Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Changes of the Monitoring Windfallen Area on the Babia Góra Mountain

Zadrożny P., Krużel J., Lamorski T., Nicia P., Kozina P.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 1

193--199

EN

The conducted research aimed at establishing the pace and range of the formation of spruce windfall in Compartment 93 of the Babia Góra National Park, where in 2005 by the decision of the Park’s Director, with the approval of the Scientific Council of the Park, a monitoring area was created. During field work the range of the existing windfall area was mapped through determining its outermost points and their stabilization by means of the GPS. During the research an analysis of the aerial photographs made available by the Babia Góra National Park was carried out, in order to determine the changes in the range of the area deprived of trees. The analyzed photographs covered the area of 5 ha in Compartment 93 of the Park. The evaluation of changes in the tree layer was based on the graticule reproducing the 10 x 10 m area of the real land. The “lack of trees” was stated when the areas were exposed in at least 75%. The comparative analysis of the images from aerial photographs of Compartment 93 in 2003, 2011, 2012 and 2014 showed distinct changes in the range and size of the gaps made by fallen trees. The share of the gaps in the forest stand in the whole analyzed area increased from 2% in 2003 to over 52% in 2014. Therefore, the progression of the size of the changes is considerable and the disintegration of the tree layer is growing, especially comparing the 2003–2011 and the twice shorter 2011–2014 periods. In the analyzed periods, the increase in the gap area was similar (ca. 26%), yet the pace of the phenomenon was twice faster. The obtained results were an argument in favor of increasing the monitoring area from 0.28 ha to 1.55 ha.

2

Content of zinc, lead and cadmium in selected agricultural soils in the area of the Śląskie and Ciężkowickie foothills

Józefowska A., Miechówka A., Gąsiorek M., Zadrożny P.

Journal of Ecological Engineering

|

2014

|

Vol. 15, nr 1

74--80

EN

The purpose of this study was to evaluate the state of contamination with zinc, lead, and cadmium in selected soils of the Śląskie and Ciężkowickie Foothills and to determine the impact of the type of agricultural use and selected physico-chemical properties of soils on heavy metal content. The test soils were characterized by natural content of zinc, lead, and cadmium in most cases. Only one type of soil located on Śląskie Foothills developed increased levels of Cd (1.1 mg kg-1). The content of zinc, lead, and cadmium in the surface layer (0–30 cm) was higher in the soils of Śląskie Foothills than in soils of Ciężkowickie Foothills. The bedrocks from which the soils of these two mesoregions are formed differed significantly only in the content of zinc (it was higher in the soils of Śląskie Foothills). The content of Zn, Pb, and Cd in the surface layer of soil depends on its texture and organic carbon and total nitrogen content. There was also a positive correlation between the content of Pb and Cd and hydrolytic acidity and between the content of Zn and Ca and CEC. Different types of land uses did not influence the content of the metals.

3

Zawartość kadmu, ołowiu i cynku w glebach bielicoziemnych Tatrzańskiego Parku Narodowego

Wieczorek J., Zadrożny P.

Proceedings of ECOpole

|

2013

|

Vol. 7, No. 1

421--426

PL

Badaniami objęto 12 profili gleb tatrzańskich z zaawansowanym procesem bielicowania z wyraźnie wykształconymi endopedonami albic i spodic. W większości badanych profili najwyższymi zawartościami analizowanych pierwiastków charakteryzowały się ich powierzchniowe poziomy organiczne. Na ogół zawartość Cd, Pb i Zn w endopedonach albic badanych gleb była niższa od analogicznych w endopedonach spodic. Według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów ziemi [DzU 2002, Nr 165, poz. 1359], oznaczone zawartości Pb i Zn nie przekroczyły dopuszczalnych ilości tych pierwiastków określonych dla gleb terenów chronionych. Natomiast w niektórych poziomach badanych gleb oznaczone zawartości Cd przekroczyły dopuszczalne ilości tego pierwiastka, jakie zostały określone dla gleb terenów chronionych.

EN

The study included 12 soil profiles with advanced of Tatra podzols with well-formed albic spodic horizons. In majority of the profiles, the highest contents of the analyzed elements were characterized by their organic surface horizons. In general, the contents of Cd, Pb and Zn in albic horizons of analyzed soils was lower than the corresponding spodic horizons. According to the Regulation of Minister of Environment from 9 September 2002 on standards for soil quality and standards of the land [DzU 2002 Nr. 165, poz. 1359] identified the contents of Pb and Zn did not exceed the allowable amount of these elements specified for soils of protected areas. However, in some horizons of the analyzed soils identified Cd content exceeded the permissible amounts of this element, as defined for soils of protected areas.

