W artykule przedstawiono wyniki analiz zdarzeń drogowych z udziałem pojazdów ratownictwa medycznego na obszarze działania SP ZOZ w Lublinie w latach 2008-2016. Dokonano oceny parametrycznej działalności Pogotowia Ratunkowego w województwie lubelskim w porównaniu z pozostałymi województwami w Polsce. We wprowadzeniu omówiono zasady oraz uwarunkowania poruszania się pojazdów uprzywilejowanych w ruchu drogowym. Całość rozważań dopełniono omówieniem głównych wskaźników wypadkowości w Polsce, wskazujących na korzystny trend poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w latach 2008-2016.
EN
The paper presents results of the analysis of the road accidents involving the medical rescue vehicles in the activities area of SP ZOZ Lublin in the years 2008-2016. An activity parameter of Emergency Medical Services of Lublin district has been assessed in comparison to the rest of districts in Poland. In the introduction are discussed norms and conditions of moving of the privileged vehicles in the road traffic. The whole considerations completed by discussion about the main indicators of accidents in Poland, show the positive trend for improvement of the road safety in years 2008-2016.
Alergia jest chorobą bardzo powszechną. Stosowane w leczeniu leki przeciwalergiczne wpływają istotnie na stan psychofizyczny pacjenta, obniżając jego zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdu w ruchu drogowym. Analizując to zagadnienie za pomocą ankiety, wykazano, że zdecydowana większość leczonych kierowców nie przestrzega zaleceń o ostrożności i nie ma nawet wiedzy o negatywnych objawach leku.
EN
The allergy is very common disease. Antiallergy drugs, applied in treatment, really influence psychophysical state of patient, decreasing its possibility of safe driving a car in the traffic road. After the analysis of this problem, using the questionnaires, it was showed, that majority of treated drivers doesn’t keep recommendations about caution and hasn’t even knowledge about the negative symptoms of the drug.
Artykuł przedstawia analizę zużycia energii przez karty WLAN pracujące w trybie zmniejszonego poboru mocy. W pracy analizowano i porównano zachowanie dwóch różnych kart WLAN, pracujących w trzech stanach: transmisji, odbioru i bezczynności. Szczegółowym badaniom poddany został również wpływ parametrów beacon_int oraz timeout na zużycie energii oraz wydajność pracy.
EN
The paper presents the energy consumption analysis of a WLAN cards in power saving mode. The behavior of two different WLAN cards was analyzed and compared for three states of operation: transmission, reception and idle. The influence of beacon_int and timeout parameters on power consumption and performance was also studied.
W artykule przedstawiono wyniki analiz składu spalin autobusów komunikacji miejskiej, przystosowanych do zasilania gazem ziemnym CNG. W skład grupy badawczej weszły trzy marki autobusów: Jelcz 120M, Solaris Urbino 12 i MAN Lion’s City A21. Wyniki pomiarów emisji CO2 poddano weryfikacji obliczeniowej, co pozwoliło na pogłębioną analizę własności ekologicznych i eksploatacyjnych badanych autobusów. W części wstępnej pracy przedstawiono aktualną charakterystykę stosowania napędów CNG w autobusowej komunikacji miejskiej w Polsce.
EN
The results of exhaust gases composition analysis in the city buses, adapted to be supplied by natural gas - CNG were presented. The investigated vehicles group contained three models: Jelcz 120M, Solaris Urbino 12 and MAN Lion’s City A21. The results of CO2 measurements were calculative verified, which allowed to conduct deepened analysis of ecological and operational characteristics of investigated buses. In the introductory part of the paper the characteristics of current CNG propulsion usage in public transport buses in Poland were shown.
W pracy przedstawiono analizę oddziaływań szkodliwych składników spalin silnikowych na zdrowie człowieka. W oparciu o badania wykonane w warunkach laboratoryjnych, na silniku BMW N43B20AY analizatorem AVL SESAM-FTIR, w przeprowadzonych analizach uwzględniono ilości tworzących się substancji szkodliwych, a także wydajność katalizatora trójfunkcyjnego w zakresie konwersji poszczególnych składników spalin. Uwzględniono aktualne dane, charakteryzujące emisję substancji szkodliwych ze środków transportu drogowego.
