W artykule zaprezentowano autorskie podejście do planowania tras pojazdów w warunkach niepewności, które bazuje na krótkookresowych prognozach czasu przejazdu w sieci drogowej miasta. Model predykcyjny został stworzony z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych. Niepewność wartości czasu przejazdu została zamodelowana w oparciu o wyznaczone wielkości prognozy oraz jej błędy, które zostały wykorzystane do zdefiniowania zbioru niepewności dla parametrów modelu planowania tras pojazdów. Charakterystykę oraz zalety stosowania zaproponowanej metodyki zilustrowano przykładem symulacyjnym bazującym na wybranej sieci drogowej miasta Krakowa.
EN
The article presents the author's approach to planning vehicle routes in conditions of uncertainty, which is based on short-term forecasts of the travel time in the city's road network. The prediction model was created on the basis of the artificial neural networks. The uncertainty of the time value was modelled on the basis of the estimated values of the forecast and its errors, which were used to define the set of uncertainty for the parameters of the vehicle route planning model. The characteristics and advantages of the proposed methodology are illustrated on the basis of a simulation example based on a selected road network of the city of Kraków.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest zdefiniowanie modelu dla popularnego i ważnego zagadnienia planowania tras pojazdom w mieście. Zaproponowany model został sformułowany w postaci wielokryterialnej, w którym dodatkowo uwzględniono wsteczne przepływy towarów oraz elastyczne okna obsługi klientów. Podstawową charakterystykę oraz użyteczność modelu przeanalizowano w oparciu liczne eksperymenty obliczeniowe. Dane do eksperymentów bazują na rzeczywistej sieci drogowej miasta Krakowa.
EN
The article aims to define a model for a popular and important issue of vehicle routes planning in urban areas. The proposed model has been formulated in a multi-criteria form, which additionally takes into account reverse of good flows and soft time windows. The basic characteristics and usability of the model were analysed by numerous computational experiments. The data for experiments were based on the actual road network of the city of Krakow.
Uniezależnienie Polski od dostaw gazu z Rosji jest kluczowym elementem bezpieczeństwa energetycznego kraju. Ireneusz Łazor uważa, iż powinniśmy mieć rynek w Warszawie, mogący kształtować cenę gazu. - 'Naszą ambicją powinno być, żeby również tutaj, bazując na wypracowanych i rozwijanych mechanizmach rynkowych oraz infrastrukturze, spróbować zbudować cenę referencyjną gazu dla całej Grupy Wyszehradzkiej' - podkreśla prezes Towarowej Giełdy Energii.
Niepewność zjawisk oraz procesów występujących w rzeczywistym systemie transportowym miasta jest powszechna i naturalna. Niepewność występowania tych elementów istotnie wpływa na sposób i jakość planowania transportu towarowego w mieście. Czynniki behawioralne użytkowników, warunki pogodowe, występowanie incydentów drogowych, błąd metody pomiaru, czy też metody prognozy, to jedne z wielu czynników powodujących, że estymowane czasy przejazdu mogą odbiegać od rzeczywistych wartości. Planowanie tras pojazdom o wartości danych odbiegających od rzeczywistych mogą generować zbędne koszty dla firm transportowych oraz negatywnie wpływać na środowisko naturalne. W ostatniej dekadzie można zauważyć, w światowych badaniach, powstanie nowego trendu w badaniach nad problematyką wyznaczania tras pojazdom, który zakłada, że dane mogą być niepewne. Rozwiązywanie takich problemów wykonywane jest przy pomocy optymalizacji odpornej. W artykule przedstawiono ogólną charakterystykę optymalizacji odpornej, jej porównanie z programowaniem stochastycznym, dotychczasowy stan badań aplikacyjnego zastosowania tej metodologii w problematyce marszrutyzacji oraz dalsze kierunki badań.
