Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ modyfikowanych nanorurek węglowych na właściwości rozpuszczalnikowego kleju poliakrylanowego

Łukaszek-Chmielewska A., Czech Z., Piszczek K., Piec R., Isajenko K.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 6

935--937

PL

Dokonano analizy wpływu modyfikowanych nanorurek węglowych na właściwości fizykochemiczne i mechaniczne poliakrylanowego kleju samoprzylepnego PSA. Dodatek modyfikowanych nanorurek węglowych przyczyniał się do wzrostu adhezji kleju poliakrylanowego, ale tylko wtedy, gdy stężenie modyfikowanych nanorurek nie było wyższe niż 0,3% mas. Stwierdzono wzrost kohezji w całym badanym zakresie zawartości nanorurek węglowych w kleju PSA. Kleistość kleju ulegała pogorszeniu wraz ze wzrostem zawartości tych nanorurek.

EN

Polyacrylate pressure-sensitive adhesive was prepd. by in-situ radical copolymerization of 2-ethylhexyl and Bu acrylates with acrylic acid modified by addn. of Ag and Cu-contg. C nanotubes (0.05–1.0% by mass of polymer) and studied for viscosity, adhesion and cohesion by std. methods. The addn. of nanotubes resulted in a decrease in the adhesive viscosity and cohesion and in an increase in its adhesion.

2

Model matematyczny zmian stężenia wodoru w atmosferze. Rzeczywista sytuacja obliczeniowa dla obiektu z systemem wentylacji

Zielicz A., Drzymała T., Kieliszek S., Łukaszek-Chmielewska A.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2018

|

Vol. 49, iss. 1

66--74

PL

Cel: Celem artykułu jest analiza zmian stężenia wodoru w atmosferze w dużych pomieszczeniach lub obiektach, w których przewiduje się ciągłą niewielką emisję tego gazu. Analizę przeprowadzono w odniesieniu do obiektu z systemem wentylacji, w którym znaczna część powietrza wyciąganego jest zawracana do pomieszczenia, w celu zapewnienia odzysku ciepła. Świeże powietrze stanowi niewielką część powietrza nawiewanego. W hali nie występują źródła emisji substancji szkodliwych. Analiza dotyczy całej objętości pomieszczenia, a nie stref w pobliżu źródła emisji. Efektem końcowym jest określenie zmian stężenia wodoru w pomieszczeniu w funkcji czasu i odniesienie uzyskanych wyników do granic wybuchowości. W szczególności wyznaczono, po jakim czasie stężenie wodoru osiągnie poziom krytyczny. Metody: Artykuł napisano w oparciu o opracowany model obliczeniowy. W modelu uwzględniono: wydajność źródła emisji, wydajność wentylacji, objętość pomieszczenia, udział powietrza zawracanego w powietrzu nawiewanym. W celu uzyskania wzorów opisujących, jak zmienia się zawartość wodoru (lub innej wydzielanej substancji) w pomieszczeniu, wykorzystano równania różniczkowe. Równania te wyznaczają zależność między nieznaną funkcją a jej pochodnymi. Obecnie prowadzi się szereg badań nad kolejnymi schematami rozwiązywania równań różniczkowych, gdyż mają one wiele zastosowań praktycznych. Wyniki: Po opracowaniu modelu matematycznego dla analizowanego przypadku obliczeniowego sporządzono reprezentatywne wykresy. Otrzymane wykresy pozwalają prognozować zmiany stężenia wodoru w pomieszczeniu, w funkcji czasu oraz określić, kiedy stężenie wodoru osiągnie poziom krytyczny. Przedstawiona metodyka może być przydatna w ocenie zagrożenia wybuchem, a w wielu przypadkach może rozwiać wiele wątpliwości związanych z tym tematem. Model matematyczny może być stosowany bez ograniczeń w odniesieniu do substancji tworzących z powietrzem mieszaniny wybuchowe; powietrze zawierające substancje szkodliwe nie powinno być zawracane. Wnioski: Na podstawie analizy danych obliczeniowych zarysowano wnioski dotyczące regulacji prawnych. Wskazana jest nowelizacja rozporządzenia w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. W oparciu o przedstawiony model, poparty obliczeniami dla rozpatrywanego przykładu, sformułowano wnioski końcowe. Zaproponowany model matematyczny stanowi przydatne narzędzie inżynierskie. Przy jego pomocy można określić dla pomieszczenia maksymalną ilość substancji palnej, której gęstość względem powietrza ≤ 1 oraz powiązać objętość krytyczną Hkr z wydajnością wentylacji. Model pozwala również określić czas, po którym zostanie przekroczona Hkr; ma to znaczenie w przypadku konieczności oszacowania czasu reakcji. Przedstawione ilustracje potwierdzają poprawność modelu.