EN
The paper analyses the influence of harmful fume’s components on human health. On the basis of tests carried out under laboratory conditions on the BMW N43B20AY engine using analyser AVL SESAM-FTIR, in the research carried out account has been taken of the amount of forming of harmful substances and also the possibilities of a trifunctional catalyst converter in the field of conversion of the particular fume’s components. In the paper the current data of the emission of harmful substances from the car’s road transport were included.
Podjęto ważny praktycznie temat zatorowości, związany z długą podróżą autobusem. Dokonano przeglądu przepisów prawnych w tym zakresie, regulujących czas pracy kierowcy. Oceniono grupę 60-ciu osób, podróżujących autokarem na długich trasach w kraju i za granicą. Wykazano wiele czynników ryzyka zatorowości u pasażerów oraz bardzo niską świadomość zagrożenia tą chorobą, co przełożyło się na brak profilaktyki w tym zakresie.
EN
In the paper the authors presented very important on practically subject of vein thrombosis, associated with a long travel by bus. The legislation about the buse’s drivers time of the work was reviewed. The 60 persons, which traveled by buses on long journeys in Poland and abroad, were estimated. It has been shown many risk factors of thrombosis in the examined people and very low risk awareness of this disease. This resulted in the lack of prevention in this area.
W artykule omówiono problematykę odstępu bezpiecznego za pojazdem poprzedzającym. Problem ten jest w warunkach krajowych powszechnie niedoceniany, bagatelizowany, a nawet nieuświadamiany. Następstwem tego jest, wzrost liczby wypadków z powodu niezachowania odstępu bezpiecznego w ruchu drogowym. Przeprowadzono analizę parametryczną tej kategorii wypadków, pozwalającą stwierdzić czterokrotnie niższą ich ciężkość w odniesieniu do innych kategorii. Powodem tego jest fakt, iż dochodzi do nich głównie w ruchu miejskim, przy małej prędkości jazdy. Wyznaczono minimalną długość odstępu bezpiecznego od pojazdu poprzedzającego dla typowych prędkości jazdy w oparciu o model teoretyczny, a także uproszczoną zależność praktyczną.
EN
The article discusses the issue of keeping safe distance from the preceding vehicle. The problem is currently underestimated, ignored or even not realised in our local reality. It results in the growth of the number of road accidents mentioned in the police records, because of the lack of the safe distance. A parameter analysis of this category of accidents has been accomplished, making it possible to state that their four times less serious compared to other categories. The reason for this is that they usually occur in town or city traffic at a small speed. The minimum safe distance from the preceding vehicle has been determined for the typical driving speed on the basis of a theoretical model and also simple practical dependence.
Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe SP ZOZ w Lublinie działa na obszarze Lublina oraz powiatów: Świdnik, Łęczna i Kraśnik. Opieką doraźną obejmuje ok. 600 tys. stałych mieszkańców oraz ok. 100 tys. studentów z innych rejonów Polski. Wyposażenie Pogotowia to: 10 karetek specjalistycznych, 1 karetka neonatologiczna, 11 karetek podstawowych oraz 4 transportowe. W pracy dokonano porównania działalności Pogotowia w latach 2013-2014. Analizie poddano ilość wyjazdów, z podziałem na miejsce zdarzenia, wiek i płeć pacjenta oraz rodzaj zlecenia wyjazdu karetki. Ogólnie liczba wyjazdów wzrosła w roku 2014, w porównaniu z rokiem poprzednim, o 1992 wyjazdy (3,2%).
EN
Voivodeship’s Emergency Service in Lublin has activity in the area of Lublin and districts: Świdnik, Łęczna and Kraśnik. It takes over of care about 600 thousands residents and 100 thousands students from the other regions of Poland. In equipment the Emergency has 10 specialistic ambulances, 1 neonatological ambulance, 11 elementary ambulances and 4 transportal ambulances. In the paper the comparison of activity of the Emergency Service in Lublin during 2013-2014 years was done. The quantity of medical interventions, with division on place of incidents, age and sex of patients and kind of order of ambulance’s departure. In general, the number of departures of ambulances increased in 2014, in comparison of the previous year, about 1992 departures (3,2%).
