In this study, solar cells based on copper oxide and titanium dioxide were successfully manufactured using the reactive direct-current magnetron sputtering (DC-MS) technique with similar process parameters. TiO₂/CuO, TiO₂/Cu₂O/CuO/Cu₂O, and TiO₂/Cu₂O solar cells were manufactured via this process. Values of short-circuit current efficiencies, short-circuit current density, open-circuit voltage, and maximum power of PV devices were investigated in the range of 0.02÷0.9%, 75÷350 µA, 75÷350 µA/cm², 16÷550 mV, and 0.6÷27 µW, respectively. The authors compare solar cells reaching the best and the worst conversion efficiency results. Thus, only the two selected solar cells were fully characterized using I-V characteristics, scanning electron microscopy, X-ray diffraction, ellipsometry, Hall effect measurements, and quantum efficiency. The best conversion efficiency of a solar cell presented in this work is about three times higher in comparison with the authors’ previous PV devices.
A thermo-insulating moulding sand with a binder made of aluminosilicate microspheres with organic binder was subjected to testing. The aim of the analysis was to determine selected technological properties of the developed compounds. Compressive strength, friability and gas permeability were determined. The binder content was changed within a range of 5÷20 wt% with a 5% step. The applied matrix is characterized by good thermo-insulating properties and a small size of grains, while synthetic organic binder has favourable functional properties, among which the most noteworthy are the extended life and setting time, good rheological properties as well as high resistance to chemical agents. The intended use of the compound is the casting of 3D CRS (Composite Reinforced Skeletons), which are characterized by a well-developed heat transfer surface area, good absorption of impact energy, low mass and a target thickness of connectors within a range of 1.5÷3 mm. The construction of 3D CRS castings is an original concept developed by the employees of the Department of Foundry Engineering at the Silesian University of Technology.
A series of copper oxide thin films were synthesized through direct current magnetron sputtering on glass and silicon substrates with various process parameters. Initially, optical microscopy images and their histograms were analyzed to determine the optical quality of the obtained layers and then histograms were created using Image Histogram Generator software. Next, the morphology, and cross-section and layer composition of the samples were evaluated. Finally, the transmission spectra of the thin films were recorded. Transmittance and reflection spectra of the UV–vis analysis were utilized to calculate the optical band gap, the extinction coefficient, and the absorption coefficient of the oxidized layers. Samples showed low transmittance (up to 40%) in the region of 400 to 1000 nm. The mean absorption coefficient varied from ~3 · 105 to ~6 · 105 1/cm and from ~2 · 105 to ~4 · 105 1/cm in the region of 2 eV to 3.5 eV. The extinction coefficient ranged from 0 to 0.11 in the region from 300 to 3000 nm. Reflectance of the samples was ~20% in the region of 1000 to 2500 nm and ranged from 20%-50% in the region of 1000 to 3000 nm. We verified the process parameters of the Cu2O structure to improve the quality as a buffer layer. On the basis of this preliminary analysis, we propose the most promising and future-oriented solutions in photovoltaic applications.
W ostatnich latach poszukiwania nowych, efektywnych rozwiązań wytwarzania energii są skierowane na produkcję energii elektrycznej z wykorzystaniem nośników odnawialnych oraz przyjaznych środowisku. Spowodowało to wzrost zainteresowania ogniwami PV oraz systemami kogeneracyjnymi. W artykule, na tle historii rozwoju kolejnych generacji ogniw PV, zaprezentowano główne czynniki wpływające na ich parametry eksploatacyjne. Scharakteryzowano średnie dzienne promieniowanie słoneczne i prędkości wiatru w Łodzi. Przedmiotem badań była stacjonarna i nadążna instalacja fotowoltaiczna o łącznej mocy szczytowej 15 kWp oraz mikroturbina gazowa o mocy elektrycznej 30 kW, znajdujące się na Politechnice Łódzkiej na Wydziału Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki, zasilające sieć elektroenergetyczną budynków laboratoriów. Pomiary energetyczne prowadzono w 2016 roku i na ich podstawie wykonano analizę efektywności energetycznej i analizę finansową zaopatrzenia budynków w energię. Oceniono uzysk energii w modułach stacjonarnych i nadążnych oraz procentowe pokrycie energii elektrycznej z ogniw PV i mikroturbiny. Wyznaczono rozkład miesięcznych oszczędności, roczną oszczędność kosztów energii oraz czas zwrotu kosztów inwestycyjnych badanych systemów. Przeprowadzone badania pozwalają na stwierdzenie, że energia wytworzona przez moduły nadążne jest około 3 razy większa niż wytworzona w modułach stacjonarnych. Natomiast roczne oszczędności kosztów energii przy zastosowaniu mikroturbiny gazowej są około dziesięciokrotnie większe niż dla paneli nadążnych. Po przeprowadzeniu tej analizy można stwierdzić opłacalność stosowania agregatów kogeneracyjnych i paneli fotowoltaicznych, mimo dużych nakładów finansowych. Czas zwrotu nakładów inwestycyjnych wynosi około 12 lat podczas użytkowania instalacji przez cały rok.