EN

Objectives: The aim of this article is to analyse the change of concentration of hydrogen in the atmosphere of large closed spaces with a constant but small emission of hydrogen. The analysis has been conducted for a room equipped with a ventilation system where, in order to retain heat, a significant portion of the exhaust air is recycled and turned back into the room. Thus, fresh air makes up only a part of the air blown into the room. Moreover, it is assumed that there are no sources of harmful substances in the room. In our analysis, we consider the entire room and not only the spaces near the source of emission. Our investigation allowed us to describe how the concentration of hydrogen changes in time and to relate these results to the explosive limits. In particular, we were able to determine the time after which the hydrogen concentration would reach a critical level. Methods: A calculation model was developed for the purposes of this paper. This model takes into account the efficiency of the source of emission, the efficiency of the ventilation system, the volume of the room and the portion of the exhaust air which is recycled. In order to obtain formulas describing how the content of hydrogen (or other emitted substance) changes, differential equations were used in the room. These equations determine the relationship between an unknown function and its derivatives. Currently, a number of studies are being conducted to develop further models for solving differential equations, as they have many practical applications. Results: Once the mathematical model was developed, a set of representative diagrams has been plotted using data from a real-life situation. The graphs which we obtained make it possible to predict how hydrogen concentration changes as a function of time, and to determine when the concentration reaches a critical level. The methods presented here can be useful in assessing the explosion hazard, and in many cases could clarify many doubts related to this issue. The mathematical model is applicable without restrictions for substances that form explosive mixtures with air; air containing harmful substances should not be recycled. Conclusion: Based on the analysis of the obtained data, we drew conclusions regarding current legal regulations in Poland. We recommend that the existing regulation regarding the fire protection of buildings and other structures and areas. Based on the presented model, supported by calculations for the example under consideration, the final conclusions were formulated. The proposed mathematical model is a useful engineering tool and can be useful in determining the maximum amount of substance with air density ≤ 1 in room atmosphere and allows the critical volume Hkr to be linked to ventilation efficiency. The model can also be used to determine the time after which Hkr will be exceeded; this is important for the estimation of the response time. The presented figures confirm that the model is correct.

3

Wpływ wybranych antypirenów fosforowo ‑azotowych na właściwości pożarowe i użytkowe poliakrylanowego kleju rozpuszczalnikowego

Łukaszek-Chmielewska A., Bednarek M., Zielicz A., Czech Z., Bujnowic K., Isajenko K. A.

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2017

|

Nr 61 (tom 1) (1)

171--184

PL

Kleje samoprzylepne, a szczególnie rozpuszczalnikowe kleje samoprzylepne cieszą się coraz większą popularnością, ze względu na ich unikalne właściwości, m.in. dobrą przyczepność do podłoży polarnych, odporność na starzenie, łatwość usuwania z klejonych powierzchni, niskie koszty oraz wysoką wydajność produkcji. Poliakrylanowe kleje samoprzylepne używane są zarówno w przemyśle, jak i w życiu codziennym. Zastępują one coraz częściej tradycyjne techniki łączenia, takie jak spawanie czy nitowanie. Z punktu widzenia bezpieczeństwa pożarowego posiadają jednak istotną wadę, są łatwopalne. Głównym celem pracy było określenie wpływu wybranych fosforowo- azotowych środków ogniochronnych na parametry pożarowe otrzymanych kompozycji oraz określenie wpływu wprowadzonych retardantów palenia na parametry użytkowe kleju. Pomiary wykonano za pomocą mikrokalorymetu stożkowego oraz maszyny wytrzymałościowej. Stwierdzono, że wprowadzenie środków ogniochronnych spowodowało obniżenie wartości maksymalnej szybkości wydzielania ciepła HRRmax oraz wydłużyło czas do jej osiągnięcia. Wprowadzone retardanty palenia w analizowanych stężeniach spowodowały pogorszenie przyczepności kleju samoprzylepnego. Zarówno dodatek środka ogniochronnego w postaci polifosforanu melaminy, jak i pirofosforanu melaminy przyczynił się do wzrostu adhezji kleju samoprzylepnego, o ile stężenie wprowadzanych antypirenów nie było zbyt wysokie. Słowa kluczowe: poliakrylanowy klej rozpuszczalnikowy, antypireny, lepność, adhezja, maksymalna szybkość wydzielania ciepła

