Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Konstrukcje urbanistyczne miast przyszłości. Uwagi do dyskusji nad wizją rozwoju Rzeszowa

Zuziak Z. K.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 3/II

467--485

PL

Artykuł dotyczy roli modelowania w planowaniu przestrzennym miast, które rozwijają swój potencjał metropolitalny i aspirują do miana miasta przyszłości. Zakładając, że budowa miasta przyszłości wymaga zmian o charakterze modelowym – zwłaszcza w relacjach: transport i użytkowanie terenu – zarysowano koncepcję modelu, który byłby narzędziem planistycznym odpowiadającym takiemu celowi. W tej części publikacji wykorzystano rezultaty projektu badawczego opracowanego, w latach 2016-17, przez zespół architektów, urbanistów i inżynierów transportu z Politechniki Krakowskiej. Projekt dotyczył modelowej interpretacji konstrukcyjnych, morfologicznych i funkcjonalnych atrybutów przestrzennej struktury Krakowa. W artykule akcent położono na konstrukcyjne aspekty tej interpretacji. Stąd kluczowa rola takich pojęć jak: zintegrowanie (connectivity), „konstrukcja urbanistyczna”, sieć przestrzeni publicznych i „strategiczne wiązania” (strategic connectors). To ostatnie pojęcie oznacza miejskie korytarze wiążące główne klastry miejsc węzłowych a zarazem kierunki wzdłuż których należałoby skupiać strategiczne projekty miejskie celem uzyskania efektu synergii. Aczkolwiek model opracowano dla Krakowa, wskazano też na możliwości jego zastosowania w przypadku Rzeszowa. Zwrócono tu uwagę na potrzebę wzmocnienia „strategicznych wiązań” integrujących śródmiejskie węzły miejskości z innymi, kluczowymi elementami przestrzennej struktury metropolitalnej. Podkreślono strukturotwórczą rolę węzłów i korytarzy miejskości o różnych cechach morfologicznych i funkcjonalnych. Mowa tu również o konstrukcyjnych powiązaniach takich obszarów strategicznych jak: historyczne centrum, rejon głównego dworca kolejowego, rejon portu lotniczego, a także potencjalne obszary rewitalizacji terenów poprzemysłowych. W tym sensie kreowanie nowej wizji rozwoju Rzeszowa jako miasta przyszłości wiązałoby się z tworzeniem synergicznych relacji między konstrukcyjnymi, funkcjonalnymi i morfologicznymi warstwami modelu planistycznego. Zakłada się, że prezentowy model mógłby być podstawą badań porównawczych nad zmianami struktury przestrzennej takich miast jak: Kraków, Lublin, Rzeszów.

EN

In the paper, the role of modeling urban spatial structure is discussed in the context of spatial planning process for the cities which are having potentials for the development of metropolitan functions and are revealing aspirations to be recognized as “the city of the future”. The main focus is put on structural aspect of modeling metropolitan space. Assuming that building the city of the future implies the change of the model – particularly in relations between transport systems and land use, the author outlines a new proposal for modelling metropolitan spatial structure based on the research project carried out for the city of Kracow by the team of architects, urbanists and civil engineers from the Cracow University of Technology. The key phrases of this model are: connectivity, urban construction and strategic connectors. This applies to such major components of spatial structure of the city as: the nodes and the corridors of urbanity and the network of public spaces. The model allows for the identification of new structural elements of urbanistic space as well as potential synergic relations between them. In the interpretation of urban connectivity significant role is played by strategic connectors – urban corridors linking major clusters of the nodal places and thus having potentials for concentrating strategic urban projects. It is assumed that this type of concentration helps to achieve the effect of urban synergy. Although the model was developed for the city of Krakow, references to the city Rzeszow are also made. In this case attention was drawn to potential strategic connectors linking the historic center – and other main nodes of urbanity within the inner city – with new potential metropolitan clusters of urban nodes such as close-to-station areas as well as potential areas of urban revitalization. It is emphasized that nodal places, corridors of urbanity, and strategic areas should be diversified in terms of morphological and functional attributes. It is assumed that the model presented in this paper could be used as a starting point for further comparative analyses within the framework of a collaborative project carried out by the joined university research team from the cities of Krakow, Lublin and Rzeszow.

2

O synergii planu w urbanistyce

Zuziak Z. K.