EN
Recently, the search for new effective energy production solutions has been focused on the production of electricity using renewable and environmentally friendly carriers. This resulted in an increased interest in PV cells and cogeneration systems. The article looks at the main factors affecting their operational parameters against the background of the development history of subsequent generations of PV cells. Average daily solar radiation and wind velocity in Lodz were characterized. The research was done on a static and tracking system with a total peak power of 15 kWp and a 30 kW microturbine. PV panels are installed on the building of the Institute of Electrical Power Engineering of the Lodz University of Technology and they work as part of DERLab. A microturbine is inside the building. Energy measurements were carried out in 2016 giving grounds for the analysis of energy efficiency and financial analysis of the energy supply in buildings. Energy yields in the static and tracking system as well as percentage coverage of electricity from PV cells and microturbines were assessed. The distribution of monthly savings, annual savings of energy costs and the payback time of the investment costs of the systems subject to the test were determined. The research we have done allows us to say that the energy produced by follow-up modules is about 3 times greater than that generated in stationary modules. On the other hand, the annual savings of energy costs using gas micro-turbines are about 10 times higher than those of lagging panels. The analysis shows that it is possible to determine the profitability of the microturbine and photovoltaic panels use despite large financial outlays. The payback period of investment outlays is about 12 years when using the installation throughout the year.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki symulacji numerycznej modeli cienkowarstwowych struktur fotowoltaicznych w programie SCAPS. Obliczono podstawowe parametry elektryczne (Jsc, η, VMPP, JMPP) dla standardowych warunków testowych STC (AM1.5G, 100 mW/cm2, 300K) oraz zbadano wpływ warstwy absorbera (Cu2O, CuO) i warstwy buforowej (TiO2) na działanie ogniw słonecznych. Następnie porównano charakterystyki pojemnościowo-napięciowe, Mott Schottky’iego oraz wpływ defektów dla ogniw TiO2/Cu2O oraz TiO2/CuO.
EN
In the presented work, the Cu2O/TiO2 and CuO/TiO2 heterojunction solar cells have been analyzed by the help of Solar Cell Capacitance Simulator (SCAPS). The effect of absorber and buffer layers on the cell photoconversion efficiency, short circuit current density and open circuit voltage were simulated without defects. Next, capacitance-voltage, Mott–Schottky characteristic were calculated and analized. Finally, authors examined the effects of defect density on the efficiency.
This paper describes the model which allows an estimation of the readability factor of texts written in natural language or programs coded in syntax of programming languages. Only font styles are considered in this model. The destination of the model is improving readability. It can get though change font style. Several samples of text written in natural language have been used to estimation of the readability factor. Then these factors for given texts have been increased or reduced though intentional change font style. Studies have shown that deliberately changing the font style has a visible effect on improving readability or significantly lowering it.
The aim of this paper is to analyse high-resolution optical images of the surface layers of titanium oxide and copper oxide. The materials were produced using the PREVAC Modular Platform for layer deposition located at the University of Rzeszów. Images with a magnification of 50x were obtained using an optical microscope. On the basis of the results obtained, the quality of the layers was evaluated based on the image analysis. The quantitative method of analysis was applied, as a result of which the conditions of the manufacturing process for which the obtained layers had the highest homogeneity were indicated. The minimum range of grey shade counting was from 65 to 150 and the maximum range from 135 to 220. The standard deviation was from 8 to 40%.