W pracy przedstawiono wyniki analizy teoretycznej manewru wyprzedzania, jego złożoności i następstw w razie popełnienia błędu podczas wykonywania w ruchu drogowym. Poprzez analizę statystyczną danych dotyczących wypadków na polskich drogach, potwierdzono szczególnie poważne następstwa dla zdrowia i życia człowieka w wyniku wypadków, będących następstwem nieprawidłowo wykonanych manewrów wyprzedzania. Wskaźnik ciężkości wypadków podczas wyprzedzania jest ponadprzeciętnie wysoki i często przekracza 10 zabitych na 100 rannych. Przeprowadzono ocenę parametrów wypadków podczas wyprzedzania przez motocyklistów. Są to wypadki o ekstremalnie wysokiej ciężkości. Ich udział w ogólnej liczbie wypadków w ostatnich latach rośnie.
EN
The paper presented the results of the theoretical analysis of the manoeuvre of overtaking, its complexity and consequences in case of making a mistake when performing the manoeuvre. The statistical data analysis of the road accidents has confirmed its specially serious consequences for human life and health resulting from incorrect performance in the manoeuvre of overtaking. The ratio of crash seriousness during the manoeuvre of overtaking is higher than average and often exceeds ten death casualties in one hundred (10/100) during over-taking by motorcycles. These are crashes of extreme seriousness; their share in the total number of accidents has been growing during the last few years.
Długotrwałe unieruchomienie, mające miejsce w czasie prowadzenia samochodu na długiej trasie, stanowi czynnik ryzyka zatorowości żylnej. W pracy wykonano badania ankietowe wśród kierowców TIR-ów, BUS-ów oraz kierowców-amatorów, przejeżdżających wiele kilometrów na dobę. Pytano kierowców o czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowej, a w części drugiej ankiety sprawdzano wiedzę respondentów ze znajomości objawów tej choroby, zagrożeń zdrowotnych oraz profilaktyki. Uzyskane wyniki wskazują na bardzo znikomą wiedzę respondentów o tej chorobie. Najwięcej czynników ryzyka zakrzepicy żylnej wykazywali kierowcy TIR-ów i BUS-ów. Ta grupa kierowców miała również najmniejszą wiedzę o tej chorobie, co stanowi dodatkowy czynnik ryzyka zatorowości żylnej. Przeprowadzone badania wskazują, że służba zdrowia powinna prowadzić szerszą akcję informowania społeczeństwa o zagrożeniach zatorowością żylną i metodach profilaktyki, zwłaszcza w grupach o podwyższonym ryzyku.
EN
The long immobilisation during of driving a car for many kilometers distance is the factor of thrombosis risk for drivers. In the paper the questionnaire for TIR-drivers, BUS-drivers and amateur-drivers about thrombosis risk factors were done. The second part of questions were about the knowledge of respondents on the subject thrombosis disease, its prophylactic and medical complications. The answers showed very low level of knowledge about it, especially among TIR- and BUS-drivers, which determines additional factor of thrombosis risk. The results indicate, that the health service should carry on the wide information action for society about state of emergency with thrombosis, especially in the groups of higher risk.
W pracy podjęto istotny temat bezpieczeństwa ruchu drogowego , w którym uczestniczą kierowcy chorzy na cukrzycę insulinozależną. Narażeni są oni na hipoglikemię, który to stan jest bardzo niebezpieczny, zarówno dla samego kierowcy, jak i innych uczestników ruchu drogowego. Wśród 120 kierowców-cukrzyków leczonych insuliną przeprowadzono ankietę ,na podstawie której badano ich wiedzę o zagrożeniach zdrowia w cukrzycy, reakcjach na objawy hipoglikemii, wyposażeniu ratunkowym w samochodzie. Wiedzę o cukrzycy oceniano w skali punktowej (1-3 punkty). Wyniki badań wykazały, że wszyscy respondenci znali teoretycznie objawy hipoglikemii (100%). Do epizodów niedocukrzenia w czasie kierowania pojazdem doszło u 30% osób. Prawidłowo reagowało na te objawy ponad 88% kierowców. 10% badanej grupy miało ze sobą w samochodzie odpowiedni zestaw diagnostyczno-ratunkowy. Badania wykazały, że nie wszyscy cukrzycy podróżują samochodem w sposób bezpieczny dla siebie i innych uczestników ruchu drogowego. Należy więcej uwagi poświęcić temu problemowi w czasie wizyt lekarskich.
