W artykule przedstawiono metodę identyfikacji bloczności złoża, pozwalającą na racjonalne wykorzystanie zasobów. W celu wyodrębnienia partii blocznych poszczególnych rejonów złoża oraz dostosowania techniki urabiania, oprócz tradycyjnych badań podzielności ciosowej, wykorzystano także pomiary skaningowe. Przedstawiony sposób ochrony partii blocznych zastosowaniem nowoczesnych narzędzi w postaci skanera laserowego, stwarza nowe możliwości optymalizacji efektywności eksploatacji i poprawy bezpieczeństwa wydobycia. Przedstawiono procedurę aplikacyjną techniki strzelniczej, do wspomagania eksploatacji złóż blocznych.
EN
In the article were presented results of the conducted identification of block separateness deposits. It shows that the laser scanning could be good alternative to determinaterock's block separateness. Results of the research allow to improve the rational use of resources. It also presents that obtaining of block elements is possible.
Określono ogólne zasady i procedury wyznaczania stref zagrożeń środowiskowych, towarzyszących robotom strzałowym wykonywanym w odkrywkowym górnictwie skalnym. Opisano metodę określania zasięgu niebezpiecznych stref drgań para-sejsmicznych, rozrzutu i podmuchu. Przedstawiono reguły matematycznego prognozowania opisanych zagrożeń oraz podano uwarunkowania technologiczne istotnie wpływające na rozmiar tych zagrożeń. Prezentowane metody mogą być czynnikiem optymalizacji technologii robót strzałowych.
EN
Fundamental rules and procedures of defining environmentally endangered zones resulting from blasting works in the rock opencast mining are presented. The method of defining the range of dangerous paraseismic zones of vibrations, scatter and blast is also described. Rules of mathematical forecasting of described risk are presented as well as technological conditions that significantly influence the scale of that risk. Presented methods may serve optimization factor of blasting works technology.
Przedstawiono metodę empirycznego prognozowania propagacji parasejsmicznej powodowanej wybuchowym urabianiem skał zwięzłych w górnictwie odkrywkowym. Scharakteryzowano zmienność technologicznych parametrów strzelania wpływających istotnie na ufność wyznaczania rzeczywistych zasięgów oddziaływań. Wskazano sposób oceny i uwzględniania wpływu uwarunkowań techniczno-geolo-gicznych na dokładność i poziom ryzyka przy wyznaczaniu strefy drgań parasejsmicznych.
EN
Empirical forecasting of paraseismic propagation caused by extraction of solid rock with use of blasting equipment in opencast mining is presented. Variability of technological parameters of shooting that significantly influence on definition of range of impact is described. Presented are assessment method and method of consideration of technological and geological conditions impact on the precision and the risk level in paraseismic vibration zones determination.
Przedstawiono główne czynniki emisji i propagacji drgań parasejsmicznych wywołanych w trakcie prowadzenia robót strzałowych. Scharakteryzowano podstawowe parametry technologiczne wpływające istotnie na wielkość emitowanych drgań oraz oszacowano zakres ich niepewności. Zidentyfikowano zależności korelacyjne propagacji parasejsmicznej dla głównych rodzajów skał. Wskazano uwarunkowania wiarygodności prognozowania i konieczność szacowania ryzyka parasejsmicznego oraz jego rolę w technologii robót strzałowych.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Podstawową operacją technologiczną rzutującą w zasadniczy sposób na całość procesów wydobywczych odkrywkowego górnictwa skalnego jest urabianie złóż techniką strzelniczą. Z zastosowaniem tej metody wydobywanych jest w Polsce rocznie około 70 min Mg surowców skalnych. Na tym tle przedstawiono aktualne kierunki wprowadzania nowych środków strzałowych i materiałów wybuchowych. Omówiono uwarunkowania szerszego wdrożenia nowoczesnych bezpiecznych środków inicjujących (zapalników nieelektrycznych) i emulsyjnych materiałów wybuchowych nowszej generacji. Wskazano na organizacyjne metody poprawy efektywności robót strzałowych. Przedstawiono kierunki ograniczenia zagrożeń związanych z dynamicznym rozwojem strzelań inżynieryjnych. Określono perspektywy dalszego postępu odkrywkowych robót strzałowych.
EN
Blasting is the basic technological operation influencing essentially the whole open-cut rock mining process. About 70 milion tons of rock raw materials is mined yearly in Poland by means of this method. The current trends od the new blasting agents and explosives introduction are presented on this background. The conditions of broader implementation of modern safe detonators (nonelectric detonators) and new generation emulsion explosives are discussed. Organisational methods of blasting practise effectiveness improvement are pointed out. Directions of the hazards connected with dynamic engineering blasting development reduction are presented. The prospects of the further opencut blasting operations progress are determined.