Budownictwo i Architektura

|

2017

|

Vol. 16, nr 1

183--198

PL

Autor artykułu traktuje synergię jako kryterium oceny efektywności strategii urbanistycznych, a także formuły oraz ustaleń planu urbanistycznego. Przyjmując perspektywę, którą określa mianem „urbanistyki strategicznej”, formułuje ideę urbanistycznego modelu decyzyjnego nazywając go hasłem SAS (akronim od: Strategie, Aktorzy, Struktury). Oznacza to, że w urbanistyce, potencjalne efekty synergii powinny być interpretowane w kontekście zasad przyjętych w dokumentach miejskich polityk i strategii rozwoju, przy założeniu, że ustalenia te podejmowane są przez „aktorów gry o przestrzeń urbanistyczną” ze świadomością strukturalnych mechanizmów samoregulacji i strukturalnych konsekwencji przyjętych strategii. Mowa tu o miejskich politykach publicznych i strategiach sektora prywatnego – a także zintegrowanych strategiach publiczno-prywatnych – stosowanych w miastach europejskich, które wyróżniają się wysokim poziomem warsztatu urbanistycznego. W Polsce, stosowanie tak innowacyjnych podejść wymagałoby głębokich reform systemu sterowania rozwojem urbanistycznym. Zakłada się, że w ich wyniku pojawią się nowe narzędzia umożliwiające lepsze zintegrowanie planowania przestrzennego, strategicznego, urbanistyki operacyjnej oraz projektowania urbanistycznego. Autor identyfikuje atrybuty planu urbanistycznego, które mogą sprzyjać powstawaniu synergii polegającej na wzajemnie korzystnych oddziaływań między projektami miejskimi. W analizie tego rodzaju powiązań, układem odniesienia staje się „konstrukcja urbanistyczna”. Wg. autora pojęcie to może odegrać istotną rolę w rozwijaniu metod i technik zapisu ustaleń planistycznych w formule planowania zintegrowanego. Tworzenie logicznych powiązań między projektami urbanistycznymi a konstrukcją urbanistyczną, zdefiniowaną w planie rozwoju miasta, jest warunkiem koniecznym uzyskania synergii pojmowanej jako korzyści dodatkowe z tytułu prawidłowych relacji funkcjonalnych między projektami. Badania nad przykładami dobrej praktyki w zakresie urbanistyki operacyjnej i strategicznej wskazują, że efekty wzajemnie korzystnych oddziaływań między projektami urbanistycznymi powstają w przypadkach, w których: 1) istnieje zinstytucjonalizowana i dobrze zorganizowana kooperacja między aktorami strategii urbanistycznych; 2) w ustaleniach planistycznych znajdują się czytelne zapisy dotyczące strukturalnych aspektów planowanego układu urbanistycznego. Autor skupia się na potencjalnych relacjach synergicznych między projektami przebudowy śródmieść. Zakłada, że badanie tego rodzaju relacji to istotny element analitycznej podbudowy planów rewitalizacji śródmieść. Efekt synergii byłby znaczącym kryterium oceny ustaleń takich planów.

EN

In this paper the interpretation of synergic effects of planning decisions is discussed in the context of urban development strategies and respective attributes of urban plan. The author presents the concept of urban planning formula according to the model named as SAS (acronym from: strategies, actors, structures). This concept refers to urban strategies requiring new urban policy tools and even the reform of existing land use controls system. These changes should allow for better logical connections between spatial planning, strategic planning and urban design. Regarding potentials for inducing synergic effect of urban development as the assessment criterion of the plan, the author discusses the attributes of this plan which are appropriate to stimulate synergic functional links between the elements of land use arrangement, designed in a given planning document, and respective changes in socio-economic and cultural space. Two situations were identified as circumstances generating such effects. First type of such preconditions is described as the postulate to provide clear structural relations between strategic projects and “urbanistic construction” defined as the layout of main physical elements crystalizing spatial structure of the territory covered by the plan. Second significant type of preconditions for achieving synergic effects of the plan depends on the type of urban development strategies including the implementation strategy of key projects. Lessons learned from the cases of good practice in the area of operational urbanism indicate that mutually beneficial effects of interactions between key urban projects can be observed in case of implementation strategies where the respective rules of implementation are clearly defined with regard to urban construction of the planned land use layout. Significant role is also played here by the consistent implementation of the model defined in the long term vision for city development. Such a situation can be exemplified by the principles of urban development strategy defined for metropolitan Copenhagen in the concept known as the “Finger Plan”.

