Pozyskiwanie kopalin metodą odkrywkową oraz ich przetwarzanie jest daleko idącą ingerencją w środowisko. Pozostawione tereny pogórnicze są w różny sposób rekultywowane. Przyjmując społeczność lokalną jako potencjalnych beneficjentów rekultywowanego terenu, zagadnienia związane z rekultywacją ujęto w artykule przez pryzmat uwarunkowań społecznych. Ze względu na złożoność procesów i zjawisk zachodzących w trakcie likwidacji, rekultywacji i zagospodarowania terenów poeksploatacyjnych przedstawiono w nim zależności prawne i praktyczne zachodzące podczas ich realizacji. Artykuł opatrzono przykładem szeroko rozumianej rekultywacji w interesie społecznym w zakładzie górniczym „Skawce”.
EN
Opencast exploitation of minerals and their processing is a far reaching interference in the environment. Reclamation of these areas involved mainly the restoration of usable values to the land by its proper formation. Well planned and implemented reclamation can also increase the attractiveness of the environment. Consistent measures that minimize the transformation of environment, supported by examples of post-mining areas reclamation can significantly influence on the public’s favour with regard to the planned mining activities, and consequently to a specific method of land reclamation. An example of adaptation of the post-mining excavation for recreational and social purposes is the area where the sandstone “Skawka” mine used to operate in Malopolska voivodship. The location at the edge of the “Świnna Poręba” retention basin will allow in the future to increase its capacity and make the landscape more attractive by leaving the rocks exposed. These rocks may also constitute a natural refuge and a habitat of valuable specimens of flora and fauna.
W artykule przedstawiono czynniki mające zasadniczy wpływ na ekonomiczne warunki prowadzenia eksploatacji zasobów złoża kruszywa naturalnego. Kopalnie wydobywające złoża kruszywa naturalnego stanowią blisko połowę ogólnej liczby zakładów górniczych, co sprawia, że racjonalna gospodarka tymi złożami w polskim górnictwie jest sprawą istotną. W artykule zwrócono uwagę na specyfikę złóż i wynikające z niej warunki racjonalnej gospodarki złożami kruszyw naturalnych, która zaczyna się już na etapie prac poszukiwawczych i trwa przez cały okres żywotności zakładu górniczego, aż do jego likwidacji włącznie.
EN
The article presents the key factors that impact on the economic conditions under which exploitation of natural aggregate deposits. Mines extracting natural aggregate deposits account for nearly half the total number of mines, which is the reason why the reasonable small-scale deposits management plays an important role in Polish mining industry. The article drew attention to the specificities of deposits and the resulting conditions for rational management of natural aggregate deposits, which begins at the stage of exploration and continues throughout the life of the mine, up to and including its liquidation.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na podstawie ustawy o odpadach oraz przyjętej przez Parlament Europejski i Radą Unii Europejskiej Dyrektywy o odpadach z górnictwa, przeprowadzona została analiza najważniejszych z punktu widzenia górnictwa odkrywkowego przepisów prawnych. Przeanalizowano regulacje prawne stanowiące próbą systemowego gromadzenia środków finansowych na likwidacją kopalń oraz rekultywacją terenów pogórniczych. Wskazano przy tym na konieczność weryfikacji przepisów prawnych dotyczących finansowania prac rekultywacyjnych, których charakter nie jest obligatoryjny, a ich mnogość obciąża finansowo przedsiębiorcą górniczego. Przedstawiono możliwości i uwarunkowania wykorzystania odpadów z przemysłu górniczego do rekultywacji, oraz zmiany wynikające z konieczności weryfikacji istniejących rozwiązań prawnych w związku ze zmieniającymi się trendami w racjonalnej gospodarce odpadami i zasobami glebowymi w państwach unijnych.
EN
Based on the laws of waste disposal, the European Parliament, and European's Council Act on Waste Directive, the law analysis of the most important open pit mining was made. The law regulations were analyzed through a trial of accumulating financial funds system for the closure of a mining plant, as well as reclamation of mining areas. Verifications of law regarding financing reclamation works have been indicated. The reclamation works are not obligatory, but their multiplicity will cause financial difficulties for a mining entrepreneur. The possibilities and conditions of utilization of industrial and mining waste were presented. The need of law verifications are a result of changing trends in waste management and soil resources in European Union's countries.
Prowadzenie eksploatacji złóż powoduje naruszenie elementów środowiska naturalnego. Wpływ ten, przejawiający się w postaci różnego rodzaju skutków, obejmuje niemal wszystkie elementy środowiska na terenach górniczych. Z uwagi na złożoność procesów i zjawisk zachodzących w trakcie lub na skutek prowadzenia eksploatacji oraz wielokierunkowość przeobrażeń terenu w artykule przeanalizowano systematykę wpływów działalności górniczej na środowisko. Dokonano oceny wpływu górnictwa na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego na przykładzie kopalń kruszyw naturalnych. Na tej podstawie określono siłę potencjalnych oddziaływań.
EN
Extraction of mineral deposits may affect components of natural environment. In mining areas this influence, manifested in different environmental effects, comprises virtually all components of environment. In this article systematics of environmental effects of mining activity was analyzed. A complexity of processes and phenomena occurring during and after extraction, as well as multidimensional character of mining area transformations were considered. The assessment of mining activities on particular components of environment was carried out using natural aggregates quarries as an example. This was an basis to assess the strength of potential effects.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule zaprezentowano obecny stan oraz możliwości wykorzystania wyrobisk i terenów po eksploatacji surowców mineralnych, w tym kruszyw naturalnych na cele rekreacji wodnej w aglomeracji krakowskiej. Dokonano inwentaryzacji odkrywkowych wyrobisk w rejonie Krakowa pod kątem stanu ich zagospodarowania. Na tej podstawie wskazano docelowy kierunek ich wykorzystania z uwzględnieniem kryteriów przyrodniczych i społecznych.
EN
The state of voids and areas after sand and gravel extraction in Cracov's agglomeration has been presented in the article. An inventory of the mines concerning possibility their use for water recreational purposes has been done. On the basis of the inventory target ways of the revitalisation taking into account natural and social criteria have been shown.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.