Postępujący przez dziesiątki lat rozwój przestrzeni miejskich, połączony z intensywną zabudową powierzchni terenu, systematycznie przyczynia się do redukcji infiltracji wód opadowych. Zjawisko to powoduje zmiany zasobów wód podziemnych w danej jednostce hydrostrukturalnej, często pociągając za sobą negatywne skutki przyrodnicze, których odwrócenie jest bardzo trudne lub niemożliwe do osiągnięcia. W ramach tego opracowania wykonano analizy wpływu rozwoju urbanistycznego na bilans wodny i w konsekwencji na ekosystem zależny od wód. W roku 1959 ustanowiono w północnej części Poznania rezerwat torfowiskowy Żurawiniec, którego powierzchnia wynosi ok. 1,5 ha. Przez dziesięciolecia obszar ten tracił swój pierwotny charakter, aż doszło do jego osuszenia i całkowitego zaniku roślinności, dla której ustanowiono obszar ochronny. Analizę zmian zachodzących na terenie rezerwatu dokonano przez zintegrowanie modeli odnoszących się do powierzchniowego oraz podziemnego bilansu wód. Dla tych modeli przeprowadzono symulacje numeryczne na podstawie danych zgromadzonych dla lat: 1952, 2001 i 2014. Wyniki przeprowadzonych symulacji uwidaczniają znaczący wpływ antropopresji na bilans wód podziemnych, skutkujący ciągłym obniżaniem się zwierciadła tych wód, które w 2001 r. znajdowało się ponad 2 m niżej niż w 1952 r. Główną przyczyną zmniejszenia się zasobów wód podziemnych była postępująca przez lata redukcja infiltracji wód opadowych w wyniku urbanizacji obszaru.
EN
Growth of a city, which is linked with intensive urban development, systematically affects groundwater recharge by diminishing its rate. Thus, the phenomenon influences groundwater resources in a hydrogeological unit and, in turn, it causes negative environmental consequences which are difficult or even impossible to reverse. This study analyses the effect of urban development on water budget and its impact on the water-dependent ecosystem. In 1959, a peat bog nature reserve – the Żurawiniec Nature Reserve - was established in the north of Poznań, covering an area of ca. 1.5 ha. During many years the area was losing its original character, which resulted in desiccation and complete deterioration of peatland plants. The analysis of water budget reduction was done through the integration of a spatially distributed water balance model and a numerical hydrogeological model. The simulations were based on data collected for the years 1952, 2001 and 2014. The results of simulations emphasize the significant human impact on groundwater budget leading to a continuous groundwater level dropdown, resulting in over 2 m lower groundwater level in year 2001 in relation to year 1952. The main reason for negative repercussion was a constant decrease of groundwater recharge due to urbanization.
W artykule omówiono warunki, w jakich - w myśl normy amerykańskiej, CEB/FIP Model Code, Eurokodu 2 oraz normy polskiej - przy obliczaniu nośności smukłych słupów żelbetowych można pominąć wpływ efektów drugiego rzędu, a następnie podano sposób obliczania nośności smukłych słupów żelbetowych według ww. norm. Szczególną uwagę poświęcono wpływowi, jaki na sztywność słupów wywiera współpraca rozciąganego betonu na odcinkach między rysami. Wyniki obliczeń nośności słupów porównano z wynikami badań Tala i Czystiakowa [9], które posłużyły do kalibracji wzorów podanych w normach polskich. Zaproponowano poprawkę do wzoru na N crit, przybliżającą zgodność z wynikami badań dotyczącymi obliczeń nośności słupów silnie zbrojonych.
EN
Conditions allowing for omitting second order effects while calculation of sleder r.c. columns according to American Code, CEB/FIP Model Code, Eurocode 2 and Polish Code are discussed in the paper as well as calculation methods for slender r.c. columns given in mentioned above codes. Particular attention is paid to tension stiffening caused by interaction of tensioned concrete between cracks. Calculation results are compared with test results of Tal and Tshistiakov [9], used for calibration of desing formulae given in Polish Code. Suggested correction of formula on Ncrit brings about better conformity of calculation with test results.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.