Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Komputerowy system zarządzania gotowością operacyjną zintegrowanych systemów łączności dla polskich śmigłowców wojskowych

Zieja M., Pazur A., Szelmanowski A.

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2018

|

Nr 59

219--222

PL

Dla efektywnego wspomagania procesu eksploatacji statków powietrznych użytkowanych w Siłach Zbrojnych RP zostały wprowadzone systemy informatyczne m.in. system SI SAMANTA, zawierający dane o niesprawnościach instalacji i systemów pokładowych, a także system SI TURAWA, umożliwiający określanie statusu wybranych parametrów eksploatacyjnych. W artykule przedstawiono komputerowy systemu ewidencji danych zintegrowanego systemu łączności, który eksploatowany jest na śmigłowcach Mi8/Mi17/Mi24. Gromadzone dane eksploatacyjne systemu dają możliwość wyznaczania i oceny parametrów eksploatacyjnych, w tym niezawodności oraz gotowości operacyjnej.

EN

In Poland, the effective aiding of the operation of aircraft and helicopters used in the Polish Armed Forces is also provided by IT systems, including, among others, the SAMANTA system, which includes data about the defects of avionic systems and devices, and the TURAWA system, which allows specifying the status and selected operating parameters. The Air Force Institute of Technology runs an IT system in the form of a database to collect specific data and determine the value of selected operating parameters in the scope of the ZSŁ (integrated communication system). The database is regularly updated with information concerning, among others, dates of commencing maintenance, servicing and storage of particular ZSŁ system components, results of checks and inspections, descriptions of damage and defects, as well as the times of their operation on board of an aircraft (data collected from military units using the system).

2

A mathematical model to optimize the pilot training process

Woch M., Zieja M., Głyda K., Tomaszewska J., Kamiński G.

Journal of Polish Safety and Reliability Association

|

2018

|

Vol. 9, No. 3

109--114

EN

In most NATO countries, pilots are prepared in accordance with a modern system of three-stage training: selection, basic and advanced. For each phase, the purpose and scope of the training shall be defined and the aviation equipment together with training support systems should be appropriate selected. The practical training in the air is performed according to the parallelism of the training, which describes the technological relationships between the individual exercises. The purpose of this contribution is to propose a mathematical model which would enable the selection of exercises for each pilot, the appropriate selection of the aircraft and the moment of beginning of each exercise, so that all required exercises are carried out in the shortest possible time. Additionally, in this paper the concept of pilot’s habits and skills improvements is presented.

3

Statistical analysis of ground-related incidents at airports

Tomaszewska J., Krzysiak P., Zieja M., Woch M.

Journal of KONES

|

2018

|

Vol. 25, No. 3

467--472

EN

In recent years, the aviation sector has been developing dynamically. The constant increase in the number of passengers contributes to an escalation in the number of air operations. This trend is mainly due to the increased traffic not only in airspace but also within airports. The large concentration of aircraft at the largest airports makes ground-flying phases such as taxiing or take-off becoming a challenge for pilots, ground services, and air traffic controllers. An intensive operation of many objects on the airport's manoeuvring areas can lead to collisions between them. Global air traffic is growing constantly, with record numbers of air operations and passengers carried. The probability of a collision increases, which leads not only to the cancellation of the flight but also to the significant costs of the aircrafts repair. The statistical analysis allows to highlight the problems related to the issue of ground collisions at airports and can also confirm the thesis concerning the growth and density of air traffic.

4

Outline of a method for estimating the durability of components or device assemblies while maintaining the required reliability level

Zieja M., Ważny M., Stępień S.

Eksploatacja i Niezawodność

|

2018

|

Vol. 20, no. 2

260--266

EN

The paper includes a probabilistic method for evaluating the durability of components and device assemblies which operate under the impact of destructive processes. As a result of these processes, wear that causes deterioration of their cooperation conditions occurs. It is assumed that a component operates reliably when the wear does not exceed the acceptable (limit) values. In mathematical terms, this method is based on a differential equation, after the transformation of which, it is possible to obtain the Fokker-Planck type partial differential equation. The specific solution of this equation allows for obtaining the density function of the probability wear in the normal distribution form. The paper presents two methods for determining the durability. The first one involves the application of the wear density function, and the second one consists in determining the probability density function of the time of reaching the acceptable state, and its use in order to determine the component or assembly durability. The paper presents a numerical example on the aircraft technology operation process.