EN

Selfadhesive glues, in particular solvent-based adhesives, are becoming increasingly popular due to their unique properties. In particular they are characterised by good adhesivity to polar surfaces, are aging-resistant and can be easily removed from the glued surfaces while their production is efficient and cheap. Polyacrylate selfadhesive glues are being used both in the industry and in everyday situations. They are increasingly often used in place of the traditional joining methods such as welding or riveting. Yet,cosidering the fire safety, these glues have also the disadvantage of being highly flamable. The main goal of the research was to determine the impact of selected phosphorus-nitrogen flame retardants on the combustion parameters of the obtained composites and on their utility parameters. Measurments were conducted using conical microcalorimeter and the endurance testing machine. It could be concluded that the introduction of flame retardants caused a decrease of the maximum heat release rate HRRmax and increased the time needed to reach HRRmax. Introduction of flame retardants in the considered rates of concentration also caused the deterioration of the adhesion properties of the selfadhesive. In case of both melamine polyphosphate and melamine pyrophosphate it could be observed that they contributed to the increased adhesion provided that the concentration of the introduced flame retardant was not too high.

4

Wpływ nanorurek węglowych na właściwości poliakrylanowego kleju samoprzylepnego

Łukaszek-Chmielewska A., Czech Z., Ogrodnik P.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 7

1554--1556

PL

Dokonano analizy wpływu dodatku nanorurek węglowych na właściwości fizykochemiczne i mechaniczne poliakrylanowego kleju samoprzylepnego. Mimo że kleje samoprzylepne charakteryzują się bardzo korzystnymi parametrami mechanicznymi i termicznymi w stosunku do innych rodzajów klejów, to ciągle prowadzone są badania nad udoskonaleniem ich właściwości. Na podstawie wykonanych badań stwierdzono, że dodatek nanorurek węglowych przyczynił się do wzrostu adhezji kleju poliakrylanowego tylko wtedy, gdy stężenie nanorurek nie było wyższe niż 1% mas. W przypadku kohezji stwierdzono wzrost wartości tego parametru w całym zakresie wprowadzanych stężeń mas. nanorurek węglowych w odniesieniu do próbki bazowej kleju PSA. Natomiast kleistość kleju ulegała pogorszeniu wraz ze wzrostem stężenia mas. nanorurek.

EN

Stickiness, adhesion and cohesion of the adhesives after addn. of C nanotubes (0.05-1% by mass) were detd. according to the relevant stds. The stickiness decreased and cohesion increased with an increase of the additive content. The adhesion increased slightly only for concns. below 0.15% and then decreased below the value characteristic for the original adhesive.

5

Ogniochronna modyfikacja żywic epoksydowych

Łukaszek-Chmielewska A., Bujnowicz K., Jaskółowski W., Drzymała T., Mamiński M.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 5

1118--1122

PL

Opisano wyniki badań ograniczenia palności żywicy epoksydowej Epidian 5 (Ep 5) poprzez jej modyfikację dwoma środkami ogniochronnymi (fosforan fenylo-izopropylofenylowy Roflam F5 oraz pirofosforan melaminy Ecoret MPYP), dodawanymi w ilościach 1-5% mas. Badania prowadzono w kalorymetrze stożkowym przy ekspozycji cieplnej 30 kW/m². Oznaczano szybkość wydzielania ciepła i dymu, czas do zapłonu, gęstość dymu oraz toksyczność fazy lotnej powstałej podczas rozkładu termicznego i spalania czystej EP 5 oraz ogniochronnie modyfikowanych żywic epoksydowych. Wyznaczono również ciepło spalania brutto badanych kompozycji epoksydowych. Wprowadzone antypireny spowodowały zmniejszenie palności materiału epoksydowego, o czym świadczyło zmniejszenie wartości maksymalnej i średniej szybkości wydzielania ciepła i dymu w odniesieniu do Ep 5. Potwierdzono to wynikami oznaczenia ciepła spalania badanych materiałów. Najkorzystniejszy efekt modyfikacji uzyskano w przypadku wprowadzenia do Ep 5 dodatku 5% mas. MPYP. Spowodowało to obniżenie HRRmax o ok. 63% w odniesieniu do czystej żywicy. Najkorzystniejszy efekt ogniochronny otrzymano, wprowadzając do Ep 5 dodatek 5% mas. Roflamu F5 oraz dodatek 5% mas. MPYP.

