Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ventilation control of the new safe confinement of the Chornobylnuclear power plant based on neuro-fuzzy networks

Loboda Petro, Starovit Ivan S., Shushura Oleksii M, Havrylko Yevhen V., Saveliev Maxim V., Sachaniuk-Kavets’ka Natalia, Neprytskyi Oleksandr, Oralbekova Dina, Mussayeva Dinara

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2023

|

T. 13, nr 4

114--118

EN

The accident at the Chornobyl Nuclear Power Plant (ChNPP) in Ukraine in 1986 became one of the largest technological disasters in human history. During the accident cleanup, a special protective structure called the Shelter Object was built to isolate the destroyed reactor from the environment. However, the planned operational lifespan of the Shelter Object was only 30 years. Therefore, with the assistance of the international community, a new protective structure called the New Safe Confinement (NSC) was constructed and put into operation in 2019. The NSC is a large and complex system that relies on a significant number of various tools and subsystems to function. Due to temperature fluctuations and the influence of wind, hydraulic processes occur within the NSC, which can lead to the release of radioactive aerosols into the environment. The personnel of the NSC prevents these leaks, including through ventilation management. Considering the long planned operational term of the NSC, the development and improvement of information technologies for its process automation is a relevant task. The purpose of this paper is to develop a method for managing the ventilation system of the NSC based on neuro-fuzzy networks. An investigation of the current state of ventilation control in the NSC has been conducted, and automation tools for the process have been proposed. Using an adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) and statistical data on the NSC's operation, neuro-fuzzy models have been formed, which allows to calculate the expenses of the ventilation system using the Takagi-Sugeno method. The verification of the proposed approaches on a test data sample demonstrated sufficiently high accuracy of the calculations, confirming the potential practical utility in decision-making regarding NSC’s ventilation management. The results of this paper can be useful in the development of digital twins of the NSC for process management and personnel training.

PL

Awaria w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej (ChNPP), która miała miejsce w Ukrainie w 1986 roku, stała się jedną z największych katastrof technologicznych w historii ludzkości. Podczas likwidacji awarii zbudowano specjalną strukturę ochronną – Obiekt "Ukrycie", mającą na celu izolację zniszczonego reaktora od otoczenia. Jednak planowany okres eksploatacji sarkofagu "Ukrycie" wynosił tylko 30 lat, dlatego przy wsparciu społeczności międzynarodowej zbudowano nową strukturę ochronną – "Nowa Bezpieczna Powłoka" (NSC), która została oddana do użytku w 2019 roku. NSC jest dużym i skomplikowanym systemem, którego funkcjonowanie zapewnia znaczna liczba różnych narzędzi i podsystemów. Ze względu na zmienne temperatury i wpływ wiatru, w NSC zachodzą procesy hydrauliczne, które mogą prowadzić do uwolnienia promieniotwórczych aerozoli do otoczenia. Personel NSC zapobiega tym wyciekom, między innymi poprzez zarządzanie wentylacją. W związku z długim planowanym okresem eksploatacji NSC, istotnym zadaniem jest rozwój i doskonalenie technologii informatycznych dla automatyzacji procesów. Celem pracy jest opracowanie metody zarządzania systemem wentylacji NSC opartej na rozmytych sieciach neuronowych. Przeprowadzono badania istniejącego stanu rozwiązywania problemów zarządzania wentylacją NSC oraz wybrano narzędzia do automatyzacji procesu. Za pomocą adaptacyjnego systemu wnioskowania neuro-rozmytego (ANFIS) i danych statystycznych dotyczących funkcjonowania NSC, stworzono modele neuro-rozmyte, które pozwalają na kalkulację kosztów systemu wentylacyjnego metodą Takagi-Sugeno. Weryfikacja zaproponowanych podejść na próbce kontrolnej danych wykazała wystarczająco wysoką dokładność obliczeń, co potwierdza możliwość ich praktycznego zastosowania w procesie podejmowania decyzji dotyczących zarządzania wentylacją NSC. Wyniki pracy mogą być również przydatne przy tworzeniu cyfrowe bliźniaków NSC w celu zarządzania procesami i szkolenia personelu.

2

Statistical methods for evaluating experimental data on the use of mathematical competenciesin study for a resilient economy

Petruk Vira, Prozor Olena, Sabadosh Yuliia, Baranovska Iryna, Palii Maksim, Moroz Yevheniia, Kumargazhanova Saule, Mussayeva Dinara

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2023

|

T. 13, nr 2

78--85

EN

The description of the problems, solved within the statistics evaluation of the results of educational (pedagogical) experiment in resilient economy is given. Comparison of the two average samplings and hypothesis verification relative to dispersions of the two samplings are considered.It is shown the hypothesis that teaching and methodical training system of subjects of higher mathematics in technical universities, suggested on the base of the modern interactive technologies, significantly improves the quality of the base level of professional competence of future engineers. The methodsfor statistical processing of the obtained results, which very thoroughly research all the indexes which compose the suggested learning and methodical system for teaching higher mathematics in technical universities are used.

