Na przestrzeni ostatnich lat zaobserwować można dynamiczny wzrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych, który na świecie sięga średnio około 16% rocznie. Podjęcie decyzji o budowie elektrowni wiatrowej związane jest bardzo dużym ryzykiem inwestycyjnym i wymaga przeprowadzenia szeregu analiz techniczno-ekonomicznych. W artykule zaprezentowano możliwość zastosowania anemometru Dopplerowskiego Windcube v2 na potrzeby energetyki wiatrowej. Mobilne urządzenie pomiarowe klasy LIDAR Windcube v2 stanowi alternatywę dla tradycyjnych pomiarów prędkości wiatru za pomocą masztów pomiarowych i może efektywnie zredukować niepewności pomiaru zarówno w płaszczyźnie poziomej (ukształtowanie terenu), jak i pionowej (profil prędkości wiatru na danej wysokości), co przyczynić się może do zredukowania niepewności prognozy produkcji energii elektrycznej w danej lokalizacji. W artykule także zaprezentowano analizę porównawczą wyników pomiarów przebiegu prędkości wiatru wykonanych za pomocą Windcube v2 z pomiarami wykonanymi za pomocą masztu pomiarowego dla tej samej lokalizacji.
EN
In recent years the dynamic increase in installed capacity in wind power plants can be observed. In the world it comes to about 16 % per year. Making a decision about building a wind power plant is connected with the high investment risk and it requires having a number of techno– economic analyses. In the article, there is presented a possibility of applying Windcube v2 Doppler anemometer for the needs of wind energy. Mobile LIDAR measuring device Windcube v2 makes an alternative to traditional wind speed measurements with the use of measuring masts and it can effectively reduce unreliability of measurements both on the horizontal plane (landform) and vertical plane (wind speed’s profile on a specific height) what can contribute to reduction of forecasts’ uncertainty in electric energy production in a specific location. In the article, there is also presented a comparative analysis of measurements’ results in wind speed made by Windcube v2 and measurements made by met masts for the same location.
W skali globalnej wzrasta produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Wzrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych na świecie sięga średnio około 15% rocznie. Oprócz budowy dużych farm wiatrowych obecnie obserwujemy dynamiczny rozwój małej energetyki wiatrowej. Prognozy ponadinflacyjnego wzrostu cen energii oraz przyjęcie ustawy o OZE promującej mikro i małe źródła energii, a także wzrost zainteresowania na rynku energetyki prosumenckiej mogą przyczynić się do bardzo dynamicznego rozwoju małej energetyki wiatrowej w Polsce w najbliższym czasie. Artykuł stanowi przegląd wybranych nowoczesnych rozwiązań konstrukcyjnych małych turbin: o poziomej i pionowej osi obrotu, z dyfuzorem, typu swift oraz o nietypowych konstrukcjach. Artykuł obejmuje także zagadnienia związane z opłacalnością budowy małych turbin wiatrowych oraz konieczności wsparcia podejmowanej decyzji inwestycyjnej przez dedykowane oprogramowanie umożliwiające wykonanie analizy efektywności ekonomicznej i analizy ryzyka.
EN
Considering globally energy production coming from renewable energy sources grows each year. New installed capacity in wind power plants increases approximately 15% per year worldwide. Apart from building large wind power plants dynamic development of small wind energy can be observed. Predictions of over inflation energy prices grow and passing enacted a new law about renewable energy sources that promotes micro and small energy sources and grow of market interesting about prosument energy may all contribute to dynamic development of small wind energy in Poland soon. This document constitutes a review of chosen modern constructions of small wind turbines with: horizontal and vertical axis, diffuser, swift type and untypical ones. It includes also an issue connected with profitability of building small wind turbine along with necessity of making a decision about the investment that needs to be helped by dedicated software with possibility of making effectiveness analysis and risk analysis.