4

Sulphur in the forest soils of the Ojcow National Park

Mazurek R., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 11

1327--1333

EN

The aim of this study was to determine the effect of the pedogenesis on the sulfur content in the forest soils of the Ojcow National Park (OPN). The study was carried out on soils representing the main units of OPN soil cover: brown rendzinas and soils lessives. Studied soils were characterized by a high variability of sulphate sulfur content within the profiles. The surface Ol horizons contained the highest amount of SO4-S (in rendzinas 104.2–248.0 mg kg–1, in soils lessives 101.0–232.0 mg kg–1) and a significantly higher than deeper horizons. The concentration of sulfur in the humus A horizons was lower (in rendzinas 14.1–91.4 mg kg–1, in soils lessives 16.5–35.5 mg kg–1) and similar to the values in the horizons of parent rock (in rendzinas 12.5–26.9 mg kg–1, in soils lessives 9.1–67.5 mg kg–1). Content of SO4-S was not varied between the Et eluvial horizons (15.9–47.3 mg kg–1) and illuvial Bt horizons (12.3–49.8 mg kg–1). The direction of pedogenesis had no effect on the vertical distribution of sulfur. This set was caused probably by a high variability of relief and profiles diversity within a type unit. Moreover, the content of the analyzed component was determined by a geographical location of soils and specific microclimatic conditions of the Ojcow National Park.

PL

Celem pracy było określenie wpływu kierunku pedogenezy na zawartość siarki w glebach leśnych Ojcowskiego Parku Narodowego (OPN). Badaniami objęto gleby reprezentujące główne jednostki pokrywy glebowej OPN: rędziny brunatne i gleby płowe. Badane gleby charakteryzowały się dużą zmiennością zawartości siarki siarczanowej w obrębie profilu. Największe ilości S-SO4 zawierały powierzchniowe poziomy organiczne Ol (rędziny 104,2–248,0 mg kg–1, gleby płowe 101,0–232,0 mg kg–1). W poziomach próchnicznych A zawartość siarki była niższa (rędziny 14,1–91,4 mg kg–1, gleby płowe 16,5–35,5 mg kg–1) i zbliżona do wartości w poziomach spągowych analizowanych profilów (rędziny 12,5–26,9 mg kg–1, gleby płowe 9,1–67,5 mg kg–1). W glebach płowych stwierdzono małe zróżnicowanie pomiędzy poziomami eluwialnymi (Et, 15,9–47,3 mg kg–1) a iluwialnymi (Bt, 12,3–49,8 mg kg–1).W badanych glebach nie stwierdzono wpływu kierunku pedogenezy i ich rozwoju na zawartość siarki siarczanowej. Było to prawdopodobnie spowodowane dużą zmiennością rzeźby i zróżnicowaniem badanych profilów w obrębie danego typu. Ponadto wydaje się zasadne stwierdzenie, że zawartość analizowanego składnika była najbardziej determinowana specyfiką ukształtowania terenu i położeniem geograficznym badanych gleb.

5

Habitat conditions and diversity of flora based on transitional peat bog in Bledow on the Silesian Upland

Nicia P., Błońska A., Bejger R., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 9

1039--1047

EN

Presented research focused on determining the characteristics of soils, waters and vegetation covering a transitional peat bog in Bledow and potential hazards which might cause its degradation. Four soil pits were made for this purpose and piezometers were installed in their immediate vicinity. It allowed investigation of physical and chemical properties of this habitat waters. Diversity of the peat bog vegetation was determined on the basis of 17 phytosociological relevés made by Braun-Blanquet’s method. The results demonstrated that the analysed peat bog is at the accumulation phase and the main factor shaping the habitat conditions in the peat bog itself and on its edge was high groundwater level. On the other hand, the feeding water and its level affected chemical and physical properties of the analysed peat bog soils. Low value of the studied peat bog water mineralisation and low share of calcium and magnesium ions in the mineralisation influenced low pH values and low degree of base cation saturation, which has been reflected in the floristic composition of the peat bog. In conditions of high moisture content, a process of organic matter accumulation was taking place in the surface horizons, whereas on the peat bog and on its edge an apparent soil and vegetation zonation was visible. On the edge of the peat bog trees encroaching into Sphagno recurvi-Eriophoretum angustifolii peat bog patches was observed on semi-hydrogenic soils and disappearance of species of the Scheuchzerio-Caricetea nigrae class. It was found that disturbance of natural water relationships poses the most serious potential hazard to the analysed peat bog.