PL

Praca zawiera probabilistyczną metodę oceny trwałości elementów lub zespołów urządzeń pracujących w warunkach oddziaływania procesów destrukcyjnych. W wyniku działania tychże procesów następuje zużywanie powodujące pogorszenie warunków ich współpracy. Przyjmuje się, że element pracuje niezawodnie, gdy zużycie nie przekracza wartości dopuszczalnych (granicznych). Metoda od strony matematycznej bazuje na równaniu różnicowym z którego po przekształceniu otrzymuje się równanie różniczkowe cząstkowe typu Fokkera-Plancka. Z rozwiązania szczególnego tego równania otrzymuje się funkcję gęstości prawdopodobieństwa zużywania w postaci rozkładu normalnego. W pracy przedstawione są dwa sposoby wyznaczania trwałości. Pierwszy polega na wykorzystaniu funkcji gęstości zużywania a drugi na wyznaczeniu funkcji gęstości prawdopodobieństwa czasu osiągania stanu dopuszczalnego i zastosowanie jej do wyznaczenia trwałości elementu lub zespołu. W pracy przedstawiono przykład liczbowy dotyczący procesu eksploatacji techniki lotniczej.

5

Data analysis of information system TURAWA in the aspect of data mining methods

Szafrański B., Zieja M., Wójcik J., Murawski K.

Computer Science and Mathematical Modelling

|

2018

|

No. 7

45--52

EN

The article is devoted to the analysis of data coming from the operation process and collected in computer system TURAWA, which focuses on supporting the management of flight safety in the Polish Air Force. The Armed Forces are equipped with a system, which collects and processes data concerning the whole air crew, all performed flights and all aircraft. The increasing opportunities in obtaining data and the continuous development of data mining methods allow to extract information never been known before, which, together with conclusions obtained from the data analysis, will help to improve the level of flight safety.

PL

Artykuł poświęcony jest analizie danych pochodzących z systemu informatycznego TURAWA wspierającego zarządzanie bezpieczeństwem lotów w Siłach Powietrznych Rzeczypospolitej Polskiej. Siły Zbrojne dysponują systemem, który zbiera i przetwarza dane dotyczące całego personelu lotniczego, wszystkich wykonanych lotów oraz wszystkich statków powietrznych. Coraz większe możliwości w pozyskiwaniu danych oraz ciągły rozwój metod eksploracji pozwalają wydobyć nieznane dotąd informacje, które wraz z wnioskami otrzymanymi z analizy danych pozwolą w przyszłości na poprawę poziomu bezpieczeństwa lotów.

6

Model niezawodności i bezpieczeństwa lotów w systemie utrzymania zdatności do lotu statków powietrznych

Zieja M., Krutkow A., Iwaniuk M., Gołda P.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport

|

2017

|

z. 116

337--346

PL

W artykule przedstawiono zasadność budowy modelu niezawodności i bezpieczeństwa lotów (MNiBL) dla statku powietrznego i systemu lotniczego i jego rolę w systemie utrzymania zdatności do lotu. Głównym wymaganiem w stosunku do jakiegokolwiek modelu niezawodności i bezpieczeństwa lotów jest kompletność opisu stanów uszkodzenia systemów i agregatów SP. Wykazano, że opracowanie MNiBL wpisuje się w system utrzymania zdatności do lotu statku powietrznego i pozwala na istotne podwyższenie bezpieczeństwa lotów. W pracy przedstawiono propozycje wspomagania informatycznego zarządzania systemem utrzymania zdatności do lotu statków powietrznych oparty na systemach informatycznych funkcjonujących w lotnictwie woj skowym.

EN

The article presents the legitimacy of building a model of reliability and flight safety (MNiBL) for aircraft and aviation system and its role in the system maintaining airworthiness. The main requirement in relation to any model of reliability and safety of flights is a completeness of the description of the states of damage to the systems and aggregates of aircraft. It has been shown that the development of MNiBL is part of the system maintaining airworthiness of the aircraft and allows for a significant increase in flight safety. The paper presents proposals to support information management of system maintaining airworthiness of aircraft based on the IT systems operating in the military aviation.