This paper presents the application of X-ray fluorescence and X-ray diffraction methods for the study of copper oxide structures as an absorber layer in thin-film solar cells. The layers of copper oxide were applied by direct current magnetron sputtering. Quantitative and qualitative analysis of oxide layers were performed using XRF (X-ray fluorescence). The studies showed a high copper content in both samples, amounting to 98% and 96%, as well as trace amounts of other elements (nickel, lead). The XRD (X-ray diffraction) study showed Cu20 and Cu8O phases, amorphism ranging from 24% to 44%, and crystallinity from 55% to 75%. Crystallites of 30 nm were also determined. The aim of the study was to determine the chemical and phase composition of the layers obtained and to determine the degree of their contamination depending on the parameters of the manufacturing technology in terms of their application in photovoltaics. One of the samples showed an advantage both in terms of material and structural composition.
This paper presents matters related to production of ceramic and cast iron composite. The composite was made with the use of a foam structured ceramic insert. The tests included measuring of hardness, impact strength and resistance to abrasive wear of the composite produced. On the basis of obtaining results was stated that the use of foamed ceramic filters provides good conditions of filling a ceramic framework with molten grey or chromium cast iron. The growth of hardness of the ceramic-grey cast iron composite is ca. 60% as compared to the grey cast iron hardness. The growth of hardness of the ceramic-chromium cast iron composite is slight and does not exceed 5 % in comparison to the chromium cast iron. Introduction of the ceramic inserts deteriorates the cast iron impact strength by ca. 20 - 30 %. The use of ceramic inserts increases the resistance to abrasive wear in case of grey cast iron by ca. 13% and in case of the chromium cast iron by ca. 10 %.
The main goal of the study was to investigate the relationship between the orientation of the PVT (PhotoVoltaic Thermal) collector and the thermal and electric power generated. Extensive research was performed to find optimal tilt angles for hybrid solar thermal collectors, which combine photovoltaic as well as thermal collection in a single unit, known as PVT (PhotoVoltaic Thermal) modules for an office building with working hours between 7.00 and 16.00. The comprehensive study included field measurements of the modules in central Poland and tests under AM (air mass) 1.5 conditions in a certified laboratory KEZO (Centre for Energy Conversion and Renewable Resources) Polish Academy of Sciences in Jablonna. Furthermore, a PVT system was investigated using the simulation method based on the dedicated Polysun software. The PV characteristics and efficiency of the PV module and the relation between power or efficiency of the PVT module and incidence angle of solar-irradiance were studied. Optimal work conditions for commercial PVT modules were ascertained. In addition, it was found that the maximum efficiencies of PV module (ηPV), solar thermal-collector (ηc) and PVT hybrid collector (ηPVT) registered under field conditions were higher than the ones measured under laboratory conditions.
Wysoka pozycja Przedsiębiorstwa Budowy Szybów SA na rynku usług budownictwa górniczego wymaga ciągłego rozwoju w zakresie stosowania nowych urządzeń i systemów obejmujących prace szybowe. W artykule przedstawiono rozwiązanie obejmujące transport urobku i materiałów z wykorzystaniem urządzenia pomocniczego z elektrycznym wciągnikiem linowym. Określono uwarunkowania prawne oraz przeprowadzono analizę porównawczą układu transportu z układami transportu realizowanymi przez górnicze wyciągi szybowe (GWSz). Przedstawiono tok projektowania i obliczenia niezbędne do zaprojektowania trasy urządzenia pomocniczego. Przedstawione rozwiązania przyczynią się do ograniczenia kosztów, zmniejszenia energochłonności procesu, poprawy bezpieczeństwa oraz komfortu pracy załogi.
EN
The high position of Przedsiębiorstwo Budowy Szybów SA/Shafts Sinking Company/ on the mining construction services market requires continuous development related to the use of new equipment and systems covering works in shafts. The article presents a solution for the transport of the gotten and materials using an auxiliary device with an electric rope hoist. The legal conditions were determined and a comparative analysis of the transport system with transport systems implemented by Mining Shaft Hoists (GWSz) was carried out. The course of designing and calculations necessary to design the auxiliary de vice's route have been presented. The presented solutions will contribute to reducing costs, reducing energy consumption of the process, improving safety and the working comfort of the crew.