EN
In the paper very important subject of the road traffic safety was analysed - the insulin-dependent diabetic drivers. They are in the group being run to risk of danger hypoglycemia. This complication of diabetes is danger not only for the ill driver, but also for another people in the traffic road. 120 diabetic-drivers were examined by questionnaire. The questions concerned of state emergency of the health in diabetes, reactions on hypoglycemic symptoms, life-saving equipment in the car. The knowledge about diabetes was also tested, using 1-3 points scale of answers. The results of examinations showed, that all drivers knew symptoms of hypoglycemia (100%). About the own episodes of low level of glucose wrote 30% respondents. More of them (88%) had correct reactions on the danger symptoms of this state. Only 10 % diabetic-drivers had a diagnostic-saving equipment in the car. The examinations showed, that not everything diabetic-drivers travel in safety way for themselves and another participants of the road traffic. Much more attention must be dedicated by doctors to this problems during medical visits.
W pracy przeprowadzono analizę porównawczą środków transportu ratownictwa medycznego w Polsce. Uwzględniono: ambulanse, motocykle i śmigłowce ratunkowe. Wskazano na różne obszary i specyfikę zastosowań tych środków transportu. Przedstawiono krótką historię rozwoju środków ratownictwa medycznego. Omówiono aktualne przepisy prawne dotyczące analizowanego zagadnienia. W części analityczno-statystycznej, zestawiono główne wskaźniki porównawcze i parametry techniczne dziewięciu najbardziej reprezentatywnych pojazdów ratunkowych. Stwierdzono znaczny wzrost wysilenia silników współczesnych ambulansów ratunkowych i towarzyszący mu wzrost obciążeń cieplnych. Pozwala to na poprawę parametrów kinematycznych jak: prędkość maksymalna i czas rozpędzania, istotnych z uwagi na czas przyjazdu do chorego. Wzrost sprawności układów napędowych pozwala na zmniejszenie zużycia paliwa i spełnienie norm czystości spalin. We współczesnych ambulansach ratunkowych stosuje się wysokodoładowane silniki o ZS.
EN
In the paper the comparative analysis of medical rescue transport means in Poland was presented. The rescue ambulances, rescue motorbices and rescue helicopters were taken toconsideration. The autors indicated for the different areas and specific adaptation on this medical rescue transport means. The short history of the transport means development was done. Also, the actual lawful regulations about this subject were discussed. In the analytical-statistical part were compared the main indexes and technical parameters of nine most representative rescue vehicles. The results of the examinations showed, that there is appreciable increase of productivity of engines of contemporary rescue ambulances and accompanying increase of thermal loads. It allows for the improvement in kinematic parameters as: the maximum speed and the time of accelerating, essential due to the departure time to the sick person. The increase in the efficiency of driving systems lets reducing fuel consumption and fulfilling norms of the cleanness of the exhaust fumes. In contemporary rescue ambulances the high charged up self-ignition engines are used.
Leki psychotropowe wywierają wpływ na kierowcę oraz na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Ta grupa leków zmniejsza koncentrację, wywołuje senność, wydłuża czas reakcji. Artykuł przedstawia badania autorów, którzy za pomocą ankiety analizowali zachowania kierowców w trzech grupach wiekowych (25-30 lat, 45-50 lat oraz 65-70 lat), przyjmujących leki psychotropowe. Pytania ankietowe dotyczyły: informacji od lekarza o wpływie negatywnych objawów po lekach psychotropowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego, czytania przez pacjentów-kierowców ulotki z informacją o leku oraz przestrzegania, jako kierowca, zaleceń ostrożności po przyjęciu tych leków. Badania wykazały, że wielu kierowców, szczególnie młodych i w średnim wieku, lekceważy farmakologiczne niebezpieczeństwo po lekach psychotropowych i uczestniczy czynnie w ruchu drogowym. Istotnym elementem tej sytuacji jest często brak informacji od lekarza na temat negatywnych objawów tych leków oraz ich wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego.
EN
The psychotropic medicine exert an influence on the driver and road traffic safety. This group of drugs decreases a concentration, gives sleepiness, prolongs a time of reaction. This paper shows, that authors examined the problem by analysis of questionnaires for drivers in the three groups of age (25-30 years, 45-50 years and 65-70 years), which were taken psychotropic medicine. The questions were following: information from doctor about influence of negative symptoms for traffic safety after psychotropic medicine, reading of drug’s leaflet by patients-drivers and their conforming to warnings about danger symptoms after psychotropic medicine. It showed, that many drivers, especially young and middle-age, disregard the pharmacological dangerous after psychotropic medicine and take part in the road traffic. The important element of this situation there is often the absence of medical information from doctor about drug’s accessory symptoms and their negative influence on the road traffic safety.