7

Modelowanie dynamicznych właściwości termoelektrycznych czujników pożaru w lotniczym systemie przeciwpożarowym

Szelmanowski A., Zieja M., Głyda K.

Journal of KONBiN

|

2017

|

No. 44

293--308

PL

W artykule przedstawiono wybrane wyniki prac realizowanych w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (ITWL) w zakresie modelowania dynamicznych właściwości termoelektrycznych czujników pożaru stosowanych w lotniczych systemach przeciwpożarowych. Dla określania warunków fałszywego sygnalizowania pożaru opracowano modele symulacyjne działania termoelektrycznych czujników pożaru. Badania modeli symulacyjnych wykonano w pakietach obliczeniowych Matlab-Simulink dla różnych sposobów nagrzewania i chłodzenia czujników (m.in. symulowano zmiany temperatury powietrza otoczenia czujnika wywołane wykorzystaniem rozpraszaczy gazów wylotowych EWU, używanych do rozprowadzania spalin pochodzących od silników śmigłowca).

EN

The paper presents selected results of work at the Air Force Institute of Technology (AFIT) in the concerning modeling the dynamic properties of fire detectors used in aviation fire protection systems. In order to determine the conditions of false fire signals, the simulation models of thermoelectric fire detectors have been developed. Simulation models were tested in Matlab-Simulink computational packages for various methods of heating and cooling the sensors (among others, changes in ambient air temperature of the sensor, caused by the EWU exhaust gas diffusers were simulated – these diffusers are used to distribute flue gases from helicopter engines).

8

Non-contact structural health monitoring of rotating components

Witoś M., Zieja M.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2016

|

R. 23, nr 12

269--276

EN

The article describes a class of diagnostics issues for rotating parts. An indirect method has been applied for the structural health monitoring of critical machine parts, which is based on the detection of the angular position of the rotating parts or defects and precise measurement of the time of their arrival, TOA. The variable reluctance sensor or generator stator is the fixed part of the specific encoder. The subject matter has been illustrated by means of examples.

PL

Artykuł opisuje klasę zagadnień diagnostycznych dotyczących wirujących elementów. Do monitorowania ich stanu technicznego zastosowano pośrednią metodę, bazującą na detekcji położenia kątowego wirujących elementów lub defektów i precyzyjnym czasie pomiaru ich przybycia, TOA. Czujnik reluktancyjny lub stator prądnicy są składową specyficznego enkodera. Omawianą tematykę zobrazowano przykładami.

9

The idea to synchronize measuring paths for two different current generators operated as position-voltage converters

Gębura A., Zieja M.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2016

|

nr 38

127--133

EN

The study deals with the issue how to apply two different types of current generators at the same time, namely a three-phase AC generator and a DC generator of commutator type. What is more interesting, the two generators would be able to collaborate both during the phase of electromechanical sampling and the phase of electronic sampling. It will enable structural improvement of sensitivity and resolution parameters and shall open new opportunities to investigate new types if mechanical phenomena (that have not been already tracked by means of the FAM-C and FDM-A methods), such as torsion of torque transmission shafts.

10

Qualitative and quantitave risk evaluation on the basis of military aviation event analysis

Zieja M., Smoliński H., Gołda P.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2016

|

nr 38

85--94

EN

Risk management is understood as a process supporting decision making through systemic assessment of possible courses of action, identification of hazards and benefits, and indication of the best way to carry out aviation tasks. The article presents a method of qualitative and quantitative risk assessment on the basis of military aviation incident analysis. The procedure of the suggested approach is contained in a probability and severity degree estimation algorithm and in subsequent steps: of identifying the risk factor (CZN) of a given category, analysis of risk associated with a given CZN, determination of risk, defining correcting actions, risk forecasting and its verification over the following assessment period. A simplified block diagram presents a proposal of the implementation of a qualitative and quantitative risk estimation procedure with the use of the TURAWA IT system, which function in the air forces.

