PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 17

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available A multicriteria model for analyzing the impact of EU GHG limiting policies on economic growth: The case of Poland
Gadomski J., Krus L., Nahorski Z.
Control and Cybernetics
|
2018
|
Vol. 47, no. 1
55--83
EN
In this study, a macroeconomic model and the multicriteria approach are used to analyze the impact of the enforced greenhouse gas (GHG) emission limits on economic development and future consumption in a small open economy country, like Poland. The following questions are considered: how economic transformation, connected with adjustment of the national economy to the policy limiting GHG emission would proceed? what may be the consequences of the enforced emission limits for the economic development and future consumption? The model answers these questions by presenting time trajectories, describing the evolution of three sectors, which influence GHG emission, namely those producing intermediary inputs, consumer goods, and investment goods. The sectors interact via markets of the relevant goods. The model takes into account the inertial behavior of the large-scale dynamic system, as well as social and political resistance to changes. It also indicates technological changes in the form of time-varying shares of two technologies, namely the GHG emission intensive and the GHG emission avoiding ones. Two competing objectives are considered in the multicriteria analysis, i.e. maximization of consumption and minimization of GHG emission. The costs of pursuing the GHG limiting policy are assessed in terms of lost consumption. The multicriteria analysis is performed with the use of the derived representation of the Pareto optimal outcomes. Computational results are presented for the case of Poland. They show three phases in a transition period, early growth on the basis of existing assets in the initial years, a depression phase, where technological changes mainly occur, and a period of renewed growth. They are followed by a steady development under new emission conditions.
2
Content available Air quality modeling for Warsaw agglomeration
Holnicki P., Kałuszko A., Nahorski Z., Stankiewicz K., Trapp W.
Archives of Environmental Protection
|
2017
|
Vol. 43, no. 1
48--64
EN
The paper investigates the air quality in the urban area of Warsaw, Poland. Calculations are carried out using the emissions and meteorological data from the year 2012. The modeling tool is the regional CALMET/CALPUFF system, which is used to link the emission sources with the distributions of the annual mean concentrations. Several types of polluting species that characterize the urban atmospheric environment, like PM10, PM2.5, NOx, SO2, Pb, B(a)P, are included in the analysis. The goal of the analysis is to identify the most polluted districts and polluting compounds there, to check where the concentration limits of particular pollutants are exceeded. Then, emission sources (or emission categories) which are mainly responsible for violation of air quality standards and increase the adverse health effects, are identified. The modeling results show how the major emission sources – the energy sector, industry, traffic and the municipal sector – relate to the concentrations calculated in receptor points, including the contribution of the transboundary inflow. The results allow to identify districts where the concentration limits are exceeded and action plans are needed. A quantitative source apportionment shows the emission sources which are mainly responsible for the violation of air quality standards. It is shown that the road transport and the municipal sector are the emission classes which substantially affect air quality in Warsaw. Also transboundary inflow contributes highly to concentrations of some pollutants. The results presented can be of use in analyzing emission reduction policies for the city, as a part of an integrated modeling system.
PL
W pracy przedstawiono wyniki analizy jakości powietrza w Warszawie. Obliczenia przeprowadzono dla danych emisyjnych i meteorologicznych z roku 2012. Jako narzędzie modelowania wykorzystano regionalny system CALMET/CALPUFF, którego zadaniem było powiązanie danych emisyjnych z rozkładami stężeń średniorocznych. Analiza dotyczy podstawowych zanieczyszczeń atmosferycznych, charakteryzujących aglomeracje miejskie, jak np.: PM10, PM2.5, NOx, SO2, Pb, B(a)P, metale ciężkie. Celem analizy było zidentyfikowanie najbardziej zanieczyszczonych obszarów miasta oraz zanieczyszczeń, których stężenia przekraczają poziomy dopuszczalne. Ponadto, wskazanie źródeł emisji (lub kategorii emisyjnych), które głównie odpowiadają za te przekroczenia, powodując negatywne skutki zdrowotne. Wyniki modelowania pokazują, w jakim stopniu główne źródła emisyjne – związane z sektorami energii, przemysłu, transportu lub komunalno-bytowym – odpowiadają za wartości stężeń w receptorach. Uwzględniono przy tym udział transgranicznego napływu zanieczyszczeń. Wyniki pozwalają wskazać dzielnice, w których zostały przekroczone poziomy dopuszczalne stężeń i konieczne są odpowiednie działania naprawcze. Dokonano ilościowej oceny udziału źródeł emisji głównie odpowiedzialnych za przekroczenia standardów. Ruch uliczny oraz sektor komunalno-bytowy wskazano jako kategorie emisyjne, które mają decydujący wpływ na pogarszanie jakości powietrza w Warszawie. W przypadku niektórych zanieczyszczeń (np. PM) bardzo istotny jest również udział napływu zewnętrznego. Wyniki mogą być przydatne przy wyborze strategii ograniczania emisji oraz jako część zintegrowanego systemu modelowania.
