Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

O wybranych przestrzeniach mieszkalnych funkcjonujących współcześnie w miejskim krajobrazie kulturowym

Olenderek Joanna, Olenderek Maciej

Środowisko Mieszkaniowe

|

2021

|

nr 34

58--77

PL

Autorzy artykułu opisują wybrane przykłady przestrzeni mieszkalnych ukształtowanych i zrealizowanych w XX i XXI wieku a funkcjonujących do obecnych czasów w krajobrazie miast. Starają się wyjaśnić i ocenić odniesienia do filozofii ich budowania i etyki projektowania. Szczególnie zwracają uwagę na procesy manipulacji a zachowania szacunku do natury i otwartych przestrzeni. Zostało to przedstawione na przykładach międzywojennych historycznych osiedli w Łodzi im. Mątwiłła Mireckiego i Werkbundu we Wrocławiu oraz miasta ogrodu Zlin firmy Bata. Fabryka butów Baty zmieniła wygląd całego miasta, które stało się sprawnie funkcjonującą przestrzenią, z precyzyjnie zaprojektowaną architekturą warunkującą każdy aspekt życia. Okres powojennej myśli urbanistycznej przedstawiono na wzorze osiedla Sadów Żoliborskich oraz nowatorskiej idei lat 70-tych na przykładzie konkursu na osiedle Ursynów w Warszawie. Odniesiono się do idei miasta ogrodu i jego odsłony w latach 80-tych poprzez tworzenie zielonych, otwartych osiedli w zabudowie niskiej i dywanowej w ramach zleceń rządowych. Wprawdzie te idee nie były zrealizowane ale pozostawała myśl i pragnienie. Poszanowanie terenów zieleni o zasadniczym znaczeniu dla charakteru miejsca zaprezentowano na przykładzie zespołu domów pasywnych w Konstantynowie Łódzkim czy osiedla Aspern w Wiedniu, sposobu ich procedowania i tworzenia. Zwrócono uwagę na rangę poszanowanie wartości krajobrazowych, wyjaśniono zależności pomiędzy przestrzenią, architekturą a naturą. Podjęto próbę znalezienia priorytetowych o kapitalnym znaczeniu elementów gry przestrzennej dla zachowania wartości nadrzędnych dla środowiska naturalnego i architektury.

EN

The authors of the article describe selected examples of living spaces shaped and constructed in the 20th and 21st century and functioning to the present day in the city landscape. They try to explain and evaluate references to the building philosophy and design ethics. They pay particular attention to the processes of manipulation and respect for nature and open spaces. It was presented on the examples of the historical interwar housing estates in Łódź Mątwiłł Mirecki and Werkbund in Wrocław and the Zlin garden city by the Bata Company. The Bata Shoe Factory changed the shape of the entire city into a functioning space, with architecture conditioning every aspect of life. The period of post-war urban thought was presented on the model of the Sadów Żoliborskie estate and the innovative idea of the 1970s on the example of the competition for the Ursynów estate in Warsaw. It was based on the idea of a garden city and its presentation in the 1980s by creating green, low open housing estates as part of government commissions. Although these ideas were not realized, the idea, thought and desire remained. The respect for green areas of fundamental importance for the character of the place was presented on the example of the passive house complex in Konstantynów Łódzki or the Aspern estate in Vienna. The importance of respect for landscape values was emphasized, and the relationship between space, architecture and nature was explained. An attempt was made to find the main elements of space, which was of paramount importance for the preservation of values superior to the natural environment and architecture.