This paper describes the method which allows an estimation of information entropy in the meaning of Shannon. The method is suitable to an estimation which sample has a higher value of information entropy. Several algorithms have been used to estimate entropy, assuming that they do it faster. Each algorithm has calculated this value for several text samples. Then analysis has verified which comparisons of the two samples were correct. It has been found that the probabilistic algorithm is the fastest and most effective in returning the estimated value of entropy.
The paper aimed at the determination of the California Bearing Ratio of a stabilised and unstabilised fine-grained mineral soil. A clayey-sandy silt with the addition of 3, 6 and 10% of road stabilisers Solidex and Solidex A was used for the tests. The tests were carried out in the press Tritech 50 at the loading of 22 and 44 N. The stabilised samples were subjected to 7-days treatment, whereas unstabilised 4-days treatment. Stabilization with the applied road binders brought positive effects, there occurred a significant improvement in the mechanical properties of the clayey-sandy silt. The better binder, which significantly increased the value of the CBR ratio, was Solidex A. The use of hydraulic binders is of a great importance in road building, because their addition improves the mechanical properties of weaker mineral soils.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono właściwości geosyntetyków oraz wpływ polimerów na budowę fizykochemiczną materiałów z tworzyw sztucznych. Omówiono badania przeprowadzone w Katedrze Inżynierii Wodnej i Geotechniki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, w których wykorzystano geokompozyt drenażowy Pozidrain 7S250D/NW8.
EN
The article presents the properties of geosynthetic fabrics and the impact of polymers on the physico-chemical composition of plastic materials. The publication discusses a research project carried out at the Department of Hydraulic Engineering and Geotechnics of the University of Agriculture in Krakow, involving Pozidrain 7S250D/NW8 geocomposite material for drainage purposes.
Celem badań było określenie zmian współczynnika filtracji popiołu lotnego w wyniku dodania bentonitu w ilości 2, 5 i 10%. Ponieważ popiół lotny, z uwagi na swoją budowę wewnętrzną może stanowić materiał uszczelniający, a jednocześnie jego pozyskanie nie wiąże się z dużymi kosztami, Autorzy rozważyli możliwość połączenia go z niewielkim dodatkiem bentonitu, w celu wytworzenia stosunkowo niedrogiego materiału uszczelniającego. W ramach badań przedmiotowych wykonano oznaczenia współczynnika filtracji przy zmiennym gradiencie hydraulicznym za pomocą edometru, na próbkach preparowanych w warunkach laboratoryjnych przy wskaźniku zagęszczenia 0,95. W wyniku przeprowadzonych badań zauważono, iż nawet niewielki (2%) dodatek bentonitu powoduje zmniejszenie współczynnika filtracji o jeden rząd wielkości w stosunku do wyjściowego. Przy 10% dodatku obserwuje się zmniejszenie wspomnianego parametru o dwa rzędy wielkości. Patrząc z punktu widzenia „klasyfikacji charakterystyki przepływu” i „klasyfikacji przepuszczalności”, można stwierdzić, iż czysty popiół posiada słabą charakterystykę przepływu i niską przepuszczalność; 2% dodatek bentonitu powoduje iż badana mieszanka ma bardzo niską przepuszczalność, natomiast 10% dodatek bentonitu czyni ten materiał praktycznie nieprzepuszczalnym.
EN
The aim of the tests was to determine the changes in the permeability coefficient of fly ash by adding 2, 5 and 10% of bentonite. Due to its internal structure, fly ash, can be serve as a sealing material. Simultaneously, its acquisition does not involve high costs. Therefore, the authors considered the possibility of combining it with a small addition of bentonite to produce a relatively inexpensive sealing material. During the tests, the permeability coefficient was marked using an oedometer with a variable hydraulic gradient on laboratory prepared tests samples at compaction index 0.95. As a result of carried out tests it was noted that even a small (2%) bentonite addition caused the reduction of a permeability coefficient by one order of magnitude, relative to starting value. At the addition of 10%, a reduction by two orders of magnitude of the afore-mentioned parameter was noted. From the point of view of “characteristic flow water” and “classification of permeability”, it can be concluded that the pure ash exhibits weak flow water characteristic and low permeability; the 2% addition of bentonite lowers the permeability of mixtures even further, while the addition of 10% renders this material virtually impermeable from the practical point of view.