11

Możliwości synchronizacji torów pomiarowych dwóch różnych prądnic przetworników

Gębura A., Zieja M.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2016

|

nr 38

121--126

PL

W artykule omówiono zagadnienia związane z możliwościami zastosowania dwóch różnych rodzajów prądnic jednocześnie: prądnicy trójfazowej prądu przemiennego i prądnicy komutatorowej prądu stałego. Co więcej, prądnice te współdziałałyby synchronicznie ze sobą zarówno na etapie próbkowania elektromaszynowego, jak i na etapie próbkowania elektronicznego. Umożliwiłoby to strukturalną poprawę czułości i rozdzielczości. Jednocześnie otworzyłoby to nowe możliwości obserwacji nowych rodzajów zjawisk mechanicznych (nieśledzonych dotychczas metodami FAM-C i FDM-A), m.in. skręceń wałów transmisji.

12

Jakościowe i ilościowe szacowanie ryzyka na podstawie analizy zdarzeń w lotnictwie wojskowym

Zieja M., Smoliński H., Gołda P.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2016

|

nr 38

75--84

PL

Zarządzanie ryzykiem rozumiane jest jako proces wspierający podejmowanie decyzji poprzez systemową ocenę możliwych sposobów działania, identyfikację zagrożeń i korzyści oraz wskazywanie najlepszego sposobu wykonywania zadań lotniczych. W artykule przedstawiono metodologię jakościowego i ilościowego oszacowania ryzyka w oparciu o analizę zdarzeń lotniczych w lotnictwie wojskowym. Procedura proponowanego podejścia zawiera się w algorytmie szacowania stopnia prawdopodobieństwa i ważności oraz w kolejnych czynnościach: identyfikacji czynnika niebezpieczeństwa (CZN) danej kategorii, analizie ryzyka związanego z danym CZN, wyznaczeniu ryzyka, określeniu czynności korygujących, prognozowaniu ryzyka i jego weryfikacji w następnym okresie oceny. Na uproszczonym schemacie blokowym przedstawiono propozycję realizacji procedury jakościowego i ilościowego szacowania ryzyka z wykorzystaniem funkcjonującego w lotnictwie wojskowym systemu informatycznego TURAWA.

13

A method for reliability assessment of structural components of aircraft and sea-going ships with taking into account a given failure generation model

Tomaszek H., Zieja M., Ważny M.

Polish Maritime Research

|

2016

|

nr 2

83--90

EN

This paper presents a metod for reliability assessment of structural components on the basis of diagnostic parameters recorded during operation of aircraft and sea going ships. It was assumed that a potential failure may simultaneously concerns surface wear process and fracture of an arbitrary structural component. In order to develop a reliability assessment model some elements of random walk theory were applied. This work covers surface wear density functions of a component. In the case of surface wear the model is based on a difference equation from which , after transformation, a Fokker-Planck partial differential equation was obtained. By solving the equation component’s surface wear density function is achieved. In the second part of the work a generalization of the model was made by introducing to it probability of disastrous fracture of a component. As a result, a generalized Fokkera-Planck’s equation was obtained. By making use of the equation, was obtained a relationship for assessment of reliability of a structural component in case when failure occurs due to surface wear with taking into account possible fracture of the component. In the end a numerical example which shows practical application of the developed method,is attached.

14

Research method of dynamic capability of an actuating block of the SSP-FK aircraft fire suppression system in false alarm aspect

Szelmanowski A., Zieja M., Głyda K., Tokarski T.

Journal of KONES

|

2016

|

Vol. 23, No. 3

525--531

EN

Numerous cases of self-activation of the SSP-FK aircraft fire suppression system (including commissioning of valves and extinguishing tanks) testify about the fact that it is not yet fully understood in the technical aspect, and because of the performed role on the aircraft is the basic element to ensure flight safety. Solving problems with false fire signalling of the SSP-FK system is an important issue for the safe operation of aircraft and military helicopters, because it is preventive (to warn the crew of the possibility of fire) and rescue system (aiming at extinguish the fire) in each phase of a flight. In addition, the SSP-FK system is used on many types of military aircraft (including helicopters from W-3/3W/3WA/3PL and Mi/8/14/17/24 family as well as An-28 and Tu-154M aircraft. The paper presents selected results of work in the Air Force Institute of Technology in the study of SSP-FK fire suppression system (as one of the main protection systems on-board) used on many types of military aircraft operated in the Polish Armed Forces. In determining the conditions of the false signalling of fire, simulation models of action blocks implementing of the SSP-FK fire suppression system were developed. The research on simulation models was performed in Matlab-Simulink and Circuit-Maker computing packages. The results of these works were used to diagnose selected modules and blocks of the SSP-FK system during the study of actual cases of their false activation.