PL

Podano opis problemów rozwiązywanych w ramach statystycznej oceny wyników eksperymentu edukacyjnego (pedagogicznego)w gospodarce odpornej. Rozważa się porównanie dwóch średnich prób i weryfikację hipotezy w odniesieniu do dyspersji dwóch prób. Wykazano hipotezę, że system nauczania i szkolenia metodycznego przedmiotów matematyki wyższej na uczelniach technicznych, zaproponowany w oparciu o nowoczesnetechnologie interaktywne, znacząco poprawia jakość podstawowego poziomu kompetencji zawodowych przyszłych inżynierów. Zastosowano metody statystycznego przetwarzania uzyskanych wyników, które bardzo dokładnie badają wszystkie wskaźniki składające się na proponowany system nauczaniai metodycznego nauczania matematyki wyższej w uczelniach technicznych.

3

Information model of the assessment of tourism sector competitiveness in the context of Europeanintegration policy

Prychepa Iryna, Adler Oksana, Ruda Liliia, Lesko Olexander, Bondarenko Zlata, Yanan Lee, Mussayeva Dinara

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2022

|

T. 12, nr 4

47--52

EN

The aim of this paper is to identify the main problems and prospects of tourism growth in Ukraine including international experience in the context of deepening of the integration connections. The paper studied the main trends and characteristics of the tourism industry development in Ukraine in the context of European integration, describe the state, structure, dynamics of the relevant indices of the tourism sector in Ukraine, monitored the relationships and dependencies, determined the correlation factors. Main practical directions of the domestic tourism growth were determined. Determined the place of Ukraine in a highly competitive European tourism market. In addition, the paper made significant theoretical and practical contribution to overcome main problems associated with the characteristic feature of the tourist complex of Ukraine. The results of research identified the main problems of the development of the tourism sector of Ukraine, as well as highlighted the potential prospects for tourism development, taking into account the conditions of European integration.

PL

Celem pracy jest określenie głównych problemów i perspektyw rozwoju turystyki na Ukrainie z uwzględnieniem doświadczeń międzynarodowych w kontekście pogłębiania powiązań integracyjnych. W pracy zbadano główne trendy i cechy rozwoju branży turystycznej na Ukrainie w kontekście integracji europejskiej, opisano stan, strukturę, dynamikę istotnych wskaźników sektora turystycznego na Ukrainie, monitorowano związki i zależności, określono czynniki korelacji. Wyznaczono główne praktyczne kierunki rozwoju turystyki krajowej. Określono miejsce Ukrainy na wysoce konkurencyjnym europejskim rynku turystycznym. Ponadto, praca wniosła istotny wkład teoretyczny i praktyczny do przezwyciężenia głównych problemów związanych z cechami charakterystycznymi kompleksu turystycznego Ukrainy. Wyniki badań określiły główne problemy rozwoju sektora turystycznego Ukrainy, jak również podkreśliły potencjalne perspektywy rozwoju turystyki, biorąc pod uwagę warunki integracji europejskiej.

4

Forecasting business processes in the management system of the corporation

Yaremko Svetlana A., Kuzmina Elena M., Savina Nataliia B., Yepifanova Iryna Yu., Gordiichuk Halyna B., Mussayeva Dinara

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2022

|

T. 12, nr 4

53--59

EN

One of the key issues in corporate management is business process management. That is why the greatest interest for company analysts is the issue of effective forecasting of business processes. In today's digitalization of the economy, integration and automation of business processes have become the main priorities for achieving efficiency and effectiveness of companies, and especially for effective management decisions. This problem can be solved with the help of integrated systems, which are tools for effective management decisions, modeling and optimization of business processes. The article provides an analytical review of known forecasting methods and identifies the features of their application, analyzes the advantages and disadvantages that will take them into account in modeling the company and promote economic development, competitiveness and optimize business processes.

PL

Jednym z kluczowych zagadnień w zarządzaniu przedsiębiorstwem jest zarządzanie procesami biznesowymi. Dlatego też największym zainteresowaniem analityków firmowych jest kwestia skutecznego prognozowania procesów biznesowych. W dobie dzisiejszej cyfryzacji gospodarki integracja i automatyzacja procesów biznesowych stały się głównymi priorytetami dla osiągnięcia sprawności i efektywności przedsiębiorstw, a przede wszystkim dla skutecznych decyzji zarządczych. Problem ten można rozwiązać za pomocą systemów zintegrowanych, które są narzędziami do podejmowania skutecznych decyzji zarządczych, modelowania i optymalizacji procesów biznesowych. W artykule dokonano analitycznego przeglądu znanych metod prognozowania i wskazano cechy ich zastosowania, przeanalizowano zalety i wady, które pozwolą uwzględnić je w modelowaniu przedsiębiorstwa i wspierać rozwój gospodarczy, konkurencyjność oraz optymalizować procesy biznesowe.