Preliminary tests aimed at obtaining a cellular SiC/iron alloy composite with a spatial structure of mutually intersecting skeletons, using a porous ceramic preform have been conducted. The possibility of obtaining such a composite joint using a SiC material with an oxynitride bonding and grey cast iron with flake graphite has been confirmed. Porous ceramic preforms were made by pouring the gelling ceramic suspension over a foamed polymer base which was next fired. The obtained samples of materials were subjected to macroscopic and microscopic observations as well as investigations into the chemical composition in microareas. It was found that the minimum width of a channel in the preform, which in the case of pressureless infiltration enables molten cast iron penetration, ranges from 0.10 to 0.17 mm. It was also found that the ceramic material applied was characterized by good metal wettability. The ceramics/metal contact area always has a transition zone (when the channel width is big enough), where mixing of the components of both composite elements takes place.
Prognozy zapotrzebowania na surowce mineralne są niezbędne dla formułowania polityki surowcowej i strategii rozwoju gospodarczego państwa. Na podstawie analizy dokumentów urzędowych określających stan i kierunki rozwoju gospodarczego kraju uzasadniono celowość prowadzenia prac nad metodologią oraz sporządzaniem prognoz zapotrzebowania na surowce mineralne zarówno krótkookresowych, jak i w dalszej perspektywie czasu. W tym celu podjęto próby wykorzystania metod opartych na modelach ekonometrycznych, w szczególności trendu klasycznego, trendu pełzającego i związków przyczynowo-skutkowych. W tych ostatnich modelach sprawdzono możliwość prognozowania zapotrzebowania na surowce mineralne w zależności od wybranych wskaźników makroekonomicznych. Dla wybranych 23 surowców mineralnych sporządzono prognozy do 2020 i 2030 roku i określono dla ustalonego poziomu wiarygodności zakres ich kształtowania się. Wyniki prac podsumowano, postulując konieczność kontynuowania i doskonalenia metodologii oraz weryfikacji i korekty sporządzonych prognoz.
EN
Forecasts of the demand for mineral raw materials are necessary for the formulation of mineral policy and the economic development strategy of State. The purpose for working on the methodology and forecast of the demand forecasts for mineral raw materials, both in the short-term and the long term was indicated based on the analysis of official documents defining the status and trends of the economic development of the country. The proposed methods were based on econometric models, in particular the classic and creeping trends and the cause-effect relation. In the latter, the possibility of forecasting the demand for raw materials based on relation with selected macroeconomic indicators was tested. For the selected group of 23 mineral raw materials demand forecasts for 2020 and 2030 with the level of credibility were presented. The final conclusion indicated the need to continue and improve the methodology and verification and adjustments of forecast for the demand of raw minerals.
Walka z globalnym ociepleniem to jeden z priorytetów Unii Europejskiej (UE) na najbliższe lata. Nawiązują do tego liczne dokumenty oraz przyjęcie tzw. pakietu energetyczno-klimatycznego, w którym założono 20-procentową redukcję emisji gazów cieplarnianych (GHG Greenhouse Gas), 20% zwiększenie efektywności energetycznej oraz 20-procentowy udział Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) w ogólnym bilansie energetycznym do 2020 r. Przyjęty pakiet energetyczno-klimatyczny wiąże się z szeregiem wyzwań i podjęcia konkretnych kroków, aby jego postulaty zostały zrealizowane. W dokumencie Polityka energetyczna Polski do 2030 r. wzrost efektywności energetycznej jest także kluczowy, nie tylko dla działań rządu, ale całego społeczeństwa. Społeczeństwo, świadome wagi tego problemu, poprzez zmniejszenie zużycia energii oraz stosowanie nowoczesnych technologii jej wytwarzania przyczyni się do wzrostu efektywności energetycznej i redukcji emisji GHG. Tym samym nastąpi polepszenie jakości środowiska (zwłaszcza atmosferycznego), a także zmniejszenie kosztów związanych z opłatami za energię. Przedsięwzięciom tym ma służyć opracowanie przez gminy Planu Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN), który stanowi wdrożenie założeń Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN). Dzięki opracowaniu PGN i wskazaniu w nim przedsięwzięć mających zmniejszyć zużycie energii, zwiększyć efektywność energetyczną i zredukować wielkość emisji GHG we wszystkich sektorach gospodarki, gminy mogą ubiegać się o środki finansowe krajowe i unijne na ich realizację. W artykule przedstawiono najważniejsze dokumenty UE oraz krajowe, regionalne i lokalne, które muszą być uwzględnione przy opracowaniu PGN. Zaprezentowano metodykę sporządzania PGN w nawiązaniu do istniejących wytycznych, a także tok postępowania, aby założone w PGN cele zostały osiągnięte w długo i krótkoterminowych scenariuszach działań. Zwrócono także uwagę na ważność procesu monitorowania realizacji założonych przedsięwzięć, aby osiągnąć zakładany efekt ekologiczny.