2

Hedonizm w łódzkiej architekturze od XIX do XXI wieku

Olenderek Joanna, Olenderek Maciej

Środowisko Mieszkaniowe

|

2020

|

nr 32

34--49

PL

Autorzy artykułu pragną zaprezentować współczesne realizacje architektoniczne z regionu aglomeracji łódzkiej, które zostały wykreowane zgodnie z doktryną etyczną wg której przyjemność, rozkosz, unikanie przykrości stanowi najważniejsze dobro, cel życia i motyw postępowania. Analizowane obiekty były zaprojektowane w dwóch pierwszych dekadach aktualnego stulecia. Ocenie poddano obiekty kubaturowe, jak i ukształtowane hedonistycznie miejskie przestrzenie publiczne. Analizowano dokumentację budowalną oraz krytyczne wypowiedzi użytkowników. Celem podjętej analizy jest ocena zjawiska polegającego na poszukiwaniu powrotu do dziewiętnastowiecznego charakteru zabudowy Łodzi i okolic odbieranego jako hedonistyczny wobec krytycznego stosunku do architektury neomeodernistycznej. Jest to aktualnie temat powszechnej debaty społeczeństwa łódzkiego w odniesieniu do programu rewitalizacji przestrzeni miejskiej.

EN

The authors of the article would like to present contemporary architectural implementations from the Łódź agglomeration region, which were created in accordance with the ethical doctrine - pleasure and avoidance of unpleasantness are the most important values, purpose of life and motive of conduct. The analyzed objects were designed in the first two decades of the current century. Cubature objects as well as hedonistically shaped urban public spaces were evaluated. Construction documentation and critical user input were analyzed. The aim of the analysis is to assess the phenomenon of searching for a return to the nineteenth-century character of Łódź›s buildings and the surrounding area perceived as hedonistic as opposed to critical attitude towards neomodernist architecture. This is currently the topic of widespread debate of the Łódź society in relation to the Urban Space Restoration program.

3

Recepcja idei architektury Bauhausu w przestrzeni Łodzi międzywojennej

Olenderek Joanna

Architecturae et Artibus

|

2020

|

Vol. 12, no. 1

29--50

PL

Łódź, podniesiona w okresie międzywojennym do rangi miasta wojewódzkiego, rozwijała się równie burzliwie, ale znacznie bardziej harmonijnie, co na przełomie XIX i XX wieku, tj. w okresie rewolucji przemysłowej. Oprócz nadania Łodzi rangi administracyjnej, w latach 20. XX wieku erygowano diecezję łódzką i utworzono garnizon wojskowy. Wydarzenia te wpłynęły w zasadniczy sposób na kształtowanie struktury przestrzennej i wznoszenie często nowatorskich, a czasami wręcz awangardowych, obiektów architektonicznych, nawiązujących do zasad propagowanych przez znanych artystów – Władysława Strzemińskiego czy Katarzynę Kobro. Współpraca różnych specjalistów w ramach sztuki budowania odcisnęła znaczące piętno w krajobrazie miasta. Do sztandarowych przykładów obiektów zawierających elementy wywodzące się z idei Bauhausu zaliczyć można m.in. gmach Związku Młodzieży Chrześcijańskiej „Polska YMCA” czy szpital wojskowy, którego patronem został gen. Sławoj Składkowski. O rozległej współpracy środowisk twórczych poza budynkami o charakterze publicznym świadczą również liczne obiekty o przeznaczeniu mieszkalnym. Wśród nich za najważniejsze należy uznać kolonię mieszkalną na Polesiu Konstantynowskim oraz kolonię mieszkalną ZUS. Obu tym projektom towarzyszyły przestrzenie rekreacyjne w postaci największego w ówczesnej Europie rozrywkowego Parku na Zdrowiu czy osiedlowego zieleńca ZUS. Podniesieniu sprawności fizycznej mieszkańców i zagospodarowaniu ich czasu wolnego służył także nowo utworzony Park 3 Maja. Równie istotne z punktu widzenia potrzeby rozwiązywania problemów społecznych szerokiej rzeszy łódzkich rodzin robotniczych były osiedla szeregowych domków jednorodzinnych zrealizowane przez TOR na Marysinie III i S tokach. Powszechny w Łodzi międzywojennej głód mieszkaniowy oraz zmiana oczekiwań lokatorów, wśród których byli urzędnicy miejscy, lekarze, adwokaci czy oficerowie wymagający podniesienia standardów nowo wznoszonych lokali mieszkalnych, sprzyjały rozwojowi kamienic luksusowych, domów czynszowych czy willi miejskich. Równie istotnym problemem był analfabetyzm. Działacze społeczni i władze miejskie włączyli się aktywnie w ogólnopolską akcję budowy szkół powszechnych. W 1939 roku miasto mogło poszczycić się kilkunastoma nowymi szkołami. Do nowatorskich gmachów możemy zaliczyć szkołę przy ulicy Rokicińskiej połączoną z przedszkolem. Również w tym okresie wzniesiono, przynajmniej częściowo, znakomity budynek Wolnej Wszechnicy Polskiej przy ulicy P.O.W. Na ile podane przykłady architektury mogą uchodzić za równie wartościowe jak te, które wyszły spod ręki twórców Bauhausu; czy i na ile można im przypisać cechy nurtu międzynarodowego?