W oparciu o geologiczno-górnicze warunki urabiania surowca cementowego z zastosowaniem techniki strzelniczej określono kierunki optymalizacji parametrów strzelania pod kątem dostosowania granulacji urobku do wymagań odbiorcy. Scharakteryzowano reakcję calizny skalnej na obciążenia dynamiczne wywołane wybuchem i związaną z tym zmianę parametrów wytrzymałościowych. Omówiono i przedstawiono analityczny sposób wyznaczania strefy miażdżenia wokół miejsca detonacji ładunku MW. Na przykładzie kopalni wapienia wskazano metodę poprawy urobku poprzez ograniczenia zawartości frakcji podziarna.
EN
Basing on geological mining exploitation conditions with the use of shooting method the optimation directions for shooting parameters were defined taking into account the adjustment of the output granulation to the receiver requirements. The reaction of the rock mass to the dynamic loads caused by Me explosion and the resulting change in the durability parameters were characterized. The analytical method of identifying the crushing zone around the detonation centre was discussed. On the example of a limestone mine the method of the output composition improvement through the mesh fraction reduction was shown.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Podano główne zasady i kierunki doboru technologicznych parametrów urabiania bloków techniką strzelniczą pod kątem zwiększenia efektywności ich pozyskiwania i z równoczesnym uwzględnieniem ochrony bloczności złóż. Przedstawiono badania przeprowadzone w USA, strzelniczego dzielenia bloków lontem detonującym z zastosowaniem najnowszej generacji substancji przybitkowej G-Gel. Wskazano możliwości poprawy wychodowości bloków poprzez modyfikację stosowanej w Polsce technologii.
EN
There are presents main principles and directions of technological choice of parameters for digging blocks with a blasting technics in relation to the improvement in the digging efficiency and at the same time block deposits protection. The results of research carried out in the USA are described. The studies consisted in blasting division of blocks with detonating fuse with the use of the mewset generation of tramping substance G-Gel. The authors indicate chances for the increase in the block output by the modification of the technology applied in Poland.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Określono technologiczne uwarunkowania zwiększenia efektywności wybuchowego urabiania skał zwięzłych poprzez zastosowanie produkowanych w kraju lontów detonujących. Wskazano na nowe możliwości wykorzystania do inicjacji ładunków materiału wybuchowego w długich otworach. Przedstawiono zalety wprowadzenia pentrytowych lontów detonujących jako alternatywnego sposobu unowocześnienia techniki strzelniczej w odkrywkowych zakładach górnictwa skalnego.
EN
Technological conditioning of the improvement in the efficiency of explosive digging of solid rocks with the use of domestic detonating fuse is defined. New possibilities of application for the initiation of explosives in long holes are indicated. The advantages of introducing pentryt detonating fuse as an alternative method of shooting technique modernisation in open cast rock mines are presented.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono geologiczno-górnicze uwarunkowania wspomagania eksploatacyjnego złóż blocznych techniką strzelniczą. Podano optymalne kryteria doboru materiałów wybuchowych do urabiania bloków. Określono możliwości wprowadzenia w górnictwie skalnym nowoczesnych, efektywnych i bardziej bezpiecznych materiałów wybuchowych oraz lontów detonujących produkowanych w kraju.
EN
The article presents geological-mining conditions of exploitation aiding of block deposits with the shooting method. The optimum criteria of explosives choice for mining have been discussed. The possibilities of introducing modern, efficient and safer explosives and domestic detonating fuses into rock mining.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opisano specyfikę drgań parasejsmicznych towarzyszących robotom strzałowym w górnictwie odkrywkowym. Przedstawiono metodę wyznaczania na podstawie pomiarów drgań, geotechnicznych właściwości górotworu stanowiących dane wyjściowe projektowania posadowienia budynków w strefie wpływów parasejsmicznych. Podane uwarunkowania oceny oddziaływania tych drgań na obiekty w świetle obowiązujących przepisów.
EN
The specification of paraseismic vibrations accompanying the blasting operations in open cast mines has been discussed. On the basis of vibration surveys, the method of determining the geotechnic haractaristics of rock mass constituting the initial data of buildings foundation planning in the paraseismic zone has been presented. Conditions of paraseismic vibrations impact valuation on objects in the case of current egulations have been presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.