EN
An uncertainty of phenomena and processes occurring in the real urban transportation system is common and natural. The uncertainty of these elements has a significant impact on the manner and quality of freight transportation planning in the cities. The user behavioral factors, weather conditions, traffic incidents, error of measurement methods or methods of predictions are small number of factors which make the estimated travel times may differ from the actual values. Route planning based improper data may lead to generate unnecessary costs for transportation companies and negatively affect the environment. In the last decade it can be found in the world's researches, the emergence of a new trend in the study of robust vehicle routing problems. Solving such problems is performed using robust optimization. The paper presents the general characteristics of the robust optimization, its comparison with the stochastic programming, the current state of research on the application into vehicle routing problems and it is shows further directions of research.
Zmienność prędkości w sieci drogowej miasta w czasie jest dość wysoka. Wpływ na ten parametr ruchu ma wiele czynników m.in. godziny szczytu, lokalizacja danego odcinka drogi, zdarzenia losowe oraz incydenty drogowe. Te i inne czynniki powodują, że estymacja prędkości na danych odcinkach może być odmienna od rzeczywistej wartości i wyznaczone trasy w oparciu o te dane mogą okazać sie nieoptymalnymi lub też niedopuszczalnymi. Następstwem tych zmian może być zwiększenie kosztów transportowych dla przedsiębiorstwa, które prowadzi obsługę transportową towarów danego obszaru (miasta) oraz zwiększenie kosztów dla całego systemu transportowego. Chodzi tu np. o koszty zewnętrzne transportu tj. emisja spalin, emitowany hałas, zwiększona zajętość dróg, czy też kwestie wizerunkowe danego miasta. Niniejszy artykuł przedstawia problematykę wyznaczania tras dla pojazdów logistyki miejskiej, która uwzględnienia pewien stopień niepewności (nieokreśloności) danych np. o średnich prędkościach na poszczególnych odcinkach sieci drogowej miasta. Proponowany model łączy również aspekty logistyki rewersyjnej. Podejście to ma na celu minimalizację wspomnianych problemów oraz zostało ono przedstawione na przykładzie opartym na rzeczywistej sieci drogowej.
EN
The speed changeability in road network is highly dynamic. The rush hours, localization of road section or traffic incidents are small number of factors which influence on the speed section. These and other factors can make speed section estimation to be different from the real value. In consequence the designated routes of vehicle based on uncorrected data may be non-optimal or even infeasible. Such situation may lead to increase in transportation costs for the delivery company that carries goods services in urban area and also to increase costs of the entire transportation system. The transportation system costs mainly include the external transportation costs, e.g. the noise and fumes emission, roads occupancy increasing or touristic image of the city. The article presents the vehicle routing problem for logistics vehicles with uncertain section costs, e.g. speed. Proposed approach aims to minimize these problems and integrates reverse logistic with forward logistic. It has been also shown in the illustrative example based on a real road network.
Problematyka poruszona w artykule odnosi się optymalizacji typu robust zastosowanej przy wyznaczaniu trasy pojazdom w obszarach miejskich. Analizę oraz charakterystykę modelu zaprezentowano na rzeczywistym przykładzie - sieci drogowej Krakowa. Charakterystykę ruchu drogowego uzyskano przy pomocy symulatora ruchu Aimsun. Optymalizację wykonano przy pomocy programu Matlab.
EN
The article presents robust optimization approach adapted to shortest path problem in urban areas. The analysis and the characteristics of the robust model are presented on a real example - the road network of Cracow. Data and characteristics of traffic were obtained from road traffic simulator - Aimsun. The optimization was performed using Matlab environment.
