Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Problematyka oceny ryzyka ujęć wody dla budynków usługowych

Szpak Dawid, Żywiec Jakub, Tchórzewska-Cieślak Barbara, Rak Janusz

Instal

|

2023

|

nr 12

108--112

PL

Zgodnie z wymogami ustawy Prawo wodne z dnia 20 lipca 2017 r. (Dz.U. 2017 poz. 1566 z późn. zm.) o konieczności wyznaczenia strefy ochrony pośredniej ujęcia wody podziemnej stanowi analiza ryzyka obejmująca ocenę zagrożeń zdrowotnych identyfikowanych w ujmowanej wodzie w oparciu o analizę dynamik zmian jakości ujmowanej wody oraz dokumentację hydrogeologiczną. Analizę ryzyka należy przeprowadzić m.in. dla ujęć wody dostarczających więcej niż 10 m3 wody na dobę lub służących zaopatrzeniu w wodę więcej niż 50 osób. Ustawa Prawo wodne z dnia 20 lipca 2017 r. nakłada taki obowiązek także na właścicieli indywidualnych ujęć wody, jeżeli woda jest dostarczana, jako woda przeznaczona do spożycia przez ludzi, w ramach działalności handlowej, usługowej, przemysłowej, albo do budynków użyteczności publicznej. Pomimo obowiązywania zmienionej ustawy Prawo wodne od 5 lat wielu przedsiębiorców podjęło działania w tej kwestii dopiero w ostatnim kwartale 2022 roku. W pracy określono główne czynniki, które należy brać pod uwagę podczas oceny ryzyka ujęć wody podziemnej, tj. źródła zagrożenia dla jakości wody w aspekcie oceny zagrożeń zdrowotnych konsumenta wody, struktura zagospodarowania terenu, jakość ujmowanej wody, głębokość warstwy wodonośnej oraz przykrycie warstwą izolacyjną. W artykule przedstawiono ocenę ryzyka wybranego ujęcia wody zaopatrującego w wodę obiekt, w którym organizowane są wesela, bankiety oraz spotkania biznesowe. Uwzględniono specyfikę funkcjonowania obiektu, który charakteryzuje się dużą nierównomiernością rozbioru wody. W oparciu o przeprowadzoną analizę oceniono potrzebę ustanowienia strefy ochrony pośredniej ujęcia wody. Podejście oparte na prewencji zagrożeń znacząco ogranicza prawdopodobieństwo wystąpienia awarii oraz pozwala na przygotowanie właściciela obiektu do odpowiedniej reakcji.

EN

In accordance with the requirements of the Polish Water Law Act of July 20, 2017 (Journal of Laws of 2017, item 1566, as amended), on the need to designate an indirect protection zone for groundwater intakes, a risk analysis is required, including the assessment of health threats identified in the abstracted water based on an analysis of the dynamics of changes in the quality of abstracted water and hydrogeological documentation. The risk analysis should be carried out for water intakes supplying more than 10 m3 of water per day or supplying the water for more than 50 people. The Polish Water Law Act imposes such an obligation also on owners of individual water intakes, if water supplied is intended for human consumption as part of commercial, service, industrial activities or to public utility buildings. Despite the amended Water Law Act being in force for 5 years, many entrepreneurs only took action in this matter in the last quarter of 2022. The paper identifies the main factors that should be taken into account when assessing the risk of groundwater intakes, i.e. sources of threat to water quality, land development structure, quality of water, depth of the aquifer and covering with an insulation layer. The risk assessment of a selected water intake supplying a facility where weddings, banquets and business meetings are organized is presented. The specificity of the functioning of the facility, which is characterized by high unevenness of water demand, was taken into account. Based on the analysis, the need to establish an indirect water intake protection zone was assessed. The approach based on hazard prevention significantly reduces the probability of a failure and allows the owner of the facility to prepare for an appropriate response, in case of one.