3

Urbanistyka i dziedzictwo kultury. Strategie, aktorzy i struktury w labiryntach miejskości

Zuziak Z. K.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2015

|

Nr 44

19--32

PL

W artykule przedstawiono koncepcyjny zarys budowy modelu zintegrowanej ochrony urbanistycznego dziedzictwa kultury. Wprowadzając tę kategorię pojęciową autor artykułuje specyfikę badań nad modelowaniem ochrony miejskiego dziedzictwa kulturowego prowadzonych z perspektywy dyscypliny naukowej: architektura i urbanistyka. Podkreśla też rangę problemów wynikających z braku odpowiednich powiązań między doktryną konserwatorską a teoriami wyjaśniającymi strukturalne zmiany w przestrzeni miejskiej. Istotną cechą prezentowanego tu modelu SAS (akronim od: Strategie – Aktorzy – Struktury) jest myślenie kategoriami „konstrukcji urbanistycznej”. Oznacza to, że: 1) wartości miejskiego środowiska zabytkowego należy odnosić do „architektury miasta” (pojmowanej jak u A. Rossiego); 2) ten rodzaj interpretowania urbanistycznych wartości dziedzictwa stanowi dobry punkt wyjścia dla strategii budowania formy urbanistycznej. Mowa tu o zasadach tzw. „urbanistyki strategicznej” oraz postulacie otwarcia polityk konserwatorskich, i innych narzędzi urbanistycznych regulacji, na strategie projektowe zawierające pierwiastki twórczej interpretacji kulturowych wartości dziedzictwa.

EN

In this paper a conceptual outline of the decision making model for the protection of urbanistic cultural heritage is presented. Introducing this category the author articulates the specifi city of the research area on modelling the protection of urban cultural heritage viewed from the perspective of academic discipline: architecture and urbanism. The point of departure for this consideration is the problem of insuffi cient logical connections between the conservation doctrines and theories of structural changes in urban space. The key assumption of the SAS model (acronym from: Strategies – Actors – Structures) is that thinking in terms of “urbanistic construction” opens up new chances for integrated protection of urban cultural heritage. This implies that: 1) values of urban cultural heritage should be linked with the “architecture of the city” (as defi ned by A. Rossi); 2) this approach to the interpretation of urban cultural heritage should also be linked with the strategies of building urban form. This, in turn, refers to the principles of “strategic urbanism” and conservation policies, as well as other spatial policies, to architectural and urban design strategies having the elements of the creative interpretation of cultural heritage values.

4

The idea of the city and planning theories

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 12-A

9--27

EN

The main question put forward in this paper is whether it is possible to outline the main features expressing the idea of a metropolitan city in the late-modern Europe and to point out their relations with contemporary theories of urban planning. In order to identify and systematise “the common ideological indicators” of a contemporary European metropolis, the following criteria have been used: 1) universally recognised principles of urban development, 2) basic assessment criteria of the urban spatial structure and 3) the major modes of controlling urban development. The author has also attempted to systematise the major urban planning theories developed at the turn of the 20th and 21st century and the planning concepts corresponding to various models of spatial structure development that can be found in the new European metropolises. The observations have been illustrated with two examples of planning practice.

PL

W artykule postawiono pytanie o możliwość zarysowania najważniejszych cech wyrażających ideę europejskiej metropolii późnej nowoczesności i wskazania jej związków z głównymi nurtami współczesnej teorii planowania urbanistycznego. Aby wyartykułować i usystematyzować „ideowe wyznaczniki” europejskiego miasta metropolitalnego posłużono się następującymi kryteriami: 1) uznawane powszechnie zasady rozwoju urbanistycznego, 2) podstawowe kryteria oceny struktury funkcjonalno-przestrzennej miasta oraz 3) główne tryby sterowania jej zmianami. Podjęto też próbę usystematyzowania ważniejszych teorii planowania urbanistycznego z przełomu XX i XXI w. i planistycznych idei odpowiadających różnym modelom rozwoju struktury przestrzennej nowego metropolis. Rozważania te zilustrowano dwoma przykładami warsztatu planowania przestrzennego.

