Artykuł skupia się na przeglądzie literatury dotyczącej wynalazku tramwaju elektrycznego, z naciskiem na różne perspektywy dotyczące tożsamości wynalazcy. Wskazuje na znaczenie geopolityki w historii nauki i konsekwencje różnic w interpretacjach dla badaczy i entuzjastów tematu. Pierwsza część artykułu omawia technologiczny postęp, który doprowadził do wynalezienia tramwaju elektrycznego, z uwzględnieniem kluczowych odkryć, takich jak wydajne generatory prądu stałego i zasada odwracalności dynama, przesyłu prądu. Następnie przedstawia opis pierwszej kolejki elektrycznej. Autorka przechodzi do analizy różnych publikacji, które przed 1949 roku wskazywały na Siemensa jako wynalazcę tramwaju elektrycznego. Od lat 50-tych pojawiają się jednak dwie równoległe historie powstania tramwaju elektrycznego, z rosnącym naciskiem na rolę Fiodora Pirockiego, co prawdopodobnie jest wynikiem radzieckiej propagandy. Artykuł kończy się refleksją na temat wyzwań związanych z selekcją informacji w Internecie, zwłaszcza dla młodych ludzi, uczniów i studentów. Podkreśla znaczenie korzystania z wiarygodnych źródeł i narzędzi, takich jak Google Scholar, BazTech a także baz danych subskrybowanych przez biblioteki. Artykuł zaleca również konsultacje z nauczycielami, ekspertami i bibliotekarzami w celu uzyskania rzetelnych informacji.
EN
The article focuses on a review of the literature on the invention of the electric tram, with an emphasis on different perspectives on the identity of the inventor. It points out the importance of geopolitics in the history of science and the implications of differences in interpretations for researchers and enthusiasts of the subject. The first part of the article discusses the technological advances that led to the invention of the electric tramway, including key discoveries such as efficient DC generators and the principle of reversibility of the dynamo, the transmission of electricity. She then provides a description of the first electric railway. The author goes on to analyse the various publications that, prior to 1949, identified Siemens as the inventor of the electric tramway. From the 1950s onwards, however, two parallel stories of the origins of the electric tram appear, with an increasing emphasis on the role of Fyodor Pirocki, probably as a result of Soviet propaganda. The article concludes with a reflection on the challenges of selecting information on the internet, especially for young people, schoolchildren and students. It emphasises the importance of using reliable sources and tools such as Google Scholar, BazTech and also databases subscribed to by libraries. The article also recommends consulting teachers, experts and librarians for reliable information.
W artykule przedstawiono w jaki sposób Politechnika Gdańska funkcjonuje w literaturze pięknej. Politechnika ukazywana jest jako miejsce nauki, ale także miejsce wydarzeń historycznych i kulturalnych, jej istnienie jest zakorzenione w świadomości gdańszczan, a przede jest to miejsce w którym spędziło się najlepiej wspominany okres w życiu – okres studiów i pracy zawodowej. Wymienione zostały publikacje informacyjne, ale przede wszystkim skupiono się na literaturze historycznej, naukowej, wspomnieniach i oczywiście na literaturze obyczajowej. W referacie poświęcono szczególną uwagę Wydziałowi Elektrotechniki i Automatyki.
EN
The article presents how Gdańsk University of Technology functions in literature. Gdańsk University of Technology is shown as a place of study, but also a place of historical and cultural events, its existence is rooted in the minds of Gdańsk residents, and above all, it is the place where the best-remembered period of life - studies and professional work - was spent. Information publications were mentioned, but the main focus was on historical and scientific literature, memories and, of course, on fiction literature. In the paper, special attention was paid to the Faculty of Electrical and Control Engineering.
The aim of the article is to present a base of Polish Publishers Open Access Policies as a tool supporting the scientific community in the implementation of openness policies. It is the first national platform to gather and analyze a publishing policy in the field of Open Access to Polish scientific journals. For scientists, it is a tool for searching for a Polish journal meeting certain criteria. It enables grant recipients to verify whether the journal meets the principles of Plan S. The database also provides information on the principles of using intellectual property. The functionalities of the database were analyzed based on NCN’s policy comparing them with the principles of publishing research results in Open Access. The specific criteria used in the Polish Publishers Open Access Policies database were compared with other databases: Arianta, SHERPA/RoMEO. The analysis shows that the Polish Publishers Open Access Policy is the only national database for Polish scientific journals, bringing together in one place information necessary for the scientific community on publication in Open Access. The database facilitates project preparation and implementation. Academic librarians, promoting the idea of Open Science, support the scientific community at each stage of the activity described, providing tools, knowledge base and competences.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.