3
Content available remote Komputerowy system zarządzania mocą i energią w mikrosieci ośrodka badawczo-szkoleniowego
Radziszewska W., Parol M., Nahorski Z.
Przegląd Elektrotechniczny
|
2015
|
R. 91, nr 9
130-133
PL
W artykule przedstawiono symulowany komputerowy system zarządzania mocą i energią elektryczną w mikrosieci budowanego ośrodka badawczo-szkoleniowego. Na początku krótko scharakteryzowano rozważaną mikrosieć niskiego napięcia prądu przemiennego, a następnie opisano elementy składowe opracowanego systemu informatycznego dla tej mikrosieci. Ponadto zaprezentowano wyniki przykładowych symulacji komputerowych uzyskanych w oparciu o wspomniany system oraz omówiono zagadnienie wyznaczania wskaźników niezawodnościowych. Całość zakończono podsumowaniem i przedstawieniem kierunków dalszych badań.
EN
The paper presents a simulated power and energy management computer system for a microgrid of the research and educational center under construction. First, the low voltage AC microgrid considered is shortly characterized. Then, the components of the computer system designed for the microgrid are described. Moreover, the results of computer simulations obtained with the use of the system mentioned are included, along with discussion of the problem of calculation the reliability indexes. The paper is completed with the summary and the presentation of further possible research directions.
4
Air quality modeling in Warsaw Metropolitan Area
Holnicki P., Nahorski Z.
Journal of Theoretical and Applied Computer Science
|
2013
|
Vol. 7, nr 1
56--69
EN
Decision support of air quality management needs to connect several categories of the input data with the analytical process of air pollution dispersion. The aim of the respective model of air pollution is to provide a quantitative assessment of environmental impact of emission sources in a form of spatial/temporal maps of pollutants’ concentration or deposition in the domain. These results are in turn used in assessment of environmental risk and supporting respective planning actions. However, due to the complexity of the forecasting system and the required input data, such environmental prognosis and related decisions contain many potential sources of imprecision and uncertainty. The main sources of uncertainty are commonly considered meteorological and emission input data. This paper addresses the problem of emission uncertainty, and impact of this uncertainty on the forecasted air pollution concentrations and adverse health effects. The computational experiment implemented for Warsaw Metropolitan Area, Poland, encompasses one-year forecast with the year 2005 meteorological dataset. The annual mean concentrations of the main urban pollutants are computed. The impact of uncertainty in emission field inventory is also considered. Uncertainty assessment is based on the Monte Carlo technique where the regional scale CALPUFF model is the main forecasting tool used in air quality analysis.
5
Inteligentne systemy bilansowania mocy w mikrosieciach elektroenergetycznych
Nahorski Z., Radziszewska W., Parol M., Pałka P.