EN

A com. epoxy resin was modified by addn. of phenyl-isopropylphenyl phosphate and melamine pirophosphate (1-5% by mass) to decrease the resin flammability and studied by detn. of heat release rate, smoke release rate, time of ignition, smoke thickness, and toxicity of the volatile combustion products. The study was carried out at heat exposure 30 kW/m² in a cone calorimeter. The addn. of flame retardants resulted in decreasing the maximum av. rate of heat release and smoke formulation as well as CO and CO₂ emission.

6

Analiza dynamiki skażenia gleby naturalnymi i sztucznymi radionuklidami w województwie opolskim po awarii elektrowni jądrowej w Czarnobylu

Isajenko K., Piotrowska B., Stawarz O., Łukaszek-Chmielewska A., Krawczyńska S.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2017

|

Vol. 46, iss. 2

42--54

PL

Wprowadzenie: W wyniku awarii reaktora elektrowni jądrowej w Czarnobylu na Ukrainie w 1986 roku doszło do niekontrolowanego uwolnienia substancji radioaktywnych. Województwo opolskie należy do obszarów, na których nastąpiła największa kumulacja skażenia powierzchniowego izotopami promieniotwórczymi. Deszczowa pogoda panująca na tym obszarze podczas przechodzenia radioaktywnej chmury wpłynęła na zatrzymanie się w komponentach środowiska różnych izotopów promieniotwórczych. Cel: W opracowaniu skupiono uwagę na przedstawieniu dynamiki zmian wartości stężenia powierzchniowego cezu 137Cs w glebie Opolszczyzny na przestrzeni prawie trzydziestu lat od awarii czarnobylskiej. Projekt i metody: Duże znaczenie dla oceny zmian wartości stężenia powierzchniowego 137Cs w glebie z określonego punktu poboru próbek ma stan mikrośrodowiska. Nie może być ono zniekształcone lub zmienione przez działalność człowieka. Istotne jest również to, aby sposób pobierania próbek był ustalony i powtarzalny, a ich przygotowanie do pomiaru w laboratorium odbywało się według ściśle określonych procedur. Po odpowiednim przygotowaniu próbki są poddawane pomiarom spektrometrycznym na detektorze półprzewodnikowym HPGe oraz analizie promieniowania gamma za pomocą oprogramowania Genie-2000. Wyniki: Podczas analizy widm promieniowania gamma w próbkach gleby stwierdzono obecność naturalnych izotopów 40K, 226Ra i 228Ac oraz sztucznych izotopów 134Cs (rejestrowany do 1996 r.) i 137Cs (rejestrowany do dziś). W artykule przedstawiono rezultaty pomiarów stężeń powierzchniowych 137Cs i stężeń naturalnych radionuklidów 40K, 226Ra i 228Ac w glebie woj. opolskiego dla próbek pochodzących z okresu 1988–2014. Wnioski: Zgodnie z przewidywaniami na przestrzeni prawie 30 lat od awarii w Czarnobylu stężenie 137Cs w glebie stopniowo maleje. Jest to związane z rozpadem izotopu oraz jego przenikaniem w głębsze warstwy gleby. Natomiast stężenie radionuklidów naturalnych w badanych miejscowościach utrzymuje się na podobnym poziomie. Wskazana jest kontynuacja pomiarów, w celu sprawdzenia, jak maleje stężenie powierzchniowe 137Cs w glebie i kiedy jego wartość znajdzie się poniżej progu detekcji. Należałoby także wybrać kilka punktów poboru gleby (także na Opolszczyźnie) w celu zbadania, jak 137Cs przeniknął w głębsze warstwy gleby (pobór z warstwy 25 cm).

EN

In 1986 there was an accident in the reactor at the Chernobyl Nuclear Power Plant in Ukraine which caused an uncontrolled release of radioactive substances. The Opole province in Poland is one of the areas which suffered the greatest accumulation of surface contamination with radionuclides. As a result of rainy weather in this area during the transition of the radioactive cloud, various radioisotopes remained in the environmental components. Objective: The study focuses on the dynamic changes in the surface concentration of cesium 137Cs in soil samples from the Opole province, which have been measured for nearly thirty years since the Chernobyl disaster. Method: The condition of the microenvironment is very important for the assessment of changes in 137Cs surface concentration for the soil taken from the same sampling point, so the microenvironment cannot be distorted or changed by human activity. The method of sampling must be fixed and repeatable, and the preparation of samples for measurement in the laboratory should be conducted according to strict procedures. After proper preparation, samples are measured spectrometrically on a HPGe semiconductor detector and then an analysis of gamma radiation is done with Genie-2000 software. Results: During the gamma-radiation spectrum analysis of the soil samples, the surface concentration of natural isotopes 40K, 226Ra and 228Ac and of artificial isotopes 134Cs (reported till 1996) and 137Cs (reported to the present) was detected. The article presents the results of 137Cs surface concentration measurements, as well as the concentration of 40K, 226Ra and 228Ac natural radionuclides in the soil of the Opole province from samples measured in the period 1988–2014. Conclusions: As expected, for the nearly 30 years since the failure of the Chernobyl NPP, the concentration of 137Cs in the soil has been gradually decreasing as a result of isotope decay and its penetration into the deeper layers of the soil. On the other hand, the concentration of natural radionuclides is at a similar level for the same sampling points. In the future it will be useful to continue measuring to see how the surface concentration of 137Cs for soil is decreasing and when its value will be below the detection threshold. It would be also good to select several sampling points (also in the Opole province) in order to investigate how 137Cs has penetrated into the deeper layers of the soil (a 25-cm layer).