EN

Lodz, which was elevated to the regional centre was developing rapidly – much more orderly however – than between the XIXth and XXth century (during the Industrial Revolution). The Lodz Diocese was founded in the 1920s, as well as a military garrison. These activities influenced the shaping of public space and creation of modern, even avant-garde buildings, drawing upon the rules popularized by known artists, such as Władysław Strzemiński or Katarzyna Kobro. The cooperation of various construction specialists made a large impact on the city space. The main examples of architecture with Bauhaus elements are: The Christian Youth Association building (“Polish YMCA”) and Gen. Sławoj Składkowski Military Hospital. Apartment buildings also benefited from this cooperation: Polesie Konstantynowskie and ZUS apartment complexes. These apartments were provided with the biggest entertainment Park (Park na Zdrowiu or ZUS Park) in Europe at that time. The newly constructed Park 3 Maja also served to increase general health and to spend free time. The solution to accommodate many working men and their families was the construction of terraced houses by TOR in Marysin and Stoki districts. The lack of apartments in the interwar Lodz period and demands for better living conditions (lawyers, doctors, officers) fueled the development of luxurious apartments and villas. The other problem was illiteracy. Social activists and city authorities joined in the country wide primary school construction. In 1939 the city had a dozen new schools. The school (connected to a kindergarten) at Rokicińska St. was modern building. Also in this period, an excellent building of The Free Polish University (Wolna Wszechnica Polska) at P.O.W. Stret. An impressive building at P.O.W. St. was partially constructed. Can the provided examples be as valuable as what the Bauhaus authors created? Can they be accepted into the international trend? The author hopes, that these considerations will enrich the knowledge of the process of shaping Lodz city space.

4

Oddziaływania formy projektu architektonicznego na użytkowników na przykładzie autorskich koncepcji i realizacji zespołów mieszkaniowych w latach 2010-2018

Olenderek Joanna, Olenderek Maciej

Środowisko Mieszkaniowe

|

2019

|

nr 27

61--70

PL

Artykuł podejmuje problematykę oddziaływania projektu koncepcyjnego i zrealizowanego domu czy urbanistycznego założenia, na ludzkie zachowania. Autorzy badając swoje projekty z ostatniej dekady przedstawiają mechanizm budowania logiki tworzenia przestrzeni i kubatur zamykających się w minimalnych wielkościach użytkowych, zachowujących maksymalną skalę wykorzystania zasad zrównoważonego projektowania. Badaniami objęto budynki mieszkalne jednorodzinne, zespoły zabudowy bliźniaczej, pojedyncze budynki realizowane jako uzupełnienia przestrzeni istniejących osiedli, budynki plombowe i osiedle mieszkaniowe składające się z budynków mieszkalnych wielorodzinnych. Wszystkie obiekty zaprojektowano jako budownictwo niskoenergetyczne. Wynikiem badań jest próba określenia, w różnych sytuacjach przestrzennych obiektów o różnorodnej strukturze, wpływu determinizmu architektonicznego twórców na społeczności je użytkujące.

EN

The article describes the issue of the effect of the concept design and urban plan on human behaviour. The authors, reviewing their projects from the last decade, present the mechanism of creating logic in shaping space and cubature, contained in minimal utility space and maintaining the maximal scale of using the rules of balanced design. The objects reviewed are: detached and duplex houses, single buildings supplementing existing housing complexes, infill buildings and multi-family building residential area. Everything was designed to be energyefficient. The result of this study is the attempt to evaluate the influence of the author’s architectural determinism (in various spatial situations and object structures) on the communities which use them.