Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Czarny Dunajec: selected issues of cultural heritage conservation

Kuśnierz Kazimierz, Bednarz Łukasz, Mamedov Alirza, Malczewska Joanna

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 69

57--63

EN

This paper presents the cultural heritage of the former town of Czarny Dunajec in the context of protecting urban design and architectural monuments. Czarny Dunajec is located in Nowy Targ Powiat, in Lesser Poland Voivodeship. At present, is the seat of a rural municipality. In the past it used to be one of the most important townships in the Podhale region, and owed its significance to its favorable location along supralocal and local trade routes. This paper discusses the history of Czarny Dunajec, its urban layout and historical buildings. It traces the development of the town’s spatial development based on historical documents and cartographic materials, including royal inspection reports and nineteenth-century Austro Hungarian military survey maps by Friedrich von Mieg, outlining events that may have impacted it the most. Attention was drawn to the need for the statutory protection of the town’s most valuable monuments, which include its urban layout, a synagogue, and selected traditional houses which have still survived in the village, albeit mostly vestigially.

PL

Artykuł dotyczy dziedzictwa kulturowego dawnego miasta Czarny Dunajec w kontekście ochrony zabytków urbanistyki i architektury. Miejscowość położona jest w powiecie nowotarskim województwa małopolskiego. Obecnie jest wsią i siedzibą gminy. W przeszłości odgrywała dużą rolę jako jeden z ważniejszych ośrodków Podhala, na co wpływ miało m.in. jej położenie na ponadlokalnych i lokalnych traktach handlowych. W tekście omówiono dzieje Czarnego Dunajca, jego układ urbanistyczny oraz historyczną zabudowę. Na podstawie historycznych dokumentów i materiałów kartograficznych, w tym inwentarzy królewskich i XIX-wiecznych austro-węgierskich map wojskich autorstwa Friedricha von Miega, prześledzono rozwój przestrzenny miasta, nakreślając wydarzenia, które wywarły na niego największy wpływ. Zwrócono uwagę na potrzebę ochrony ustawowej najcenniejszych zabytków, w tym układu urbanistycznego, synagogi oraz wybranych, reliktowo zachowanych tradycyjnych domów mieszalnych.

2

Qualitative analysis of architectural education in the protection of a historic city

Kuśnierz-Krupa Dominika, Kobylarczyk Justyna, Malczewska Joanna, Ivashko Yulia, Lisińska-Kuśnierz Małgorzata

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 65

20--25

EN

This paper presents the findings of a study in which students of architecture schools rated their need for education about the scope of conservation and respect for the historical cultural landscape, primarily including the values of historic cities and towns. This subject appears to be highly essential as historic cities and towns, particularly smaller ones, are currently under the risk of losing their values due to development pressure that is often uncontrolled. It should be noted that architects who design new buildings in historic city and town centres often have contribute to this phenomenon. Therefore, in the authors’s opinion, the education of architecture school students on the need to respect and conserve historic towns can be seen as an essential issue, as well as its quality level.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących oceny przez studentów uczelni architektonicznych potrzeby edukacji w zakresie ochrony i poszanowania historycznego krajobrazu kulturowego, w tym przede wszystkim wartości zabytkowych miast. Przedmiotowa problematyka wydaje się bardzo istotna, gdyż miasta zabytkowe, szczególnie te mniejsze, są obecnie – w wyniku presji inwestycyjnej, często niekontrolowanej – narażone na utratę swoich wartości. Należy zauważyć, że niejednokrotnie w procesie tym mają swój udział architekci, projektujący nowe obiekty na terenach historycznych centrów miast. Zatem, zdaniem autorów, zarówno edukacja studentów uczelni architektonicznych w zakresie potrzeby poszanowania i ochrony miasta zabytkowego, jak i jej poziom wydają się niezwykle ważne.