7

Zawartość gamma radionuklidów pochodzenia naturalnego i sztucznego w glebach w powiecie puławskim

Isajenko K. A., Łukaszek-Chmielewska A., Bednarek M., Zielicz A., Smolarkiewicz M., Zwęgliński T.

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2016

|

Nr 60 (4)

41--57

PL

Środowisko przyrodnicze ulega zanieczyszczeniom chemicznym, w tym także pierwiastkami promieniotwórczymi. Pewna grupa pierwiastków obecna jest w skorupie ziemskiej od momentu jej powstania i towarzyszy nam do dnia dzisiejszego. Pierwiastki te stanowią grupę naturalnych izotopów promieniotwórczych, do których zalicza się m.in. 40K, 238U, 235U i 232Th. Oprócz tego typu pierwiastków promieniotwórczych, środowisko przyrodnicze może ulegać skażeniom radioizotopami, takimi jak: 137Cs, 134Cs, 90Sr, 239+240 Pu lub 241Am itp., powstającymi wskutek działalności człowieka. Głównym źródłem ich obecności są awarie reaktorów jądrowych, przeróbka i składowanie paliwa jądrowego oraz zastosowanie metod jądrowych w przemyśle i medycynie. Zanieczyszczenia antropogeniczne środowiska przyrodniczego są jednym z głównych zagrożeń gleb Polski, ponieważ gleba pełni rolę buforu gromadzącego substancje chemiczne zarówno pochodzenia naturalnego, jak i antropogenicznego. Jak wynika z danych przedstawionych w Raporcie Rocznym z 2011 roku, przygotowanym przez Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej (CLOR) średnie stężenie 137Cs w powierzchniowej warstwie gleby w Polsce jest ciągle podwyższone (powyżej 1 kBq/m2) i wynosi 1,93 kBq/m2 w związku z powyższym wymaga stałego monitorowania. W artykule przedstawiono zachowanie się radionuklidów naturalnych i sztucznych w glebach w okolicy Zakładów Azotowych Puławy. Do tej pory gleby na tym obszarze badane były pod kątem skażeń chemicznych, a nie radiologicznych. Omówiono również koncentracje radionuklidów naturalnych i sztucznych takich jak: 210Pb, 137Cs, 40K, 228Ac w pionowym profilu glebowym, metodą spektrometrii promieniowania gamma przy użyciu detektora germanowego. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów stwierdzono, że stężenie sztucznego izotopu 137Cs w glebie jest niższe od zawartości naturalnych izotopów 40K czy 210Pb.

EN

The natural environment is exposed to pollution with chemical substances including radioactive elements. Certain class of elements has been in the earth’s crust since its formation and they have been up to this day. These elements form a group of natural radioactive isotopes which include 40K, 238U, 235U and 232Th. In addition to this type of radioactive elements the natural environment can be polluted with radioisotopes such as 137Cs, 134Cs, 90Sr, 239+240Pu or 241Am, which are released as a consequence of human activity. The main source of these elements are nuclear reactor incidents, processing and storing nuclear fuels as well as the use of nuclear methods in the industry and in medicine. The pollution due to human activity is one of the main hazards to the soil in Poland, because soil serves as a buffer which stores chemical substances both of natural origin and of anthropogenic origin. The data in the Annual Report from year 2011 prepared by the Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej (CLOR, Central Laboratory for Radiological Protection) shows that the average concentration of 137Cs in the surface layer of soil in Poland is still elevated (over 1 kBq/m2) and equal 1,93 kBq/m2 thus requiring constant monitoring. That is why the paper describes the behavior of radionuclides of natural origin and of anthropogenic origin in the soil surrounding the Zakłady Azotowe Puławy (factory of nitrogen derivatives near Puławy, Poland). So far the soil in this area has been examined in terms of chemical pollution but not in terms of radiological pollution. In this article we present the results about the concentration of radionuclides of natural and anthropogenic origin such as 210Pb, 137Cs, 40K, 228Ac in the vertical soil structure using the method of gamma radiation spectroscopy and a germanium detector. Our data has shown that the concentration of the artificial isotope 137Cs in the examined soil is lower than the concentration of the natural isotopes 40K or 210Pb.