PL

Badania dotyczyły określenia charakterystyki gleb, wód oraz roślinności porastającej torfowisko przejściowe w miejscowości Błędów oraz potencjalnych zagrożeń, mogących spowodować jego degradację. W tym celu wykonano 4 odkrywki glebowe, a w ich bezpośrednim sąsiedztwie zainstalowano piezometry. Umożliwiło to zbadanie właściwości fizycznych i chemicznych wód tego siedliska. Zróżnicowanie roślinności torfowiska określono na podstawie 17 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych metodą Braun-Blanqueta. Wyniki badań dowiodły, że badane torfowisko znajduje się w fazie akumulacji, a głównym czynnikiem kształtującym warunki siedliskowe w samym torfowisku, jak i jego okrajku był 1046 Paweł Nicia et al wysoki poziom wód gruntowych. Z kolei woda zasilająca oraz jej poziom kształtowały właściwości chemiczne i fizyczne gleb badanego torfowiska. Niska wartość mineralizacji wód badanego torfowiska oraz mały udział w mineralizacji jonów wapnia i magnezu były przyczyną małych wartości pH oraz niskiego stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego badanych gleb kationami o charakterze zasadowym, co znajduje odzwierciedlenie w składzie florystycznym torfowiska. W warunkach dużego uwilgotnienia w poziomach powierzchniowych zachodził proces akumulacji materii organicznej, a na torfowisku oraz jego okrajku stwierdzono wyraźną strefowość gleb i roślinności. W okrajkach torfowiska, na glebach semihydrogenicznych obserwowano wkraczanie drzew i krzewów w płaty mszaru Sphagno recurvi-Eriophorertum angustifolii i zanikanie gatunków klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae. Stwierdzono, że największe potencjalne zagrożenie badanego torfowiska stanowi naruszenie naturalnych stosunków wodnych.

6

Content of Microbial Biomass Nitrogen in Differently Used Soils of the Carpathian Foothills

Miechówka A., Gąsiorek M., Józefowska A., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 4

577-583

EN

The paper presents results of studies on microbial biomass nitrogen content in agriculturally managed soils of the Silesian and Ciezkowickie Foothills. We used soil material from 14 soil profiles located in pairs – on adjoining arable lands and grasslands. In soil material was assessed the basic properties and microbial biomass nitrogen by chloroform fumigation-extraction method. The analyzed soils were characterized by a high share of microorganism biomass nitrogen in its total content, which may evidence their high biological activity. The contents of microbial biomass nitrogen and its share in the total nitrogen content in grassland soils were significant higher than in arable soils. The content of microorganism biomass nitrogen in the studied soils was positively correlated with the contents of total nitrogen and organic carbon, cation exchange capacity and soil abundance in magnesium (available and exchangeable forms) and with exchangeable sodium.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad zawartością azotu biomasy mikrobiologicznej w użytkowanych rolniczo glebach Pogórza Śląskiego i Ciężkowickiego. Wykorzystano materiał glebowy z 14 profili gleb zlokalizowanych parami – na gruntach ornych i użytkach zielonych sąsiadujących ze sobą. Oznaczono podstawowe właściwości gleb oraz zawartość azotu biomasy mikrobiologicznej metodą chloroformowej fumigacji-ekstrakcji. Badane gleby charakteryzowały się dużym udziałem azotu biomasy mikroorganizmów w jego ogólnej zawartości, co świadczy o ich wysokiej aktywności biologicznej. W glebach użytków zielonych zawartość azotu biomasy mikrobiologicznej i jego udział w całkowitej zawartości azotu były istotnie większe niż w glebach gruntów ornych. Zawartość azotu biomasy mikroorganizmów była dodatnio skorelowana z zawartością azotu ogółem i węgla organicznego, pojemnością wymienną kationową i zasobnością gleb w magnez (przyswajalny i wymienny) oraz sód wymienny.

