Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 11

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available remote Field study of thermomodified Populus nigra wood in contact with the ground
EN
Durability of wood and wood-based products against various wood-decay organisms, different weather conditions and other factors is established by many laboratory test methods as basis to determining service life prediction and possibilities of particular end-uses of individual species of wood. The investigations in laboratory conditions should be however be checked by testing in natural field conditions with direct impact of all environmental factors, e.g. in contact with the ground. The poplar woods belong to the wood species of low durability to wood destroying organisms and require protection for use in construction particularly in contact with ground. Thermomodification, besides of impregnation with wood preservatives is able to increase durability of wood against certain wood-decaying organisms. The goal of the investigation was to test according to EN 252 method the durability of thermally modified poplar wood after 4 years of field contact with the ground, in comparison to natural twin wood of the species. The attack by organisms and other factors on wood was mainly determined as rating according to EN 252, but described also with some additional data (the presence of fungi and/or the algae/mould on the top/bottom part of test samples etc.). It was stated that in test conditions thermo modified poplar wood was decayed slower in comparison to the natural wood of the species. The difference after 4 years in main rating of wood attack was quite significant (rating 3.77 and respectively 2.23).
PL
Trwałość drewna i materiałów drewnopochodnych wobec różnych organizmów rozkładających drewno i różnych oddziaływań zewnętrznych oraz innych czynników jest ustalana z zastosowaniem wielu metod laboratoryjnych, jako bazy wskazania przewidywanego czasu życia i możliwych zastosowań końcowych poszczególnych gatunków drewna. Badania w warunkach laboratoryjnych powinno się jednak sprawdzać testami w poligonowych warunkach naturalnych z bezpośrednim wpływem ogółu czynników środowiskowych np. w kontakcie z gruntem. Drewno topoli należy do gatunków drewna o małej trwałości wobec organizmów rozkładających drewno i wymaga ochrony przy zastosowaniu w konstrukcjach szczególnie w kontakcie z gruntem. Termomodyfikacja, obok impregnacji środkami ochrony drewna może zwiększyć trwałość drewna wobec poszczególnych organizmów rozkładających drewno. Celem pracy było zbadanie zgodnie z metodą EN 252 trwałości termomodyfikowanego drewna topoli po 4-ch latach poligonowego kontaktu z gruntem, w porównaniu z naturalnym bliźniaczym drewnem tego gatunku. Zaatakowanie drewna przez mikroorganizmy i inne czynniki było oznaczane głównie według ocen zgodnych z EN 252, ale opisano również niektóre dodatkowe dane (obecność grzybów i/lub glonów/pleśni na górnej/dolnej części próbki itp.) Stwierdzono, że w warunkach testu poligonowego termomodyfikowane drewno topoli ulegało rozkładowi wolniej w porównaniu z naturalnym drewnem tego gatunku. Różnica po 4-ch latach w głównej ocenie zaatakowania drewna była wyraźnie znacząca (ocena 3.77 i odpowiednio 2.23).
EN
The long-term storage of chips in the form of piles visibly decreases the quality of this material. The aim of the research was to identify the colonization by fungi of forest chips intended for energy purposes and the growth of fungi, as well as the changes they can cause in wood during the storage of chips. The first sample for biological tests was taken when a test pile was being raised on the premises of a power plant (the initial state) and successive samples were taken from the inside of the pile after 30, 60 and 120 days of storage. The surfaces of the samples were observed using a stereoscopic microscope. Wood inocula, taken from the inside of the samples, were placed on a sterile culture medium, incubated for 10 days, and then observed under a microscope. Numerous filamentous fungi, responsible for the soft rot of wood, were isolated from the samples taken when the pile was raised and after 30 and 60 days of storage; however, no traces of decay in these chips were observed under the microscope. For the first time, fungi belonging to the Basidiomycetes class were observed on chips taken from the pile after 120 days. Hence, it is only after 120 days that some of the changes in chip quality, signalised by a decrease in mass, may be connected with the growth of Basidiomycetes.