Rynek Energii
|
2012
|
Nr 1
59--66
PL
Klasyczna organizacja sieci elektroenergetycznych zasilanych głównie przez duże elektrownie zawodowe przestaje odpowiadać współczesnym wymaganiom. Coraz powszechniej stosowany jest system rozproszonego zasilania przez małe źródła energii charakteryzujące się zmienną generacją zależną od warunków meteorologicznych i hydrologicznych. Powstała idea podsieci prosumenckich, w których dąży się do zrównoważenia generacji i zapotrzebowania na moc. Ze względu na zmienną generację i zmienne zapotrzebowanie na energię, bilansowanie mocy wymaga w takich podsieciach bardziej skomplikowanego systemu sterowania niż klasyczne układy automatyki regulacyjnej stosowane obecnie. Obiecującym podejściem do rozwiązania tego problemu są systemy wieloagentowe. Praca jest poświęcona przedstawieniu zagadnień związanych z systemem zarządzania energią w najmniejszych podsieciach tego typu, zwanych mikrosieciami.
EN
The classic organization of electric power networks powered primarily by large-scale generation units does not satisfy contemporary requirements. Distributed supply systems with small energy sources are used more and more frequently. Power generation by many of these sources is variable, depending on meteorological and hydrological conditions. A new organizational solution consists primarily of separate sub-networks, called prosummer networks, within which the energy generation is in a some way "balanced" with power demand. Due to the dynamic generation and variable energy demand, power balancing in these sub-networks requires a more sophisticated control system than traditional regulatory automation systems used currently. A promising approach towards the problem solution is application of multi-agent systems. The paper is devoted to the presentation of issues related to energy management system in the smallest sub-networks of this type, called microgrids.
6
Content available Spatial inventory of greenhouse gas emissions from the road transport in Poland
Boychuk P., Boychuk Kh., Nahorski Z., Horabik J.
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
|
2012
|
Vol. 1, No 4
9-15
EN
A novel approach is presented to spatial inventory of greenhouse gas emissions from the sector of Road transport, based on official fuel statistics and digital maps. The territorial distribution of these emissions in Poland with the resolution of 2x2 km is obtained, using the developed geoinformation technology.
7
Content available Mathematical modeling and spatial analysis of emission processes in Polish industry sector: cement, lime and glass production
Charkovska N, Bun R., Nahorski Z., Horabik J.
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
|
2012
|
Vol. 1, No 4
17-22
EN
The main GHG emission sources in IPCC subsector Mineral Products of Industrial Processes sector In Poland are analyzed, using the developed mathematical models and program tools for emission assesment in production of cement, lime and glass. Results of spatial analysis are presented as digital maps at the levels of particular plants and whole voivodeships.
8
Content available Balancing electric power in a microgrid via programmable agents auctions
Pałka P., Radziszewska W., Nahorski Z.
Control and Cybernetics
|
2012
|
Vol. 41, no. 4
777--797
EN
The paper presents an application of an auction algorithm in a multi-agent computer system for managing the unbalanced energy in a microgrid. The main goal of the system is to control and minimize the deviations of the current energy dem and from the actual energy production, using an auction algorithm. Distributed generation is assumed in the microgrid, with renewable power sources. The energy storages and the controllable power sources improve the system operation. The differences between the actual demand and produced energy are caused by unpredictable level of electric power generation by uncontrolled sources, like wind turbines or solar panels, and/or randomness of power utilization. The system will tend to balance out these differences on-line in short time intervals (less than one minute) to follow-up varying levels of local power generation and loads.
9
Wieloagentowa metodyka zarządzania niedoborami i nadmiarami enegii w sieciach dystrybucyjnych
Nahorski Z., Pałka P., Stańczak J., Radziszewska W.
Rynek Energii
|
2011
|
nr 1
22-27
PL
W artykule opisano projekt komputerowego systemu wieloagentowego, którego zadaniem będzie bilansowanie na bieżąco różnic między aktualnym zapotrzebowaniem na energię a planem długoterminowym w warunkach rozproszonej lokalnej generacji energii, w tym ze źródeł odnawialnych. Powstałe różnice wynikają z braku możliwości dokładnego przewidzenia poziomu generacji przez niesterowalne źródła energii oraz poboru przez odbiorniki. Zaprojektowany system będzie dążyć do zrównoważenia bilansu zapotrzebowania i produkcji energii w krótkich przedziałach czasu, rzędu jednej minuty, tak aby nadążyć za zmieniającymi się w czasie rzeczywistym parametrami pracy urządzeń generujących energię. System ten używa autonomicznych agentów, będących elementami oprogramowania. Agenty te posiadają własne cele i komunikując się ze sobą, wyprowadzają system z nieplanowanych niedoborów i nadmiarów produkowanej energii.