EN
The Fight Against Global Warming is one of the priorities of the European Union (EU) in the coming years. Numerous documents and the adoption of the so-called energy and climate package, which assumes a 20% reduction in greenhouse gas (GHG Greenhause Gas), 20% increase in energy efficiency and 20% share of Renewable Energy Sources (RES) in the total energy mix by 2020, are confirmation of this. The adopted climate and energy package involves a number of challenges and activities which are necessary for its proper implementation. In the developed strategy “Polish Energy Policy until 2030”, an increase in energy efficiency is a priority, not only for the actions of the Government but of the entire society. By reducing energy consumption and using modern technology of production, a responsible society could contribute to an increase in energy efficiency and to a reduction of GHG emissions. Thus, the quality of the environment (especially atmospheric) could be improved, and a reduction in the costs associated with payments for energy can be achieved.These actions may be supported by the development of Low Carbon Economy Plan (PGN), which implements the principles of the National Programme for the Development of Low-Carbon Economy (NPRGN). Thanks to the preparation of the PGN and an indication of its activities related to (1) reduce energy consumption, (2) increase energy efficiency and (3) reduce GHG emissions in all sectors of the economy, municipalities can apply for national and EU funding for their implementation.The article presents the most important documents at the EU and national, regional and local levels, which must be taken into account in the PGN. The methodology of preparing PGN according to the existing guidelines, in order to meet the established PGN objectives, in long and short-term action scenarios, were presented. The importance of the monitoring process of the implementation the assumed actions (in order to achieve ecological effect) has also been highlighted.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki dziewięcioletnich badań z różnych okresów pracy instalacji fotowoltaicznej. Analizie porównawczej poddano układ nadążny i stacjonarny zainstalowany na budynku Wydziału Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Politechniki Łódzkiej. System wyposażony jest w połączone szeregowo moduły, które przekazują energię elektryczną do sieci wewnętrznej uczelni. Parametry instalacji są na bieżąco rejestrowane i archiwizowane.
EN
The following paper presents the results of 9 years-time electrical parameters measurements of photovoltaic system working at different periods. They were installed on the building of the Faculty of Electrical, Electronic, Computer and Control Engineering at the Technical University of Łodź. The system is equipped with PV modules connected in series, which transfer electrical energy to the internal university network through converters. system parameters are stored and monitored.
The deficit or lack of certain minerals in EU countries forced efforts to secure the supply of mineral resources within the European Union. Forecasts indicate that demand for critical raw materials and "high-tech" metals will grow along with the development of innovative technologies. Critical raw materials in the EU includes 20 commodities of major economic importance, which availability on the EU market is increasingly under threat. The analysis of the data presented in the article shows that the acquisition of critical elements in Poland would be possible with both primary and secondary resources. The study suggests areas for acquisition of certain, critical in national conditions, elements.
PL
Deficyt lub brak niektórych surowców mineralnych w krajach UE wymusił działania zmierzające do zabezpieczenia podaży surowców mineralnych w ramach Unii Europejskiej. Prognozy wskazują, że popyt na surowce krytyczne oraz metale „high-tech” będzie wzrastał wraz z rozwojem innowacyjnych technologii. Do krytycznych surowców w UE zalicza się 20 surowców o istotnym znaczeniu gospodarczym, których dostępność na rynku UE jest coraz bardziej zagrożona. Z analizy danych przedstawionych w artykule wynika, że pozyskiwanie pierwiastków krytycznych w Polsce byłoby możliwe zarówno z surowców pierwotnych, jak i wtórnych. W pracy zasugerowano kierunki pozyskiwania niektórych pierwiastków krytycznych w warunkach krajowych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.