Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pojemność komór magazynowych gazu w pokładzie soli na monoklinie przedsudeckiej

Ślizowski J., Wiśniewska M., Wojtuszewska K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2009

|

nr 75

5-11

PL

W pracy określono teoretyczną pojemność jaką mogłyby mieć komory magazynowe gazu wykonane w złożach soli na monoklinie przedsudeckiej. Określone zostały pojemności początkowe komór oraz pojemności długotrwałe uwzględniające ich konwergencję. Konwergencje zostały opisane formułami będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Stwierdzono, że głównymi czynnikami wpływającymi na pojemność komór magazynowych gazu są: miąższość wpływająca na rozmiary komory oraz głębokość złoża wpływająca na ciśnienie magazynowania i konwergencję. Zgodnie z wynikami przedstawionych obliczeń długotrwała pojemność magazynowa jaką można uzyskać na poszczególnych złożach waha się od 18,1-59,8 mln Nm3.

EN

Theoretical capacity of gas storage caverns that could be located in salt deposits of the Foresudetic Monocline was discussed in the paper. The initial capacity and the long-term capacity related to the convergence have been defined. The convergence of each cavern was described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. It was found, that main factors affecting capacity of gas storage caverns are: thickness, which affects the size of the cavern, and depth of deposits which affects gas storage pressure and convergence. According to the calculations, the long-term storage capacity of selected areas varies from 18.1-59.8 mln Sm3.

2

Geomechaniczna ocena optymalnej głębokości komór magazynowych gazu ziemnego w polskich złożach soli kamiennej

Ślizowski J., Lankof L., Wojtuszewska K.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2007

|

nr 6

50-51

PL

Jednym z czynników decydujących o pojemności komory magazynowej jest głębokość jej posadowienia. Decyduje ona między innymi o wartości minimalnego ciśnienia magazynowania i szybkości konwergencji, czyli zaciskania się komory na skutek pełzania górotworu solnego. Praca dotyczy wyznaczenia głębokości, przy której otrzymać można największą pojemność magazynową. Oszacowana została również krótko i długotrwała pojemność magazynowa w zależności od miąższości złoża i głębokości posadowienia komory w porównaniu z pojemnością maksymalną. Zaprezentowane wyniki uzyskane zostały w oparciu o uproszczone wzory analityczne, opracowane na podstawie wieloletnich doświadczeń projektowych w zakresie geomechaniki i technologii ługowania komór magazynowych.

EN

One of the main factors, which have an influence on storage cavern capacity, is its depth. Based on the depth of storage cavern, the one can calculate minimal storage pressure and the rate of convergence, which is the process of cavern tightening resulting from creeping rate of salt massif. The paper presents calculations of cavern depth, appropriate to determine the maximal cavern capacity. Besides, based on a deposit thickness and the depth of storage cavern, short-term and long-term capacities were estimated, to compare with maximal storage capacity. The results presented in this paper were carried out by simplified analytic formulas calculations, based on broad design experience in geomechanics and storage cavern leaching technology.

3

Wpływ zmienności parametrów fizykochemicznych wycieków solanki na stopień zagrożenia wodnego kopalni w wysadowym złożu soli

Wojtuszewska K.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2007

|

R. 46, nr 2

149-157

PL

W niniejszym artykule podjęto próbę oceny wpływu zmian parametrów fizykochemicznych wycieków solanki na stopień zagrożenia wodnego kopalni soli. W tym celu przeanalizowano przyczyny i okoliczności zatopienia kopalni Wapno założonej w wysadzie solnym w okręgu środkowopolskim, z uwzględnieniem budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych wysadu oraz prac górniczych prowadzonych w całym okresie eksploatacji złoża. Do szczegółowej analizy wybrano wyciek 18/III, który pojawił się na III (najwyższym) poziomie eksploatacyjnym i spowodował awaryjne zatopienie kopalni w 1977 roku. Omówiono zmiany składu chemicznego i parametrów fizycznych solanki w całym okresie istnienia wycieku a także badania zawartości izotopów naturalnych pod kątem przydatności do wczesnego rozpoznania genezy wód stanowiących wyciek.

