-04147(Polish Standard) on the Four-Ball Test Machine. Sorptive properties of oils were evaluated indirect method, i.e. By means of differential scanning calorimeter DSC141. Two research aims has been realized in this paper. The first aim depended on check the usability of differential scanning calorimetry for indirect assessment of sorptive properties (adsorption) of oils on true material of tribological joint of Four-Ball Test Machines, which was used the next for assessment of lubricity properties of the oils. The second aim depended on conformation of interdependence: have better sorptive properties of oils - have better its lubricating ability. In effect it is showed the thermal measurements for oil-metal system, with the aid of differential scanning calorimeter DSC141, on Four-Ball Test Machines. The worse were lubricity properties of oil (smaller quantity of lubricity additive) the weaker was interaction in metal-oil system and this stand for worse sorptive effects.
PL
W pracy przedstawiono rezultaty eksperymentalnych, porównawczych badań właściwości smarnościowych i właściwości sorpcyjnych wybranych olejów silnikowych. Właściwości smarnościowe olejów oceniano znormalizowaną metodą według PN-76/C-04147 oraz ASTM D2596-69 i ASTM D2270-77 na aparacie czterokulowym. Właściwości sorpcyjne olejów oceniono metodą pośrednią, tzn. Za pomocą różnicowego kalorymetru skaningowego DSC141. Zostały zrealizowane dwa cele tej pracy. Pierwszy cel polegał na sprawdzeniu przydatności różnicowej kalorymetrii skaningowej do oceny właściwości sorpcyjnych olejów silnikowych. Drugi polegał na potwierdzeniu zależności: lepsze właściwości sorpcyjne oleju - lepsza jego smarność. W efekcie sorpcja jest przedstawiana dla pomiarów olej - metal za pomocą różnicowego kalorymetru scanningowego i na aparacie 4 - kulowym. Gorsze były właściwości smarnościowe oleju (mniejsza ilość dodatków smarnościowych), słabsza była reakcja metal-olej i to oznacza gorsze właściwości sorpcyjne.
In the article is presented continuous method for measurement of wear in conditions of technically dry friction of tribological cinematic pairs type pin-on-disk of T-11 tester, for example. Also is discussed modification of measurement system tester, which it makes possibility synchronization measurement respecting angle position of counter-sample. For six selected joints is appointed a correction for thermal expansion in dependence on temperature offrictional pair as well on speed of temperature change. For continuous of recorder temperature and displacement are carried out research wear for typical materials as well as is measured total wear after finish test. The analysis of obtained results shows existence of correlation between total linear experimental wear and analytical value of total linear wear takes into consideration correlations for thermal expansion. However, during friction there is not correlation between recorded change of dimensions joint and total wear. It shows correction this model. Results calculations of linear wear are overstate in relation to obtained value of wear in direct measurements. It doesn't lower possibility using established method for interpretation results of research wear
PL
W artykule przedstawiono metodę ciągłego pomiaru zużycia w warunkach tarcia technicznie suchego węzła tribologicznego typu trzpień-tarcza przy zastosowaniu testera T-11. Omówiono modyfikację układu pomiarowego testera umożliwiającą synchronizację pomiaru z położeniem kątowym przeciwpróbki. Dla sześciu wybranych skojarzeń wyznaczono poprawkę na rozszerzalność termiczną w zależności od temperatury węzła tarcia oraz od szybkości zmian tej temperatury. Wykonano badania zużycia wytypowanych materiałów, przy ciągłej rejestracji temperatury i przemieszczenia oraz zmierzono zużycie całkowite po zakończeniu testu. Analiza uzyskanych wyników wskazuje na istnienie korelacji między sumarycznym zużyciem liniowym skojarzenia wyznaczonym eksperymentalnie a obliczoną wartością zużycia liniowego, przy uwzględnieniu poprawki na rozszerzalność termiczną. Brak jest natomiast korelacji między rejestrowaną podczas tarcia zmianą wymiarów skojarzenia a zużyciem całkowitym. Dowodzi to prawidłowości przyjętego modelu, konieczne jest jednak poprawienie jego dokładności. Wyniki obliczeń zużycia liniowego są zawyżone w stosunku do wartości zużycia uzyskanych w pomiarach bezpośrednich. Nie obniża to jednak możliwości stosowania przyjętej metody do interpretacji wyników badania zużycia.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono fizykochemiczne podstawy mechanizmu samosmarowania porowatych łożysk ślizgowych, uzupełniając dotychczasowe informacje na ten temat, zwracając uwagę głównie na aspekty fizyczne (mechaniczne, cieplne, hydromechaniczne), o elementy wiedzy chemicznej, dotyczącej przebiegu reakcji chemicznych w układach dwyfazowych płyn-ciało stałe (porowate).
EN
Presented are the physicochemical bases for a self-lubricating mechanism of the porous sliding bearings. Completed are up to date informations considering mainly the physical aspects (mechanical, thermal, hydromechanical...), on chemical knowledge concerning the course of chemical reactions in the fluid-solid (porous) diphase systems.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.