W pracy dokonano analizy uwarunkowań zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt. Wypadki tego typu, mimo iż stanowią niewielki udział w ogólnej liczbie zdarzeń (ok.0,5%), ze względu na swoją spektakularność zasługują na szczegółową analizę. Wykonano szereg analiz statystycznych, prowadzących do istotnych wniosków końcowych. Stwierdzono, iż mimo spadku w Polsce w ostatnich latach ogólnej liczby nieszczęśliwych zdarzeń drogowych i ich ofiar, liczba wypadków drogowych ze zwierzętami systematycznie rośnie. Liczba kolizji ze zwierzętami wykazuje umiarkowaną dodatnią korelację z ogólną liczbą kolizji. Ciężkość wypadków ze zwierzętami, wyrażona wskaźnikiem liczby zabitych na 100 rannych, jest średnio ponad dwukrotnie mniejsza niż ogólny wskaźnik ciężkości i wynosi 3,73. Nie stwierdzono zwiększonej liczby wypadków ze zwierzętami w województwach o większej lesistości. Przedstawiono też przegląd metod zapobiegania wypadkom i kolizjom ze zwierzętami.
EN
In this paper autors prepared the analysis of road incidents in which the animals have taken part. The accidents of this type, in spite of they have a small participation in the general number of accidents (about 0,5%),because of their specific capacity, they merit particular analysis. Many statistical analysis were done, which gave the real final conclusions. The authors concluded that, in spite of the fall in Poland in last years, the general number of unfortunate events and their victim, the number of road incidents with animals is growing systematicly. Number of collisions with animals shows the significant positive correlation with the general number of collisions. The heaviness of incidents with animals, which is showed as a number of mortal victims for 100 wounded, there is middling more than twice less than general index of heaviness and it is 3,73. No stated the higher number of incidents with animals in more wooded voivodeships. The autors presented also the review of the methods of incidents and collisions prevention.
W pracy zamieszczono analizę wskaźników i parametrów bezpieczeństwa ruchu drogowego w województwie lubelskim, na przestrzeni lat 2000-2013, w odniesieniu do pozostałych województw i Polski. Wykonano też analizę tych wskaźników dla poszczególnych powiatów województwa lubelskiego w latach 2011 i 2012, wykazując ich istotne zróżnicowanie w porównaniu do średnich wojewódzkich i ogólnopolskich. Dowodzi to konieczności uwzględniania w analizach brd mniejszych struktur terytorialnych (powiatowych), gdyż dostarczają one ważnych wniosków niemożliwych do stwierdzenia dla analiz wykonanych na poziomach wojewódzkim czy ogólnokrajowym. Specyfiką województwa lubelskiego w ostatnich latach jest istotnie wyższa ciężkość wypadków oraz znacznie wyższy udział nietrzeźwych uczestników wypadków drogowych w odniesieniu do wskaźników krajowych. Analiza wskaźników i parametrów bezpieczeństwa ruchu drogowego w strukturach powiatowych dowodzi, iż najbezpieczniejszym powiatem województwa lubelskiego jest powiat opolski, a najniebezpieczniejszym powiat rycki.
EN
The publication presents an analysis of factors and parameters of road traffic safety in Lublin voivodeship over 2000-2013 years in comparison of the other voivodeships and Poland. It was also made the analysis of these indicators for individual districts of Lublin voivodeship in the years 2011 and 2012, which showed their important differences and comparing them with the provincial and national averages. The conclusion is following: it should be, as indispensability, taken to consideration in analysis of the road traffic safety the minor structures of territory (districts), because it gives important conclusions, which are impossible to find from the analysis of the voivodeship or country levels. The specific of Lublin voivodeship in the last years, there are considerably more grave consequences of the accidents and much more part of inebriate people in road-accidents, in comparison to the indicates from the all country. The conclusion is also, that the most safe district of Lublin voivodeship is Opole district and most dangerous – Ryki district.