15

Management of the training process of military pilots based on the analysis and assessment of flight parameters from on-board recorders

Zieja M., Smoliński H., Gołda P.

Journal of KONBiN

|

2016

|

No. 40

101--144

EN

The main and unchangeable principle of aviation activities is to preserve the conditions for safe flying. In present conditions, in constantly growing tasks, aviation requires organizational and methodological treatments at the highest quality. Article is devoted to the analysis of parametric information accumulated through on-board storage media registration of flight data. The article presents selected examples of methods and tools to analyze data and identify corrective and / or preventive actions, which help to increase the effectiveness and efficiency of the entire process of flight training. Conducted in the article discussion and examples highlight the important role of objective flight control as a tool for continuous monitoring of the level of security of performed air tasks in terms of piloting techniques and technical efficiency of the aircraft.

PL

Główną i niezmienną zasadą lotniczej działalności jest zachowanie warunków bezpiecznego latania. W obecnych warunkach, stale rosnących zadań lotnictwo wymaga najwyższej jakości zabiegów organizacyjnych i metodologicznych. Artykuł poświęcony jest analizie informacji parametrycznych nagromadzonych za pomocą pokładowych nośników rejestracji danych z lotu. W artykule przedstawiono przykłady wybranych metod i narzędzi do analizy danych i identyfikacji czynności korygujących i/lub zapobiegawczych, które posłużyć mają podniesieniu skuteczności i efektywności całego procesu szkolenia lotniczego. Przeprowadzone w artykule rozważania i przykłady zwracają uwagę na ważną rolę obiektywnej kontroli lotów jako narzędzia stałego monitorowania poziomu bezpieczeństwa wykonywanych zadań lotniczych pod kątem techniki pilotowania oraz sprawności technicznej statków powietrznych.

16

Distribution determination of time of exceeding permissible condition as used to determine lifetimes of selected aeronautical devices/systems

Zieja M., Ważny M., Stępień S.

Eksploatacja i Niezawodność

|

2016

|

Vol. 18, no. 1

57--64

EN

The paper refers to the modelling of changes in ever-growing deviations from diagnostic parameters that describe health/ maintenance status of one from among numerous aircraft systems, i.e. of a sighting system. Any sighting system has been intended, first and foremost, to find a sighting angle and a lead angle, both of them essential and indispensable to fight hostile targets. Destructive factors such as, e.g. ageing processes, that keep affecting the aircraft as a whole throughout its operation, make these angles change: actual values thereof differ from the calculated ones. Such being the case, a considerable error may be introduced in the process of aiming the weapons to, in turn, result in the reduction of values that describe the quality of the sighting process. That is why any sighting system requires specific checks possibly (if need be) followed with some adjustments (based on the findings of these checks) to remove negative effects of any ageing processes that might have affected this system. Determination of the density function of the deviation using difference equations and the Fokker-Planck equation is a basic element of the presented method, which enables next analyses. Innovative elements of the paper are as follows: – determination of distributions of time of exceeding the permissible (boundary) condition using the density function of the deviation, – application of distributions of time of exceeding the permissible (boundary) condition for modification of operation/maintenance systems of selected aeronautical devices. The paper has been concluded with a numerical example that proves the applicationoriented nature of the issues in question, represented by the earlier conducted assessment of lifetimes of the systems intended to find the sighting and lead angles (ε and β). The in the paper discussed method to assess the lifetime may as well be applied to another systems/devices. It shows a versatile nature and makes a valuable contribution to the methods of maintaining any engineered systems in good condition (i.e. of providing maintenance to any engineered systems).