8

Możliwość wykorzystania w budownictwie surowców odpadowych pochodzących z elektrociepłowni warszawskich (2005 ‒2014)

Isajenko K., Piotrowska B., Stawarz O., Obigowski Ł., Łukaszek-Chmielewska A.

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2016

|

Nr 60 (4)

27--39

PL

Żużel, popiół i mieszanina popiołowo -żużlowa stanowią surowce odpadowe wytwarzane w procesie spalania węgla w elektrociepłowniach. Po wykonaniu pomiarów stężeń naturalnych radionuklidów (potasu 40K, radu 226Ra i toru 228Th) i obliczeniu wskaźników aktywności f1 i f2, a następnie zgodnej z przepisami prawnymi kwalifikacji, surowce te mogą być wykorzystane do produkcji materiałów budowlanych. Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej prowadzi bazę danych, zawierającą wyniki pomiarów stężenia naturalnych radionuklidów w próbkach surowców i materiałów budowlanych mierzonych na miejscu oraz w ponad 30 laboratoriach w Polsce od 1980 roku do chwili obecnej. W artykule dokonano analizy wyników badań surowców odpadowych (żużel, popiół i mieszanina popiołowo -żużlowa) pochodzących z trzech elektrociepłowni w Warszawie pod kątem określenia zagrożenia radiologicznego dla człowieka i możliwości wykorzystywania tych surowców w różnych rodzajach budownictwa.

EN

Slag, ash and a mixture of ash and slag are the waste materials produced by the combustion of coal in power plants. After the measurement of natural radionuclides (potassium 40K, 226Ra and thorium 228Th) concentration and the calculation of activity indicators f1 and f2, and then in accordance with legal qualifications, these materials may be used for the production of building materials. Central Laboratory for Radiological Protection maintains a database containing the results of measurements of natural radionuclides concentration in samples of raw and building materials measured in CLOR and in more than 30 laboratories in Poland from 1980 up to now. This paper presents an analysis of measurements results of waste materials (slag, ash and a mixture of ash and slag) from three power plants in Warsaw for determining the radiological risk to population and the possibility of their use in various types of construction.

9

Wpływ dodatku hydroksytlenku glinu na krytyczny czas redukcji widzialności w dymie powstałym ze spalania oraz pirolizy żywicy epoksydowej

Węsierski T., Łukaszek-Chmielewska A., Konecki M., Drzymała T.

Polimery

|

2015

|

T. 60, nr 11-12

723--729

PL

Zbadano wpływ dodatku 5 % mas. hydroksytlenku glinu [AlO(OH)] na wydłużenie krytycznego czasu redukcji widzialności w strefie dymu wydzielanego podczas spalania lub pirolizy żywicy epoksydowej (Epidian 5).

EN

The effect of the addition of 5 wt % aluminum hydroxide oxide [AlO(OH)] to epoxy resin Epidian 5 on the improvement in evacuation conditions from a smoke-filled area during the burning or pyrolysis of the resin has been investigated. An increase in the critical time of visibility reduction was observed.

10

Wpływ bezhalogenowych środków ogniochronnych na właściwości adhezyjne i mechaniczne poliakrylanowego wodnego kleju dyspersyjnego

Łukaszek-Chmielewska A., Węsierski T., Drzymała T., Hapnik M., Czech Z.

Logistyka

|

2015

|

nr 5

1097--1104, CD1

PL

W artykule przeanalizowano wpływ polifosforanu (MPP) oraz pirofosforanu melaminy (MPYP) na właściwości adhezyjne oraz mechaniczne poliakrylanowego wodnego kleju dyspersyjnego. Zaobserwowano, że zarówno dodatek środka ogniochronnego w postaci MPP jak również pirofosforanu melaminy MPYP przyczynił się do wzrostu adhezji kleju poliakrylanowego o ile stężenie wprowadzanego antypirenu nie było wyższe niż 20% i 25% odpowiednio dla MPP i MPYP. Dodatek antypirenu w obydwu przypadkach przyczynił się jednak do spadku parametru lepności, który jednak dla stężeń MPP i MPYP mniejszych niż 5% jest bardzo niewielki. Otrzymane wyniki wyraźnie wskazują na możliwość skutecznego zastosowania MPP oraz MPYP, jako środków ogniochronnych w przypadku modyfikacji klejów poliakrylanowych bez pogorszenia ich właściwości klejących zwłaszcza, iż skuteczne stężenia MPP oraz MPYP dodawanych, jako antypireny są zazwyczaj mniejsze od 5%.