Badano udziały toksycznych składników w spalinach uwzględniając wybrane parametry silników i pojazdów. Badania przeprowadzono na losowej próbie 298 pojazdów w warunkach tankowania. Pomiary wykonano urządzeniem Hermann Pierburg HGA 400. Wykorzystano wielokryterialną analizę statystyczną wartościując zużycie silnika, rozwiązania konstrukcyjne, rodzaje paliwa i limity emisji szkodliwych składników przez poszczególne, sklasyfikowane do celów badań grupy pojazdów. Stwierdzono, że normy w zakresie toksyczności spalin spełniło 65% badanych pojazdów. Najniższe udziały toksycznych składników w spalinach cechują pojazdy o przebiegu do ok. 100-150 tys. km. Potwierdzono wysoką dodatnią korelację udziałów tlenków azotu w spalinach dla biegu jałowego (83ppm) i podwyższonego biegu jałowego (195ppm), bardzo wysoką w grupie pojazdów o przebiegu do 100 tys. km (R=0,91). W tej grupie pojazdów, bardzo wysoka korelacja cechuje udziały tlenku węgla i węglowodorów. Znacznie niższe udziały składników toksycznych zawierają spaliny pojazdów zasilanych benzyną LOB98 o przebiegu do 120 tys. km. Silniki zasilane LPG generują spaliny o wyższej ich zawartości przy znacznie niższej emisji dwutlenku węgla.
EN
The paper presents the analysis of examinations results of fumes toxicity, conducted for random test 298 vehicles, in conditions of fueling station. Measurements were executed with analyser Hermann Pierburg HGA 400. The multicriterion statistical analysis of received results was executed. The influence of following parameters was qualified : the waste of engine, constructional solutions, kind of fuel and the valid limits of emission of harmful components of fumes for groups of vehicles. It was affirmed, that 65% of studied vehicles fulfilled the norms of toxicity of fumes. The lowest parts of toxic components in fumes mark the vehicles with mileage 100-150 thousand km. There was found very high correlation of nitrogen oxides participation in fumes for minimal rotation speed (83ppm) and for higher idle-running (195ppm), very high in the group of vehicles with mileage below 100 thousand km (R=0,91). In this group of examined vehicles was observed very high correlation of participation of carbon monoxide and hydrocarbons. The lower participation of the toxic components were in the fumes of gasoline (LOB98) vehicles with mileage to 120 thousand km. The LPG engines give the fumes with higer contents of toxic components and lower emission of carbon dioxide.
W pracy przedstawiono analizę statystyczną wskaźników porównawczych oraz parametrów konstrukcyjnych, reprezentatywnych grup silników pojazdów osobowych, produkowanych w kolejnych dziesięcioleciach w latach 1950-2011. Przygotowano bazę danych niezbędnych parametrów ponad 200 silników zarówno o ZI jak i ZS. Do analiz wykorzystano zestaw 8 zdefiniowanych wskaźników porównawczych i konstrukcyjnych, istotnych ze względu na obciążenia cieplne i mechaniczne porównywanych silników.
EN
The paper presents the statistical analysis of comparative coefficients and constructional parameters of representative groups of engines of personal vehicles, produced in next decades in years 1950-2011. The base of data of indispensable parameters over 200 engines both about SI how and CI was prepared. To analyses were used the set of 8 defined comparative and constructional coefficients, important with regard on thermal and mechanical loads of compared engines.
Przedstawiono wykonane w 2011 roku wyniki badań toksycznych składników spalin 313 pojazdów z silnikami o ZI oraz 250 pojazdów z silnikami o ZS, będące kontynuacją rozpoczętego w roku 1996 cyklu badawczego. Wyniki opracowano statystycznie, wykonując wielokryterialne analizy korelacyjne oraz odpowiednie parametryczne testy istotności. Potwierdzono istotnie niższe średnie wskaźniki toksyczności spalin w odniesieniu do badań z lat ubiegłych. Po raz pierwszy przeprowadzono pomiary i analizę tlenków azotu NOx , które mimo stosunkowo niskich stężeń na biegu jałowym (średnio 35ppm), osiągają istotnie wyższe wartości dla tzw. podwyższonego biegu jałowego (średnio 77ppm). Obowiązujące normy spełniło 68% silników o ZI i 90% o ZS. Potwierdzono wysoką korelację udziałów w spalinach CO i HC. Najniższe średnie zadymienie spalin osiągnęły pojazdy z silnikami SDI (0,62 m-1) oraz TDI (1,20 m-1).