5

Homo ludens and the nodes of urbanity. Places, maps, metaphors

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 8-A

239--247

EN

The author discusses the interrelationships between play and the art of urbanism focusing on the cluster of nodal places called here “nodes of urbanity”. At the background of Huizinga’s theory of Homo ludens as cultural component, the analysis of these foci of urban life seem to have explanatory value for architectural and anthropological theories of the “Ludic City”. The main points of this conceptual framework are illustrated with two cases from the city of Krakow.

PL

Autor prowadzi rozważania na temat wzajemnych związków między grą a sztuką urbanistyczną koncentrując uwagę na skupiskach miejsc węzłowych nazwanych tu „węzłami miejskości”. W świetle teorii Huizinga na temat Homo ludens, i gry jako kluczowego komponentu kultury, analiza tego rodzaju skupisk życia miejskiego wydaje się mieć niemały walor interpretacyjny dla architektonicznych i antropologicznych teorii „Miasta Ludycznego”. Główne tezy metodologicznych koncepcji tego rodzaju analiz zilustrowano dwoma przykładami z Krakowa.

6

A house and a territory. Ideas, values, strategies

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2014

|

R. 111, z. 10-A

111--119

EN

In this article, the territorial aspects of the idea of tomorrow's house are viewed from two perspectives; the theory of urbanism, and as a technical issue concerning the formulation of principles of a spatial policy towards the housing environment as well as respective planning techniques with particular reference to the code of practice developed in order to translate these policies into specific regulations and design guidelines. In planning practice, concretizing the general rules of a spatial policy requires a reference to structural urban units. However, while defining their properties in spatial planning documents, we ought to pay more attention to the relationship between the architectural and anthropological attributes of this category of urbanized space and its impact on the utilitarian values of a place of residence. The author also indicates some interdependences between the land use planning techniques, applied as environmental policy tools dedicated specifically to urban structural units, and respective policy statements used in socio-economic planning to guide housing development in accordance with strategic goals. Certain similarities between these strategies are presented as are such theoretical concepts as the architecture of the city, space syntax or the just city.

PL

W niniejszym artykule terytorialne aspekty idei domu jutra rozważane są z dwóch perspektyw: teorii urbanistyki i jako zagadnienie warsztatowe dotyczące formułowania zasad polityki wobec środowiska zamieszkiwania oraz technik zapisu ich ustaleń. W praktyce planistycznej konkretyzowanie ogólnych zasad polityki przestrzennej wymaga ich odniesienia do strukturalnych jednostek urbanistycznych. Jednak określając ich właściwości w dokumentach planowania przestrzennego, należałoby zwrócić większą uwagę na związek między architektonicznymi i antropologicznymi atrybutami tej kategorii przestrzeni zurbanizowanej i jej wpływ na wartości użytkowe miejsca zamieszkiwania. Autor wskazuje też na współzależności między techniką zapisu ustaleń polityki przestrzennej w układzie jednostek urbanistycznych i ustaleniami strategii rozwoju terytorialnego. Dostrzega powinowactwa tych strategii z takimi koncepcjami teoretycznymi, jak: architektura miasta, space syntax, miasto sprawiedliwe.

7

Strategic metropolitan projects. examples from Hamburg, Potsdam and Berlin

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2013

|

R. 110, z. 1-A

195--222

EN

This article presents some projects implemented in the centres of german metropolises of strategic importance for the process of the urban revitalization and integration of a spatial metropolitan structure. The author analyzes the following examples: HafenCity in Hamburg, the revitalization of the former military and postindustrial waterfront grounds by the Havel River in Potsdam with special emphasis upon the Hans Otto Theatre and the City Park as well as three projects of key importance for the functional and spatial integration of the structure of Berlin after the year 1990: the governmental complex “Spreebogen”, the Central Railway Station and the restoration of the Museum Island. in conclusion, the author presents interdependences between the architecture of a metropolis and the architectonics of a network of public spaces and nodes, i.e. the structure which puts an urban space in order in the functional and spatial regard in the layer of the cultural symbolism and estheticism of an urban landscape. The notions of “a network of public spaces” and “nodes” also have an arranging value with reference to the social and economic aspects in a collection of attributes characterizing the models of a spatial metropolitan structure under research.