7

Cadmium in Soils of the Ojcow National Park

Mazurek R., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 5-6

771-776

EN

The aim of the paper was to investigate cadmium contamination of soils of the Ojcow National Park and to evaluate influence of location, soil type and soil properties on contamination degree with this element. Investigations was conducted on soil samples from 24 profiles represented main types of the park soil cover: rendzinas (13 profiles), lessive soils (8 profiles), brown soils proper (1 profile), pseudogley soils (1 profile) and river alluvial soils (1 profile).Cadmium content ranged from 0.4 to 12.8 mg kg–1 in surface horizons of investigated soils. On the base of limit values proposed by IUNG and defined in Decree of the Minister of Environment of 9th September, 2002 on soil quality standards and earth quality standards, was stated that almost all soils (except 2 profiles of lessive soils) of the Ojcow National Park are polluted with cadmium. The highest cadmium concentration was analyzed in soils located close to the Czajowice village and the town of Skala. The higher content of analyzed element was measured in rendzinas than in lessive soils. In opposite was higher accumulation index in luvisols than in rendzinas. On the base of statistical analyze were state that soil reaction and below 0.02 mm fraction content are influenced on cadmium concentration in investigated soils.

PL

Celem badań było określenie zanieczyszczenia kadmem gleb Ojcowskiego Parku Narodowego i określenie wpływu położenia, typu i właściwości gleb na stopień zanieczyszczenia tym pierwiastkiem. Badania zostały przeprowadzone na próbkach glebowych pochodzących z 24 profilów glebowych reprezentujących główne jednostki typologiczne pokrywy glebowej parku: rędziny (13 profilów), gleby płowe (8 profilów), gleby brunatne właściwe (1 profil), gleby opadowo-glejowe (1 profil) i mady (1 profil). Zawartość kadmu w poziomach powierzchniowych badanych gleb wynosiła od 0,4 do 12,8 mg kg-1. Na podstawie porównania z normami zaproponowanymi przez IUNG oraz zdefiniowanymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2002 w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi, stwierdzono, że prawie wszystkie (oprócz 2 profilów gleb płowych) badane gleby (24 profile) Ojcowskiego Parku Narodowego należy uznać za zanieczyszczone kadmem. Zawartość kadmu była największa w glebach parku pobranych w rejonie Czajowic oraz Skały. W rędzinach oznaczono wyższą zawartość badanego pierwiastka niż w glebach płowych. Z kolei obliczony wskaźnik akumulacji był większy dla gleb płowych niż dla rędzin. Według przeprowadzonej analizy statystycznej stwierdzono, że zawartość kadmu w badanych glebach zależała od odczynu i zawartości frakcji < 0,02 mm.

8

Właściwości gleb i wód młaki Krowiarki pod zbiorowiskiem roślinnym bagiennej olszyny górskiej (Caltho-Alnetum) w Babiogórskim Parku Narodowym

Nicia P., Zadrożny P., Lamorski T., Bejger R.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

123-132

PL

Bagienna olszyna górska (Caltho-Alnetum Zarz.) znajduje się wśród siedlisk priorytetowych, wymienionych w załączniku I dyrektywy siedliskowej Unii Europejskiej. Za ochronę tych siedlisk państwa członkowskie ponoszą szczególną odpowiedzialność. Większość płatów bagiennej olszyny górskiej z terenu Babiogórskiego Parku Narodowego, przed objęciem ich ochroną w latach siedemdziesiątych, została odwodniona. W pracy przedstawiono wyniki badań gleb i wód jednego ze zdegradowanych płatów olszyny bagiennej, położonego poniżej drogi Zawoja-Zubrzyca. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że podczas prac związanych z budową drogi nastąpiła degradacja gleb młaki. Młaka po odwodnieniu weszła w fazę decesji, zmienił się skład jonowy zasilających ją wód. Wskutek spływów powierzchniowych z drogi zlokalizowanej powyżej młaki jej gleby i wody zostały wzbogacone w metale ciężkie, sód i chlorki.

EN

Caltho-Alnetum is among priority habitats listed in the 1st annex to the EU Habitat Directive. The member states are particularly responsible for the protection of these habitats. Most of Caltho-Alnetum patches from the Babiogórski National Park had been drained before they were put under protection in the 1970'. The paper presents the results of a study on soils and waters in one of the degraded Caltho-Alnetum patches situated near the Zawoja-Zubrzyca road. It was found that during the road construction works fen soils became degraded. After its draining the fen entered the decession stage and the ionic composition of its feeding waters changed. Due to surface runoffs from the road localized above the fen, its soil and water was enriched with heavy metals, sodium and chlorides.