3

Historia rozwoju przestrzennego Przecławia w średniowieczu w kontekście bieżącej ochrony konserwatorskiej – wybrane zagadnienia

Figurska-Dudek Joanna, Kuśnierz-Krupa Dominika, Malczewska Joanna, Kuśnierz Kazimierz

Wiadomości Konserwatorskie

|

2020

|

Nr 63

33--45

PL

Artykuł dotyczy miasta Przecław. Autorzy podjęli próbę określenia genezy jego powstania oraz rozwoju urbanistycznego w okresie średniowiecza. Ośrodek położony jest obecnie na terenie województwa podkarpackiego, ale historycznie należał do ziemi sandomierskiej. Dokonano analizy stanu badań oraz archiwalnych materiałów źródłowych, w tym pisanych, kartograficznych i ikonograficznych. Przeprowadzono również badania terenowe oraz analizę współczesnych podkładów sytuacyjno-wysokościowych. Powyższe badania zostały uzupełnione o weryfikację bieżących form ochrony krajobrazu kulturowego, ze szczególnym uwzględnieniem średniowiecznego układu urbanistycznego.

EN

This paper focuses on the town of Przecław. The authors made an attempt to determine the genesis of its founding and urban development during the Middle Ages. The town is currently located in the Subcarpathian Voivodeship, while historically belonging to the land of Sandomierz. The authors performed an analysis of the state of research and archival source materials, including written, cartographic and iconographic studies. They also conducted field studies and an analysis of contemporary survey maps. These studies were supplemented with a verification of applicable forms of cultural landscape protection while placing a particular focus on medieval urban layouts.

4

Dziedzictwo architektoniczne (ratusz oraz pałac) miasta Dukla na Podkarpaciu

Kuśnierz-Krupa Dominika, Figurska-Dudek Joanna, Malczewska Joanna

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

Nr 57

30--37

PL

Niniejszy artykuł dotyczy dziedzictwa kulturowego średniowiecznego miasta Dukla, położonego na Podkarpaciu. Opisano w nim dwa szczególnie cenne obiekty, które znajdują się na terenie ośrodka: ratusz oraz pałac. Celem przeprowadzonych studiów jest zwrócenie uwagi na potencjał dziedzictwa kulturowego miasta, w tym przede wszystkim na wartości materialne i niematerialne omawianych obiektów, a także na potrzebę ich ochrony, dokumentowania i udostępnienia.

EN

This article addresses the cultural heritage of the medieval town of Dukla, located in the Podkarpacie Region. It describes two particularly valuable buildings located in the town: the town hall and the palace. The aim of the carried out studies is highlighting the potential of the cultural heritage in the town, and especially the tangible and intangible value of the discussed objects, as well as the need to protect, document and make them accessible to the public.

5

Spatial development of Mielec in the medieval period compared to the then tendencies to form urban layouts in Lesser Poland

Kuśnierz-Krupa Dominika, Malczewska Joanna

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 3

63--70

EN

This article addresses the issue of the medieval spatial development of the town of Mielec, located in today’s Podkarpackie Voivodeship, and in the Middle Ages in the area of historic Lesser Poland. An important element of the presented research is a discussion of the issue of the typology of the urban models applied in the discussed period. One should pay attention to the fact that studying the origins of the founding and development of the town is important from the viewpoint of the current urban planning and conservation policy in this town. It also has an educational dimension and contributes to popularising knowledge about the town’s history and cultural heritage.

PL

Niniejszy artykuł dotyczy problematyki rozwoju przestrzennego miasta Mielec w okresie średniowiecza. Ośrodek ten położony jest obecnie na terenie województwa podkarpackiego. W okresie średniowiecza należał zaś do Małopolski. Ważnym elementem prezentowanych badań jest także omówienie typologii modeli urbanistycznych, jakie stosowano w przedmiotowym okresie. Należy zwrócić uwagę na fakt, że podjęcie studiów z zakresu genezy powstania i rozwoju miasta jest istotne z punktu widzenia bieżącej polityki planistycznej i konserwatorskiej na terenie Mielca. Ma także wymiar edukacyjny oraz przyczynia się do popularyzacji wiedzy z zakresu historii tego zabytkowego ośrodka i jego dziedzictwa kulturowego.