PL

Tematem artykułu są projekty śródmieść niemieckich metropolii o znaczeniu strategicznym dla prowadzenia procesu rewitalizacji urbanistycznej oraz integrowania przestrzennej struktury metropolitalnej. Autor analizuje następujące projekty: HafenCity w Hamburgu, rewitalizacji powojskowych i poprzemysłowych terenów nadbrzeżnych Haweli w Poczdamie – ze szczególnym uwzględnieniem teatru Hansa Otto i Parku Miejskiego oraz trzy projekty o kluczowym znaczeniu dla integrowania funkcjonalno-przestrzennej struktury Berlina po roku 1990: kompleks rządowy „Spreebogen”, Dworzec Główny i projekt Odnowy Wyspy Muzeów. W podsumowaniu przedstawiono współzależności między architekturą metropolis i architektoniką sieci przestrzeni publicznych i miejsc węzłowych, czyli strukturą porządkującą przestrzeń urbanistyczną pod względem funkcjonalnoprzestrzennym, w warstwie symboliki kulturowej i estetyki krajobrazu miejskiego. Pojęcia: „sieć przestrzeni publicznych” i „miejsca węzłowe” mają także walor porządkujący w odniesieniu do aspektów społeczno-ekonomicznych w zbiorze atrybutów charakteryzujących badane modele przestrzennej struktury metropolitalnej.

8

Rewitalizacja miast i teoria urbanistyki

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 3-A

7--18

PL

W artykule podjęto problem strategicznych ram projektów rewitalizacji urbanistycznej. Jako punkt wyjścia rozważań przyjęto dwie perspektywy: klasyczne teorie sztuki budowania miast sformułowane na przełomie XIX i XX w. oraz nowe teorie, w których znajdujemy próby konceptualizacji zmian dokonujących się współcześnie w strukturach urbanistycznych i ich planowaniu. Rozważania na temat wpływu tych nurtów teorii urbanistycznej na planowanie strategiczne oraz projektowanie i wdrażanie przedsięwzięć ożywiających strukturę urbanistyczną uzupełniają odniesienia do strategii rewitalizacji krakowskiego Kazimierza. Ta historyczna dzielnica Krakowa, której zabytki należą do najważniejszych symboli kultury polskiej, słynie na cały świat ze względu na wartości symbolizujące kilkusetletnią obecność kultury judaizmu i jej przenikania z kulturą chrześcijaństwa. Wybrane zagadnienia kompozycji architektoniczno-urbanistycznej omówiono na przykładzie „projektów flagowych” zdefiniowanych w Planie Działań dla Kazimierza opracowanym w latach 1993–1994, w ramach europejskiego programu ECOS, w którym uczestniczyły miasta: Kraków, Berlin i Edynburg.

EN

In the paper a problem called here as a strategic framework of urban revitalization projects is approached from two urban theory perspectives: artistic principles of building cities defined in urbanistic theories developed in XIX and XX century and new design and planning theories which conceptualise recent changes in urban structures. Reflections on these two streams of theoretical input into strategic urban planning as well as decision making practice involved in defining and implementing urban revitalization projects are supplemented by the comments on revitalization strategies of Kazimierz area in Krakow. This historic district significant for the history of Polish urbanism is also world-wide famous because of its unique values giving evidence that Jewish culture was present here for many centuries neighbouring and interacting with Christian one. Specific issues of architectural and urbanistic composition are considered with particular reference to “flagship” projects defined in Kazimierz Action Plan. This planning document developed in 1993–1994 resulted from an international collaborative ECOS programme carried out by three cities: Krakow, Berlin and Edinburgh.

9

Przebudowa śródmieść niemieckich metropolii. Część 1. Kolonia, Monachium, Stuttgart

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 3-A

191--243

PL

W artykule omówiono wpływ kluczowych przedsięwzięć urbanistycznych i wybranych dzieł architektury na rozwój śródmieść Kolonii, Monachium i Stuttgartu. Wyróżniono 5 typów sytuacji projektowych, nadając im nazwy: „domena kultury, nauki i sztuki”, „architektura w krajobrazie parkowym”, „symbole przedsiębiorczości”, „strategiczne węzły przy dworcach kolejowych” i „przebudowa nadbrzeży rzecznych”. Tekst pomyślany jest jako pierwszy z autorskiego cyklu poświęconego śródmiejskiej formie urbanistycznej w niemieckich metropoliach analizowanej z perspektywy strategii urbanistycznych i ich konsekwencji strukturalnych.