9

Mercury Content in Soils of The Ojców National Park

Mazurek R., Wieczorek J., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 4-5

439-447

EN

The aim of the study was to evaluate the total mercury content in genetic horizons of soils of the Ojców National Park (ONP). Most part of all 27 examined soils showed Iow Hg content, which resulted in classifying them as not polluted soils. The highest concentration of Hg was found in organic horizons of lessive soils. Based on statistical analyze it was found that lessive soils were more polluted in humus horizons than rendzinas. Most part of studied soils humus horizons was characterized by a higher Hg content in comparison with geochemical background, what evidence is accumulation index (Al) values more than 1. Mercury content in examined soils was depended on the content of organic carbon, total nitrogen and C:N ratio.

PL

Celem pracy było oznaczenie całkowitej zawartości rtęci w poziomach genetycznych gleb Ojcowskiego Parku Narodowego oraz określenie zależności między wybranymi właściwościami badanych gleb a ilością tego pierwiastka w glebie. Większość badanych gleb charakteryzowała się małą zawartością rtęci. Największą koncentrację tego pierwiastka stwierdzono w poziomie organicznym gleby płowej (0,54 mg o kg-1). Na postawie analizy statystycznej stwierdzono, że gleby płowe w porównaniu z rędzinami charakteryzowały się większą zawartością rtęci w poziomach próchnicznych. W porównaniu z tłem geochemicznym większość badanych gleb wykazywała podwyższoną zawartość rtęci, czego dowodem były wartości współczynnika akumulacji (WA) większe od 1. Zawartość rtęci we wszystkich badanych glebach była uzależniona od zawartości węgla organicznego i azotu ogólnego oraz stosunku C:N.

10

Impact of the Way of Land Use on Dehydrogenase Activity in the Soils of the Silesian Foothills

Skowron K., Miechówka A., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 10

1309-1313

EN

The objective of the research was to check the relations between dehydrogenase activity and the way of land use. Soil material collected from 6 soil profiles located in the area of the Silesian Foothills was used in the research work. The results showed higher dehydrogenase activity in the surface horizons of grassland soils (12.40–17.34 cm3 kg–1 24–1) than in the analogous horizons of arable soils (4.58–7.06 cm3 kg–1 24–1). It was observed that in all profiles dehydrogenase activity was higher in surface horizons than in the deeper ones. Dehydrogenase activity depended mainly on the way of land use and the soil concentrations of organic carbon and total nitrogen.

PL

W przeprowadzonych badaniach sprawdzono zależności pomiędzy aktywnością dehydrogenaz a sposobem użytkowania gleb. W pracy wykorzystano materiał glebowy z 6 profili glebowych, zlokalizowanych na terenie Pogórza Śląskiego. Aktywność dehydrogenaz w powierzchniowych poziomach gleb zadarnionych była większa (12,40-17,34 cm3H2 kg-1 24-1) niż w analogicznych poziomach gleb gruntów ornych (4,58-7,06 cm3H2 kg-1 24-1). We wszystkich profilach stwierdzono większą aktywność dehydrogenaz w powierzchniowych poziomach w porównaniu do poziomów niżej leżących. W badanych glebach aktywność dehydrogenaz zależała głównie od sposobu użytkowania oraz od zawartości węgla organicznego i azotu ogólnego.

11

Heavy Metals in the Peat Soils of the Konecki County

Zadrożny P., Nicia P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 9

1205-1208

EN

The peat soils, like other hydrogenic soils, accumulate heavy metals in a much higher amount than mineral soils. Hight organic matter content in peat soils favours accumulation of heavy metals. The research aimed at determining the degree of accumulation of selected heavy metals (Cd, Pb and Zn) in peat soils located in the area of the Konecki county (Staropolski Industrial Region). The research results demonstrated that location of the analyzed peat bogs influenced heavy metal concentrations. The lowest contents of the analyzed heavy metals were characteristic of the soils of the peat bog situated at the longest distance from potential sources of pollution.