Systemy CAES są efektywną technologią magazynowania energii elektrycznej i stanowią alternatywę dla akumulacji energii w elektrowniach szczytowo- pompowych. Istnieje możliwość współpracy elektrowni wiatrowej z elektrownią CAES pod warunkiem wyznaczenia właściwej lokalizacji dla obydwu technologii i określenia kosztów granicznych budowy i eksploatacji układu hybrydowego. Niezbędne jest zbudowanie modelu, a następnie zaimplementowanie oprogramowania w celu przeprowadzenia wielowariantowych analiz efektywności.
EN
CAES systems are an effictive electric energy storage technology and make an alternative to energy accumulation in a pumped storage power plant. There is a possibility of cooperation between a wind power plant and the CAES one, provided that the proper location for both technologies as well as maximum costs of building and exploitation of such hybrid system are determined. It is necessary to first build a model and then implement a software to carry out multivariate effectiveness analyses.
Artykuł zawiera informacje dotyczące rozwoju i wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce. Ze względu na szybki rozwój technologiczny w zakresie wykorzystania OZE oraz nacisków Unii Europejskiej dotyczących produkcji energii ze źródeł odnawialnych, spodziewany jest bardzo szybki wzrost przedsiębiorstw produkujących energię z OZE. Dlatego też bardzo przydatne może być opracowanie modelu matematycznego przedsiębiorstwa multienergetycznego (wykorzystującego wiele źródeł odnawialnych). Niezbędne wydaje się również stworzenie oprogramowania, które wyposażone w rzeczywiste dane wspierałoby optymalizację wyniku finansowego przedsiębiorstwa multienergetycznego.
EN
The paper concerns information about development and utilization of the technologies connected with renewable energy sources (RES) in Poland. Because of rapid technological progress and high pressure of European Union, very fast increase of power companies using renewable energy sources is expected. Therefore preparation of the mathematical model of the multipower company (that uses many RES) could be very useful. I could be also necessary to make the analytic software provided with real data that could optimize financial result of the multipower company.
Na przestrzeni ostatnich lat zaobserwować można dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej. Wzrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych na świecie sięga średnio 30% roczne. Obecnie na świecie zainstalowano ponad 157 GW mocy w energetyce wiatrowej1, a największą dynamikę wzrostu w 2009 roku osiągnęły Chiny i Stany Zjednoczone. Również w Polsce występuje duże zainteresowanie energetyką wiatrową. Na koniec 2009 roku na terenie naszego kraju zainstalowano 725 MW mocy w farmach wiatrowych. Rozwój ten związany jest przede wszystkim ze znacznym obniżeniem kosztów inwestycyjnych budowy farm wiatrowych, zwiększeniem mocy zainstalowanej pojedynczych turbozespołów oraz działaniami państw w celu zwiększenia opłacalności inwestowania w energetykę wiatrową. Przykładem jest tu system zielonych certyfikatów jako świadectw pochodzenia energii ze źródeł odnawialnych stanowiący mechanizm wsparcia, który umożliwia osiąganie dodatkowych przychodów z ich sprzedaży, a także gwarancja zakupu energii elektrycznej pochodzącej OZE2.
EN
The paper concerns the information about possibility of wind power plant and CAES storage system cooperation. Electric energy production has a stochastic profile in a wind power plant. CASE system (Compresses Air Energy Storage) enables to compress air in the natural underground geologic formations such as: caverns, salt domes, saline aquifers. Cooperation of those two technologies could be the method to store low-cost off-peak power and than sale the electric energy when it is more valuable. Localization of this hybrid system is very important because it determines economic success of that investment. It is necessary to prepare the model of wind power plant-CAES system and than implement the software to carry out the multi-variant analyses. Author has also prepared dedicated tool that could be used for the initial analysis of wind power plant and CAES system cooperation.
Wind speed is very important for specifying the proper place for localization of the wind farm. Analyses show that wind speed significantly grows with height. During a decision making about an investment in wind power plant it is necessary to determine wind speed on proper height and estimate potential incomes.
