Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Osuwisko Vajont (Włochy) : przykład katastrofy przyrodniczej wywołanej działaniami człowieka

Różycka M., Duszyński F., Michniewicz A.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 9

560--563

EN

Vajont landslide, which affected the northern slope of Monte Toc in the Dolomites (NW Italy), is one of the most famous examples of a natural disaster induced by human activity. A wave, generated by displaced material that filled the Vajont reservoir, overtopped the dam and destroyed a few villages in the nearby Piave valley, resulting in death of approximately 2000people. In this review paper, some facts about the disaster are presented and its triggering factors are discussed. Information related to tourism development in the area is also provided.

2

Tectonic geomorphology of the Sudetes (Central Europe) – a review and re-appraisal

Różycka M., Migoń P.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

|

2017

|

Vol. 87, No. 4

275--300

EN

The Sudetes are a mountain range in Central Europe, which owes its emergence to the Cenozoic rejuvenation of an old Variscan orogen, subject to stresses from the Alps and the Carpathians. The gross morphological features of the Sudetes are typically explained as reflecting the superposition of the effects of long-term, rock-controlled denudation and Late Cenozoic differential uplift and subsidence. In this paper, early conceptual models, developed in the 1950s and 1960s and emphasizing alternating uplift and planation phases, are presented first. A review of more recent work focused on tectonic landforms and geomorphic indicators of tectonic movements follows, with special attention to fault-generated escarpments, valley morphology, stream longitudinal profiles, terraces and fans, drainage basin characteristics and regional geomorphometric studies. Attempts to provide a timeframe of tectonic relief differentiation are also summarized. In the closing part of the paper, the existing approaches and findings are re-evaluated in order to identify challenges and perspectives for future work. The availability of high-resolution digital terrain models creates a unique opportunity to quantify relief features and detect even the subtle topographic signatures of recent tectonics. A need to reconcile the results of geomorphological analysis with those emerging from other studies focused on faults is highlighted.

3

Rzeźba granitowego skalnego miasta Starościńskich Skał w Rudawach Janowickich (Sudety Zachodnie)

Michniewicz A., Jancewicz K., Różycka M., Migoń P.

Landform Analysis

|

2016

|

Vol. 31

17--33

PL

Praca zawiera opis grupy Starościńskich Skał w północnej części Rudaw Janowickich, która stanowi jedyny w polskich Sudetach przykład granitowego „skalnego miasta”. Starościńskie Skały to złożona forma ostańcowa, składająca się z szeregu skałek usytuowanych na granitowym cokole o cechach wzgórza wyspowego. Wyniki kartowania terenowego zostały przedstawione na szczegółowej mapie geomorfologicznej, zawierającej 30 wydzieleń. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za rzeźbę skałek jest zróżnicowany system spękań (koncentryczny i prostokątny), do którego nawiązuje dwudzielność kompleksu skalnego. Cechą charakterystyczną tej grupy skalnej jest występowanie bogatej mikrorzeźby, która świadczy o jej stabilności i długim rozwoju powierzchniowym. Niektóre elementy mikrorzeźby – nisze kloszowe – dowodzą jednak tego, że w pierwszym etapie rozwoju skałki były kształtowane podpowierzchniowo, przy istotnym udziale wietrzenia chemicznego.

EN

The paper presents a description of the Starościńskie Skały tor group located in the northern part of the Rudawy Janowickie which is the only example of a granite rock city in the Polish Sudetes. Starościńskie Skały is a specific complex landform composed of various tors situated on a dome-like pedestal. The results of detailed field landform mapping are presented on geomorphological map, which contains 30 elements. The major factor influencing morphology of the Starościńskie Skały is a complex system of joints (sheeting and orthogonal joints) which control the shape of the residual and are responsible for morphological duality of the rock city. A characteristic feature of this tor group is the presence of varied microrelief, which indicates surface stability and protracted development at the surface. However, certain components of microrelief – flared slopes – are an evidence of subsurface chemical weathering of Starościńskie Skały tor group in the first stage of their development.

4

The Rogowiec Landslide Complex (Central Sudetes, SW Poland) : a case of a collapsed mountain

Kasprzak M., Duszyński F., Jancewicz K., Michniewicz A., Różycka M., Migoń P.