EN
Growth of Paecilomyces variotii fungus on salt-agar medium and on natural and chemically preserved wood. Paecilomyces variotii Bainer fungus (Pv) is one of filamentous fungi classified as belonging to Ascomycetes, Deuteromycetes groups, which are able to grow on many of softwood and hardwood species. These fungi (molds) commonly found around the world are responsible for the decrease of functional aesthetics of lignocellulosic materials and even soft rot of wooden materials. The growth of the fungi may be the reason for the drop of the material value, technological difficulties and, eventually, financial loses. It was indicated that Pv may cause yellow discoloration of oak, particularly during kiln drying of wood. The fungus is able to grow on softwood species as well. The aim of this research was to identify the growth rate of Pv fungus on salt-agar medium in comparison to other filamentous fungi and to compare its growth on Scots pine wood both natural and chemically preserved with model wood preservative. It was observed that the growth rate of Pv fungus during double-species tests on salt-agar medium was different depending on the species of the second fungus. Trichoderma viride and Chaetomium globosum fungi limited to some extent the growth of Pv fungus; however, no apparent antagonism was observed. The model wood preservative at 200g/m2 retention effectively controlled the growth of Pv, which in the case of natural Scots pine wood caused complete coverage of the wood surface.
5
PL
Drewno o wysokiej wilgotności łatwo ulega zapleśnieniu. Grzyby strzępkowe (pleśniowe) pogarszają estetykę wyglądu drewna oraz stwarzają zagrożenie dla środowiska i zdrowia osób. Jest to jedna z przyczyn niechętnego stosowania wyrobów z drewna w budownictwie w warunkach potencjalnego narażenia na oddziaływanie wysokiej wilgotności. W celu zmniejszenia tych zagrożeń wprowadza się do drewna fungicydy, ograniczające możliwości zaatakowania drewna przez grzyby. Fungicydy mogą jednak także stwarzać zagrożenia ekotoksykologiczne w fazie użytkowania drewna, a także recyklingu. Alternatywą jest termomodyfikacja drewna, doprowadzona w ostatnich latach do fazy produkcji przemysłowej. Drewno modyfikowane termicznie, wykazuje korzystne cechy użytkowe jak np. mniejsza higroskopijność, większa stabilność wymiarowa niż drewno naturalne, a także poprawa odporności na działanie grzybów podstawczaków, rozkładających drewno. Zmiany właściwości drewna zależą silnie od warunków prowadzenia procesu termicznej modyfikacji. Celem pracy było rozpoznanie wpływu wykonanej w Instytucie Technologii Drewna w Poznaniu termomodyfikacji oraz modyfikacji termicznej i nasycenia olejem naturalnym drewna bielu sosny i brzozy na jego odporność na działanie grzybów pleśniowych. Badaniami mikologicznymi objęto laboratoryjne rozpoznanie działania na badane drewno czystych kultur gatunków grzybów wywołujących głównie zmiany estetyczne tj. powodujących pleśnienie drewna. Odporność drewna na działanie grzybów pleśniowych badano metodą stosowaną w budownictwie. Badawcze i kontrolne próbki, umieszczone na podłożu solno-agarowym, narażano przez 4 tygodnie na działanie dwóch zestawów grzybów tj. mieszaniny czystych kultur grzybów: Aspergillus niger, Penicillium funiculosum, Paecilomyces variotti, Trichoderma viride, Alternaria tenuis lub czystej kultury grzyba Chaetomium globosum, przy inkubacji w temperaturze 27!1oC i wilgotności względnej powietrza powyżej 90%. Stwierdzono, że termomodyfikowane oraz termo-olejowo modyfikowane drewno sosny i brzozy jest nieodporne na zapleśnienie, podobnie jak drewno nie poddawane obróbce termicznej lub termo-olejowej pod względem stopnia i procentowego porośnięcia powierzchni przez grzyby, chociaż intensywność porośnięcia modyfi kowanego drewna przez grzyby pleśniowe jest mniejsza, niż drewna kontrolnego.