EN

Using cases of projects regarded as key elements of urban development strategies in Cologne, Munich and Stuttgart, the author discusses the impact of “flagship” architectural projects and urban design on development of the inner city structure. Five types of design situations have been marked off. They are labelled as: “domain of culture, science and contemporary art”, architecture in landscape park”, “symbols of entrepreneurship”, “strategic nodes in close-to-station areas” and “riverfront redevelopment”. Texts is conceived as the first from the series of the author’s articles devoted to the form of the inner city in German metropolises analysed from the perspective of urban strategies and their structural consequences.

10

Kryterium bezpieczeństwa w urbanistyce współczesnej

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 6-A

15--23

PL

Artykuł jest próbą wykładni pojęcia bezpieczeństwo – fundamentalnej kategorii w teoriach i ideologiach urbanistycznych oraz podstawowe kryterium oceny poprawności decyzji podejmowanych w ramach procedur planowania i projektowania urbanistycznego. Omówiono wpływ tego kryterium na miejskie i metropolitalne polityki przestrzenne. Przedmiotem rozważań autora jest wspólny obszar trzech pól tematycznych nazwanych tu umownie jako: 1) sztuka budowania bezpiecznego miasta, 2) kryterium bezpieczeństwa w teoriach i ideologiach urbanistycznych i 3) bezpieczeństwo w strategiach i politykach rozwoju. Autor określa przyjęte przez siebie podejście mianem urbanistyki strategicznej. Oznacza to, że akcent analiz i założeń koncepcyjnych położony jest na współzależności między strukturalnymi konsekwencjami strategii urbanistycznych i strategicznymi aspektami strukturalnych uwarunkowań rozwoju miejskiego i metropolitalnego.

EN

In this paper term: safety is discussed as a fundamental category of urban theories and ideologies as well as decision making criterion under the framework of urban design and urban planning procedures. A significance of this criterion for the assessment of strategies developed for urban and metropolitan structures is also described. The scope of the author’s considerations is a common field of three thematic areas of urbanism: 1) the art of building safe city, 2) criterion of safety in urban theories and ideologies, 3) the issue of safety in urban strategies and policies. The approach adopted by the author is called here as strategic urbanism. Characteristic feature of this perspective is that in urban analysis and basic conceptual assumptions an emphasize is put on mutual relations between structural consequences of urban strategies and strategic aspects of structural preconditions of urban and metropolitan development.

11

Forma urbanistyczna a nowa przestrzeń zamieszkiwania

Zuziak Z. K.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2009

|

nr 7

174--176

12

Rewitalizacja a urbanistyka strategiczna

Zuziak Z. K.

Problemy Ekologii

|

2008

|

R. 12, nr 2

80-84

PL

Jest to próba usystematyzowania problemów rewitalizacji terenów poprzemysłowych w ujęciu urbanistyki strategicznej. Wiąże ono racjonalność strategii z jej wpływem na logikę struktury. Oznacza to, że w tego rodzaju strategicznym procesie decyzyjnym akcentuje się znaczenie pytań o strukturalne uwarunkowania strategii i strategiczne uwarunkowania działań poprawiających formę przestrzenną przez wzmocnienie powiązań strukturalnych i miejsc węzłowych. Zasady urbanistyki strategicznej objaśniono na tle trzech podejść, które interpretują ideę ładu przestrzennego w sposób "klasyczny", "innowacyjny" i "pragmatyczny". Rozważając potencjalne związki między projektami rewitalizacji a porządkowaniem formy przestrzennej miasta wyróżniono podstawowe rodzaje strategii urbanistycznych sektora publicznego i cztery główne typy sytuacji strategicznych.

EN

This is an attempt to systematize urban revitalization problems characteristic for post–industrial areas from the perspective of strategic urbanism. In this approach, the rationality of urban revitalization strategy is attached to its impact on the logic of urban structure. It implies that this strategic decision making process focuses on the structural framework of strategy and strategic setting / situation of actions taken to improve urban form by strengthening structural linkages and the nodes of activity. The principles of strategic urbanism are explained in the context of three concepts of spatial order. They are labelled as "classic", "innovative" and "pragmatic" approaches. Discussing potential relations between revitalization projects and the order of spatial form, basic types of public urban strategies were distinguished and four types of strategic situations with regard to spatial structure.