EN
The paper presents an idea of the computer multi-agent system for managing the unbalanced energy in a distribution low voltage networks with distributed generations including renewable sources. The main goal of the system application is control and minimization of the differences between the current energy demand and the long-time plan. These differences are caused by unpredictable level of electric power generation by uncontrolled sources (like wind turbine) or randomness of power utilization. The planned system will tend to balance these differences on-line in short time intervals (about one minute) to follow-up the varying level of power generation by local power sources. The system uses autonomous software agents. Every agent has its own goal and communicates with others in order to reduce (minimize) the unplanned shortages or surpluses of energy.
10
Content available remote Impact of airborne particulate matter on human health: an assessment framework to estimate exposure and adverse health effects in Poland
Tainio M., Kukkonen J., Nahorski Z.
Archives of Environmental Protection
|
2010
|
Vol. 36, no. 1
95-115
EN
Fine particulate matter (PM2.5) air pollution is one of the main environmental health problems in developed countries. According to modeling estimates the PM2.5 concentrations in Poland are among the highest in Europe. In this article we focus on exposure assessment and estimation of adverse health effects due to PM2.5 air pollution. This article consists of two parts. In the first part, we discuss the main methods used to estimate emission-exposure relationships and adverse health effects due to PM2.5 air pollution. In the second part, we present an assessment framework for Poland. We illustrate this framework by estimating the premature deaths and change in life expectancy in Poland caused by anthropogenic, primary PM2.5 emissions from different European countries, and, in proportion, the premature deaths in different European countries caused by primary PMemissions from Poland. The PMemissions were evaluated using the inventory of the European Monitoring and Evaluation Programme (EMEP). The emission-exposure relationships were based on the previously published study and the exposure-response functions for PM2.5 air pollution were estimated in expert elicitation study performed for six European experts on air pollution health effects. Based on the assessment, the anthropogenic primary PM2.5 from the whole of Europe is estimated to cause several thousands of premature deaths in Poland, annually. These premature deaths are both due to PM2.5 emissions from Poland and transportation of PM2.5 from other European countries, both of these in almost equal parts. The framework presented in this article will be developed in the near future to a full scale integrated assessment, that takes into account both gaseous and PM air pollution.
PL
Zanieczyszczenie powietrza drobnym pyłem (PM2,5) jest jednym z głównych problemów zdrowotnych związanych ze środowiskiem. Wartości stężeń PM2,5 w Polsce znajdują się wśród największych w Europie. W tej pracy skupiono się na ocenie ekspozycji ludzi na PM2,5 oraz na oszacowaniu szkodliwych skutków tego zanieczyszczenia. Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej części przedstawiono podstawowe metody estymacji zależności ekspozycji od emisji i wyznaczania szkodliwych skutków spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza drobnymi pyłami. W drugiej części przedstawiono zarys modelu zintegrowanego do oceny szkodliwości drobnych pyłów dla Polski. Jest on ilustrowany oszacowaniem liczby przedwczesnych zgonów i zmianą oczekiwanej długości życia w Polsce spowodowanymi antropogenną emisją pierwotnych drobnych pyłów w krajach europejskich oraz odwrotnie, liczbami przedwczesnych zgonów w krajach europejskich spowodowanych emisją pierwotnych drobnych pyłów w Polsce. Emisje PM2,5 oceniono na podstawie inwentaryzacji dokonanej w ramach European Monitoring and Evaluation Programme (EMEP). Zależność ekspozycji od emisji oparto na wynikach wcześniej publikowanych badań, a odpowiedź na ekspozycję na zanieczyszczenia PM2,5 oceniono na podstawie ocen zebranych od sześciu ekspertów europejskich zajmujących się zdrowotnymi skutkami zanieczyszczenia powietrza. Z przeprowadzonej oceny wynika, że antropogenna emisja pierwotnych drobnych pyłów w Europie powoduje w Polsce kilka tysięcy przedwczesnych zgonów rocznie. Są one wynikiem zarówno emisji w Polsce, jak i transportu pyłów z innych krajów europejskich, mniej więcej w równych częściach. Przedstawiona w artykule konstrukcja będzie rozwijana w celu uzyskania zintegrowanej oceny w pełnej skali, obejmującej zarówno zanieczyszczenia gazowe jak i pyły.