Rozwój społeczny i gospodarczy naszego państwa wiąże się ze zwiększeniem zapotrzebowania na energię elektryczną. Wzrasta produkcja energii wytwarzanej z konwencjonalnych źródeł (węgiel, ropa, gaz ziemny) oraz podejmuje się działania mające na rzecz oszczędności energii elektrycznej. Coraz większego znaczenia w procesie wytwarzania energii nabierają odnawialne źródła energii, w tym także energetyka wiatrowa. Dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej na świecie związany jest z kilkoma aspektami. Jednym z nich jest aspekt technologiczny. Źródła wiatrowe osiągnęły wysoką dojrzałość technologiczną, co skutkuje zwiększeniem mocy pojedynczych turbozespołów. Wzrost mocy zainstalowanej związany jest przede wszystkim ze zwiększeniem średnicy rotora i posadowieniem turbin na coraz wyższych masztach.
The paper concerns information about possibilities of selling energy produced in wind farm on the Commodity Energy Market. Sell of electric energy, produced in wind power plant on the energy market, is risky because predicting is very difficult while there is a constant change of wind speed. Detailed predicting, at the same time, is necessary for making orders on the Next Day Market, taking 24- hour quotation lines into account The Next Day Market on the Commodity Energy Market gives lot’s of possibilities of increasing the incomes due to the high prices of energy in the rush hours. It is essential to curry on all the works concerning the computer management system which will deal with selling the electric energy produced in wind power plant, taking into account random production uncertainty, changeable needs and changeable prices on the Commodity Energy Market.
PL
Artykuł zawiera informacje dotyczące możliwości sprzedaży energii wytworzonej w elektrowni wiatrowej na Towarowej Giełdzie Energii (TGE). Sprzedaż ta jest ryzykowna ze względu na trudne prognozowanie produkcji energii elektrycznej związane z dużą zmiennością prędkości wiatru. Szczegółowa predykcja jest niezbędna do składania właściwych zleceń sprzedaży na Rynku Dnia Następnego TGE, gdzie brane są pod uwagę godzinowe okresy rozliczeniowe z wyprzedzeniem 24- godzinnym. Celowe jest prowadzenie prac nad komputerowym systemem zarządzania sprzedażą energii elektrycznej wytworzonej w elektrowni wiatrowej, uwzględniajacego losową niepewność produkcji, zmienne zapotrzebowanie oraz zmienne ceny na Towarowej Giełdzie Energii.
Artykuł zawiera informacje dotyczące możliwości wykorzystania energii wiatrowej na świecie i w Polsce. Lokalizacja elektrowni wiatrowej jest bardzo istotna, ponieważ determinuje ekonomiczny sukces tej inwestycji. Dedykowany program komputerowy może pomóc w identyfikacji lokalizacji farmy wiatrowej. W artykule przedstawiono ogólny schemat procesu identyfikacji optymalnej lokalizacji dla farmy wiatrowej. Ponadto autorzy opracowali narzędzie do wielowariantowej analizy wyniku finansowego elektrowni wiatrowej. Analiza ta może pomóc we właściwej określeniu lokalizacji farmy wiatrowej.
EN
The paper concerns information about taking the opportunity to use wind energy all over the word and also in Poland. Localization of wind power plant is very important because it determines economic success of that investment. Dedicated computer programs can help in the identification of wind power plant’s localization. General diagram of the process of identification the optimal place for wind farm is presented in the paper. Authors also prepared dedicated tool for multi-variant analyses of wind farm’s financial result that can help in proper identification of localization for wind power plant.
Określono kryteria, od spełnienia których uzależniona jest właściwa lokalizacja elektrowni wiatrowej. Należą do niej: prognozy zmian prędkości wiatru, prognozy kosztów kapitałowych podczas realizacji inwestycji i eksploatacji, prognozy kosztów eksploatacji ze szczególnym uwzględnieniem awarii, prognozy cen zakupu energii elektrycznej.
EN
Defined are criteria satisfying of which is necessary for proper localization of a wind power plant. They are prognoses of: wind speed changes, capital costs during realization of investment and running processes, running costs with special regard to failures and the ones concerning electric energy purchase price.
The paper concerns information about growing needs for energy connected with renewable energy sources (RES). The paper concerns also a draft of the multienergy enterprise model. Computer implementation of that model could help in finance optimalization of the multienergy enterprise.