2

Porównanie wybranych metod oceny niezawodności operatora systemów technicznych na przykładzie systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę

Żywiec Jakub, Tchórzewska-Cieślak Barbara

Instal

|

2023

|

nr 5

42--48

PL

Literatura specjalistyczna wskazuje na duży udział czynnika ludzkiego wśród przyczyn awarii systemów technicznych na poziomie od 70 do 90% w zależności od badanego sektora. Dla systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę (SZZW) szacuje się, że działanie człowieka stanowi przyczynę 75% awarii. W latach 60-dziesiątych dwudziestego wieku zrodziła się idea badań niezawodności operatora jako jednego z ważniejszych elementów systemu biotechnicznego. Na przestrzeni lat powstało ponad 50 różnych metod oceny niezawodności operatora (ang. HRA - Human Reliability Assesment), które różnią się swoimi właściwościami oraz możliwościami zastosowania dla wybranych systemów. W tym okresie metody HRA rozwijały się w kierunku lepszego dopasowania do rzeczywistych warunków pracy operatora. Różnice między poszczególnymi metodami pozwoliły na ich podział na trzy generacje. Metody pierwszej generacji (1970-1990) skupiają się na wyznaczeniu prawdopodobieństwa błędu operatora. Druga generacja metod (1990-2005) uwzględnia wpływ na poziom niezawodności operatora czynników kontekstowych opisujących sytuację oraz funkcji poznawczych człowieka. Trzecia generacja metod (2005- obecnie) skupia się na wykorzystaniu metod symulacyjnych do oceny niezawodności operatora. W pracy przedstawiono wybrane metody służące do oceny niezawodności operatora. Każda z nich pochodzi z innej generacji metod, tak by przedstawić najważniejsze różnice pomiędzy nimi. Wybrane metody HRA porównano pod względem sposobu wyznaczenia prawdopodobieństwa błędu operatora, wpływu czynników opisujących kontekst, wpływu oceny ekspertów oraz ich wykorzystania w różnych dziedzinach. Przeprowadzono ocenę niezawodności operatora SZZW dla procesu płukania filtrów z wykorzystaniem wybranych metod, a następnie porównano między sobą otrzymane wyniki.

EN

Specialist literature indicates a large share of the human factor among the causes of failures of technical systems at the level of 70 to 90%, depending on the analyzed sector. For collective water supply systems (CWSS) it is estimated that human activity is the cause of 75% of failures. In the 1960s, the idea of operator reliability research as one of the most important elements of a biotechnical system was born. Over the years, over 50 different methods of assessing operator reliability (HRA - Human Reliability Assessment) have been developed, which differ in their properties and applicability for selected systems. During this period, HRA methods developed towards a better fit to the real working conditions of the operator. The differences between the individual methods allowed them to be divided into three generations. The first generation methods (1970-1990) focus on determining the probability of operator error. The second generation of methods (1990-2005) takes into account the impact of contextual factors describing the situation and human cognitive functions on the level of operator reliability. The third generation of methods (2005- present) focuses on the use of simulation methods to assess operator reliability. The paper presents selected methods for assessing operator reliability. Each of them comes from a different generation, to present the most important differences between them. The selected HRA methods were compared in terms of the method of determining the probability of operator error, the impact of factors describing the context, the impact of expert judgment and their use in various fields. An assessment of the reliability of the CWSS operator for the filter backwashing process was carried out using selected methods, and then the obtained results were compared with each other.

3

Problematyka niezawodności i bezpieczeństwa systemów wodociągowych w świetle zmian przepisów Unii Europejskiej

Rak Janusz, Tchórzewska-Cieślak Barbara, Piegdoń Izabela, Szpak Dawid, Żywiec Jakub

Instal

|

2022

|

nr 3

24--29

PL

W pracy przedstawiono wskaźniki niezawodności stosowane w analizach funkcjonowania systemów wodociągowych oraz wyznaczono ryzyko braku dostawy wody do konsumentów w sytuacji kryzysowej. Prezentowane podejście jest zgodne z wymaganiami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184, wdrażającej podejście oparte na ryzyku, obejmujące cały łańcuch dostaw w obszarze zasilania, poboru, uzdatniania, magazynowania i dystrybucji wody.