EN
Wood of high moisture content is very susceptible to mould. Mould fungi deteriorate aesthetics of wood appearance and create danger to the environment and human health. It is one of the reasons why wood is not willingly used in construction under conditions where there is a possibility of exposure to high humidity. In order to mitigate these threats wood is impregnated with fungicides which limit possibilities of attacking wood by fungi. However fungicides may also create eco-toxicological dangers during use of wood and its recycling. An alternative way is thermal modification of wood which method entered into industrial production phase in recent years. Thermally modified wood demonstrates advantageous functional properties such as lower hygroscopicity, better dimension stability than in the case of natural wood, and also higher resistance to Basidiomycetes which decay wood. Changes in wood properties strongly depend on the conditions of thermal modification. The aim of the work was identifi cation of the influence of thermal modification and thermo-oil modification of Scots pine sapwood and birch wood (the modification was done in the Wood Technology Institute in Poznan) on its resistance to mould fungi. Mycological tests included laboratory identification of the effect of pure cultures of fungi species causing mainly aesthetic changes, i.e. causing mould on wood, on tested wood. The resistance of wood to mould fungi was tested by the method used in building industry. Test and control samples placed on salt-agar medium were exposed to two fungi sets for 4 weeks, i.e. a mixture of pure cultures of the following fungi: Aspergillus niger, Penicillium funiculosum, Paecilomyces variotti, Trichoderma viride, Alternaria tenuis or pure culture of Chaetomium globosum fungus at incubation in the temperature of 27!1oC and relative humidity of over 90%. It was observed that thermally modified and thermo-oil modified Scots pine sapwood and birch wood is not resistant to mould similarly to wood which did not undergo thermal or thermo-oil treatment. The similarity concerns the degree and percentage coverage of surface with fungi; however the intensity of mould fungi coverage on modified wood is lower than in the case of control wood.
EN
The impregnation of wood with wood preservatives may have an influence on its physical and mechanical properties. The knowledge about the character of that influence is of great importance for characterisation of functional properties of wood and, as a consequence, determination of its use classes. The ionic liquids (ILs) of imidazolium tetrafluoroborates series, which for instance very well penetrate into Scots pine wood, are active against wood-destroying fungi and generally have a positive, although insignificant, influence on physical and mechanical properties of wood, especially on its resistance to colour change during exposure to light. However, various ILs may differ widely in that respect. Under POIG.01.03.01-30-074/08 project investigations were undertaken to clarify the influence of didecyldimethylammonium nitrite ([DDA][NO2]) and IL with didecyldimethylammonium cation and anion of herbicide character ([DDA][herbicide]) on selected physical and mechanical properties of Scots pine wood (Pinus sylvestris L.). The miniature sapwood samples were subjected to sorption with the ILs by vacuum method. The properties of the treated wood were compared with those of control wood, i.e. untreated wood, using twin specimens. The average retention of ILs in wood was on the level of 3.6kg/m3, 7.4kg/m3, and 18.2kg/m3. The tested ILs had only a very small influence, from -0.5% to +1.6%, on the compression strength of wood along the grain when oven-dry wood was tested. However, at equilibrium moisture content the compression strength along the grain, bending strength, and modulus of elasticity at bending of wood treated with ILs were distinctly lower, i.e. by 10%, 20% and 15% respectively. The equilibrium moisture content of wood treated with ILs was greater by 2-3% than that of control wood, which may be the reason for deterioration of wood mechanical properties. However, this speculation requires further investigations.