Geological Quarterly

|

2016

|

Vol. 60, No. 3

695--713

EN

The paper focuses on a large relict landslide complex in the northeastern part of the Kamienne Mts. (Sudetes, SW Poland) developed on Carboniferous and Permian volcanic and clastic sedimentary rocks. Whilst the presence of mass movements around Mt. Rogowiec has long been known, no attempts have yet been made to offer a comprehensive analysis. This study is based on recognition of geomorphic features from LiDAR-derived DTM, geomorphometric analysis, field geomorphological mapping, joint measurements at representative exposures, and electrical resistivity tomography. The total area affected by gravitational slope deformation exceeds 40 ha and consists of a few smaller units that show distinctive patterns of displacement. The eastern slopes of the Mt. Rogowiec ridge have been reshaped by large slides involving rigid blocks of trachyandesite in the upper part and deformed sedimentary successions in the middle and lower part. The central part of the area has experienced lateral spreading which resulted in complete disintegration of the volcanic cap. Fresh-looking ridge-top trenches indicate that this process is ongoing. Subsequent movements included flows into pre-existing valleys and rock wall collapses to produce spectacular block streams. The scale and variety of deformation structures at Mt. Rogowiec make this locality unique in the Sudetes.

5

Wskaźniki morfometryczne w geomorfologii tektonicznej

Różycka M.

Landform Analysis

|

2015

|

Vol. 30

3--20

PL

Geomorfologia tektoniczna jest dynamicznie rozwijającą się dziedziną nauki – głównie za sprawą nowych możliwości badawczych, które pojawiły się wraz z rozwojem narzędzi udostępnianych za pośrednictwem Geograficznych Systemów Informacyjnych (GIS) oraz z wprowadzeniem cyfrowych zestawów danych wysokościowych. Dzięki temu rozwijany jest przede wszystkim ilościowy kierunek tych badań. Niniejsza praca ma charakter przeglądowy. Zestawiono w niej, podzielono oraz omówiono wskaźniki morfometryczne wykorzystywane w badaniach nad młodą aktywnością tektoniczną obszarów, zwracając jednocześnie uwagę na ograniczenia interpretacyjne związane z ich wykorzystywaniem. Przegląd literatury uwzględnia opracowania zarówno polskie, jak i zagraniczne opublikowane w latach 2000–2015.

EN

New research possibilities that emerged from the development of Geographic Information Systems (GIS) and digital topography underpin the growth of tectonic geomorphology, mainly in respect to quantitatively oriented investigations. This paper presents a review of morphometric parameters that have been applied in morphotectonic studies in Poland and worldwide and is essentially based on papers published from 2000 to 2015. Classification of tectonic activity indicators is presented, as well as limitations in their interpretation are discussed.

6

Granite tors of Waldviertel (Lower Austria) as sites of geotourist interest

Michniewicz A., Różycka M., Migoń P.

Geotourism / Geoturystyka

|

2015

|

nr 1-2

19--36

EN

Granites of the South Bohemian Pluton are among the main rocks in the region of Waldviertel in the northern part of Lower Austria. The overall topography is gently rolling, with higher elevations and medium-altitude mountainous relief present only in the south-western part. Tors are the most characteristic residual landforms and occupy different settings, from mountain tops to valley floors. They vary in shapes and dimensions, with castle koppies and boulder clusters being most common. Many tors host well-developed microforms such as weathering pits, karren, runnels, and flared slopes. Balanced rocks are among the highlights of the region. Because of good access residual granite landforms of Waldviertel are well suited to be developed as geosites and geotourist destinations, but there is clearly a deficit of explanation and interpretation. In this paper 15 representative tors are presented, tourist infrastructure is summarized, and a thematic one-day drive is proposed.

PL

Granity plutonu południowoczeskiego należą do głównych skał występujących w regionie Waldviertel w północnej części kraju związkowego Dolna Austria. Region ten odznacza się lekko falistą rzeźbą, z większymi wysokościami i górzystym ukształtowaniem jedynie w części południowo-zachodniej. Skałki stanowią najbardziej charakterystyczny element rzeźby denudacyjnej, zajmując różną pozycję morfologiczną, od szczytów wzniesień po dna dolinne. Są zróżnicowane pod względem kształtu i wymiarów, z dominacją zamczysk skalnych i zgrupowań bloków (skałek rumowiskowych). Morfologię wielu z nich urozmaicają mikroformy, takie jak kociołki wietrzeniowe, żłobki, rynny i nisze kloszowe. Szczególnie interesującym elementem rzeźby regionu są chybotki. Dobra dostępność sprawia, że rezydualne formy granitowe regionu są odpowiednie do zagospodarowania jako geostanowiska i atrakcje geoturystyczne, choć uwagę zwraca brak szerszego zaplecza edukacyjnego i interpretacyjnego. W artykule przedstawiono 15 reprezentatywnych skałek granitowych, podsumowano zagospodarowanie turystyczne obszaru oraz zaproponowano przebieg jednodniowej tematycznej trasy samochodowej.