EN

The article analyzes the influence of melamine polyphosphate (MPP) and melamine pyrophosphate (MPYP) on the adhesion and mechanical properties of aqueous polyacrylate dispersion adhesive. It was observed that addition of flame retardant MPP as well as MPYP is the cause of adhesion increase of the acrylic adhesive when the concentration of entering flame retardant is not higher than 20% and 25% respectively for the MPP and MPYP. The addition of flame retardant in both cases contributed to a decline of tack but for concentrations of MPP and MPYP less than 5% this influence is very small. The results clearly indicate the possibility of effective use of MPP and MPYP as flame retardants for modification of acrylic adhesives without worsen of the adhesive properties, especially because concentrations of MPP and MPYP added as flame retardants are generally less than 5%.

11

Szybkość wydzielania ciepła i dymu z żywicy epoksydowej niemodyfikowanej i modyfikowanej środkami ogniochronnymi

Półka M., Łukaszek-Chmielewska A.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 5

752-755

PL

Podjęto próbę określenia wpływu środków ogniochronnych, takich jak hydroksytlenek glinu (Apyral), oligomeryczny etylofosforan metylu (Fyrol PNX), organicznie modyfikowany montmorylonit (Nanobent® ZW1) i polifosforan melaminy (Melapur 200) oraz ich kompozycji mieszanych, na parametry pożarowe utwardzonej żywicy epoksydowej Epidian 5. Badania przeprowadzono w kalorymetrze stożkowym przy ekspozycji cieplnej 30 kW/m2. Dokonano oznaczenia takich parametrów pożarowych, jak szybkość wydzielania ciepła i dymu, zapalność materiału oraz toksyczność fazy lotnej powstałej z rozkładu termicznego niemodyfikowanych i modyfikowanych ogniochronnie materiałów epoksydowych. Wprowadzone antypireny spowodowały zmniejszenie palności materiału epoksydowego (mniejsze wartości szybkości wydzielania ciepła i dymu). Najmniejsze szybkości wydzielania ciepła uzyskano dla próbek żywic modyfikowanych montmorylonitem i polifosforanem melaminy.

EN

Four com. flame retardants were added (5% by mass) to an epoxy resin to decrease its flammability, heat release rate, mass loss rate, smoke release rate, emission of C oxides and mass of residue during combustion at heat flux 30 kW/m2. The expts. were carried out in a cone calorimeter. The highest decrease in flammability was achieved after addn. of montmorillonite and melamine polyphosphate.

12

Porównanie wartości wskaźnika tlenowego i ciepła spalania dla wybranych kompozycji epoksydowych

Półka M., Łukaszek-Chmielewska A., Bednarek M., Kicko-Walczak E.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 8

1315-1320

PL

Omówiono wpływ wybranych środków ogniochronnych na palność żywicy epoksydowej Epidian 5 (Ep 5). Jako inhibitory spalania zastosowano hydroksytlenek glinu (Apyral), oligomeryczny etylofosforan metylu (Fyrol), polifosforan melaminy (PFM) oraz organicznie modyfikowany montmorylonit (MM) w różnych stężeniach masowych. Stopień uniepalnienia wybranych materiałów określono na podstawie pomiaru wskaźnika tlenowego (LOI) i ciepła spalania (PCS). Wyznaczono również temperatury powierzchni materiałów, przy których nastąpił samozapłon ich palnej fazy gazowej oraz przeprowadzono analizę termograwimetryczną w celu określenia stabilności termicznej badanych materiałów. Zarówno w przypadku pomiaru LOI, jak i PCS najskuteczniejszym środkiem ogniochronnym okazał się PFM użyty w ilości 10% mas. Najwyższą temperaturę powierzchni w chwili samozapłonu otrzymano w przypadku gęstości promieniowania cieplnego 30 kW/m² dla próbki Ep 5 + 2% MM + 5% PFM.