Celem niniejszego artykułu jest propozycja wielokryterialnego podejścia do optymalizacji sieci logistycznej z uwzględnieniem aspektów logistyki zwrotnej. Podstawą omawianej problematyki w pracy jest próba dokonania integracji zadań logistyki typu forward oraz logistyki zwrotnej. Problem optymalizacji struktury sieci logistycznej był podejmowany niejednokrotnie w literaturze, niemniej jednak problematyka zintegrowanych sieci logistycznych nie jest w dalszym ciągu wystarczająco doceniona. Istniejące międzynarodowe regulacje prawne w ramach ochrony środowiska, coraz większa świadomość ekologiczna społeczeństw a także wizja możliwych korzyści dla firm uczestniczących w sieci dostaw stanowią kluczowy element, który w naturalny sposób wymusza wzajemną integrację zadań tradycyjnej logistyki oraz zwrotnej. W celu zapewnienia wymaganego poziomu efektywności i niezawodności systemu, problem projektowania struktury sieci logistyki typu forward oraz reverse nie może być rozpatrywany oddzielnie. Sformułowany w artykule model decyzyjny ma na celu minimalizowanie łącznych kosztów transportu wewnątrz sieci, całkowitego czasu jazdy oraz maksymalizację poziomu obsługi klienta. Model uwzględnia również niepewność w stosunku do popytu oraz podaży towarów a także zmienność warunków ruchu, według przyjętego horyzontu czasowego. Rozpatrywany problem został zweryfikowany w oparciu o przykład obliczeniowy. Przedstawiony problem optymalizacyjny został rozwiązany z wykorzystaniem rozszerzonej metody programowania celowego.
EN
The purpose of this article is to propose multi – criteria wide approach to optimization of supply in logistics network, taking into account issues of reverse logistics. The basis of the considered in the work topic is extension of that problem respecting the need for the integration of forward and reverse logistics activities. So far there were many researches addressing the problem of logistics network design both forward and reverse. However the issue of integrated logistics networks is still underestimated. Currently the existing international legal requirements, pressures for environment protection and economic benefits for stakeholders are the key factors, which naturally forcing the need of integration of the forward and reverse logistics networks. Furthermore the flows under reverse and forward logistics activities are interrelated. In order to provide required level of performance and reliability of the whole system, the design of forward and reverse networks can’t be considered separately. Instead the establishing of integrated flexible logistics networks is highly recommended. Formulated in this paper decision model takes into consideration the object of minimizing the total transportation cost, total traveled time and maximizing customer level of service, respecting the uncertainty of supply and demand for goods delivered and returned at planning time horizon. The issue was examined by numerical illustrative example. To solve the problem a goal programming method has been used.The purpose of this article is to propose multi – criteria wide approach to optimization of supply in logistics network, taking into account issues of reverse logistics. The basis of the considered in the work topic is extension of that problem respecting the need for the integration of forward and reverse logistics activities. So far there were many researches addressing the problem of logistics network design both forward and reverse. However the issue of integrated logistics networks is still underestimated. Currently the existing international legal requirements, pressures for environment protection and economic benefits for stakeholders are the key factors, which naturally forcing the need of integration of the forward and reverse logistics networks. Furthermore the flows under reverse and forward logistics activities are interrelated. In order to provide required level of performance and reliability of the whole system, the design of forward and reverse networks can’t be considered separately. Instead the establishing of integrated flexible logistics networks is highly recommended. Formulated in this paper decision model takes into consideration the object of minimizing the total transportation cost, total traveled time and maximizing customer level of service, respecting the uncertainty of supply and demand for goods delivered and returned at planning time horizon. The issue was examined by numerical illustrative example. To solve the problem a goal programming method has been used.
In this paper the proposal of implementation of the hierarchical multi-layers HILS platform dedicated to advanced ILS systems is presented. An illustrative example of the HILS platform multi-layers decomposition based robust routing problem VRP-TW was selected. In this case the upper HILS layers offer context-related network specifications that are included in the vehicle routing parameters and operational specifications updating used at optimization layer. The important advantages offered by HILS are problem consistency, lack of redundancy, reduction of problem dimension and inter-layers co-ordination. At the bottom dispatching control layer the well known DISCON (Dispatching CONtrol) method from public transport was adopted to logistics applications with actual routing treated as obligatory reference schedule to be stabilized. The intelligence aspects are related among others to context-related trade-offs between routing modifications and corrective dispatching control capabilities e.g. priority or route guidance actions. The robust real example was presented and the robust features benefits are illustrated.