PL
Impregnacja drewna środkami ochrony drewna może wpływać na jego fizyczne, mechaniczne i biologiczne właściwości. Wiedza o charakterze tego wpływu ma istotne znaczenie dla ustalenia klas użytkowania drewna. W badaniach drewna sosny (Pinus sylvestris L.) zabezpieczonego cieczą jonową: tetrafluoroboranem 3-heptyoloksymetylo-1-metyloimidazoliowym, stwierdzono pozytywny jej wpływ na właściwości fizycznomechaniczne drewna, m.in. na zwiększenie trwałości barwy. Różne ciecze jonowe mogą mieć różny wpływ na właściwości drewna, chociaż nie można wykluczyć podobieństw wpływu związków o zbliżonej budowie. W ramach projektu badawczego POIG.01.03.01-30-074/08 podjęto badania oddziaływania dwóch cieczy jonowych: azotynu didecylodimetyloamoniowego [DDA][NO2] i cieczy z kationem didecylodimetyloamoniowym i anionem o charakterze herbicydu [DDA][herbicyd], wprowadzonych w roztworach wodno-alkoholowych do drewna metodą próżniowo-ciśnieniową, na jego wytrzymałość. Retencje cieczy jonowych w drewnie zróżnicowano przez zastosowanie trzech różnych ich stężeń w roztworach. Badania wykonano na bielu drewna sosny (Pinus sylvestris L.), jako drewnie modelowym. Podstawowej oceny wpływu cieczy jonowych na wytrzymałość drewna dokonano przez zbadanie wytrzymałości na ściskanie wzdłuż włókien (zgodnie z PN-C-04907:1972) po wysuszeniu nasycanych cieczami jonowymi próbek do stanu zupełnie suchego. Następnie dokonano oznaczeń wytrzymałości na ściskanie wzdłuż włókien metodą według PN-D-04102:1979 oraz wytrzymałości i modułu sprężystości przy zginaniu drewna metodami: według PN-D-04103:1977 i PN-D-04117:1963. Oznaczenia te wykonano stosując drewno o równowagowym stanie wilgotności w klimacie normalnym (wilgotność powietrza 65%/20°C). W rezultacie badań wykonanych na bliźniaczych próbkach drewna stwierdzono, że nasycanie bielu drewna sosny zwyczajnej cieczami jonowymi [DDA][NO2] i [DDA] [herbicyd] w ilości 3,5 do 19,0 kg/m3: – nie wpływa na wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien badaną zgodnie z normą PN-C-04907:1972 w stanie zupełnie suchego drewna (zmiany w zakresie od –0,5% do +1,6% kwalifikowane są według normy jako brak zmian), – powoduje zwiększenie wilgotności równowagowej drewna w klimacie normalnym (65%/20°C) o 2–3%, – zmniejsza wytrzymałość na zginanie statyczne, wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien oraz moduł sprężystości drewna w stanie wilgotności równowagowej, dla klimatu normalnego (65%, 20°C), odpowiednio o około: 20%, 10% i 15%. Różnice pomiędzy wartościami średnimi wytrzymałości na zginanie, wytrzymałości na ściskanie i modułu sprężystości przy zginaniu próbek kontrolnych i próbek nasycanych cieczami jonowymi są statystycznie istotne (przy poziomie ufności 95%). Różnice pomiędzy wartościami średnimi wytrzymałości na zginanie, wytrzymałości na ściskanie i modułu sprężystości przy zginaniu próbek nasycanych cieczami jonowymi o różnych stężeniach (różne stopnie retencji) są statystycznie nieistotne (przy poziomie ufności 95%). Dalszych badań wymaga sprawdzenie czy obniżenie wytrzymałości i modułu sprężystości przy wilgotności drewna odpowiadającej wilgotności równowagowej dla klimatu normalnego jest wynikiem wyższej wilgotności równowagowej drewna nasycanego testowanymi cieczami, czy oddziaływania tych cieczy na tkankę drzewną.
7
Content available Research on wood submerged in the sea
EN
The Polish Maritime Museum in Gdansk participated in the EU project MACHU aiming at creation of a system of location, making information on European subaqueous maritime cultural heritage available and dissemination of it. 7 EU countries co-operated in the project. The Wood Technology Institute contributed to research on durability of small oak wood samples submerged in the sea. The samples were considered bioindicator of changes. The outline of research in the project is presented below.
PL
Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku uczestniczyło w projekcie UE MACHU zmierzającym do stworzenia systemu lokalizacji, udostępnienia i upowszechnienia informacji o europejskim podwodnym morskim dziedzictwie kulturowym. W projekcie współpracowało 7 krajów UE. Instytut Technologii Drewna wziął udział w pracach w zakresie badań trwałości w warunkach zatopienia w morzu małych próbek drewna dębu traktowanych jako bioindykator zmian. Przedstawiono zarys badań w projekcie.