PL

Praca dotyczy modelowania zmian narastających odchyłek parametrów diagnostycznych charakteryzujących stan techniczny jednego z systemów statku powietrznego, tj. systemu celowniczego. Jednym z głównych zadań systemu celowniczego jest wyznaczenie kątów celowania i wyprzedzenia niezbędnych do zwalczania celów przeciwnika. Oddziaływanie w czasie eksploatacji statku powietrznego czynników destrukcyjnych m.in. procesów starzeniowych, powoduje, że kąty te ulegają zmianie i ich rzeczywiste wartości różnią się od wartości kątów obliczeniowych. Wystąpienie takiej sytuacji powoduje wprowadzenie dość istotnego błędu do procesu celowania i obniża wartość wskaźników charakteryzujących jakość jego przebiegu. Z tego też względu system celowniczy wymaga określonej kontroli i w oparciu o uzyskane wyniki, potencjalnej regulacji mającej na celu usunięcie ujemnych skutków procesów starzeniowych celownika. Podstawowym elementem pracy umożliwiającym dalsze analizy było wyznaczenie funkcji gęstości odchyłki z wykorzystaniem równań różnicowych oraz równania Fokkera-Plancka. Do nowatorskich elementów pracy należy zaliczyć: – wyznaczenie rozkładu czasu przekroczenia stanu dopuszczalnego (granicznego) z wykorzystaniem funkcji gęstości odchyłki, – zastosowanie rozkładu czasu osiągania stanu granicznego do modyfikacji systemów eksploatacji urządzeń lotniczych. Praca podsumowana jest przykładem obliczeniowym przedstawiającym aplikacyjny charakter poruszanej tematyki, odwzorowanej na przykładzie oceny trwałości układów określających kąt celowania i wyprzedzenia (ε i β). Przedstawiona metoda oceny trwałości w niniejszym artykule może być zastosowania do innych urządzeń. Ma ona ogólny charakter i stanowi wkład do metod utrzymania systemów technicznych.

17

Badanie udziału czynnika ludzkiego z wykorzystaniem opracowanego modelu taksonomii przyczyn zdarzeń lotniczych

Nowakowski M., Zieja M., Ewertowski T., Żyluk A.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

R. 17, nr 12

339--347

PL

W artykule omówione zostało badanie opracowanego modelu taksonomicznego kodów statystycznych przyczyn zdarzeń lotniczych. W przyczynach zdarzeń lotniczych upatruje się od 70-90% udziału czynnika ludzkiego. Narzędzia stosowane dotychczas w lotnictwie wojskowym do identyfikacji przyczyn zdarzeń lotniczych nie uwzględniało postępu w rozwoju teorii bezpieczeństwa lotów w zakresie udziału czynnika ludzkiego. W opracowanym modelu kwalifikacji (nadawania kodów statystycznych) przyczyn zdarzeń lotniczych uwzględniono nowoczesne teorie bezpieczeństwa lotów, w postaci modelu 5M, teorii Jamesa Reasona oraz Systemu Analizy i Kwalifikacji Czynnika Ludzkiego (Human Factors Analysis and Classification System - HFACS), jako narzędzia skalowania udziału czynnika ludzkiego. Badanie przeprowadzono na podstawie analizy przyczyn zdarzeń lotniczych badanych przez Komisję Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego w latach 2008-2012 zgodnie z ustalonym algorytmem a następnie nadano kod statystyczny zgodnie z przyczyną główną wg taksonomii opracowanego modelu, taksonomii Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz stosowanej w Komitecie Bezpieczeństwa Lotów Lotnictwa Wojskowego Europy (AFFSCE). Ostateczna weryfikacja nastąpiła po zamianie parametrów jakościowych na ilościowe w postaci procentowego współczynnika udziału czynnika ludzkiego i porównanie otrzymanych wyników z odpowiednimi wynikami analiz przyczyn zdarzeń lotniczych w wybranych krajach NATO oraz w lotnictwie cywilnym poprzez stochastyczną weryfikację modelu.

EN

Of Human Factor In Air Accidents Paper discussed participation of human factor in air accidents causes. Human errors are casual factors in about 70% to 90% of air occurrences. Up to now, Polish Air Force tools constructed to describe and clarify accidents causes did not consider a progress in flight safety theories and contribution of the human error as a causative factor of air accidents and incidents. That is the reason a method of modelling of air occurrences causes as a tool of human factor classification is presented. The new prepared taxonomy includes modern flight safety theories as 5M model, James Reason Theory and HFACS – Human factor Analysis and Classification System as a tool of classification of human factor in air accidents causes. The survey of the taxonomy was based on causes analysis of air accidents investigated by State Aviation Air Accident Investigation Board from 2008 up to 2012. According to prepared algorithm a statistical code of three taxonomies was determined to the main cause of each accident. To compare results the taxonomy, Civilian Aviation Authority taxonomy and Air Forces Flight Safety Committee (Europe) one were used. The final verification was made after qualitative parameters exchange for quantitative ones and compari son of human factors percentage with analogical results in NATO and civilian aviation.