EN

The paper presents the evaluation of the influence of changes in physical and chemical parameters of the brine outflow on water hazard in domal salt mine. For that purpose, reasons and circumstances of catastrophic flooding of Wapno salt mine placed in central part of Poland have been analyzed. Geological and hydrogeological conditions of salt diapir and mining works during the exploitation period are presented. Detailed study is provided for the outflow number 18/III, which appeared on the third (the highest) exploitation level and led to uncontrolled flooding of the mine in 1977. Variations of chemical composition and physical parameters of the brine during the whole outflow activity period and environmental isotope method are discussed with regard to identification of the origin of outflow water.

4

Dynamika zmian stanu wód powierzchniowych i podziemnych w rejonie zbiorników wodnych Solina-Myczkowce

Wojtuszewska K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2007

|

T. 23, z. 3

119-134

PL

Celem niniejszego opracowania było przeanalizowanie wpływu zbiorników zaporowych Solina-Myczkowce na środowisko wodne po ponad 30-letnim okresie funkcjonowania. Przedstawiono charakterystykę kompleksu utworzonego w wyniku przegrodzenia rzeki San dwiema zaporami: betonową – Solina i ziemną – Myczkowce, przy uwzględnieniu podstawowych funkcji zbiorników na tle warunków geologicznych i hydrogeologicznych. W ramach praktyki dyplomowej (wrzesień 2003) autorka wykonała pomiary zalegania zwierciadła wody w 58 studniach gospodarskich w otoczeniu zbiorników, które stały się podstawą do wykreślenia schematycznej mapy zalegania zwierciadła wód czwartorzędowych. Główne kierunki przepływu skierowane są ku brzegom zalewu. Obserwuje się wyraźnie drenujący charakter rzek i potoków uchodzących do zbiorników. W oparciu o dane z lat 1995–2001 uzyskane w Zespole Elektrowni Wodnych (ZEW) Solina-Myczkowce S.A. opracowano przebieg zmian stanów wód powierzchniowych na zbiornikach Solina i Myczkowce oraz na rzece San powyżej i poniżej zbiorników, jak również wód podziemnych w trzech otworach badawczych. Zauważono, że pokrywają się ze sobą zarówno wyżowe, jak i niżowe stany wód, przy czym rzeka San ma bardziej wyrównany charakter w przekroju poniżej zalewu. Wyraźnie zaznacza się tu wpływ zbiornika o dużej pojemności, którym można regulować stany wód poniżej przegrodzenia doliny. Z uwagi na słabe zagospodarowanie znacznej części obszarów nadbrzeżnych, wahania zwierciadła wód gruntowych w strefie brzegowej zbiorników są niewielkie i nie notuje się szkód hydrogeologicznych.

EN

The main goal of the paper was the evaluation of the Solina and Myczkowce Water Storage Reservoirs influence on water environment after over 30 years of functioning. It presents the characteristic of both reservoirs and water dams (gravity – Solina and rock-filled – Myczkowce), taking into account their main functions and geological-hydrogeological conditions. During the Master’s Thesis practice (September 2003) the author measured the level of ground water table in 58 dug wells around the reservoirs. The measurements were used to create a map of Quaternary groundwater horizon. The main water flow is directed towards the lakeside. One can observe the drainage character of rivers and streams. Further research work was based on Solina-Myczkowce Hydropower Plants’ database for the period of 1995–2001. The author presented the surface water fluctuation of Solina and Myczkowce reservoirs and the San river above and below the reservoirs, as well as groundwater table fluctuation in 3 monitoring wells. Following, both high and low waters are synchronous, and the fluctuation of the San river is smooth below the reservoirs. One can observe a great influence of the large reservoir, which provides water regulation. Due to low land development of the area groundwater table fluctuations are barely noticeable and no hydrogeological damages have been reported.