EN

The paper presents the reliability indicators used in analyzes of the functioning of water supply systems. Also the risk of lack of water supply to consumers in a crisis situation was determined. The presented approach complies with the requirements of Directive (EU) 2020/2184 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2020, which implements a risk-based approach covering the entire water supply system in terms of supply, draw water, treatment, storage and distribution of water.

4

Metody matrycowe wykorzystywane w analizie ryzyka ujęć wody

Szpak Dawid, Boryczko Krzysztof, Żywiec Jakub, Rak Janusz

Instal

|

2021

|

nr 7/8

40-44

PL

Ocena ryzyka ujęć wody od 2017 roku jest podstawą decyzji o utworzeniu strefy pośredniej ochrony ujęć wody. W pracy dokonano przeglądu matryc ryzyka wykorzystywanych w analizie i ocenie ryzyka w systemie zaopatrzenia w wodę (SZW). Ponadto przedstawiono ocenę ryzyka dla czterech ujęć wód powierzchniowych, typu brzegowego, zlokalizowanych w południowo-wschodniej Polsce. Na podstawie wyników oceny ryzyka zidentyfikowano potrzebę ustanowienia nowych lub dostosowania istniejących stref ochronnych dla analizowanych ujęć wód.

EN

From 2017 risk assessment for water intakes is the basis for the decision to establish the indirect water protection zone. The work contains a review of the risk matrix methods, which are used in the risk analysis and assessment in the water supply system (WSS). Risk assessment was carried out for four surface water intakes, onshore type located in south-eastern Poland. Based on the results of the risk assessment, the need to establish new or adjust existing protection zones for analyzed water intakes was identified.

5

Use of the CREAM method for the assessment of operator reliability in the process of backwashing filters at a water treatment station

Żywiec Jakub, Tchórzewska-Cieślak Barbara

Journal of KONBiN

|

2020

|

Vol. 50, iss. 3

115--133

EN

The paper presents the application of the CREAM (Cognitive Reliability and Error Analysis Method) method to assess operator reliability in the backwashing of filters process at the Water Treatment Station. For this purpose, two operators were surveyed. Based on the results, the human error probability was determined, which in both cases ranges from 5∙10-5 to 1∙10-2 . The results also indicate that the surveyed operators have extensive work experience and high qualifications.

PL

W artykule przedstawiono zastosowanie metody CREAM (ang. Cognitive Reliability and Error Analysis Method) do oceny niezawodności operatora podczas płukania filtrów na stacji uzdatniania wody. W tym celu badaniom poddanych zostało dwóch operatorów. Na podstawie wyników określono prawdopodobieństwo popełnienia błędu przez operatorów, które w obu przypadkach wynosi od 5∙10-5 do 1∙10-2. Wyniki wskazują również na duże doświadczenie oraz wysokie kwalifikacje badanych operatorów.

6

Risk assessment for the selected surface water intake

Szpak Dawid, Rak Janusz R., Boryczko Krzysztof, Piegdoń Izabela, Żywiec Jakub

Journal of KONBiN

|

2020

|

Vol. 50, iss. 4

147--163

EN

The purpose of the work is to analyze the risk for surface water intake, taking into account factors affecting the water quality. A three-parameter risk definition was proposed. It was found that the analyzed water intake has an efficient system that protects consumers against drinking water of inadequate quality (multibarier system). The task of the water supply company is to maintain its security measures (including a caution and warning station, biomonitoring) in a state of efficiency.

PL

W pracy przeprowadzono analizę ryzyka dla ujęcia wody powierzchniowej z uwzględnieniem czynników negatywnie wpływających na jakość ujmowanej wody. Zaproponowano trójparametryczną definicję ryzyka. Stwierdzono, że analizowane ujęcie wody posiada sprawny system zabezpieczający konsumentów przed spożyciem wody o nieodpowiedniej jakości (system multibariera). Zadaniem przedsiębiorstwa wodociągowego jest utrzymywanie posiadanych środków bezpieczeństwa (m.in. stacja osłonowo-ostrzegawcza, biomonitoring) w stanie zdatności.