18

Zarządzanie ryzykiem w procesie eksploatacji wojskowych statków powietrznych

Zieja M., Smoliński H., Piglas M., Gołda P.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport

|

2015

|

z. 107

93-98

PL

W artykule zostały zaprezentowane algorytmy obejmujące m. in. proces identyfikacji zagrożeń, przyczyn, ocenę ryzyka i jego minimalizację, podejmowanie decyzji w zakresie realizacji zadania lotniczego, nadzór i kontrolę zarządzania ryzykiem oraz dokumentowanie całego procesu, archiwizację wytworzonej dokumentacji jak i sporządzanie odpowiednich zestawień czy wymaganych przez użytkownika raportów. W rozważaniach przedstawionych w powyższym artykule przedstawioone zostały problemy, z jakimi należy się zmierzyć w procesie tworzenia zintegrowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem lotów Sił Zbrojnych RP. Biorąc pod uwagę liczbę wykonywanych lotów szkoleniowych i złożoność wykonywania lotów zasadnym wydaje się tworzenie algorytmów służących analizie wykonywanych zdań z wykorzystaniem metod pro aktywnych.

EN

In the article were presented algorithms, which include process of hazard identification, reasons, risk assessment and its minimization, decision-making in the implementation of the aviation tasks, supervision and control of risk management and documentation of the entire process, archiving of produced docuumentation and compiling the relevant summaries or reports required by the user. In considerations presented in this article were presented problems which should be confronted in the process of creating an integrated aviation safety management system of Polish Armed Forces. Taking into account the number of training tlights and complexity of conduct of tlights it appears advisable creating algorithms for the analysis of senntences carried out using proactive methods.

19

System informatycznego wsparcia służby ruchu lotniczego

Gołda P., Zieja M., Zaworski T., Kurzyk B.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport

|

2015

|

z. 107

31-39

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące problematyki zarządzania bezpieeczeństwem podczas wykonywania operacji lotniczych. Opracowane rozwiązanie informatyczne umożliwi pełną implementację Zintegrowanego Systemu Bezpieczeństwa Lotów przez SSRL SZ RP. Jednocześnie w pełni będzie odwzorowywało strukturę pracy kontrolerów ruchu lotniczego oraz zaapewni narzędzie nadzoru nad procesem ich szkolenia. Zwrócono również uwagę na potrzebę integraacji nowo powstałych modułów i aplikacji z innymi funkcjonującymi w Siłach Zbrojnych Rzeczpospoolitej Polskiej takimi jak SI TURAWA czy innymi systemami klasy ERP.

EN

The article presents issues relating to security management issues while performing flight operations. Developed IT solution will enable the full implementation of the Integrated System of Flight Safety for Air Traffic Services of the Polish Armed Forces. At the same time it fulIy will map the structure of the work af air. traffic controlIers and provide tool for oversight of the proces s of their training. Attention was also mawn to the need for integration of the newly created modules and applications with others operating in the Polish Armed Forces, such as the SI TURAWA or other ERP class systems.

20

Zabezpieczenie informatyczne w zarządzaniu jakością procesu eksploatacji technicznej wojskowych statków powietrznych

Zieja M., Smoliński H., Gołda P.

Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

|

2015

|

nr 37

159--169

PL

W artykule przedstawiono rolę zabezpieczenia informatycznego w zarządzaniu jakością procesu eksploatacji technicznej wojskowych statków powietrznych. Zaproponowano metodologię analizy statystycznej charakterystyk stanów dominujących na przykładzie analizy wskaźników skuteczności wykrywania uszkodzeń w obsługach technicznych. Wykazano, że właściwie przeprowadzona analiza statystyczna wskaźników charakteryzujących proces eksploatacji technicznej statków powietrznych jest zdolna ujawnić problemy występujące w realizacji tego procesu.