7

Atrakcyjność geoturystyczna okolic Wojcieszowa w Górach Kaczawskich

Różycka M.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 10/1

514--520

EN

The area around the town of Wojcieszów (Kaczawskie Mts., SW Poland) is characterized by high geotourism attractiveness, although its abiotic elements remain underrated. This paper presents the variety of potential geotourist attractions inventoried in the study area and a proposal of information boards. Seventy potential geotourist attraction have been recognized. They represent different types of objects such as tors, quarries, caves, lime kilns, remnants of the past metalliferous mining (shafts, drifts, bings), stone-made buildings, gravel-sand pits, view points, springs, anthropogenic lake, river channel, erratic boulders. The geosites were grouped into five clusters, in the vicinity of six settlements (Radzimowice, Mysłów and Kaczorów, Wojcieszów, Dobków, Podgórki). Their spatial distribution was presented on the map.

8

Amorphization and liquid state separation in Ni80-2xCuxFexP20 alloys

Ziewiec K., Prusik K., Różycka M.

Metallurgy and Foundry Engineering

|

2014

|

Vol. 40 no. 1

45-54

EN

The aim of the work is to study the ability and potential of glass formation in Ni-Fe-Cu-P alloys. A series of alloys were produced in arc furnace (i.e. Ni70Fe5Cu5P20, Ni60Fe10Cu10P20, Ni50Fe15Cu15P20, Ni40Fe20Cu20P20, Ni30Fe25Cu25P20, Ni20Fe30Cu30P20). The primary microstructure of the ingots was studied. The ribbons in as-melt-spun state were characterized by X-ray diffraction (XRD). The Ni70Fe5Cu5P2, Ni60Fe10Cu10P20 melt-spun alloys were found to be amorphous. For higher copper and iron concentrations a crystalline structure was obtained after melt spinning. This correlated with the tendency for the formation of the Fe-based phases enriched in P and Cu-based poorly alloyed phases which resulted in the formation of crystalline microstructure in melt-spun ribbons. For higher concentration of Fe and Cu, microstructures of the alloys contained constituents resultant from a tendency for separation in the liquid state. It is observed that the formation of the crystal line melt-spun ribbons is caused by the attraction of phosphorus by iron and the formation of copper-based fcc phase.

PL

Celem pracy było zbadanie podatności na zeszklenie oraz możliwości wytworzenia struktury szklistej w stopach wieloskładnikowych Ni-Fe-Cu-P. W piecu łukowym wytworzono serię stopów (tzn.: Ni70Fe5Cu5P20, Ni60Fe10Cu10P20, Ni50Fe15Cu15P20, Ni40Fe20Cu20P20, Ni30Fe25Cu25P20, Ni20Fe30Cu30P20). Badano strukturę pierwotną wlewków. Taśmy w stanie po odlewaniu na wirujący bęben badano za pomocą dyfrakcji rentgenowskiej. Stwierdzono, że stopy Ni70Fe5Cu5P20, Ni60Fe10Cu10P20 odlewane na wirujący bęben były amorficzne. Dla stopów o wyższych zawartościach miedzi i żelaza po odlewaniu na wirujący walec otrzymano strukturę krystaliczną. Fakt ten można powiązać z tendencją do tworzenia faz na osnowie żelaza wzbogaconych w fosfor oraz zubożonych w pozostałe składniki stopowe faz na osnowie miedzi,które przyczyniły się do tworzenia w odlewanych taśmach mikrostruktury krystalicznej. Dla wyższych zawartości żelaza i miedzi, mikrostruktury stopów zawierały składniki fazowe powstające w efekcie tendencji stopów do podziału fazowego w stanie ciekłym. Zaobserwowano, że tworze nie krystalicznych taśm jest spowodowane przez przyciąganie fosforu przez żelazo oraz tworzenie bogatej w miedź fazy o strukturze regularnej ściennie centrowanej.