7

Pojęcie ryzyka – zagrożenie i szansa

Rak Janusz R., Żywiec Jakub

Instal

|

2020

|

nr 8

33--36

PL

Ryzyko wiąże się z działaniem, którego efekt możliwy jest do skwantyfikowania za pomocą miary prawdopodobieństwa i skutków. W pracy zaproponowano nowe podejście do ryzyka z uwzględnieniem zagrożeń (zdarzenia niepożądane) i szans (zdarzenia pozytywne). Zaproponowano wykorzystanie metody Bow Tie, zarówno do analizy zagrożeń, jak i szans. Wskazano strategie reakcji na ryzyko związane z zagrożeniami i szansami. W temacie pracy odniesiono się do aktualnych standardów zarządzania ryzykiem. Zagrożenia zwiększają ryzyko, a szanse je zmniejszają. Zależność między szansami a zagrożeniami może być określona poprzez różnicę ryzyka. Zaprezentowano zmodyfikowaną formułę ryzyka i na jej podstawie opracowano nową matrycę. Dla pokazania zalet metody przedstawiono przykład aplikacyjny. Końcowy fragment pracy dotyczy badań ankietowych na temat postrzegania zagrożenia i szansy w przedsiębiorstwie wodociągowym i jego otoczeniu zewnętrznym. Treść pracy potwierdza znany paradygmat, że niewykorzystane szanse stają się zagrożeniami.

EN

Risk is associated with an action whose effect can be quantified using a measure of probability and effects. The paper proposes a new approach to risk, using threats and opportunities. The Bow Tie method has been proposed for threat and opportunity analysis. Strategies for responding to risks related to threats and opportunities were indicated. The subject of the work refers to current risk management standards. Threats increase risk and opportunities reduce it. The relationship between opportunities and threats can be determined by the risk difference. A modified risk formula was presented and a new matrix was developed based on it. To show the advantages of the method an application example is shown. The final fragment of the thesis concerns surveys on the perception of threat and opportunity in a water supply company and its external environment. The content of the work confirms the well-known paradigm that missed opportunities become threats.

8

Water loss analysis as an element of operation management of water supply system

Żywiec Jakub, Tchórzewska-Cieślak Barbara

Journal of KONBiN

|

2019

|

Vol. 49, iss. 2

55--77

EN

The aim of the study was an cause and effect analysis of water losses in the collective water supply system of the city located in south-eastern Poland. The exploitation data provided by the water supply company from 2012-2016 was used for the analysis. The study uses the recommendations of the IWA (International Water Association) for the water balance making and determination of water loss indicators. The values of water loss indicators were compared to international standards and the technical condition of the network was determined. In addition, failure rate analysis of the water supply network was performed based on the failure rate index λ. Based on the performed analysis, it was found that the water supply company should consider renovation or replacement of the main network pipelines to increase the safety level of water supply, reduce the amount of water losses and the company exploitation costs.

PL

Celem pracy jest analiza przyczynowo-skutkowa strat wody w systemie zbiorowego zaopatrzenia w wodę na przykładzie miasta położonego w południowo-wschodniej Polsce. Analizę wykonano w oparciu o dane eksploatacyjne udostępnione przez przedsiębiorstwo wodociągowe z lat 2012-2016. W pracy wykorzystano zalecenia IWA (International Water Association) dotyczące określania bilansu wody oraz wyznaczania wskaźników strat wody. Otrzymane wartości wskaźników strat wody poddano ocenie wg kryteriów międzynarodowych i określono stan techniczny sieci. Ponadto przeprowadzono analizę awaryjności sieci wodociągowej w oparciu o wskaźnik intensywności uszkodzeń λ. Na podstawie analizy stwierdzono, że przedsiębiorstwo powinno rozważyć renowację lub wymianę przewodów sieci magistralnej w celu poprawy bezpieczeństwa dostaw wody, ograniczenia strat wody oraz kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa.