11
Content available remote Optymalizacja kosztu składników mieszanki gumowej
Wasilewski Z., Nahorski Z.
Elastomery
|
2001
|
T. 5, nr 3
28-37
PL
W artykule przedstawiono metodę projektowania mieszanki gumowej o zadanych ograniczeniach nałożonych na jej właściwości techniczne i o najmniejszym koszcie. Sformułowanie zadania optymalizacji wymaga określenia zależności między właściwościami mieszanki i jej składem w postaci funkcji, które uzyskuje się metodą identyfikacji statystycznej na podstawie zaplanowanej serii doświadczeń. Metoda była sprawdzona w projektowaniu mieszanek produkcyjnych przynosząc znaczne oszczędności.
EN
A method of designing rubber mixtures satisfying the given constraints put on the technical properties and giving the least cost is presented. To formulate the optimization problem the knowledge of the dependence of the properties on the mixture composition in the functional form is needed. This is realized by identifying the appropriate models using measurements taken during the planned experiments. The method was tested when designing the mixtures produced in a plant. As a result, a considerable economical profit was obtained.
12
Modelling and calibration of a municipal wastewater treatment process.
Bogdan L., Łomotowski J., Nahorski Z., Studziński J., Szetela R.
Systems Science
|
2000
|
Vol. 26, nr 2
125-144
EN
A model of the activated sludge process for the wastewater treatment plant in Rzeszów is presented. It consists of: models of the basic vessels, primary clarifiers, aerator basins and secondary clarifiers, linked and partially loop, as-well as equations describing the physical and biochemical transformations taking place in the vessels, sedimentation in the clarifiers and biological processes changing the influent wastewater chemical composition. The model parameters were estimated in two steps: in the first step the active volumes of the vessels were estimated from the experiment performed in the plant; and in the second step, parameters known from the literature were used as the initial guess and then calibrated to fit the observations made during normal plant operation.
13
Content available remote Zastosowanie analizy czynnikowej do badania zależności między właściwościami mieszanek gumowych
Wasilewski Z., Nahorski Z.
Elastomery
|
2000
|
T. 4, nr 5
26-36
PL
W pracy opisano badania przeprowadzone metodą analizy czynnikowej na wynikach pomiarów właściwości dwóch serii mieszanek gumowych. Badania pozwoliły wydzielić w każdej z serii trzy grupy pomiarów, których wyniki są ze sobą silnie skorelowane w ramach każdej z grup. Jednocześnie pomiary z tych 3 grup odzwierciedlają 98-99% ogólnej zmienności wszystkich właściwości. Grupy te zawierają pomiary związane odpowiednio z lepkością, wulkanizacją i wytrzymałością mieszanki. Wynika z tego praktyczny wniosek, że wyniki badań uzyskane za pomocą lepkościomierza, wulkametru i zrywarki pozwalają na dobrą ocenę jakości mieszanki, gdyż pozostałe właściwości są albo mocno z nimi skorelowane, albo mało wpływają na ogólną zmienność właściwości mieszanki gumowej.
EN
In the paper some findings from application of the factor analysis to measurements of two series of the rubber mixtures are presented. They revealed that three groups of highly intercorrelated measurements could be found in each series. Moreover, the measurements from these 3 groups were responsible for 98-99% of the total variability of all measurements. These three groups were related with the viscosity, vulcanisation, and strength of the mixture. A practical implication is that measurements from the viscometer, the vulcameter, and the tensile testing machine allow for good assessment of the rubber mixture quality. Other measurements are either highly correlated with the mentioned above or only marginally influence the total variability of the rubber mixture properties.