PL
W artykule propozycja zastosowania hierarchicznej wielo-warstwowej HILS platformy dedykowanej dla ILS systemów jest prezentowana. Ilustrujący przykład problemu wyznaczania tras z oknami czasowymi VRP-TW typu robust wykorzystujący oferowaną przez HILS dekompozycję jest prezentowany. Górne warstwy HILS oferują specyfikacje sieciowe, które są wykorzystywane w warstwie optymalizacji dla estymacji potrzebnych parametrów i specyfikacji operacyjnych dla rozwiązywanego problemu optymalizacji tras. Istotne zalety proponowanego podejścia to kompatybilność, brak redundancji i między warstwowa koordynacja. W dolnej warstwie sterowania dyspozytorskiego została zaadaptowana metoda DISCON z komunikacji zbiorowej dla powyższego problemu, traktująca propozycję tras z warstwy optymalizacji, jako ‘wirtualny rozkład jazdy, "który należy stabilizować przez działania sterujące np. wielokryterialne sterowanie priorytetowe na sygnalizowanych skrzyżowaniach ruchu. Obliczony rzeczywisty przykład z sieci Krakowskiej miał odpowiedzieć na pytanie ile możemy oczekiwać korzyści z indywidualnych rozwiązań typu robust problemów wyboru tras. Uzyskane wyniki potwierdzają duży potencjał w rozwiązywaniu takich problemów.
Wykonawcy wybierając dostawcę materiałów budowlanych mogą brać pod uwagę znaczną ilość kryteriów. Ocenienie ich wszystkich jest korzystne, ale może stwarzać wiele problemów w praktyce. Rozwiązaniem jest tutaj zastosowanie jednej z metod analiz wielokryterialnych. W artykule - na przykładzie - zaprezentowano najczęściej stosowaną w praktyce metodę wagową. Korzystną alternatywą jest zastosowanie jednej z metod analizy wielokryterialnej – AHP. Przedstawiono przykład jej zastosowania zarówno w podstawowym ujęciu, jak i w jej wariancie rozbudowanym – FAHP (ang. Fuzzye Analytic Hierarchy Process - FAHP; dalej: FAHP).
EN
When selecting the supplier of building materials, contractors can take into account a considerable number of criteria. Although including them all in the evaluation is beneficial, it may cause many issues in practice. To solve this problem, one may resort to one of the multiciteria analysis methods. The article presents an example of a multicriteria analysis, namely, the AHP, and illustrates its application in both the basic presentation and in its more elaborate variant: the Fuzzy AHP - FAHP.
W PGE Elektrownia Opole SA przekazano do eksploatacji pierwszą w Polsce instalację odazotowania spalin, zamontowaną na bloku opalanym węglem kamiennym, spełniającą wymogi ograniczenia emisji tlenków azotu poniżej 200 mg/Nm3. Uroczyste uruchomienie instalacji nastąpiło 8 kwietnia 2010 r. Tuż przed załączeniem odczytano zawartość tlenków azotu w spalinach na bloku nr 3, która wynosiła 482 mg/Nm3. Następnie uruchomienia instalacji dokonali Wojciech Topolnicki, wiceprezes zarządu ds. rozwoju i finansów PGE Polska Grupa Energetyczna, Mirosław Skowron, prezes zarządu, dyrektor generalny PGE Elektrownia Opole oraz David Johnson, division president Nalco EAME Operations. Po uruchomieniu emisja tlenków azotu spadła do poziomu 180 mg/Nm3.
Tauron Polska Energia SA oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA będą kontynuować współpracę w zakresie wspólnej budowy i eksploatacji zasilanego gazem bloku energetycznego w należącej do Grupy Tauron Elektrowni Stalowa Wola SA. Planowana inwestycja może być zakończona w 2013 r. Jej szacunkowy koszt to ok. 1,8 mld złotych.