13

NOWA PRZESTRZEŃ ZAMIESZKIWANIA Koncepty, struktury i strategie

Zuziak Z. K.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2007

|

nr 5

113--121

14

Lokalny program rewitalizacji a projekty miejskie - wybrane kwestie metodologiczne

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2006

|

R. 103, z. 8-A

55--73

PL

Autor rozważa różne aspekty wzajemnych związków pomiędzy lokalnymi programami rewitalizacji a projektami publicznymi, które powinny być ujęte w tych programach. Coraz większa rola kultury w ożywianiu miast uzasadnia podjęcie badań nad czynnikami kulturowymi procesów rewitalizacji. Zagadnienia te powinny być uwzględniane przy konstruowaniu programów rewitalizacji, a także przy ocenie odpowiadających im projektów. Omawiając te kwestie, zaprezentowano różne podejścia, które mogą być brane pod uwagę przy formułowaniu miejskich polityk kulturalnych (normatywne, „konceptualne", socjologiczne, strukturalne i pragmatyczne). Podano przykłady projektów rewitalizacji świadczące o celowości kojarzenia polityki kulturalnej miasta z programami rewitalizacji. Rozważania podsumowano propozycjami metodologicznymi dotyczącymi programów rewitalizacji i postawiono pytania, które mogą być pomocne w ukierunkowaniu dalszych badan w tym zakresie.

EN

The author discusses various aspects of interrelations between the local program of urban revitalization and public projects that should be included into this program. Crowing significance of cultural component in the revitalization of cities and regions induces the development of respective theories and research. In particular, these aspects seem to have influenced the methodology of revitalization programmes and projects. The author approaches these issues from various perspectives presenting some of these concepts significant for urban cultural policies. The author focuses on the evaluation of cultural projects in terms of their structural impact and also refers to cases supporting the idea that urban cultural policies should be coordinated with revitalization programmes. As an example of this type of project the case of Krakow Kazimierz quarter is discussed. This is followed by methodological proposals for revitalization programmes and projects aimed at the redevelopment of "close-to station-areas". The revitalizations of areas adjacent to railway stations and stops that could benefit from these actions are also examined as specific cases. As strategic locations, development projects for "close-to-station" areas are having strong potentials for competitive urban/regional policies and therefore are often regarded as "flagship projects". The case of transportation centre project for the city of Krakow ("Krakow Transportation Centre") is used to illustrate the thesis that the actors of this development process could have a potential mutual benefit from their action provided that positive externalities of these projects are correctly calculated. This potential positive impact of redevelopment projects depends - among other factors - on proper relations between development projects and building up the network of public spaces that would be well connected with the urban context.

15

Sterowanie procesami suburbanizacji w obszarze wzajemnych oddziaływań Katowic i Krakowa - spojrzenie z Krakowa

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2005

|

R. 102, z. 15-A

102--111

PL

Jest to próba uzasadnienia celowości współpracy między Katowicami a Krakowem w zakresie polityki metropolitalnej oraz zarysowanie jej pól tematycznych. Założono, że dobrym punktem wyjścia do dyskusji na ten temat są problemy sterowania zjawiskami suburbanizacji. Autor uzasadnia tezę, że istotą sterowania procesami suburbanizacji jest aktywna polityka przestrzenna ukierunkowana na krystalizowanie nowej struktury metropolitalnej zgodnie z zasadami równoważenia rozwoju i budowania konkurencyjności regionu metropolitalnego w skali UE. Rozważając wynikające stąd konsekwencje dla urbanistyki operacyjnej, autor odnosi je przede wszystkim do problemu identyfikowania tzw. projektów strategicznych, które byłyby ewentualnie przedmiotem wsparcia finansowego w ramach programów polityki spójności UE.

EN

This is an attempt to justify the co-operation of Cracow and Katowice in metropolitan policy and to outline its thematic fields. It has been assumed that the control of suburbanization is a good point of departure for the discussion on the problems of interregional cooperation. The author justifies the thesis that proactive spatial policy oriented at new metropolitan structure formulation in accordance with the rules of development balancing as well as creating metropolitan region competitiveness on a scale of EU is the essence of suburbanization processes steering. Considering its consequences in operational urban planning, the author relates them, above all, to the issue of identifying so-called strategic projects, which would possibly be financially supported by cohesion policy programmes of EU.

16

Architektonika przestrzeni życiowej

Zuziak Z. K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2005

|

R. 102, z. 11-A

159--164

EN

Borrowed from E. Kant term "architectonic" could be useful while bridging the gap between the architecture and the urbanistic. This vet another approach to the "defense of the architecture of the city" calls for the redefinition of basic relations between the idea of "architectonic" mind and the concepts of architectural space, existential space, and "the life of space" and the living space.