14
Content available Kinetic analysis of LDL apoB transport and metabolism in non-steady states
Weryński A., Nahorski Z., Angelin B., Berglund L., Eriksson M.
Control and Cybernetics
|
2000
|
Vol. 29, no 1
405-425
EN
In this paper a novel kinetic analysis is used for evaluation of the low density lipoprotein (LDL) apoB fractional catabolic rate (FCR) after LDL apheresis which creates a nonsteady state. The formulae for calculation of FCR, and LDL rate of appearance (Ra) as functions of time have been derived. Calculations for one normal and one familial hypercholesterolemic (FH) subjects showed that FCR as well as Ra exhibited variations which can be attributed to the circadian rhythm in LDL metabolism. LDL apheresis had a little impact on both Ra and FCR in normal as well as in FH subjects. However, Ra in FH subject was found to be much higher than - that in the normal subject.
15
Content available remote Mathematical models in economic environmental problems
Nahorski Z., Ravn H.F.
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
|
2000
|
Vol. 48, nr 2
247-277
EN
The paper presents a review of mathematical models used in economic analysis of environmental problems. This area of research combines macroeconomic models of growth, as dependent on capital, labour, resources etc., with environmental models describing such phenomena like natural resources exhaustion or pollution accumulation and degradation. In simpler cases the models can be treated analytically and the utility function can be optimized using e.g. such tools as the maximum principle. In more complicated cases calculation of the optimal environmental policies requires a computer solution.
16
Content available remote Mathematical and neural network modelling of a wastewater treatment plant
Bogdan L., Łomotowski J., Nahorski Z., Studzinski J., Szetela R.
Archives of Control Sciences
|
2000
|
Vol. 10, no. 1/2
89-118
EN
A comparison of a few methodologies of building models useful in wastewater treatment plant maintenance is performed. One is mathematical modelling of the activated sludge process. It consists of modelling of the basic vessels: primary clarifiers, aerator basins and secondary clarifiers, linked and partially looped, as well as equations describing the physical and biochemical transformations going on in the vessels: sedimentation in the clarifiers and biological processes changing the influent wastewater chemical composition. The models' parameters were estimated in two steps. In the first step the active volumes of the vessels were estimated from the experiment performed in the plant. In the second step, parameters known from the literature were used as the initial guess and then calibrated to fit the observations taken during normal plant operation. Concerning other methodologies, results from the black box modelling of the performance of the plant with the neural network are given. The neural network and the time series models are also applied for prediction of the influent wastewater.
17
Content available remote Mathematical model and its calibration for Rzeszów wastewater treatment plant.
Bogdan L., Łomotowski J., Nahorski Z., Studziński J., Szetela R.
Environment Protection Engineering
|
1998
|
vol. 24, nr 1-2
95-112
EN
A model of the activated sludge wastewater treatment plant in Rzeszów is presented. It consists of submodels of primary clarifiers, aeration basins and secondary clarifiers, including equations describing the physical and biochemical transformations taking place in the vessels; sedimentation and thickening in the clarifiers and biological transformations of the influent wastewater components in the aeration tanks. The model parameters were estimated in two steps. In the first step, the active volumes of the tanks were estimated from the results of the planned experiment carried out in the plant, and in the second one, kinetic and stoichiometric parameters were estimated based on the data collected during regular plant operation.
PL
Przedstawiono model matematyczny oczyszczalni z osadem czynnym dla Rzeszowa. Model składa się z submodeli osadników wstępnych, komór napowietrzania i osadników wtórnych. Uwzględniono w nim odpowiednie równania opisujące fizyczne i biochemiczne transformacje: sedymentację i zagęszczanie w osadnikach oraz biologiczne transformacje składników dopływających ścieków w komorach napowietrzania. Przeprowadzono dwustopniową estymację parametrów modelu. Najpierw, na podstawie wyników czynnego eksperymentu znacznikowego, określono objętości czynne obiektów. Następnie oszacowano wartości parametrów kinetycznych i stechiometrycznych na podstawie danych zebranych podczas normalnej pracy oczyszczalni.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.