PL

Gleby torfowisk, podobnie jak inne gleby organiczne, są w większym stopniu narażone na zanieczyszczenie metalami ciężkimi niż gleby mineralne. Akumulacji metali ciężkich w glebach torfowych sprzyja duża zawartość materii organicznej. Celem przeprowadzonych badań była ocena zanieczyszczenia metalami ciężkimi (Cd, Pb, Zn) gleb torfowisk powiatu koneckiego. Przeprowadzone badania wykazały, że wpływ na zawartość metali ciężkich miała lokalizacja badanych torfowisk. Najmniejszymi zawartościami badanych metali ciężkich charakteryzowały się gleby torfowiska położonego w największej odległości od potencjalnych źródeł zanieczyszczeń.

12

General Characteristics of Selected Soil Profiles Under the Caltho-alnetum Association in the Babiogórski National Park

Nicia P., Zadrożny P., Lamorski T.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 7

839-843

EN

Caltho-Alnetum associations belong to priority biotopes listed in the annex to 1st Habitats Directive of the European Union. Most of these habitats in the area of present Babiogórski National Park were reclaimed in the seventies. The present research compared the properties of soils and waters in the Caltho-Alnetum habitats, which were drained in the seventies with the analogous properties of habitats which were transformed by the anthropogenic factors only to a smali degree. The studies revealed a significant effect of rcclamation works conducted in the seventies on such parameters as organie carbon and mineral contents, degree of organic matter decomposition, degree of moorshing and groundwater level.

PL

Siedliska bagiennej olszyny górskiej należą do siedlisk priorytetowych wymienionych w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej. Większość tych siedlisk z obecnego terenu Babiogórskiego Parku Narodowego została zmeliorowana w latach siedemdziesiątych. W ramach badań porównano podstawowe właściwości gleb i wód siedlisk bagiennej olszyny górskiej, które w latach siedemdziesiątych zostały odwodnione, z analogicznymi właściwościami siedlisk w małym stopniu przekształconych przez czynniki antropogenne. Badania wykazały duży wpływ melioracji przeprowadzonych w latach siedemdziesiątych na takie parametry gleb, jak zawartość węgla organicznego i popielność, stopień rozkładu materii organicznej, stopień murszenia oraz poziom wód gruntowych.

13

Heavy metals (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn) in the mountain eutrophic fen soils

Nicia P., Miechówka A., Gąsiorek M., Zadrożny P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2004

|

Vol. 11, nr 8

755--760

EN

Soils of eutrophic mountain fens with real horizons are exposed to heavy metal pollution in a higher degree than mineral soils. The accumulation of heavy metal s in organic soils is favored by their affinity to humus. In soils of fens from the area of the Babia Góra National Park higher contents of Cd, Pb, Zn, Cr and Ni were determined in comparison with soils of the Pieniny Rock Belt. Higher content of Cd, Pb and Zn in soils off flysch fens (from the Babia Góra National Park and Klikuszowa) were connected with their location in regions in a higher degree exposed to the emission of atmospheric contaminants. The content of Cr and Ni in surface horizons of studied fens depended on their content in minerał bedrock from which fens were derived. Among studied fens only fen soils located near Klikuszowa are characterized by a low pollution with cadmium while contents of other studied elements were qualified as natural or elevated.

PL

Gleby eutroficznych młak górskich, w których występują poziomy torfowe, są w większym stopniu narażone na zanieczyszczenie metalami ciężkimi niż gleby mineralne. Akumulacji metali ciężkich w glebach organicznych sprzyja ich duże powinowactwo do próchnicy. W glebach młak z terenu Babiogórskiego Parku Narodowego oznaczono większe zawartości Cd, Pb, Zn, Cr i Ni w porównaniu z glebami Pienińskiego Pasa Skałkowego. Większa zawartość Cd, Pb i Zn w glebach młak fliszowych (Babiogórskiego Parku Narodowego 1 z Klikuszowej) była związana z ich lokalizacją w rejonach w większym stopniu narażonych na emisję zanieczyszczeń atmosferycznych. Zawartość Cr i Ni w poziomach powierzchniowych badanych gleb młak zależała od ich zawartości w podłożu mineralnym, na którym młaki się wytworzyły. Wśród badanych gleb młak jedynie gleby młaki pod Klikuszową charakteryzowały się słabym zanieczyszczeniem kadmem, zawartości pozostałych badanych pierwiastków określono jako naturalne i podwyższone.