9

Relacje podatność – odporność w aspekcie bezpieczeństwa systemów wodociągowych

Rak Janusz R., Żywiec Jakub

Instal

|

2019

|

nr 7/8

59--63

PL

Bezpieczeństwo jest pierwszoplanową kategorią funkcjonowania współczesnych systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę (SZZW). Wieloaspektowa analiza bezpieczeństwa wymaga rozpatrzenia pojęć podatności i odporności systemu na zagrożenia. Odporność jest to cecha systemu związana z wrażliwością na zagrożenia a także zdolności ochronne po wystąpieniu zagrożenia. Przez podatność systemu należy rozumieć jego cechę związaną z interakcją na zagrożenia. Ryzyko można zdefiniować jako resztkową podatność po uruchomieniu się mechanizmów związanych z odpornością. W pracy przedstawiono metody matrycowe szacowania podatności i odporności SZZW. Zaproponowano klasyfikację czterech kategorii systemów ze względu na podatność i odporność.

EN

Safety is the prime category of the functioning of modern collective water supply systems (CWSS). The multi-aspect analysis of safety requires consideration of the concepts of vulnerability and resistance of the system to the threats as well as protective abilities after the occurrence of a threat. The vulnerability of the system should be understood as its feature related to the interaction to threats. The risk can be defined as residual vulnerability after the activation of resistance-related mechanisms. The paper presents matrix methods for estimation of vulnerability and resistance of CWSS. The classification of four categories of systems is proposed for vulnerability and resistance.

10

Nowy segment estymatorów wskaźników niezawodności operatora systemu wodociągowego

Rak Janusz R., Tchórzewska-Cieślak Barbara, Żywiec Jakub

Instal

|

2019

|

nr 4

40--43

PL

Systemy zbiorowego zaopatrzenia w wodę (SZZW) należą do infrastruktury krytycznej funkcjonowania aglomeracji miejskich. W pracy przedstawiono nowy segment wskaźników oceniających niezawodność działania operatora systemu technicznego. Zaprezentowano sposoby ograniczenia ryzyka przez operatora systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Odniesiono się do możliwości popełnienia błędów I i II rodzaju przez operatora SZZW.

EN

Collective water supply systems (CWSS) are element of the critical infrastructure of urban agglomerations. The work presents a new segment of the reliability indicators of technical system operator’s work. Methods of risk reduction by the operator of the collective water supply system were proposed. The possibility of making errors of the first and the second type by the operator of the CWSS was also discussed in this paper.

11

Czynnik niezawodności człowieka w systemach zaopatrzenia w wodę

Rak Janusz, Tchórzewska-Cieślak Barbara, Żywiec Jakub

Instal

|

2019

|

nr 3

40--43

PL

W pracy przedstawiono czynniki funkcjonowania operatora systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę (SZZW). W sposób szczegółowy określono czynniki mające wpływ na błędy w podejmowaniu decyzji przez operatora. Omówiono typy zachowań operatora w systemie technicznym. Dokonano klasyfikacji niebezpiecznych zadań operatora i rodzajów błędów (aktywne i o skutkach odroczonych). Odniesiono się do aktywności operatora w systemie wodociągowym w sytuacjach kryzysowych.

EN

The work presents the operational factors of the operator of collective water supply systems (CWSS). The factors influencing making wrong decisions by the operator were defined in detail. The kinds of operator behavior in the technical system were discussed. Dangerous tasks of the operator and types of errors have been classified (active and with deferred effects). The operator’s activity in crisis situations in the water supply system was also referred to in this paper.

12

Using the Weibull ++ software in water supply network failure analysis

Żywiec Jakub

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2019

|

z. 66, nr 3

37--45

EN

The water supply network is a basic element of the water distribution subsystem and its task is to provide consumers with water of appropriate quality, in the required quantity, under appropriate pressure, at any time and at an acceptable price. To fulfil these tasks, the water supply network should have an appropriate level of operational reliability. The paper presents an analysis of the causes of water pipes failures using the Weibull++ software. The analysis was based on the operational data from 2018 obtained from the water supply company. The data included the failure book specifying the date and place of the failure, the cause of the failure, diameter and material of the damaged pipe. The probability density function for the failure of water pipes and its cumulative distribution function have been determined. The impact of individual types of failure causes on the failure of the water supply network was determined. The results provide information about the probability of failures of the water supply network depending on their cause. These results can be used in further analyses of the reliability and safety of water supplies to consumers.