EN
The results of the tests of the effectiveness of the action of new, not yet described in the literature group of biocidal ionic liquids were synthesised and presented. Those ionic liquids are derivatives of the leading structure, i.e. didecyldimethylammonium nitrate, and demonstrate strong action against mould fungi. Natural quaternary ammonium salts, mainly extracts from coconut and soybean, and from vegetable fats, were the basis for syntheses. Mycological tests were carried out on the wood of pine Pinus sylvestris L. (sapwood) in accordance with the method assumed binding for the assessment of biocide efficacy.
PL
Drewno użytkowane w warunkach wysokiej wilgotności ulega deprecjacji i procesom destrukcji biologicznej wywołanej działaniem mikroorganizmów. Szczególnie jest podatne na atak grzybów pleśniowych, wywołujących powierzchniowe przebarwienia, co pogarsza estetykę drewna oraz obniża jego konkurencyjność w stosunku do innych materiałów technicznych. Różnorodność gatunkowa oraz oporność grzybów pleśniowych na preparaty chemiczne jest problemem przy opracowaniu struktur skutecznych substancji czynnych, zwalczających tę grupę grzybów niedoskonałych. Zsyntezowano nową, nieopisaną w literaturze, grupę biobójczych cieczy jonowych, pochodnych struktury wiodącej – azotanu didecylodimetyloamoniowego, wykazujących silne działanie w stosunku do grzybów-pleśni. Bazą dla syntez były czwartorzędowe sole amoniowe pochodzenia naturalnego, głównie ekstrakty z kokosa, soi oraz tłuszczów roślinnych. Badania mikologiczne wykonano na drewnie sosny Pinus sylvestris L.(biel), zgodnie z metodą przyjętą jako obowiązującą w ocenie skuteczności działania biocydów. Opracowane ciecze jonowe wykazały aktywność wobec gatunku Chaetomium globosum, oraz mieszaniny: Aspergillus niger, Penicillium funiculosum, Alternaria alternata, Paecylomyces varioti, Trichoderma viride. Jako najsilniej działające ciecze jonowe wymienić należy związki o kationach: didecylodimetyloamoniowym, benzalkoniowym, dodecylotrimetyloamoniowym i cocotrimetyloamoniowym oraz szeregu anionów organicznych i nieorganicznych (również o właściwościach herbicydowych).
EN
Thermal modification and impregnation with natural oil may improve functional properties of wood. However, to a great extent changes in wood properties depend on the conditions of thermal modification process and on the impregnation method and type and amount of the oil used. The Wood Technology Institute in Poznan conducted research on thermal modification of wood which joined thermal modification and introduction of natural oils into wood. The aim of the research was to identify properties of Scots pine and birch wood subjected to such modification. This paper presents results of determinations of the effect of thermal and thermo-oil treatment of wood on its strength, equilibrium moisture content, and resistance to fungi. It was observed that some functional properties of wood improved and resistance to Basidiomycotina fungi increased, even after the wood was subjected to accelerated ageing by evaporation or leaching with water.
PL
Celem badań było określenie wytrzymałości, hydrofobowości i odporności drewna termomodyfikowanego i drewna poddanego modyfikacji termo-olejowej na działanie grzybów powodujących rozkład (Basidiomycotina). Obiektem badań były próbki bielu drewna sosny zwyczajnej oraz drewna brzozy. W wyniku termomodyfikacji gęstość drewna zmniejszyła się o 8%, ale wzrosła o 18% w wyniku modyfikacji termo-olejowej. W porównaniu z wartościami wytrzymałości dla drewna naturalnego, drewno sosny zwyczajnej i brzozy poddane termomodyfikacji i modyfikacji termo-olejowej wykazało zwiększoną wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien oraz moduł elastyczności przy zginaniu, ale zmniejszoną wytrzymałość na zginanie. W porównaniu z drewnem naturalnym wilgotność równowagowa drewna poddanego termomodyfikacji i modyfikacji termo-olejowej była wyraźnie niższa w przypadku obu badanych gatunków drewna. Modyfikowane drewno sosny zwyczajnej i brzozy badane metodą opartą na normie EN 113 cechowało się zwiększoną odpornością na działanie grzybów Coniophora puteana lub Trametes versicolor odpowiednio po wymywaniu (EN 84) lub odparowaniu (EN 73).