EN

A com. epoxy resin was reinforced by addn. of nanosized org. modified montmorillonite, AlO(OH), oligomeric Me ethylphosphate or/and melamine polyphosphate, cured with triethylenetetraamine and studied for O₂ index, combustion heat and sp. temps. (termogravimetry). The addn. of melamine polyphosphate (10% by mass) resulted in the highest increase in O₂ index (by 18%) and the highest decrease in the combustion heat (by 18%). The highest surface temp. at the autoignition was found after addn. of montmorillonite (2% by mass) and melamine polyphosphate (5% by mass).

13

Wykorzystanie osiągnięć nanotechnologii do ograniczenia palności drewna i materiałów drewnopochodnych

Jaskółowski W., Łukaszek-Chmielewska A., Mamiński M., Bilski D.

Materiały Budowlane

|

2014

|

nr 10

51--53

PL

Zastosowanie nanocząstek, ze względu na ich małe rozmiary, umożliwia poprawę właściwości tradycyjnych oraz tworzenie nowych wielofunkcyjnych impregnatów do drewna i materiałów drewnopochodnych. Dodatkowo trwałość, łatwość aplikacji oraz niewielki koszt skłaniają do pracy nad nowymi możliwościami nanotechnologii w impregnacji ogniochronnej. W artykule przedstawiono osiągnięcia prac naukowo-badawczych dotyczących zmniejszenia palności wyrobów budowlanych z drewna imateriałów drewnopochodnych, które prowadzone są na całym świecie, a w tym także w Polsce, w SGSP. Pokazują one, że nanonauka i nanotechnologia mogą mieć zastosowanie do ograniczenia palności drewna i materiałów drewnopochodnych.

EN

The use of nanoparticles, due to their small size, can improve the properties of traditional sponges and the creation of new multi-sealers for wood and wood-based materials. In addition, durability, ease of application and low cost efficiently tend to focus on the new possibilities of nanotechnology in the impregnation of fire protection. The article is a literature review, describing the latest achievements of scientific – research works in the area of reducing the flammability of structures made of wood and wood-based materials that are being conducted around the world, as well as in Poland, including The Main School of Fire Service. Results presented in paper show an overview of the possible use of nanoscience and nanotechnology in the reduction of flammability of wood and wood-based materials.

14

Analiza zasięgu widzialności w dymie powstałym w czasie spalania wybranych próbek drewna i materiałów drewnopochodnych w aspekcie szybkości opuszczania pomieszczeń

Łukaszek-Chmielewska A., Półka M., Konecki M.

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2012

|

Nr 43

85--97

PL

W artykule omówiono zmiany zasięgu widzialności w dymie powstałym w czasie rozkładu termicznego i spalania materiałów wykonanych z drewna oraz drewnopochodnych. Wyznaczono czasy krytyczne redukcji zasięgu widzialności do oceny ogólnych warunków bezpiecznej ewakuacji ludzi z pomieszczeń.

EN

The paper presents changes of the visibility range in smoke generated during thermal decomposition and combustion of materials made of wood and wood-based materials in the model room – corridor during the incipient stage of fire development. In addition critical times were determined for reduction of the visibility range for needs of evaluation of general conditions for safe evacuation of people from premises. The highest value of smoke emission rate (SEAav) was obtained for a particle boards with a 20% addition of expanded polystyrene. Calculations of reduction in the visibility range in the model arrangement room – corridor indicate that the quickest reduction in the visibility range may be expected in smoke generated during combustion of pine and a particle boards with a 20% addition of expanded polystyrene.

15

Nowe ekologiczne modyfikacje ogniochronne materiałów epoksydowych utworzone z Epidianu 5

Półka M., Łukaszek-Chmielewska A., Małozięć D.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 2

163-166

PL

Przedstawiono ekologiczne modyfikacje ogniochronne materiałów polimerowych utworzonych z żywicy epoksydowej Epidian 5. Uniepalnienie materiału epoksydowego polegało na wprowadzeniu Apyralu i Fyrolu PNX oraz nanorurek węglowych w różnych stężeniach do żywicy epoksydowej. Skuteczność ogniochronną zastosowanych antypirenów analizowano za pomocą kalorymetru stożkowego. Badano wpływ wartości ekspozycji cieplnej oraz rodzaju wprowadzonych środków ogniochronnych na parametry pożaru związane z palnością, toksycznością i dymotwórczością spalanych materiałów.

EN

A com. epoxy resin was modified by addn. of 3 com. fire retardants (0.1–10%), cured and studied for heat release rate, sp. extinction area, mass loss rate and CO and CO₂ emissions in fire by cone calorimetry at heating intensity 30 or 50 kW/m². The simultaneous addn. Of AlO(OH) and H₃PO₄ was the most efficient method for fire retarding while the addn. of C nanotubes resulted in the highest increase in the ignition temp.