EN
The results of the research into the toxic components of exhaust fumes from 313 vehicles with spark ignition engines and 250 vehicles with compression ignition engines are shown, which are a continuation of the research cycle started in 1996. The results were statistically processed with multi-criteria correlation analyses and the appropriate parametric significance tests. Significantly lower rates of exhaust fume toxicity were confirmed in relation to the research carried out in previous years. For the first time the measurements and analysis of nitrogen oxides (NOx), which, despite relatively low concentrations when on idle (35 ppm on average), reach significantly higher values for the so-called high idle speed (77 ppm on average). 68% of positive ignition engines and 90% of spontaneous ignition engines complied with the binding standards. The high correlation of the share of CO and HC in exhaust fumes was confirmed. The lowest smokiness of exhaust fumes was observed in vehicles with SDI engines (0,62 m-1) and TDI engines (1,20 m-1).
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki analizy korelacyjnej przeprowadzonej w odniesieniu do wybranych wskaźników bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce i siedmiu krajach sąsiednich. Stwierdzono wysoką ujemną korelację gęstości dróg ze wskaźnikami liczby zabitych na 100 wypadków oraz 100 rannych, co pozwala sądzić, iż w krajach o dobrze rozwiniętej sieci drogowej ciężkość wypadków wyrażona wskaźnikami liczby zabitych istotnie maleje. Wykazano silną korelację ujemną wskaźników liczby zabitych oraz rannych na 100 wypadków, co dowodzi iż zmniejszenie ciężkości wypadków nie ogranicza liczby poszkodowanych, lecz prowadzi do zwiększenia liczby rannych.
EN
Paper shows a correlation analysis result, which were carried out by taking into account some road traffic safety indicators in Poland and closely located countries. A high negative correlation was found between road density and the number of deaths per 100 accidents and the number of deaths per 100 injuries, suggesting that in countries with a highly-developed road network, the seriousness of accidents expressed in terms of the rates of the number of deaths significantly decreases. A very strong, negative correlation of the indicators of the number of deaths and injured per 100 accidents is shown, which proves that the reduction in the seriousness of accidents does not reduce the number of injured, but leads to an increase in the number of injured.
W artykule przeprowadzono analizę wybranych wskaźników bezpieczeństwa ruchu drogowego wyznaczonych dla Polski i krajów sąsiednich. Porównano wskaźniki gęstości sieci drogowej ze szczególnym uwzględnieniem udziału autostrad. Uwzględniono wskaźniki rozwoju motoryzacji wyrażone liczbą pojazdów w odniesieniu do liczby mieszkańców i gęstości sieci drogowej. Wyznaczono wskaźniki bezpieczeństwa ruchu drogowego określone jako liczba zabitych i liczba rannych w odniesieniu do liczby wypadków i liczby mieszkańców, a także tendencje ich zmian w ostatnich latach. Największa ciężkość wypadków ma miejsce na Białorusi i wynosi 19,6 osób zabitych na 100 wypadków, natomiast najniższa w Niemczech (1,3) i Szwecji (1,5). Największy spadek liczby wypadków w ostatnich latach ma miejsce w Polsce i na Litwie, gdzie względnie niskim wskaźnikom liczby wypadków na milion ludności i milion samochodów, odpowiadają stosunkowo wysokie wskaźniki ich ciężkości. Stwierdzono, iż niskim wskaźnikom ciężkości wypadków towarzyszy wysoki wskaźnik liczby rannych w odniesieniu do liczby wypadków.
EN
In this paper it is shown a analysis of road traffic safety indicators in Poland and closely located countries. The indicators of the density of the road network were compared with special reference to participation of motorways. Indicators of the road safety was determined as the number of deaths and number of injured with reference to the accidents number and the populations number. The greatest heaviness of accidents is taking place on Belarus, with 19,6 persons deaths per 100 accidents, whereas lowest in Germany (1,3) and Sweden (1,5). The biggest decrease of the accidents number in final years is taking place in Poland and in Lithuania, where relatively low indicators of the accidents number to the million of the population and the million of cars, correspond with high indicators of their heaviness. High indicators of the number of the injured accompanied low indicators of heaviness of accidents.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.