10
Content available remote Środki do ochrony drewna przed korozją biologiczną i naturalnym starzeniem
PL
Opracowano nowe formuły preparatów przeciwgrzybowych zawierające alkaliczne kompleksy miedzi(II), czwartorzędowe sole amoniowe, związki boru i pochodne triazolu. Zabezpieczone nimi drewno sosny Pinus sylvestris L. i buka Fagus silvatica L. jest odporne na brunatny i biały rozkład wywołany przez grzyby Coniophora puteana i Trametes versicolor oraz pleśnienie. Nowe preparaty miedziowe stabilizują barwę nasyconego drewna w warunkach działania promieniowania UV. Po 480-h starzeniu UV + H2O, wg procedury ASTM D 2898-81, zmiana barwy drewna zabezpieczonego była ok. 4-krotne mniejsza niż próbki kontrolnej. Proces wymywania środków ochronnych podczas cykli starzenia nie zmieniał ich działania inhibitującego fotodegradację drewna. Zastosowana do identyfikacji wiązań analiza FT-IR potwierdziła reakcje kompleksów aminomiedziowych z grupami funkcyjnymi komponentów drewna.
EN
New wood preservatives involving (4:1 or 8:1 by moles) mono (MEA), di or triethanolmine–CuCO3.Cu(OH)2, applied 0.5 or 1% (Cu wt. basis), quaternary ammonium salts, B compds., and triazole derivs., prevented the brown and white rot caused by Coniophora puteana and Trametes versicolor in Scots pine wood (Pinus silvestris) and beech wood (Fagus silvatica). On 480-hr. exposure to UV + H2O, the wood color fell to 25% of that of controls. Leaching did not affect the photodegradation-inhibiting effect of the preservatives. FT-IR spectra confirmed the interactions between the Cu–MEA and wood components’ functional groups.
11
Content available remote Przeciwsiniznowe zabezpieczanie chemiczne drewna sosny z różnych klas wieku
PL
Metodą według NWPC 1.4.1.3./79 badano skuteczność zabezpieczenia przed sinizną drewna bielu sosny z drzew w wieku 30, 41, 61 i 97 lat, z użyciem jako wzorcowych preparatów chemicznych środków ochrony drewna ze składnikami aktywnymi: QAC, propiconazol, kwas borowy. Stosowano mieszaninę kultur grzybów: Aureobasidium pullulans, Ceratocystis imperfekta, Cladosporium herbarium, Sclerophoma pityophila. Skuteczność zabezpieczenia drewna była związana ze stężeniem preparatów. Wykazano, że zróżnicowanie wiekowe drewna bielu sosny nie wpływa wyraźnie na skuteczność działania ochronnego chemicznych preparatów przeciwsiniznowych.
EN
The objective of this study was to recognise the effect of the age of Scots pine trees on the effectiveness of sapwood preservation against blue stain with chemical agents. The performed experiments were carried out on pinewood 30, 41, 61 and 97 years old derived from the fresh coniferous forest site. The experimental wood was preserved using the following preparations: Fungosept (active ingredient: alkaline activated benzalconium chloride) of 2.5, 4.5. 6.5 and 8.5% concentrations and LP 12 215 (active ingredient: propiconazol, boric acid) of 0.5, 1.0, 2.0 and 3.0% concentrations. The preservation effect of the applied preparations against blue stain was estimated by the test according to NWPC 1.4.1.3./79. The following mixtures of pure fungal cultures were used in the performed experiments: Aureobasidium pullulans, Ceratocystis imperfecta, Cladosporium herbarum, Sclerophoma pityophila. It was demonstrated that age differences of pine sapwood showed no clear influence on the preservation effectiveness of chemical anti-blue stain preparations.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.